Урок на тему Виет теоремасы (8-сынып)

САПАЛЫ БІЛІМ-ТӘУЕЛСІЗДІК ТІРЕГІ
«Бізге экономикалық және қоғамдық жаңарту қажеттілігіне
сай қазіргі заманғы білім беру жүйесі қажет»
Н.Ә.Назарбаев
5270581280
Абуталипова Гулзада Узбековна
Қызылорда облысы, Жаңақорған ауданы,
№256-орта мектебінің математика пәні мұғалімі

ХХI ғасыр-Елбасы айтқандай, «білектің емес,білімнің ғасыры».Дамыған АҚШ,Ұлыбритания,Жапония,Корея елдері ғылым мен инновацияны әжетке жаратып,басты қағидалары білімді ұрпақ тәрбиелеуге мән беретіндігінде.Бұл елдер жыл сайын реформаларын жаңартып, оқудың тиімді тұстарына көңіл аударған,яғни дамудың даңғыл жолына түскен.Бізге осыларға ілесу керек. Қазір елімізде білім-ғылымның жолына түсемін деушілерге жол ашық.Үкіметтің: «Білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» білім саласына ерекше назар аударуда.Мектепке дейінгі білім беру мәселесі жолға қойылды.Кемеңгер жазушы Мұхтар Әуезов: «Халық пен халықты,адам мен адамды теңестіретін-білім» деген. «Мәңгілік елге» жол салып жатқан Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев: «Заманауи әлемде елдің қуаты- ең алдымен азаматтарының білімімен өлшенеді. Терең білім –тәуелсіздіктің тірегі, ақыл-ой –азаттықтың алдаспаны.Сапалы білім алған жастар-мемлекеттің интеллектуалдық капиталы» -деп,мектептерге үлкен үміті мол жүк артты.
Тәуелсіздігіміздің тірегі де, егеменді еліміздің ертеңі де білім екендігінде сөз жоқ.Ежелгі математик С.Д.Пуассонның : «Екі нәрсе ғана өмірдің сәнін келтіреді: бірі-математикамен шұғылдану,екіншісі-одан сабақ беру» нақыл сөзін педагогикалық ұстанымым ретінде үздіксіз математикамен шұғылданып келемін.
Ұстаз жолы қиында,қызығы мол алыс жол,осы жолда келе жатқаныма отыз жылдың төңірегі болды.Мектеп табалдырығын аттаған күннен бастап оқушылармен біргемін.Мамандығымды мақтан етіп,математикасыз күн кеше алмаймын.Қазіргі уақыт талабы-заманауи технологияны меңгерген,бірнеше тілде еркін сөйлей алатын жеткіншекті қалыптастыру.Осы нақтылықтай ,мектепте берілетін нақты ғылымдар негізін дұрыс беру керек.Әрине, математика « қиын пән»кей ата-ана мен оқушылар түсінігінде.Ілгеріде ата-бабаларымыз қисынды оймен неше түрлі жағдаяттарды шешкен ғой.
Математика өмірлік маңызы зор,күнделікті тұрмыспен тығыз байланысты ғылым.Оған деген қызығушылық табиғи қажеттіліктен туындайды.Кез-келген ғылым өзінің даму жолында математиканы пайдалану арқылы бір сатыға көтеріліп отырады.Бұл аксиома.
«Адам баласының басшысы-ақыл,жетекшісі-талап,жолаушысы ой» дейтін ілгерілердің сөзі дұрыс,жүйелі ойлай білудің мәні зор екендігін дәлелдей түседі.
Ойдың нақтылыққа айналуы үшін ең болмағанда математиканың алғы шарттарын меңгеру керек.Олар:
Бірінші: Өз бетіңше ойланып мәселе шеше алатын болу
Екінші:Қисынды және шығармашылықпен ойлай білу
Үшінші:Түсінігі терең,тіл байлығы мол болуы керек
Қазіргі жаһандану кезінде « соқпақты даңғылға айналдыру» міндеті :баланы жастан ойлануға,математикаға ден қойғызуға жетелеу керектігін көрсетіп отыр.
