Физика п?нінен ?БТ есептерін шы?ару ?дістері .

Физика пәнінен ҰБТ есептерін шығару әдістері .
1.Үстіндегі адамды қоса есептегендегі массасы 100 кг қолшана биіктігі 8 м , ұзындығы 100 м төбешіктен сырғанап түсті. Егер төбешіктің етегінде шананың жылдамдығы 10 м/с және бастапқы жылдамдығы нөлге тең болса, қозғалыстың орташа кедергі күші неге тең? А) 5Н В) 10Н С) 30Н Д) 45Н Е) 15 Н
Берілгені: Шешуі :
m=100 кг Энергияның сақталу заңы бойынша: Eп=Eк-Fк* l , υ0=0
h=8 м Fк* l = mυ22- mgh υ
l=100 м Fк=mυ22– mgh h
υ=10 м/сl
т/к. F-?Fк= 100 кг (10м/с )2-100 кг10 м/с28 м/с 30 Н. Жауабы: С
100 м
2. Реактивті ұшақ 720 км/сағ жылдамдықпен ұшып келеді. Бір мезеттен бастап ұшақ 10 с бойы үдей қозғалып,соңғы секундта 295 м жол жүреді. Ұшақтың соңғы жылдамдығы қандай болады ?
А) 300 м/с В) 600 м/с С) 400 м/с Д) 500м/с Е) 200 м/с
Берілгені : Шешуі :
υ0=720 км/сағ st= υ0t+ at22 ; st-1= υ0(t-1)- a(t-1))22t=10 c st- st-1=295
s=295 м υ0t+at22-υ0(t-1)- a(t-1))22=295
υ - ?υ0 10+50a-9 υ0-40,5a=295
υ0-9,5a=295 ; υ0=200м/с
200-9,5a=295
a=295-2009,5 =10 м/с2
соңғы жылдамдық υ= υ0+at
υ= 200м/с+10 м/с2 10 с=300 м/с . Жауабы: А
3. Қозғалмай тұрған жолаушы метрополитен экскалаторымен 1 мин, ал қозғалмайтын экскалатормен 3 мин көтеріледі. Қозғалыстағы экскалатор арқылы жолаушының көтерілу уақыты неге тең ?
А) 30 с В) 45 с С) 20 с Д) 50 с Е) 40 с
Берілгені : Шешуі :
t1 =1 мин s1=υ1t1 ; s2 = υ2t2 ; s=(υ1+υ2) t3 ;
t2= 3 минt3= sυ1+υ2 = sst1+st2 = t1∙t2t1+t2 ;
t3 - ?
t3=1мин∙3 мин1 мин+3 мин =0,75 мин; t3=45 с .Жауабы: В
4. Массасы 1 кг суды 50 К-ге қыздырғанда оның массасының өзгерісі қандай болады ? ( с=3*108м/с, ссу=4200 Дж/кг0С)
А) 23кг В) 23*10-12кг С) ≈2,3*10-12кг Д) 0,23*10-12кг Е)2,3кг
Берілгені: Шешгуі :
m=1кг m=Ec2; E=Q=cсу mT ; T=50 К m=СсуmTc2с=3*108м/с m=4200 Дж/кг0С1кг50К ≈2,310-12кг. Жауабы : С ссу=4200 Дж/кг0C (3108 м/с)2
m -?
5. Массасы 2 кг тас тік жоғары лақтырылған. Оның бастапқы кинетикалық энергиясы 400Дж. 15 м биіктіктегі жылдамдығын анықтаңыз. (g=10м/с2)
А) 5 м/с В) 7 м/с С) 10 м/с Д )0 Е) 14 м/с
Берілгені : Шешуі : энергияның сақталу және айналу заңы бойынша:
m=2кг Eбаст =mυ22 + mgh h=15 м Eбаст= 400 Дж 400=mυ22+21015; mυ22=400-300; mυ2=2100 h=15м υ= 200m ; υ=2002 =10 м/с υ
υ- ? Жауабы : С
6. Тастың салмағын 2 есе артттыру үшін қажет үдеуді анықтаңыз.
А) a=2g В) a=3g С) a=gД) a=0 Е) a= g/2
Берілгені : Шешуі :
2Р P=mg+ma ; 2P=mg+ma ; ma=2P - mg;
a-?a= (2mg-mg) /m= mg/m= g ; a=g. Жауабы: С
7. Кішкене шар тыныштық күйден көлбеу науаның бойымен домалап, алғашқы 1 секунд ішінде 10 см жол жүреді. Шардың 3с ішінде жүрген жолы неге тең болады ?
