Шешендік с?здер та?ырыбына арнал?ан саба? жоспары 7-сынып

Шешендік сөздер(Дидактикалық материал)Павлодар облысы, Май ауданы, Көктөбе жалпы орта білім беретін мектібі Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі:Иманбаева Зауреш Жумабаевна
Шешендік сөздерҚазақ ауыз әдебиетінің саласыАңыз әңгімелерден, өлең –жырдан, ертегіден, хикая-дастандарда, айтыста молынан кездестіремізҚазақ шешендік өнері Майқы биден бастау алып, Жиренше, Асан қайғы есімдерімен жалғасадыБата-тілектен бастап, өнегелі өсиет, өмірде кездесетін дау-талас, келіссөздерді қамтиды.Ғасырдан-ғасырға ұласып, халық игілігіне жарап келе жатқан ұлттық мұрамыздың бірі
Шешендік сөзТауып айтылған тапқыр сөзАқылға қозғау салатын даналық сөзӘсерлі сөзТерең мағыналы түйінді сөзТаңдай қақтыратын білгір-білімді сөзАлғыр сөзҒибратқа толы нақыл сөз
style.rotation
style.rotation


style.rotation ШешенДанышпан Ойы тереңСөзшеңТапқырСуырыпсалмаДілмарАйтқышБілімдар Қызыл тілге жүйрікАқылгөй Дана
style.rotation
style.rotation
style.rotation
style.rotation
style.rotation
ppt_yppt_yppt_y

ШешенШешендік өнермен айналысатын адамКөпшілік алдында сөйлейтін адамҚызыл тілді меңгерген шешен сөйлеуге қабілетті адам
Қазақтың дәстүрлі шешендік Сөздерінің түрлерілтолғау дауарнау
style.rotation

«Екі түрлі түсініктеме күнделігі»{35758FB7-9AC5-4552-8A53-C91805E547FA}ҮзіндіМенің пікірім Бірлігі кеткен ел жаманЕгесіп өткен ер жаман Белсеніп шапқан жау жаман Серпілмеген қайғы жаман Қазақ шешендерінің көрнекті өкілдері Төле би ӘлібекұлыҚазыбек би Келдібекұлы Әйтеке би Байбекұлы



Қазақтың Тәуке, Абылай хандары тұсында мемлекет басқару ісіне араласқан қоғам қайраткері «Билер кеңесінің » мүшесі, атақты шешен, ойшыл дана Ұлы жүздің төбе биі, «Жеті жарғы» деп аталатын заңдар жинағын құрастырушылардың бірі Төле би жастаынан ескіше оқыған, сол кезеңнің сауатты адамы болған Араб, парсы тіліндегі тарихи кітаптарды, аңыз қиссаларды көп оқыған Жастайынан ел арасындағы билікке араласып, әділдігімен, шешендігімен, тапқырлығымен төңірегіне кеңінен танылады Төле би ел билігін нығайтуға көп еңбек сіңірген Төле би қазақтың «Жеті жарғы» әдет-ғұрып заңын жасауға жетекші рөл атқарған. «Жеті жарғыдағы» жер дауы, жесір дауы, құн дауы т.б. ел арасында бола беретін дау-дамайлардың тарам-тармақтарын Төле би ұсынысымен қабылдаған. Төле би батыр, би, сұлтандарға ара түсіп, ел қорғау жұмысына жұмылдырып, батырлыққа, әділдікке тәрбиелеген.

Атың жақсы болса-Ер жігіттің пырағы.Балаң жақсы болса-Жан мен тәннің пырағы.Әйелің жақсы болса-Бірінші – иманың,Екінші – жиғаның,Үшінші – ырысыңның тұрағы...ҮзіндіНегізгі ой Төле би толғауынан үзінді




style.rotation Мағынаны ашу
ppt_yppt_yppt_y Шешендік сөздерді жинап бағалағандарЫ. Алтынсарин өзінің еңбегіне тапқырлық, шешендік сөздерді енгізді.М.Әуезов – шешендік сөздерді алғашқы зерттеушілердің бірі.В.В. Радлов – халық шешендігін бағалағандардың бірі.
style.rotation
style.rotation
style.rotation Даналық ойлар
style.rotation
Әділ билердің қолындағы билік – қазақтың түрлі дертін жазатын жақсы дәрі.А. Байтұрсынұлы
Қазақтар өз өнеріне жетік келеді.Бұл жұрттың бәріне:оқыған адамдарға да, байға да, жарлыға да тән қасиет.А.Брем
ppt_yppt_yppt_y
Түркі халықтарының ішіндегі ең суретшіл, образды тіл- қазақ тілі. Қазақтар өзінің шешендігімен, әсем ауыз әдебиетімен де мықты.С.М.Малов