Музыка п?ні та?ырыбы: Симфониялы? оркестр ?алай пайда болды
Сыныбы:4 «Ә»
Пәні:Музыка
Тақырыбы: «Симфониялық оркестр қалай пайда болды».
Мақсаты:Қазах халқының күйі мен аспаптық музыкасы жайлы нақты да тиянақты білім беру.Музыкалық ырғақты сезініп,есту,есте сақтау қаблеттерін дамыту.
Міндеті:
-Өмірдің сан алуан құбылыстарын музыка арқылы жеткізудің түрлі тәсілдердін талдай білуге баулу.
-Музыкаға деген сүйіспеншілігі мен құштарлығын арттыру.
-Халық музыкасына деген сүйіспеншіліктерін арттыру.
Сабақтың типі:Жаңа материалды игеру.
Сабақтың түрі:Аралас
Сабақтың әдісі:Сұрақ-жауап,ойын әдісі,түсіндіруі
Көрнекілігі:Үнтаспаға жазылған арнайы музыкалық әуен,күйсандық,аранайы суреттер
Кезкңдері Өту барысы
Ұйымдастыру кезкңі
Психологиялық дайындық
Жаңа тақырыпты ашу
Жаңа ақпарат
Дыбыстық жаттығулар
Қорытынды
-Салеметсіңдер ме,балалар!
Менің аты-жөнім Мөлдір Балтабайқызы.
(балаларды сыныпқа салтанатты әуен мен кіргіземін).
-балалармен музыкалық сәлемдесумен амандасу.(оларға осы амандасу жайында кішкене түсінік беру).
-Жарайсыңдар балалар,біз жаңа сыныпқа кіргенде қандай әуен тыңдадық?(салтанатты әуен тыңдадық.)
–Дұрыс айтасыңдар,балаларң біз сыныпқа салтанатты әуенмен кірдік.Жаңа тыңдаған әуенде қандай аспаптың дыбысын естідік?(скрипка,,,,,,т.б.)
-Жарайсыңдар,балалар.
-Ендеше балалар,бүгінгі біздің өтетін тақырыбымыз: «Симфониялық оркестр қалай пайда болды?».
-Балалар,сендер симфониялық оркестрдың шығу тарихын білесіңдер ме?(......)
-Кім маған айтып береді?(.....)
-Жарайды ,балалар мен сендерге симфониялық оркестрдың шығу тарихын айтып берейін.Сендер мұқият тыңдап отырыңдар.
Симфониялық оркестр
Қазіргі кезде жұртшылықтың қошеметін иеленіп жүрген симфониялық оркестр 1983 жылы ұйымдасты. Оның маңызы ерекше болды. Бұл, біріншіден күрделі музыканы ойнауға шеберлігі жететін еңселі, кәсіби музыканттар шоғырланған ұжым екенін байқатса, екіншіден, классикалық музыканы түсініп, тыңдай алатын көрермендер деңгейінің де өскенін көрсетті. Оркестрдің алғашқы дирижері Қазақстанның халық артисі Төлепберген Әбдірашев болды. Кейін оркестрдің қалыптасып, өсуіне дирижерлар Н.Клинов, В.Норец, С.Ферулев, П.Грибанов, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Қ.Ахметов көп еңбек сіңірді.
-Енді балалар,назарымызды тақтаға аударайық.
-Тақтада ненің суреттерін көріп тұрмыз?(скрипка,les vialenshel,форепияно.)
-Дұрыс айтасыңдар,балалар.
-Бірінші суреттегі не?кім маған айтып береді?(скрипка)
-Екінші суреттегі не?(фортопияно және кантробас)
-Жарайсыңдар,балалар.
-Осы суреттегі «контробас және фортопияно »қайда орналасқанын білесіңдер ме?(жоқ)
-Олай болса,мен сендерге қайда орналасқаны жайлы айтып өтейін.
«Контробас және фортопияно»,бұлар Қытай қаласының КЕ ЖО ЧЕН орталағында орналасқан.Бұл жерге көптеген адамдар келеді.Бұл музыкалық ескерткіш кеңінен танымал.
-Жарайды ,енді келесі суретке назар аударайық.
-Үшінші суретте не?(скрипканың түрлері.)
