Ж.Жабаев. Аттандыру ?ле?і саба?ыны? презентациясы
Ж.Аймаутовтың “Әнші” әңгімесіндегі маған ұнаған кейіпкерлер Жамбыл Жабаев“Аттандыру” Сабақтың мақсаты:Ж.Жабаевтың өмірі мен шығармашылығы жайында ақпарат аламыз, меңгереміз; Еңбектеріне шолу жасаймыз,өлеңінің негізгі идеясын, мазмұнын ашып, талдаймыз. Жамбыл атамыз айтқан адами қасиеттерді айта отыра, өзімізге сабақ аламыз. Жамбыл Жабаев – 100 жасаған ақын Жамбыл Жабаев кім? Қашан? Қайда? Кімді? Кіммен? Қандай? Кімдер? Мені таңқалдырғаны - «Халық поэзиясының алыбы» «ХХ ғ. Гомері»«Феномен - феникс» «...Ол домбырасын шертіп, баяулатып бір қоңыр ән салып отыр. Ол күй мен әннің ырғағы бойын билеп, тәттіліктің тіл жетпес тереңіне жүздіргендей, балбыраған өлшеусіз бір рахатта отырған тәрізді...» Ғали Орманов Жамбылмен айтысқан кісілер Айкүміс Бақтыбай Досмағанбет Құлмамбет Сарыбас Айкүміс «Егер біз Жамбыл даналығын тәу етіп, ұлылығын ұлағат тұтып жатсақ, оның басты себебі Жамбыл арманының адамзаттық арман аңсарымен ұласып жатқандығында. Сондықтан да қазақтың Жамбылына адамзаттың Жамбылы ретінде құрмет көрсетіп, өлмес рухының алдында басымызды иеміз» Н.Ә.Назарбаев ″Замана ағымы”“ Қазақстан тойына“ “Халықтың сәлемі”“Дастархан жыры”... “Өтеген батыр”“Сұраншы батыр”... “Кавказға” “Ақынға”“Өмір жыры” “Кедей күйі”“Шағым” “Тарас”“Амангеді” “Ленинградтық өренім” “Мәстек пен тұлар” “Отан әмірі” Аттандыру Атаңнан бата ал, балам,Арғымақ атқа мін, балам!Ақ сақалым желбіреп,Артыңнан қарап мен қалам;Құлағыңда, құлыным,Дауысым жүрсін жырлаған.Алғадайым арлы едіңАта сөзін сыйлаған;Перзентімнің алды едіңКөңілімді қимаған. Аттандырдым майданға Аман-есен жүр, балам!Абыройға ие бол,Ағат баспа, бір қадам!Атақ берген атаңаЕл қадірін біл, балам!Сынға түскен бұл заман.Саған айтқан сөзімненСабақ алсын тыңдаған.Айтылған сөз деп ұқсын – Аңғарлы жан “бұл маған”.Хош,хош балам, хош балам! Сатылай кешенді талдау Авторы: Тақырыбы: Жанр түрі: Идеясы: Шумақ: Тармақ : Бунақ: Буын саны: Ұйқас түрі: Жұптық жұмыс Сатылай кешенді талдау Авторы: Ж.Жабаев Тақырыбы: Аттандыру (бата, тілек) Жанр түрі: Поэзия Идеясы: Ерлік жасап, елді қорғауға, елдің қадірін білуге шақыратын өлең. Шумақ: 5 Тармақ : 22 Бунақ: 2-3 Буын саны: 7-8 Ұйқас түрі: Аралас ұйқас Сөздердің мағынасын ашу:Арлы - ар сақтағыш, ұяты барАбырой - ар, ұят, атақ, дәреже, беделАғат баспау - жаңсақ, жаңылыс, теріс әрекет жасамауАңғарлы жан - әріден ойлап білетін, байқағыш. Халық поэзиясының шағын түрлері Халық поэзиясының шағын түрі ҚоштасуБұл жырлардың мазмұны, сыр-сипаты әр алуан болып келеді. Мәселен, өмірмен қоштасу, жақын достан, жүйрік аттан, қыран құстан айырылу, жақын адамын ұзақ сапарға аттандырарда қоштасу т.б. Мысалы, “Қозы Көрпеш-Баян сұлу” жырындағы елмен,жермен қоштасқан Ай,Таңсық өлеңі дәлел.Ж.Жабаевтың “Аттандыру” өлеңінен де халық поэзиясының шағын түрі-қоштасу, көрініс табады. Үйге тапсырма: Ж.Жабаевтың “Менің өмірім” мазмұнын айту. “Аттандыру” өлеңін жаттап келу.Бата туралы және оның қазіргі жағдайда қалай орындалып жүргендігі жайында ойтолғау жазып келу. Бағалау