Әрине маманның білігі дербестік, «жүйелі ойлай білу» еселі болу керек. Мұғалім оқушыны зорлап емес,керісінше оқушының өзі ізденуіне жол ашса,нәтиже шығады.Бұл орайда оқытушы мұғалімнің де жоғары білікті, логикалық ойлауды меңгергені жөн.Сонымен қатар әлем жұртшылығының тыныс тіршілігіне көз жүгіртіп ,болашаққа қисынды оймен жол сілтеу, шәкірттеріміздің үлгілі жаңа технологияны меңгеруде алғырлығын ұштамақ.
Кішкене аралдағы жапондар қай салада да алға озық, электротехника, робототехниканы меңгеруде алдына жан салмайды.Олардан үлгі алу керек,ол үшін терең білім,түсінік мол болу керек.
Әрине белгілі бір мақсатқа жету үшін шамаңа қарай қарекет етеміз. Математика негізі адамның жас кезінен қалыптасуы тиіс.Болашақта баланың жолдан таймай,тек түзу жолға түсуі маңызды.
Болашаққа бағыт беретін, бала тәрбиесін ұштап, білімге деген зейінін ашатын-мектеп. А.Байтұрсыновтың «Мектептің жаны-мұғалім.Мұғалім қандай болса,мектебіде һәм сондай болмақшы» -деген . Бүгінгі мектептің мақсаты-жан-жақты білімді,өзіндік көзқарасы қалыптасқан,жаңа технологияны меңгерген,бірнеше тілде еркін сөйлей алатын,бәсекеге қабілетті жастарды қалыптастыру.Бұл жұмыстарды атқаратын педагог-заман ағымына ілесе алатын, жаңалыққа жаны құмар,үлкен жауапкершілікті, әрі шығармашылықпен жұмыс атқаруы тиіс.Сондықтанда мектеп ұстаздары білім берудегі өзгерістерге орай өз біліктіліктерін арттырып,бәсекеге қабілетті болу үшін сан түрлі курстардан өтуде.Оқыту үрдісінде жаңартылған әдістемелер мен технологияларды қолдану қолға алынуда.Соның бірі- «Оқытудың сындарлы теориясы».
Оқытудың сындарлы теориясы-оқушылардың ойлауын дамыту ,олардың бұрынғы алған білімдері мен жаңа және түрлі дерек көздерінен алған білімдерімен жүзеге асады.Сындарлы оқытудың негізгі идеясы алынған білімнің өмірде тиімді қолданылуы,құзырлы оқушы білімін өмірде қолдана алуы.
Мұғалім оқыту үдерісінде мына жағдаяттарға:
1.жеке оқушының тақырыпты қабылдау ерекшелігін түсінуге ұмтылуы.
2.білім-түсінікті жетілдіру,жақсарту жұмысын жүргізуге
3.тақырыпты оңтайлы тәсілмен меңгеруіне ықпал етуіне маңызды басымдық жасауы тиіс.
Математика пәнінде сындарлы оқыту теориясын қолдану әрекетім:
«Сабақты қалайша қызықты өткізу керек ?» деген оймен сабаққа дайындықты бастау.
«Оқушының белсенділік әрекеттерін туғызу» менің міндетім деп түсіну.
«Ынтымақтастық» қағидасымен оқушымен жұмыста «кері байланыс» жасап отыру.
Нәтижеге бағыттаушы «талдау» деңгейіне қол жеткізу.
Білімді «жинақтау» шығармашылықпен біріктіре білу.
«Бағалау» деңгейінде нақтылық,логикалық жүйе,дәйектілікпен шешім қабылдауды үйрету.
Оқушының ойлау,оқу,сөйлеу,талқылау,жазу,пікір таластыру әрекеттерін белсендендіру қажет.Осының негізінде «Блум жүйесі» тәсілдерін сабақта қолданып отырамын.
Білу - «Кім біледі?» «Кім жылдам?»
Түсіну - «Мені түсін» «Сен маған,мен саған»
Қолдану - «Математикалық диктант»
Талдау - «Ойлан, тап»
Жинақтау - тест,семантикалық картаны қолдану,сабақтың сәтті өтуіне мүмкіндік береді, яғни оқытудың қандай жолы қолданылса да, білім-тиімді нәтижесіне қол жеткізуі тиіс.
8-сыныпта өтілген «Виет теоремасы» тақырыбында өтілген сабақ жоспарымды ұсынып отырмын.
