Діні ?уатты елді? іргесі берік т?рбие са?атына пайдаланыл?ан слайд
Тақырыбы: «Діні қуатты елдің – іргесі берік»
Мақсаты: Ислам діні туралы, мұсылмандықтың бес парызы туралы ұғындыру, имандылық туралы түсінік беру, Ойлау қабілетін шыңдау, адамгершілікке, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
Дін туралы түсінік
Дін жайлы түсінікТарихи жадыға тиеселі адамзат тарихының өн бойына көз жүгіртер болсақ, онда діндарлықтың адамзат тарихын басынан аяғына дейін толық қамтып жатқандығын көреміз. Қаншама рет діннің ақыры келді деген сөз айтылса да ол қазірдің өзінде әлемдік өмірдің негізгі қалыптастырушы факторларының бірі болып табылады. Діннің халықтар өміріндегі алатын орнының зорлыгы соншалықты діндердің негізін түсінбей жатып сол діндерді ұстанатын халықтардың мәдениеті туралы толық көзқарас қалыптастыру мүмкін емес. Дінді сипаттау оңай жұмыс емес. Біздің ойымызша, діннің анықтауыш қызметі оның әлеуметтілікті қалыптастыруында, яғни адамдар қарым-қатынасын реттеуде болса керек. Өйткені тіпті «религия», сөзінің этимологиялық бастапқы мәнінің өзі де «біріктіру», «байланыстыру», «қатынасты қалыптастыру» дегенді білдіреді. Дін адамдардың бірлестігін және ұйымдастығын қалыптастырушы идеологиялық механизм. Діннің мазмұны әлеуметтік мәні бар негізгі құндылықтарды қасиетті деп танудан тұрады. Мәдениеттегі діннің рөлін әрбір мәдениеттің жүйе құрастырушы факторы деп анықтауға болады.
Дін — қоғамдық құбылыстардың ішіндегі ең күрделісі. Діннің мән-мағынасын қаншама ғұламалар ашып көрсетуге талпынған болатын. Дін жөнінде жазылған мақалалар, ғылыми еңбектер саны некен-саяқ. Дегенмен «діннің бастауы мен тұңғиық терең мәні ел көзінен тасада қалып қойды» Қорқыныш-үрей де, сүйіспеншілік те, ата-бабаларды қастерлеу де және т.е.с. да діни сенімнің өз алдына жеке тұрған бастауы бола алмасы анық. Дінге нақты және бір мағыналы анықтама берем деу өте қиын. Егер «религия» — (дін) терминіне келер болсақ, латын тілінен дәлме-дәл аударғанда «байлау», «екінші қайта оралу» дегенді білдіретін көрінеді.
ҚР-ң Ата Заңы Конституциясының 1-бабында Қазақстан зайырлы мемлекет деп жазылған.Қазақстан ешқандай дін мемлекеттік емес, қай дінге кіру, кірмеу- азаматтың өз еркі делінген
Аллаға сеніп, Мұхаммедтің үмбеті екенін мойындау. 2. Дәрет алу, күніне бес рет намаз оқу. 3. Рамазан айында отыз күн ораза ұстау 4. Қажылыққа Меккеге бару. 5. Жарлыға зекет беру (пітір - садақа беру)
Өз жолына иланғандарға Мұхаммед пайғамбар үйреткен ережелер: 1. Ашуды тежеп ұста. Туыстардың қияңқы қылықтарын кешір. 2. Бір - біріңе кек сақтама. Біріңді - бірің қызғанба. Біріңді - бірің мазақтама. 3. Өзара аңдыспа. Басқаның сенімін алдама. 4. Досыңды сыртынан жамандама 5. Ұрлық жасама. 6. Заңсыз іске араласпа. 7. Мұқтаждық үшін берген қарыздан өсім алма. 8. Біреудің осалдығын дабырлатпа. 9. Хайуанаттарға қатігездік жасама т. б.
Дін адам баласының Жаратушыға, айнала қоршаған ортаға деген наным-сенімі.Дін адамдар арасындағы бірлік пен ынтымақ-тастыққа ерекше мән береді.Имандылыққа жеттелейді.
Дүние жүзі діндерінің тарихынанИслам дініБұл Азия мен Африкада дамыған дін.Бұл діннің негізін қалаушы Мекке қалсының тұрғыны Мұхаммед.Ол алладан басқа құдай жоқ деп уағыздады. Мұсылман болу үшін төмендегі 5шартты орындау керек:1.Аллаға сену.2. 5 уақыт намаз оқу.3. Ораза ұстау.4. Әлсіздерге көмектесу, садақа беру. 5.Қажыллыққа бару.
