Туындыны табу ережелері. EXPO.


Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
«Ақсу қара металлургия колледжі» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны
Министерство образования и науки республики Казахстан
Коммунальное государственное казенное предприятие
«Аксуский колледж черной металлургии»
Бекітемін Утверждаю
ОЖ басшы орынбасары/ Зам. Руководителя по УР
________________________________Л.Ю.Белова
Математика пәнінен ашық сабақ
«Туындыны табу ережелері»
Дайындаған:
математика және
информатика мұғалімі
Елубаева К. М.
Келісілген/ Согласовано
_________________________Г. Б. БеляловаӘдіскер / методист
Аксу, 2016
сабақтың № _______ Cк-17 тобы күні: 12. 12. 2016
Сабақтың тақырыбы: Туындыны табу ережелері
Сабақтың мақсаттары:
Білімділік: жылдан бастау алып келе жатқан дүниежүзілік көрмелер тарихымен (ЭКСПО -2017) таныстыра отырып, оқушының туындыға қатысты білімін, туынды ережелерін қолдану шеберлігін, дағдыларын бақылау, тексеру. Туынды ұғымы бойынша оқушының ойлауын дамытуға, пәнді оқып үйренуге қажетті білім, білік және іскерлік дағдыларын меңгеруді бекітуге бағытталған;Дамытушылық: Оқушылардың және тұлғалық қасиеттерін қалыптастыру, логикалық ойлауын, математикалық дүниетанымын кеңейту; Отанымызда ЭКСПО -2017 көрмесін өткізу үшін жүргізіліп жатқан шараларға өз ой пікірін білдіру қабылетін дамыту.Тәрбиелік: Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту бір - біріне көмектесу адамгершілігін, өзіндік дүниетанымын қалыптастыру. Өз елінің патриотын қалыптастыру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ, (іскерлік «Компаниялар додасы» ойын сабағы)
Сабақтың әдісі: Ж.Қараевтың « Үш өлшемді әдістемелік жүйе» оқыту технологиясы, жеке, топтық
Пәнаралық байланыс : Қазіргі Қазақстан тарихы
Оқу құралдары: бағалау парағы , плакаттар, үлестірмелер, проектор тақтасы, Power Point (слайдттар)
Сабақтың мазмұны
Ұйымдастыру кезеңі
Сабаққа кірер алдыңда түрлі-түсті фигураларды алып, түс бойынша отыру. Үш топқа бөліну.
Сәлемдесу, оқушыларды түгелдеп, оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Үй тапсырмасын тексеру
Үйге берілген есептерді ауызша жауаптарын оқыта отырып дұрыстығын тексеру;
(сұрақ-жауап арқылы)
Оқушылық деңгей
Туындының анықтамасы?
Туындыны табу алгоритмі?
С=?
Хn=?
(x)=?
(2x)=?
(3x)=?
(5)=?
Білімдерінің жан-жақты тексерісі
Қазір қолдарымызда әр түрлі фигуралар, енді осы фигураларды біріктіріп көрейік.

Енді шыққын сөздерімізді оқып, қағазды аударайық!
«ЭКСПО 2017»

