Интеллектуальная игра по географии: Не? Кашан? Кайда?
Интеллектуалды ойын «Не? Қайда? Қашан?»
Мақсаттары: а) Оқушылардың дүние тану бойынша білімдерін толықтыру; ә) Ой-өрісін, дүниетанымын дамыту;б) Оқушыларды табиғатты қорғауға, адамгершілікке тәрбиелеу.Ресурстар: Ойын үстелі, сұрақтар, суреттер, қара жәшік, зырылдауық, тордағы қоян.Техникалық құрал-жабдықтар: Теледидар, музыкалық орталық, бейнетаспа Ойын барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі.Жүргізуші:
Қош келдіңіздер қонақтар, оқушылар! «Не? Қайда? Қашан?» атты танымдық ойынға келіп отырсыздар.
Бүгінгі ойынға 10 оқушы қатысады. Себебі, олар тест арқылы іріктеліп алынған оқушылар.
Ойынды бастамас бұрын сұрақ қою арқылы бүгінгі ойынның тақырыбын тауып алайық.
Қазір қай жыл мезгілі? Көмтем айларын ата.
Қасқыр үлкен аң, ал кірпі қандай аң?
Көктемде ауа-райы қандай болады?
Аңдар неге жуынады?
Өз үйін өзімен ала жүретін жануар?
Ендеше, біздің бүгінгі тақырыбымыз не туралы болмақ, әрине табиғат жайлы. ІІ. Ойын ережесімен таныстыру.Әр тапсырманы ойлануға 2 минут беріледі. Егер тапсырманың жауабы толық болмаса есепке алынбайды. Нақты, толық жауаптар ғана есепке алынады. Жанкүйерлердің жауабы саналмайды. ІІІ. Ойын барысы.1-сұрақ (теледидардан)Сайыскерлерге қарсы 5 сыныбы ойнайды.Төле би бабамыз қай құсты киелі құс деп санаған?Жауабы: Төле би бабамыз қарлығашты қасиетті құс санап, көшпеген.2-сұрақ (теледидардан)Сайыскерлерге қарсы 6 сынып ойнайды.-Мен бірде сабақтан келе жатсам, көрші атайдың жапырақты көміп жатқанын көрдім, Қалай ойлайсың, оның қандай пайдасы бар?Жауабы: Шіріндісі көп топырақ құнарлы болады. Келесі жылы мұндай топырақта өсімдік жақсы өседі Күзде аданың түскен жапырақты жинап жерге көміп шірітетіні осыған байланысты.. 3-сұрақ \мұғалімнің аты\ сұрағы. Блиц-турнир.- Сендер орманға барғанды жақсы көресіңдер, бірақ орманда өздеріңді дұрыс ұстай білесіңдер ме? Мына экологиялық белгілерге қарап, тыйым белгілерін атаңдар. Жауабы: Ормандағы ағаштарды кеспе!Құмырсқаның илеуін бұзба!Құстарға, құс ұясына тиіспе!Гүледрді жұлма!Орманды өрттен сақта!4-сұрақ. Блиц-турнир. Білімділерге қарсы 5сынып жетекшісі ойнайды. -Жұмбақ суретті қарап менің не салғанымды айтыңдар? Жауабы:
Түйе оңға қарап тұрӘтеш ку-ка-ри-кук деп айқайлап тұрБала кетіп барады. 5-сұрақ. Қара жәшік.6 сынып жетекшісі.- Бұл аңда жаудан қорғанудың 2 тәсілі бар, ол бүркеніш реңі және аяғы. Тез жүгіреді және тез секіреді. Ол тек тез қашып қана қоймай, қауіпсіз жерге қысқа, тез жетудің жолын біледі. Кейде оған бұл қасиеттері көмектеспейді. Онда ол шалқасынан жата қалады да ақртқы аяқтарымен қорғанады. Жауабы: Бұл әрине қорқақ та, аңғал қоян болатын. Тордағы қоянды әкелу.6-сұрақ. 5 сынып окушысы.-Құлағы ең үлкен, салмағы 7 тоннаға жететін қандай жануар?Жауабы: піл7-сұрақ. Жанкүйерлермен ойын.-Адамдар біз туралы небір аңыз, ертегілер айтады. Оларға біздің қараңғыны жақсы көретініміз, басқа құстарға, аңдарға ұқсамайтынымыз ұнамайды. Бірақ біз адамның жауы емес, досымыз ғой. Біз басымызды төмен қаратып ұйықтаймыз. Жауабы: Жарғанат-Бір күні досым екеуміз орманға бардық. Қыста орманда тыныш, тек қана тырна мен қараторғайдың дауысы ғана естіледі. Жақында қар жауған, содан кейбір аңдардың ізі жатыр. Міне, қоян жүгіріп өтті. Тағы әрі қарай жүгіріп едік, емен ағашы көрінеді. Соның жанында демалып отырдық. Досым Асхат тиіндер көрінбейді ғой – деді. Сен білесің бе, тиіндер қыста ұйықтайды ғой дедім. Қайтар кезде жиналған шөптің қасынан көп із көрдік. Е, бұл жерден қасқыр тышқан аулаған шығар деді досым. Біраз уақыттан соң біз үйге қайттық.Жауабы: Тырна мен қараторғай жыл құстары.Тиіндер қыста ұйықтамайды.Қасқыр тышқан ауламайды.-Қай құс жұмыртқа баспайды? Өз атын қайталй береді. (Көкек).-Әлемдегі ең үлкен құс. (Страус - түйеқұс).-Жануарларға қажет жағдайды ата (Ауа, су, жарық, қорек, жылу).-Көкжиек тұстарын анықтайтын құрал. (Компас).-Өсімдікпен де, бунақденелілермен де қоректенетін құс. (Торғай)-Улы жылан. (Кобра)8-сұрақ. (муз. пауза)Ән: Айдана Ж. орындайды.9-сұрақ. 6 сынып мұғалімінин сұрағы:-Сен отбасыңмен бірге орманға бардың. Онда от жағып, картоп пісірдіңдер, кәмпит жедіңдер, сусын іштіңдер, балық консервісін жедіңдер. Үйге қайтарда сендер . . . . Не істедіңдер?10-сұрақ. Блиц-турнир. 5сынып жетекшісінин сұрағы- Ағашты тазалайтын, орман санитары. Жауабы: Тоқылдақ.11-сұрақ. Музыкалық үзіліс. Нұрым Қ. ән орындайды.12-сұрақ. Логикалық сұрақ.-Есік алдында 3 гүл өсіп тұр. Оның біреуі қызыл, біреуі сары және біреуі көк. Сары гүл ортасында емес және қызыл гүлдің қасында емес. Онда гүлдер қалай орналасқан?Жауабы: Сары, көк, қызыл. Қорытынды. Марапаттау.