HYPERLINK "file:///C:\\Documents%20and%20Settings\\фара\\Local%20Settings\\Application%20Data\\Microsoft\\CD%20Burning\\ВИЕТ%20ТЕОРЕМАСЫ012345Жариялады:%20dfrf|Пікірлер:%200|Оқылды:%201605Тәрбиелік%20мақсаты:%20Оқушылардың%20білімге%20деген%20қызығушылығын%20арттыру,%20шынайы%20бағалауға,%20өзара%20көмекке%20тәрбиелеу.Көрнекілігі:%20интерактивті%20тақта,%20слайдтар,%20деңгейлік%20тапсырмалар%20жазылған%20үлестірмелі%20қағаздар,%20оқулық,%20кесте%20«10-нан%20-99-ға%20дейінгі%20натурал%20сандардың%20квадраттарының»%20кестесі.Сабақтың%20түрі:%20қайталау%20сабағыСабақтың%20әдісі:%20репродуктивтік,%20көрнекілік,%20практикалық,%20өзіндік%20жұмыс,%20сұрақ-%20жауап,%20сөйлеу.Пәнаралық%20байланыс:%20әдебиет%20«ұлттық%20салт-%20дәстүрмен%20Виет%20теоремасын%20байланыстыру»Сабақтың%20құрлымы:%201.%20ұйымдастыру%20кезеңіа)%20Оқушылардың%20жұмысқа%20толық%20дайындығың,%20сабаққа%20келмегендерді%20белгілеу.б)%20Оқушылардың%20зейінің%20жинақтау%20мақсатында,%20оқушыларға%20жалпы%20сұрақ%20қоямын:Психологиялық%20сәт.Ертеде%20елге%20танылған%20атағы%20дүйім%20жұртқа%20белгілі%20данышпан,%20ақылгөй%20өмір%20сүріпті.%20Оны%20көре%20алмаған%20бір%20қатігез%20кісі%20елге%20күлкі%20қылмақ%20ниетпен%20амал%20өйлап%20тауыпты.%20Көгалдан%20бір%20көбелек%20ұстап%20оны%20данышпанға%20апарып,%20қолымдағы%20зат%20тіріме,%20өліме?%20деп%20сұрайды.%20Егер%20өлі%20десе%20ұшырып%20жіберемін,%20ал%20тірі%20десе%20сәл%20мыжып%20өлтіре%20салайын%20деп%20ойлайды.%20Осы%20оймен%20данышпанның%20алдына%20келгенде,%20данышпан%20оған%20ойланып%20қарап%20тұрып%20«Бәріде%20өз%20қолың%20да»%20деген%20екен.%20Ендеше%20бүгінгі%20сабақта%20жетістікке%20жетуде%20сендердің%20өз%20қолдарыңда.%20Олай%20болса%20бәріңе%20сәттілік%20тілеймін.Ауызша%20жаттығулар:%20Математикалық%20жұмбақтарды%20шешеу.%201.%20Математикалық%20таңба%20олБілімің%20болса%20ашасың,Теріс%20сан%20болса%20астындаМағынасы%20жоқ%20деп%20қашасың.Ол%20не?“квадрат%20түбір%20”2.%20Оң%20сандарға%20қол%20шатырдай,Қалпақ%20болған%20беделі.Квадраттасаң%20егер%20оны,Жоғалтпассың%20сен%20оны.%20Ол%20не?%20“квадрат%20түбір%20”2.%20Мақсат%20қою%20кезеңі:%20(сабақтың%20мақсатын%20айту)3.%20Үй%20тапсырмасын%20тексеру%20кезені:%20Оқулықтан:%20№156%20(ауызша)№151%20(ауызша)Тарихи%20дерек(%20үйденқосымша%20іздену).Әріпті%20өрнекті%20енгізген%20XVI%20ғасырдың%20көрнекті%20математигі%20Франсуа%20Виет%20(1540-1603)%20өзінің%20алгебралық%20ойларын%20“аналитикалық%20шеберлікке%20кіріспе”%20шығармасында%20жазған.%20Онда%20алгебраны%20математикалық%20есептеу%20әдісіне%20айналдыруды%20ұсынған%20Виет:%20“Барлық%20математик%20ғалымдар%20алгебрада%20теңдесі%20жоқ%20қазына%20бар%20екенін%20білген,%20бірақ%20қазынаны%20қалай%20табуды%20білмеді.%20Олардың%20неғұрлым%20күрделі%20деп%20тапқан%20есептері%20біздің%20шеберлік%20арқылы%20оңай%20шешіледі”,%20—%20деп%20жазған.%20Бастапқы%20шамалар%20А%20әріпімен%20немесе%20басқа%20дауысты%20дыбыстармен%20E,%20I,%20O,%20V,%20ал%20берілгендерді%20B,D,G%20немесе%20басқа%20дауыссыз%20дыбыстармен%20белгілейік%20деп%20ұсыныс%20жасағанда%20Виет%20еді.