Саба?тын та?ырыбы: Дене импульсі.

9 А сынып
Тақырыбы: Дене импульсі.
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: оқущыларға дене импульсі тарауына байланысты қарапайымнан күрделіге дейінгі есептерді шығарту.
2.Дамытушылық: шығармашылық ойлау қабілетін дамыту; оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру.
3.Тәрбиелік: сауаттылыққа, ұқыптылыққа, өзін-өзі бағалай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі.
II.Үй тапсырмасын тексеру
III.Жаңа тақырып түсіндіру
IV.Есептер шығару
V.Сабаққа талдау жасау
VI.Үйге тапсырма беру
VII.Сабақты қорытындылау
II. 1) Үй тапсырмасын тексеру:
а) Күштерді ата? б) Ньютонның неше заңы бар? в) Ньютонның I-заңы? г) Ньютонның II-заңы? д)Ньютонның III-заңы? е) I-ші ғарыштық жылдамдық неге тең? ж)II-ші ғарыштық жылдамдық неге тең? и)III-ші ғарыштық жылдамдық неге тең? к)Гравитациялық тұрақты нешеге тең? л)Кулон тұрақтысы нешеге тең?
2) Деңгейлік тапсырмалар (Формула білесің бе?)
А-тобы Б-тобы С-тобы
1) Ауырлық күшінің формуласы.
2) Үйкеліс күшінің формуласы.
3) Серпімділік күшінің формуласы.
4)Бүкіләлемдік тартылыс күшінің формуласы.
5) Кулон күшінің формуласы m=?
N=?
k=?
r=?
q=? 1)Fa=Fүйк=› m=?
2) Fсерп =Fa=› x=?
3)FII=Fт=› а=?
4)FТ=Fc=› k=?
Импульс (соққы)
ІІІ.Жаңа тақырып:


Күш импульсі
Дене импульсі


→
P

→
F*t

→
mV

→
mV
=
кг* м
c
Н*С


Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі күш импульсі деп аталады.

Күш импульсі: F·t= mv; өлшем бірлігі Н · с
Дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шаманы дене импульсі деп аталады.
Дене импульсі: p=m·v; өлшем бірлігі кг·м/с


→→
V0 v
F F
Үдеуа=v-v0/t, онда Ньютонның ІІІ - заңы
Пайдаланып
→ →F=m·а, а= v-v0/t
→ → → →F=m· v-v0/t= m· v- m· v/t немесе→ → →F ·t= m· v- m· v


→ →
F ·t= m· v


→ →Р= F ·t
→ →m· v= m· v
Дене импульсінің өзгерісі күш импульсіне тең.
Ек энергия дегеніміз – бұл қозғалыстағы денеде болатын энергия.
Импульске байланысты кинетикалық энергияның формуласы былай өрнектеледі.
Ек=Р2/ 2m

IV. Есептер шығару.
№1.
Массасы 50000 кг ғарыш кемесі двигателінің тарту күші 105 Н. Двигателдің 6 с уақыт жұмысы кезіндегі ғарыш кемесі жылдамдығының өзгерісі.
№2.
Массасы 0,1 кг арабша үстелдің горизонталь бетінде 5 м/с жылдамдықпен қозғалады. Арба импульсінің проекциясы.
№3.
Импульсі 40 кг·мс дененің жылдамдығы 4 мс болса, дененің массасы.
№4.
8 км/с жылдамдықпен айналатын массасы 3 т жер серігінің импульсі.
№5.
3 м/с жылдамдықпен қозғалатын, массасы 2 кг дененің импульсі.
№6.
Кинетикалық энергиясы 16 Дж, импульсі 8 кг·м/с дененің массасы.
Логикалық есептер
Дененің импульсі 2 есе артып, массасы 4 есе кемігендегі кинетикалық энергиясы?
Жылдамдығы 3 есе артып, импульсі 3 есе кемігендегі дененің массасы қандай?
V. Сабаққа талдау жасау.
Аталуы. А – тобы.
Физикалық белгісі. Б – тобы.
Өлшем бірлігі. С – тобы.
Формуласы.
1. Дене импульсі. 2. Ньютон ІІ заны. 3. Күш импульсі. 4. Импульстің кинетикалық энергиясы. Сәйкестігін тап.
Дене импульсі.м\с²
Үдеус
КүшН*с
УақытН
Күш импульсіКГ*М\С
VI. Үйге.
а)§19.
б)17 жаттығу № 1, 3.
VII Сабақты қорытындылау.
Үсенұлы атындағы Сабынды орта мектебі

Тақырыбы: Дене импульсі
Өткізген: Омарова Салтанат Қонысқызы