6-сынып ?аза? тілі Зат есімні? жасалуы
6-сынып Күні: 26.10 сабақ № 24 Қазақ тілі
Сілтеме: Оқулық/ Алматы «Атамұра»2015 С.Исаев, Ж.Дәулетбекова
дидактикалық материалдар, суреттер, тест, сызба кестелер, бағалау парағы
Сабақтың тақырыбы: Зат есімнің жасалуы
Жалпы мақсаттар: Зат есімнің жасалуына жаттығу жұмыстарын орындату арқылы түсіндіріп, талдату; ой қорытындысын шығара алуға үйрету; тіл байлығын дамыту, өздігінен ізденетін жеке тұлға тәрбиелеу.
Оқыту нәтижелері: Тапсырманы жоспарлайды, талдайды
-Сыни тұрғыдан пікірін айта алады
-топпен жұмыс жасай алады
-тақырыптың негізгі идеяларын аша біледі
-өз бетімен жұмыс істеуге дағдыланады
-бірін-бірі бағалауды үйренеді
.
Түйінді идеялар: Зат есімнің жасалу жолын, мағыналық топтарын ажыратады.
Білу
Тапсырма: Психологиялық ахуал қалыптастыру.
Топқа бөлу
Мұғалім іс-әрекеті:
Морфологияның зерттеу обьектісі
Зат есім дегеніміз не?
Ой қозғау жұмбақ жасыру
Аспанда бір ана бар,
Маңы толған балалар /Ай мен жұлдыз/
Басып озып құсты,
Қанатын ұстап үлгердім. / ұшақ/
Ұшып жүрген гүл көрдім,
Қонғанда ұстап үлгердім. / Көбелек/
Жұмбақтың шешуіндегі сөздерді тақтаға жазып талдаймыз.
Зат есімнің жасалуын мысалдар арқылы түсіндіру./ деректі, дерексіз, жалқы, жалпы, дара, күрделі/ Ынтымақтастық атмосферасын орнату \
Оқушылардың іс-әрекеті:
Оқушылар бір – біріне сәттілік тілеу. сұрақтарға жауап береді, өз ойын ортаға салады.
Жұмбақтың шешуін табады. Шешуіндегі сөздерді талдап, ой қорытындысын шығарады.
Түсіну
1-тапсырма
Сөздердің түбір мен қосымшасын ажырат Санақ, тірек, білім, аялдама, терме, мінбе, айтыс, шайқас, тоңазытқыш, шайқас, қуаныш, дос-жаран; Кесте арқылы түсіндіру, мысалдар келтіру, талдау
2-тапсырма Сөздердің түбір мен қосымшасын ажырат Құлыншақ, келіншек, көрпеше, әкетай, апажан, ағай, ботақан, көлшік, ҚазҰУ Сұрақтарға жылдам нақты жауап беру
Топтық, жұптық тапсырмалар орындайды.
3-тапсырма Сөздердің түбір мен қосымшасын ажырат Айлакер, саудагер, емхана, Өзбекстан, Аққу Топтық, жұптық жұмыс
4-тапсырма Сөздердің түбір мен қосымшасын ажырат Қайықшы, әнші, оқулық, достық, көпшілік, басшылық, оқушылар сарайы , бауырлас Ережерді қайталау
Қолдану Оқулықпен жұмыс
79-жаттығу сөйлемнен зат есімдерді табыңдар және олардың емлесін еске түсіріңдер
Сергіту сәті: «Картоп жинау» Топтық, жұптық жұмыс
Талдау 83-жаттығу мәтіндегі қарамен жазылған зат есімдерді құрамына, тұлғасына, мағынасына және жасалу жолына қарай талдаңдар
Тапсырма. Артық сөзді тап. Алма, өрік, алмұрт, жапырақ, тәтті, ұзын, сәбіз Етік, қолғап, ақ, ағаш, қар, тар. Ақыл, жігер, қайрат, өнерлі, сұлу. Топтық жұмыс
Жинақтау «Ой-Бәйге!»