Виет%20–%20математикалық%20формуланың%20атасыЦейтен%20Г.Г.Оқушылардың%20іс-%20әрекеті:%20оқушылар%20тапсырма%20бойынша%20сұрақтарға%20жауап%20береді.Мұғалімнің%20іс-%20әрекеті:%20сұрақтар%20қою%20арқылы%20оқушылардың%20білімін%20бақылайды.Нәтиже:%20тек%20ауызша%20марапатталады.5.%20Білімдерін%20тексеру%20кезеңі%20Тақырып%20бойынша%20пысықтау%20сұрақтары(ауызша%20жаттығулар).1.%09%20түріндегі%20теңдеу%20қалай%20аталады?2.%09%20түріндегі%20теңдеу%20қалай%20аталады?2.%093.%20Егер%20D%3e0%20болса,%20онда%20квадраттық%20теңдеудің%20неше%20түбірі%20болады?%204.%20Егер%20D=0%20болса,%20онда%20квадраттық%20теңдеудің%20неше%20түбірі%20болады?%205.%20Егер%20D%3c0%20болса,%20онда%20квадраттық%20теңдеудің%20неше%20түбірі%20болады?%206.%20Қандай%20жағдайда%20квадраттық%20теңдеу%20келтірілген%20квадраттық%20теңдеу%20деп%20атайды?7.%20теңдеуінің%20коэффициенттерін%20атап%20шығыңдар.8.%20Егер%20квадраттық%20теңдеуінде%20коэффициенттердің%20бірі%20–%20b%20не%20с%20немесе%20b%20мен%20с-ның%20екеуі%20де%200-ге%20тең%20болса,%20мұндай%20теңдеулерді%20қалай%20атайды?9.%09%20Виет%20теоремасының%20тұжырымдамасын%20айту.Келтірілген%20квадраттық%20теңдеу%20түбірлерінің%20қосындысы%20қарсы%20таңбасымен%20алынған%20екінші%20коэффициентке,%20ал%20көбейтіндісі%20бос%20мүшеге%20тең%20болады.Өзіндік%20жұмыс:1деңгей%20тапсырмалары%20Квадрат%20теңдеуді%20шешіңдер:а)%20X2%20+7x+12=0%20б)%20X2%20-2x-%2035=0в)%20X2%20-8x+%207=0г)%20X2%20+2x-3=0Әрбір%20оқушы%20тапсырманы%20жеке-%20жеке%20орындайды,%20жауабы%20слайдта%20болады,%20әркімнің%20өзін%20бағалауына%20жағдай%20жасалады,%20оқушылар%20ұпайларын%20бағалау%20парағына%20енгізеді.%202%20деңгей%20тапсырмалары%20Квадрат%20теңдеуді%20шығармай%20түбірлерінің%20таңбасын%20анықтаңдар.Жұптық%20тапсырма%20(үлестірмелі%20қағазда).Оқушылардың%20іс-әрекеті%20жұптасып%20шығарады,%20оқушылар%20бірін-%20бірі%20тексереді,%20бақылайды,%20бағалайды,%20оқушы%20өзінің%20жинаған%20ұпай%20сандарын%20баға%20ведомысына%20енгізеді" Сабақтың тақырыбы: Виет теоремасы
Білімділік мақсаты:Виет теоремасын тұжырымдай білу,қолдана білу
Дамытушылық: Оқушының өздеріне тұжырым жасатып,ойларын дәлелдеуге
төселдіру,нақтыны байқау, қорытынды жасау қабілетін қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты:Сауаттылыққа ,ұстамдылыққа, ойлауға қалыптастыру
Сабақтың түрі: жаңа білім беру
Көрнекілігі: интерактивті белсенді тақта, слайдтар,тарқатпалар,плакаттар
Өткізу тәсілдері: “ББҮ” ,топтық,жұптық ,СТО элементтері
Сабақ жоспары:
Сабақ кезеңі Жоспар мазмұны Мұғалімнің іс- әрекеті Оқушының іс-әрекеті Бағалауы
Кіріспе Ұйымдастыру кезеңі ынтымақтастық орнату «жүректен жүрекке» Оқушылармен шаттық шеңберін жасаймын Бір-біріне тілек айтады Жақсы

«Ой қозғау»

Өткен сабаққа бекіту жасау, сұрақтар арқылы (әр топқа тарқатпалар үлестіремін)

Квадрат теңдеудің түрлері қайталанады Сұрақтар б\ша:
1.ах2+вх+с=0 түріндегі теңдеу қалай аталады?