-Жарайсыңдар балалар.Біз қазір осы суретке тоқталамыз.Осы суреттегі скрипка түрлері,бір отбасын құрайды.Яғни,Violon-немересі,alto-баласы,violonctlle-әкесі,contrebasse-атасы.Осы отбасы мүшелері бізге тапсырмалар әкеліпті,сол тапсырмаларды орындайық.
-Орындауға дайынсындар ма,балалар?(иә,дайынбыз).Ендеше бір оқушы шығып немересінің тапсырмасын оқысын.(бір оқушы шығып,тапсырманы оқиды).Олай болса бірінші немересінің тапсырмасын орындайық.(бейнебаян көрсетіледі).
-Балалар,біз жаңа немересі әкелген бейне баянды көрдік.Сол бейнебаянда не жайында көрсетілген?(скрипканың шығуы жайлы көрсетілді).
-Жарайсыңдар,балалар!
-Баласы бізге қандай тапсырма дайындап әкелді екен?(бір оқушы шығып оқиды).
-Балалар,скрипканың баласы бізге тыныштық сәтін әкеліпті.Ендеше,қазір барлығымыз денемізді бос ұстап,басымызды көтеріп,көзімізді жұмып,терең демалып,баяу тыныстаймыз.(әсем әуен қосылады).
-Жарайды балалар,енді көзімізді ашамыз.жаңа сендер тынығып отырғанда скрипканың немересі телефон соқты.
-Сендерден осы музыкалық әуеннен қанадай әсер алғандарынды сұрап жатыр?
-Көз алдарыңа қандай бейнелер келді?
-Не көрдіңдер?
-Жарайсыңдар балалар,баласының да тапсырмасын орындадық.Енді келесі әкесінің тапсырмасын орындайық.Әкесінің тапсырмасын кім оқиды?
-Жарайды,шығып оқи ғой!
-Балалар,сендер мультфильм жақсы көресіңдер ме?(иә).
-Олай балса балалар,әкесі бізге мультфильм әкеліпті.
-Көруге дайынсыңдар ма?ендеше барлығымыз назарымызды теледидарға аударамыз.
-Жарайсыңдар балалар,кім маған айтып береді?бұл мультфильм не жайында?(бір бала шығып айтып береді).
-Дұрыс айтасың.Орныңа отыра ғой!
-Енді балалар,бізде соңғы атасының тапсырмасы қалды.Соны орындайық,шығып оқи ғой!
-Балалар атасы бізге «Дыбыс жаттығулары»-деген тапсырма дайындапты.Он орындамас бұрын маған мына сұрақтарға жауап беріңдерші!
-Сендер ән-күй пәнінің ережелерін білесіңдер ме?(иә,жоқ).
-Біледі екнсіңдер,олай болса кім маған ережелерді айтап береді.(бір оқушы шығып ережелерді айтып береді)...(Музыка тыңдағанда денемізді бос ұстап,қолымыз партаның үстіне қоямыз.Егер музыканы орындайтын болсақ қолымыз аяғымыздың үстінде,денемізді бос ұстаймыз).
-Жарайсың,орныңа отыра ғой!
-Олай болса балалар,дыбыстық жаттығуымызды бастайық.Дайынсыңдар ма балалар?(иә).
-Ендеше,бірінші жаттығуымыз бастайық,ол ноталық қыймыл деп аталады:До,ре,ми,фа,соль,ля,си,до.
До,си,ля,соль,фа,ми,ре,до.
-Жарайсыңдар,балалар жақсы орындадыңдар!
-Екінші жаттыңуымыз,ақырыннан қаттыға дауыс ырғағын көтеру деп аталады:ли,ли,ли,ли,ли,ли,ли,ли.
-Жарайсыңдар,бұл жаттығудан да сүрінбей өттік.
-Үшінші жаттығуымыз,тыныс алу деп аталады(мұрынмен онға,солға бұрылып тыныстайды).
-Өте жақсы балалар!үш жаттығудыда жасадық.Сендерге жаттығу жасау ұнадыма?(иә).
-Мінеки,балалар біз төрт ағайындының тапсырмасын да сүрінбей орындадық.
-Балалар,бүгінгі сабақ ұнады ма?(иә).
-Несімен ұнады?
-Бүгін біз сабақта не жайында әңгімелестік?
-Балалар,сендерге бүгінгі сабақ ұанаса,сендермен жұмыс істеген маған да ұнады.
-Жарайсыңдар балалар,осымен сабақ аяқталды.Келесі кездескенше сау болыңдар!(сабақтың соңында әсем әуен қосылады).