құрамында туынды зат есімі бар жұмбақтар тауып жазыңдар
Туынды зат есімнен құралған қазақтың күйлерінің атын жазыңдар
Құрамында дара мағыналы зат есімдері бар мақал-мәтел жазыңдар
Құрамында барлық сөз зат есімнен тұратын сөйлемдер құрап жазыңдар
Зат есімдерге аяқталған сөйлем ойлап жазыңдар
Сөзжұмбақ / зат есім сөзіне сөзжұмбақ жасау, әр топ бір-бірінің сөзжұмбағын шешеді/ Топтық, жұптық жұмыс
Бағалау Тест 10 сұрақтық
Таратылған стикерлерге оқушылар (Не білдім? Не білгім келеді?) өз ойларын (кері байланыстарын) жазып береді
1.Жалқы есімді табыңдар
а/ Қарғалы
ә/ аққу
б/ бүркіт
в/тырна
2. Жалпы есімді табыңдар
а/Алатау
ә/ Балқаш
б/ Алтай
в/қолғап
3.Дара зат есімді табыңдар
а/Кітап
ә/ Қазақстан Республикасы
б/ бүгін
в/үлкен
4.Күрделі зат есімді табыңдар
а/даналық
ә/ Оқушылар сарайы
б/ сазгер
в/арбакеш
5.Негізгі зат есімді табыңдар
а/кәсіпкер
ә/ зейнетақы
б/ зейнет
в/күзетші
6.Туынды зат есімді табыңдар
а/биші
ә/ ақыл
б/ зейін
в/ынта
7. Деректі зат есімді табыңдар
а/мінез
ә/ ойыншық
б/ арман
в/сезім
8. Дерексіз зат есімді табыңдар
а/қиял
ә/ үй
б/ бел
в/қамыс
9.Бірігіп жасалған зат есімді табыңдар
а/аппақ
ә/ ұран
б/ қобыз
в/аққу
10. Жұрнақ жалғанып жасалған зат есімді табыңдар
а/апама
ә/ Аяулым
б/ жолбарыс
в/әнші
Алған білімдерін тест арқылы тексереді
Топ басшылары топ мүшелерін бағалайды.
топ ережесіне бағынуын;
белсенділігін;
тақырыпты түсінуін;
бірін-бірі тыңдауын;
Келесі тапсырма: Күнделікті енді ашайық, Тапсырманы тізіп жазайық. Зат есімнен алған білімді, Ұмытпай еске салайық.
Ережелерді оқу.
82-жаттығу
1.Жалқы есімді табыңдар
а/ Қарғалы
ә/ аққу
б/ бүркіт
в/тырна
2. Жалпы есімді табыңдар
а/Алатау
ә/ Балқаш
б/ Алтай
в/қолғап
3.Дара зат есімді табыңдар
а/Кітап
ә/ Қазақстан Республикасы
б/ бүгін
в/үлкен
4.Күрделі зат есімді табыңдар
а/даналық
ә/ Оқушылар сарайы
б/ сазгер
в/арбакеш
5.Негізгі зат есімді табыңдар
а/кәсіпкер
ә/ зейнетақы
б/ зейнет
в/күзетші
6.Туынды зат есімді табыңдар
а/биші
ә/ ақыл
б/ зейін
в/ынта
7. Деректі зат есімді табыңдар
а/мінез
ә/ ойыншық
б/ арман
в/сезім
8. Дерексіз зат есімді табыңдар
а/қиял
ә/ үй
б/ бел
в/қамыс
9.Бірігіп жасалған зат есімді табыңдар
а/аппақ
ә/ ұран
б/ қобыз
в/аққу
10. Жұрнақ жалғанып жасалған зат есімді табыңдар
а/апама
ә/ Аяулым
б/ жолбарыс
в/әнші
1.Жалқы есімді табыңдар
а/ Қарғалы
ә/ аққу
б/ бүркіт
в/тырна
2. Жалпы есімді табыңдар
а/Алатау
ә/ Балқаш
б/ Алтай
в/қолғап
3.Дара зат есімді табыңдар
а/Кітап
ә/ Қазақстан Республикасы
б/ бүгін
в/үлкен
4.Күрделі зат есімді табыңдар
а/даналық
ә/ Оқушылар сарайы
б/ сазгер
в/арбакеш
5.Негізгі зат есімді табыңдар
а/кәсіпкер
ә/ зейнетақы
б/ зейнет
в/күзетші
6.Туынды зат есімді табыңдар
а/биші
ә/ ақыл
б/ зейін
в/ынта
7. Деректі зат есімді табыңдар
а/мінез
ә/ ойыншық
б/ арман
в/сезім
8. Дерексіз зат есімді табыңдар
а/қиял
ә/ үй
б/ бел
в/қамыс
9.Бірігіп жасалған зат есімді табыңдар
а/аппақ
ә/ ұран
б/ қобыз
в/аққу
10. Жұрнақ жалғанып жасалған зат есімді табыңдар
а/апама
ә/ Аяулым
б/ жолбарыс
в/әнші
Жауабы:
1.а
2.в
3.а
4.ә
5.б
6.а
7.ә
8.а
9.в
10в