2. x2 +px+q=0 түріндегі теңдеу қалай аталады?
3. Егер D>0 болса,онда квадраттық теңдеудің неше түбірі болады?
4. Егер D=0 болса,онда квадраттық теңдеудің неше түбірі болады?
5. Егер D<0 болса,онда квадраттық теңдеудің неше түбірі болады?
6. Қандай жағдайда квадраттық теңдеу келтірілген квадраттық теңдеу деп атайды?
7. 3х2 +5х-2=0 теңдеуінің коэффициенттерін атап шығыңдар.
8. Егер квадраттық теңдеуінде коэффициенттердің бірі – b не с немесе b мен с-ның екеуі де 0-ге тең болса, мұндай теңдеулерді қалай атайды?
Бір-бірінің жауабын тыңдайды


Бәрекелді!
Психологиялық ахуал Бүгінгі күн тамаша,білім алайық жаңаша! Сабақ мақсатын қоямын Өз мақсаттарын қояды Негізгі бөлім «Ойлан,жұптас, бөліс» жұпта жұмыс жасау Мәтін тапсырмасы 55-бет $8Виет теоремасы Жұмыс жасап әр топ тыңдалады
Жоба қорғайды I.Виет жайлы
II.Виет теоремасын тұжырымдау Виет теоремасының тұжырымдамасын айту. Бір-бірін тыңдайды, бағалайды Жарайсыңдар!
Сергіту сәті: Жұмбақ шешу 1.Математикалық таңба ол
Білімің болса ашасың, Теріс сан болса астында
Мағынасы жоқ деп қашасың.Ол не? 2.Оң сандарға қол шатырдай,
Қалпақ болған беделі. Квадраттасаң егер оны, Жоғалтпассың сен оны.Ол не? Жұмбақты оқиды:
3.Дискриминантым ғаламат,“Теріс” таңбасы қиянат.Оң сан шықса түбірден,Шәкірттің ісі оңалады? Неге?
4.Дискриминантым менің жоқ,Түбірге төнер күмән көп.Сонда да қорқар жөнім жоқ,Көңілім менің мүлде тоқ.Себебі? 5.Дискриминантым болды - ау теріс,Табылар ма екен түбірлер тегіс.Уақытты босқа жіберме енді,Түбірлер мұнда болмайды мүлде. Неліктен?
Жұмбақтардың шешуін айтады «Қол шапалаақтау» құрметі жасалады
Бекіту 1)Оқулықпен жұмыс №147 №148
2)топпен тарқатпа арқылы жұмыс жасатамын Таррқатпаларды таратып беремін
Семантикалық карта 1-8 толтыруын өтінемін 1)әр топтан 1 оқушыдан тақтада жұмыс жасайды Өте тамаша!
Рефлексия Қорытындылауға бейімдеймін 1)«Ашық хат» тыңдатамын,
2)Бағалау жасаймын Мұғалімді тыңдайды, оқушының рефлексиясы стикерлер арқылы тыңдалады. Бәрекелді!
а)бағалау жасаймын ә)үйге тапсырма беремін
$8Виет теоремасы №152,153,156