А) 9см В) 0,9 см С) 45 см Д) 900 с Е) 90 см
Берілгені: Шешуі:
t1=1ca=2st2 ;
s1=10cмs=at22 ;
t2=3c t1=1c; a=2∙0,1м1с2= 0,2м/с2
s2-?t2=3c;s=0,2м/с2 ∙9с22 = 0,9 м ; s=90 см. Жауабы : Е
8. UT=3B потенциалдар айырымында толығымен тежелетін электрондарды жұлып шығаратын жарықтың жиілігі қандай ? (фотоэффект басталатын жиілік ν0=61014 Гц ; h=6,6310-34 Дж*с; е=1,610-19Кл)
А) 14,31014 Гц В) 13,21014 Гц С) 15,4 1014 Гц Д) 61014 Гц Е) 12,1 1014 Гц
Берілгені: Шешуі:
UT=3B E=A ; h(ν- ν0) =eU;
ν0=6*1014 Гц hν= hν0+ eU; бұдан ν= hν0+eU ; h=6,63*10-34 Дж*с h
h=6,63*10-34 Дж*сν=6,6310-34 Джс61014 Гц + 1,610-19Кл3B= 13,21014Гц е=1,6*10-19Кл 6,63*10-34 Дж*с
ν-? Жауабы : В
9. Тербелмелі контурдағы ең үлкен заряд шамасы qm , ал ток күшінің ең үлкен шамасы Im болса, тербелмелі контур периоды неге тең ?
А) 4π Im / qm В) 2π Im qm С) 2π Im / qm Д) 2πqm / Im Е) 4πqm / Im Берілгені: Шешуі: qm ω = Im / qm ; T=2π = 2π = 2πqm Im ω Im / qm Im Жауабы: Д T-?
10. Тербелмелі контурдағы еркін тербелетін зарядтың ең үлкен мәні 1 мкКл, ал ең үлкен ток күші 10А. Контурдағы тербеліс жиілігі неге тең?
А) 10МГц В) 1,6МГц С)3,2 МГц Д) 5МГц Е) 0,8МГц
Берілгені : Шешуі: qm=1 мкКл T=2π qm/Im; ν= 1 ;
Im=10A 2π qm/Im
ν-? ν= 1 = 1,6106 Гц= 1,6 МГц . Жауабы: В
23,14110-6Кл /10A
11.Ток күшінің өзгеріс заңы i=0,5sin1256t . Ток күшінің тербеліс жиілігі неге тең ?
А) 400 Гц В) 200 Гц С) 500Гц Д) 50Гц Е) 1256 Гц
Берілгені: Шешуі: i=0,5sin1256t ω0 = 1256 ; ω0 = 2π ν ; T-? ν= ω02π =1256 2∙3,14= 200 Гц Жауабы: В
12. Тербелмелі контур 15π108 Гц резонанстық жиілікті катушкадан және сыйымдылығы С конденсатордан тұрады. Резонанс кезіндегі индуктивтілік кедергі 0,5кОм-ға тең. Конденсатор сыйымдылығы қандай болады ?
А) 25мкФ В)2,510-11Ф С) 50пФ Д) 10-8Ф Е) 1пФ
Берілгені: Шешуі :
ν=15π *108 Гц XC=XL ; XL=1ωC =12πνC ;
XL=0,5кОмC= 12πνXL;
C-?C= 12π∙15π∙108Гц∙500 Ом = 510-11 Ф= 50 пФ . Жауабы: С
13. Т0 температурадағы идеал газ қысымы р0 болды. Тұрақты массада және тұрақты көлемде газ қысымын 14 -ге азайтты. Осы кезде температура қалай өзгереді ?
А) Т=14Т0 В) Т=4Т0C) Т=3Т0Д) Т=34T0Е) Т=43T0
Шешуі : изохоралық процесте (V=const ) Шарль заңы бойынша PT = PoTo; ( p0-14 p0) =34p0 ; немесе p=0,75 po; T= p0p0T0= 34p0p0 T0=34T0 Жауабы: Д
14.ЭҚК-і ε=6 В , ішкі кедергісі r=0,1 Ом аккумулятор кедергісі R=10,7 Ом сыртқы тізбекке қосылған. 5 минутта бүкіл тізбекте бөлініп шығатын жылу мөлшері қандай ?
