Шы?ыс Еуропа 8 класс

Білімділік: Оқушыларға Шығыс Еуропа жазығы туралы толық мағлұмат беру.Дамытушылық: Шығыс Еуропа жазығының Қазақстанға енетін бөлігінің географиялық орны, ежелгі платформа екендігі, ондағы пайдалы қазбалардың орналасу заңдылықтары, қазіргі жер бедерінің қалыптасуына етуші күштер, климатының ерекшеліктері, ішкі суы, табиғат белдемдері , оны қорғау жөнінде білім беру.Тәрбиелік: Оқушыларға Шығыс Еуропа жазығын және жазықта жатқан ірі өзендері, көлдерін картадан таба білуге үйрету. Қазақстан аумағын физикалық-географиялық аудандастыру Шығыс Еуропа жазығы - Жер шарындағы аса ірі жазықтардың бірі. Қазақстанға Шығыс Еуропа жазығының оңтүстік-шығыс бөлігі енеді. Жазықтың казақстандық бөлігі Мұғалжар және Үстіртпен, оңтүстігінде Маңкыстаумен шектеседі. Республика аумағындағы  Жалпы Сырт кыраты, Каспий маңы ойпаты және Орал алды (Жем) үстірті осы аймақтың құрамына енеді. Бұл аймақ геологиялық дамуы мен тектоникалық құрылымы жөнінен ежелгі  Шығыс Еуропа платформасының оңтүстік-шығыс бөлігі болып табылады.  Жалпы Сырт - Оңтүстік Орал мен Еділ өзенінің аралығында орналасқан кең жазық қырат. Қыраттың жер бедерін Жайық Өзеніне оң жақтан келіп құятын Деркөл, Шаған, Ертек, Ростошь және т.б. өзендердің арналарымен тілімделген. Қыраттың қазақстандық бөлігі негізінен бірімен-бірі жалғасып жатқан жалдардан тұрады. Ол солтүстіктен (100-150 м) оңтүстікке қарай (60-70 м) еңіс тартып, аласара береді. Орал алды үстірті Каспий маңы ойпаты мен Мұғалжар тауларының аралығын қамтиды. Оның солтүстік-шығыс бөлігі 400-450 м-ге дейін көтерілген. Жем, Қайнар, Сағыз, Ойыл, Елек, Ор, Сарықобда, Үлкенқобда, Бұлдырты, Өлеңті өзендері басын осы жерден алады. Үстірт оңтүстік-батысқа қарай аласарады (100-150 м). ІРІ КЕН ОРЫНДАРЫ:Теңіз, Қарашығанақ, Жаңажол. КЛИМАТЫҚұрғақ, континетті.Қысы суық, қаңтардың орташаТемпературасы солтүстігінде -15°С, оңтүстігінде -8°С.Ең төменгі абсолюттік температура -40°С-қа болады.Шілдеде 22-24°С. Жауын шашын мөлшері 350 мм 140 ІШКІ СУЛАРЫІрі өзендері:Жайық, Ойыл, Жем.Көлдері:Каспий, Шалқар, Балықты, Аралсор, Бесоба. ТАБИҒАТ ЗОНАЛАРЫ:Дала.Шөлейт.Шөл. Өсімдіктері бетеге жусан атқонақ жыңғыл бұйырғын көкпек еркекшөп тобылғы Құстары Бекіту сұрақтары:-Шығыс Еуропа жазығының географиялық орны.-Геологиялық құрылысы мен жер бедері.- Шығыс Еуропа жазығының климаты.-Шығыс Еуропаның пайдалы қазбаларын ата.-Табиғат зоналары. Өсімдіктері мен жануарлары.-Өзендері мен көлдері. Ш Ы Ғ Ы С Е У Р О П а Ш ө л Ы Ғ Ы С Е У Р О П а Ш ө л ж а й Ы қ Ғ Ы С Е У Р О П а Ш ө Л ж а й Ы қ б о з т о р Ғ а й Ы С Е У Р О П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л С Е У Р О П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й Е У Р О П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й а р х Е й У Р О П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й а р х Е й ж У с а н Р О П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й а р х Е й ж У с а н қ а Р а қ ұ м О П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й а р х Е й ж У с а н қ а Р а қ ұ м а р а л с О р П а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й а р х Е й ж У с а н қ а Р а қ ұ м а р а л с О р ж а л П ы с ы р т а Ш ө л ж а й Ы Қ б о з т о р Ғ а Й ж ы ң ғ Ы л к а С п и й а р х Е й ж У с а н қ а Р а қ ұ м а р а л с О р ж а л П ы с ы р т г а з Объектілер Зона Көл Өсімдік Жазық Ойпат Өзен шөл Шығыс Еуропа Каспий маңы Каспий Жайық Қарақұм Селеу Шөл В).Семантикалық карта. Объектілер Зона Көл Өсімдік Жазық Ойпат Өзен шөл Шығыс Еуропа Каспий маңы Каспий Жайық Қарақұм Селеу Шөл В).Семантикалық карта. Кім жылдам? Тест сұрақтары.1.Қазақстанға Шығыс Еуропа жазығының қай бөлігі енеді.?А) оңтүстік –шығысВ)БатысС)СолтүстікД)Оңтүстік2.Шығыс Еуропа аймағына кіретіндер:А) мұғалжар,Алатау, ОралВ) Жалпы Сырт,Каспий маңы, Орал алды үстіртіС) Каспий маңы, Маңғыстау, Үстірт.Д) Алтай, САрыарқа , Жалпы Сырт3.Платформа фундаменті қай эрада қалыптасты?А) АрхейВ) ПротерезойС)Мезозой, қайназойД)Архей-протерезой4.Шығыс Еуропа жазығын қандай эралардың шөгінді жыныстары жапқан?А)палезой, архей, протерозойВ)мезозой, кайназой;С) палеозой, мезозой, кайназойД) кайназой5.Шығыс Еуропа жазығының өзендері:А) Жайық, Ырғыз,СарысуВ)Ембі, Сағыз, Ырғыз.С) Жем,Шу, Іле.Д) Жайық, ОЙыл,Жем.6.Қаңтар айындағы температурасы.А)-150,-80 ,-400В)-200,-150,-450С)-170 ,-100,330Д)-50,-120-180 7.Жауын-шашын мөлшері.А) 200ммВ)140-350 ммС)100-200ммД)250 -300мм8.Шығыс Еуропа жазығының табиғат белдемдері.А) орманды дала, дала;В) шөл, шөлейт;С)Орманды дала,шөл;Д) дала, шөлейт, шөл.9. Каспий теңізінің ауданы.А)180 мың шқ2В)360 мың шқ2С)390 мың шқ2Д) 420 мың шқ210.Шығыс Еуропа жазығының пайдалы қазбалары. А)көмір, мыс, шымтезек;В)мұнай, газ, құрылыс материялдары;С)Ұлутас,хром,никельД) мұнай, боксит, темір11.Көлдері.А) Шалқар, Аралсор,Индер,Каспий,В)Балықты, Каспий, Арал,Балқаш.С)Каспий,Теңіз,Сілтетеңіз;Д) Әулиекөл, Шағлытеңіз, Каспий.12.Бэр төбешіктері қайда кездеседі?А) Жалпы СыртВ) Жем Орал алды үстірті;С) Каспий маңы;Д) Аталғандардың бәрінде Үйге тапсырма: Шығыс Еуропа жазығытақырыбын оқып келу. Сабақ аяқталдыСау болыңыздар!