Ислам діні-ҚұранХристиян діні-ІнжілБудда діні-Трипитака
Дін саясаттаБастапқыда дін өкіметпен, мемлекетпен тығыз байланыста өмір сүрді. Мәдениеттің зайырлылық принципіне өтуі саяси-қоғамдық және экономикалық құндылықтардың пайдалану аясының кеңеюімен, ғылыми зерттеулер мен техникалық шығармашылықтың қарқынды дамуымен етене байланысты жүріп отырды. Қоғамның, жеке адамның дін ықпалынан айырылуы шіркеудің өкіметтен, мемлекеттен шеттеуіне, соның нәтижесінде оның саяси құрылымдар қатарынан жеке бастың еншілігіне қарай ығысуына, яғни мемлекеттен азаматтық қоғам аясына ауысуына әкеліп соқты. Батыс адамзаты өкімет билігінің заңға негізделген легалды түріне көшкен сәтте Шығыста әлі де болса сакралды (қасиетті) және профанды (қарапайым күнделікті), діни және зайырлы бастамалардың біте қайнасып жатуы көзге ұрады. Соның айғағы ретінде исламдық әлем мен қытайдың ұлы мәдениеттерін мысал ете кетуге болады. Христиан және буддизм дінімен салыстырғанда дүние жүзілік діндердің тағы бірі — ислам адамдардың күнделікті тіршілігіне көп араласады. Сондықтан болар исламда дін мен саясаттың, діни ұйымдар мен мемлекеттік органдардың байланысы тамырын тереңге жайған.
Қазақстан Республикасындағы діни ахуалИслам мен оның өкімет билігі құрылымдарымен ара қатынасын байыптау Қазақстандағы дін мен азаматтық қоғам мәселесін қарастырғанда қажет болады. Қазақстан Республикасының ата заңы — Конституциясы бойынша дін мемлекеттен алшақ бөлінген, ол дегеніміз жоғарыда аталғандардың әрқайсысы өз алдына өзінің қызметтерін атқарады әрі бір-біріне кедергі етпейді деген сөз. Біздің республикамыздың азаматтарының қандай дінді ұстанам деуі, яғни, ар-ождан еріктілігі Қазақстан Республикасының Конституциясына, Азаматтық Кодексіне, «Қазақстан Республикасының діни бірлестіктер және дін тұту еркіндігі туралы» Заңдарына негізделеді.
Қазақстандағы діни бірлестіктер қызметі
Мәдениеттің негізгі факторлары мыналар: 1. Дін: Әр ұлттың өзіне тән иман және сенім жүйесі. 2. Тіл: Әр ұлттың өзіне тән сөйлеу және түсінісу құралы. 3. Өнер: Әр ұлттың өзіне тән сән, зауық және сезімдердің бейнеленуі және жасалуы. 4. Тарих: Әр ұлттың өзіне тән өмір сүру салтының, мәдени байлығының замана ағымындағы көрінісі, іс-әрекеттердің даму барысы. 5. Әдет-ғұрыптар: Құқықтық-қалыптық құжат еместігіне қарамастан, қоғам тарапынан есепке алынатын, іске асырылатын салт-дәстүрлер.
Имандылық туралы мақал - мәтелдер 1. Ата жолы - адамдық, ана жолы – адалдық. 2. Кішілік пен кісілік – ұлылықтың белгісі. 3. Кешірім жасау – кеңдік, кешіре алмау – кемдік 4. Алғыс алған алтынға жолығады. Қарғыс алғанның аты жоғалады. 5. Алла деп бастаған іс алдымен бітеді. 6. Мал – бір жерге, иман бір жерге. 7. Ұяты жоқтың иманы жоқ. 8. Қадірлесең, әр тін қадір. 9. Сеннен - әрекет, Алладан – берекет. 10. Молда болғаннан, адам болған қиын. 11. Сұрай - сұрай Қағбаға да жетерсің. 12. Хақтың жолы – бір, жалғанның жолы – мың. 13. Жалғыздың жары – құдай. 14. Жаманмен жүздесу жаһаннам. 15. Әкбар бермейді – Алла береді. 16. Семсер, құран серті – бір.
Дін дегеніміз не?2) Діннің қандай түрлерін білесіз?3) Ислам діні туралы не білесіз?4) Ислам дінінің қандай түрлерін білесіз?5) Өз дініңіздің тарихын білесіз бе?6) Діни ағымдарға (секталар) көзқарасыңыз?!7) Жастардың діни сауаттылығын қалай бағалайсыз?8) Діннің адамдарға пайдасы мен зияны?!9) Қазіргі жастардың басқа дінге немесе діни ағымның соңынан еруіне не себеп деп ойлайсыз?10) Діни ағымдарды Қазақстанға таратудың себебі не деп ойлайсыз?
1. Дін деген билеуші топтың халықты бағындыру құралдарының бірі.2. Жасына қарай: Буддизм, Иудаизм, Христианство, Ислам. Негізгілері осылар, ағымдары көп.3. Ислам діні Аравия түбегінен тараған, Иудаизм мен Христианствоның негізінде жасалған дін.4. Ислам дініндегілер сунниттер мен шииттер болып бөлінеді. Олардан басқа ваххабистер, салафиттер және басқа да ағымдар бар.5. Исламның тарихы мен негіздерін жақсы білемін. 15 жылдан бері Ислам мен Христианствоны зерттеп келемін.6. Діни секталар секта басшыларының жеке баюы мақсатында құрылған құрылымдар. Мысалы, Благодать, Сайентология және т.б.7. Минус 3ке бағалар едім, жастар діннің қуаты қандай болатынын елемейді.8. Ол адамның өзіне байланысты, біліміне, парасатына, мінезіне.9. Дінге бойұсынып жатқан жастар өте аз. Қыздар хиджабты дінді түсінбегендіктен киіп жүр.10. Оның себебі біздегі дінге байланысты заңдардың осалдығы мен адамдардың діни сауатсыздығы.