А) 1000 Дж В) 200 Дж С) 5 кДж Д) 10кДж Е) 161 Дж
Берілгені: Шешуі :
ε=6 В Джоуль-Ленц заңы бойынша t уақытта r+R тізбекте бөлінетін r=0,1 Ом жылу мөлшері Q=I2 (R+r)t ; толық тізбек үшін Ом заңы R=10,7 Ом бойынша I=εr+R ;
t=5 минQ=I2 (R+r)t= ε2(r+R)2∙(R+r)t= ε2r+R∙ t
Q=?Q= I2 ( R+r)t = ε2 (R+r)t= ε2∙t ;
(R+r)2 R+r
Q= (6В)2*300 с = 1000 Дж . Жауабы: А
10,7 Ом+0,1 Ом
15.Индуктивтілігі 1,5*10-3 Гн және сыйымдылығы 6*10-9 Ф болатын идеал тербелмелі контурда 1*104 электромагниттік тербелістер жасайтын уақыт аралығы неге тең ?
А) 0,3 πc В) 0,03πc С) 0,01 Д) 0,06πc Е) 0,6 πc
Берілгені: Шешуі :
L=1,5*10-3 Гн T=2πLC ;
C=6*10-9 Ф T=t/N; ,бұдан t=T N
N=1*104 T=2π 1,5*10-3 Гн *6*10-9 Ф =2π*3*10-6 c
t-? t= 2π*3*10-6 c * 1*104 =0,06π c Жауабы: Д
16. Тас 10 м/с жылдамдықпен тік жоғары қарай лақтырылған. Тастың кинетикалық энергиясының потенциялық энергиясына тең болу биіктігі қандай? (g=10 м/с2)
А) 1,5 м В) 5,5 м С) 2,5 м Д) 4,5 м Е)3,5 м
Берілгені: Шешуі : Энергияның сақталу заңы бойынша:
υ0=10 м/с mυ02 =mυ 12 + mgh ; mυ12 =mgh ;
Ek=Eп 2 2 2
т/к h-? mυ02 =2mgh ; h= υ02 ; h=(10 м/с)2 =2,5м
2 4g 4*10 м/с2
Жауабы: С
17.Ұзындығы 0,15 м тогы бар өткізгіш модулі В=0,4 Тл бір текті магнит өрісінің индукция векторына перпендикулляр орналастырылған. Өткізгіш Ампер күшінің бағытымен 0,025 м-ге орын ауыстырғанда 12мДж жұмыс істелді. Өткізгіштегі ток күші қандай?
А) 6А В)8А С)10А Д) 2А Е)4А
Берілгені: Шешуі
l=0,15м A=Fs; FA=IBl ; A= IBls
В=0,4 Тл I=ABlss=0,025 м I= 12*10 -3Дж = 8AЖауабы: B
I=? 0,4 Тл * 0,15м*0,025 м
18. ЭҚК –і 4,5 В , ішкі кедергісі r= 1,5 Ом ток көзіне R1 = R2 =10 Ом , R 3=2,5 Ом өткізгіштер жалғанған. Тізбектің жалпы ток күші неге тең ?
А) 1А В) 0,75 А С) 1,5 А Д) 2А Е) 0,5 А
Берілгені: Шешуі: толық тізбек үшін Ом заңы :
ε=4,5 ВI=ε ; R1, 2 =5 Ом(параллель) ,
49777655715r= 1,5 ОмRж +r
R1 = R2 =10 Ом ; Rж= R1, 2 + R 3 (тізбектей )
R 3=2,5Ом I= 4,5 В= 0,5 A
I-? 7,5 Ом+1,5 Ом
Жауабы: E
19. Бастапқы температурасы Т0 болатын 1 моль бір атомды идеал газдың көлемін изобаралық жолмен 3 есе арттыру үшін қажетті жылу мөлшері неге тең болады ?
А) 6RТ0В) 6RТ0С) 5RТ0 Д)RТ0 Е)4RТ0
Берілгені: Шешуі: термодинамиканың бірінші заңы бойынша :
Т0 Q= U+A ; U= 32 R T ; A=p V ; Q=32 R T+pV ;
ν=1моль p=const ;p V=R T ; Q= 32 R T+p V= 52p V ; V=V 1–V0
V1=3V0V=3V0- V0 =2V0 ;Q=52 p*2V0= 5pV0= 5RT1
Q-?Жауабы: С
20.Сыйымдылықтары 4мкФ параллель қосылған 20 конденсатордан тұратын батарейка разрядталғанда 10 Дж жылу бөлінсе, конденсатор пластиналары арасындағы потенциалдар айырымы қандай болады ?
А) 250В В) 220 В С)127 В Д) 500 В Е) 25 В
Берілгені: Шешуі:
C1=4мкФ Wp= CU2 ; U= 2Wр ; Cж=20 С1=20*4*10-6 Ф= 80*10-6 Ф
n=20 2 C (конденсаторларды параллель жалғау)
Q=10 Дж Q=Wp ; U= 2*10 Дж =500 B . Жауабы: Д
U-? 80*10-6 Ф