Сабақтың эпиграфы: «Бұл Қазақстан үшін үлкен құрмет және қуанышты оқиға. Астанада «ЭКСПО-2017» көрмесін тұрғызамыз, өз экспозициямызды заманауи технологиямен қамтамасыз етеміз. Бұл әдемі нысан жаңа Елорданың ең үздік бренді болады»
Н.Ә.Назарбаев
Оқушылардың жаңа материалды белсенді және саналы түрде игеруіне дайындығы
Оқушыларға Экспо 2017 — 2017 жылдың 10 шілдесінен бастап 10 қыркүйегіне дейін Қазақстанның ел ордасы  Астана  қаласында  Халықаралық көрмелер бюросымен (ХКБ) ұйымдастырылатын Халықаралық көрме туралы айтып кету. Үкімет отырысында «Астана ЭКСПО-2017» ұлттық компаниясы» АҚ-ны құру жөніндегі қаулы жобасы мақұлданды.
Ұлттық компанияның басты міндеті ЭКСПО-2017 аумағында инфрақұрылым мен объектілерді жобалау және салу болады. Ролик ұсыну!
ЭКСПО көрмесінің осындай кереметтері бар. Ал 2017 жылы Астанада өтетін көрмені ол өткізілген уақыт ішінде кемінде 5 миллион адам тамашалайтын болады деп болжануда. Ол «Болашақтың қуат көздері» деген негізгі тақырыппен өтпек. Қысқасы, онда адамзатты толғандырып жүрген қуат көзінің баламалы түрлеріне көшуге байланысты жаңа технологиялар көрсетілетін болады. Ал біз Қазақстан болашағы жас мамандар! Бүгін сабағымызды ерекше өткізудеміз.
Оқушылар 3 топқа (компанияларға) бөлініп отырады.Компания президенттеріне бағалау парақтары таратылады.
Сары түсті: «Қазақстан үміткерлері» компаниясы
Жасыл түсті: «Қазақстан дарындары» компаниясы
Көк түсті: «Қазақстан озаттары» компаниясы
Жаңа білімдерді игеру.
Көптеген компаниялар бәсекеге қабілетті және алдыңғы қатарда болу үшін, заңдарды білу керек.
«Заңдар аясында...»
Ал Бүгінгі біздің тақырыбымыз: Туындыны табу ережелері
1-ереже: Егер и және v функцияларының х нүктесінде и′, v′ туындылары бар болса, онда и+v функциясының х нүктесіндегі туындысы бар және ол
(и + v )' = и' + v '  (1) формуласымен анықталады.
1-мысал. f(х) = х2 — х +5 функциясының туындысын табайық.
Шешуі. f ′(х) = (х2 — х + 5) = (х2)′ - (х)' +(5)' = 2х — 1 + 0 = 2х — 1.
Жауабы: 2х — 1.
2-ереже. Егер и және v функцияларының х нүктесінде туындылары бар болса, онда берілген функциялардың көбейтіндісінің и•v функциясының осы х нүктесіндегі туындысы бар және ол
(и•v )' = и 'v + и v'  (2)
формуласымен анықталады.
2-мысал. у = (3х2 — 7х + 5) (2х — 3) функциясының туындысын табайық.
Шешуі. Мұнда и =3х2 — 7х + 5; v= 2х — 3; и' = 6х — 7; v' = 2 — 0 = 2, (u•v)' = и'v+ и• v'формуласын пайдаланамыз. у' = ((3х2 — 7х + 5)(2х-3))' = (6х- 7) (2х-3) + 2 • (3х2 — 7х + 5)= 12x2 — 14х — 18х+ 21 + 6х2 — 14х+ 10 = 18x2 – 46x+ 31.
Жауабы: 18x2 – 46x+ 31.
3-ереже.Егер u және v функцияларының х нүктесінде туындылары бар және Vǂ0 болса, онда u/v функциясының да х нүктесінде туындысы бар және ол туынды
(u/v)2= (u′-v′)/v2 (3)
формуласы арқылы анықталады.
3-мысал. у=х2/(х2+1) функциясының туындысын есептейік.
Шешуі. у′=( х2/(х2+1))′=((x2)′•(x2+1)-x2•(x2+1)′)/( x2+1)2=(2x•( x2+1)-x2•2x)/ ( x2+1)2
 Жауабы: 2x/( x2+1).
Жаңа білімдерді бекіту
«Халық арасында...»
Алгоритмдік деңгей (4 ұпай)
Карточкамен жұмыс
1 ережемен тапсырманы орындау
1 нұсқа 2 нұсқа 3 нұсқа
f x=х4+2х-1 __________________
1) f x=х7-5х+6
___________________
1) f x=х6-3х+8___________________
f x=3х2+4х3-х___________________ 2)f x=4х3-2х2-5х___________________ 2) f x=-2х2+4х3-2х___________________
3)f x=х3+7х2+4х-1
___________________
f x=0,5х2+7х+0,1
___________________ 3) f x= x7-4x5+2x-1
___________________
4) f (x) = x8-3x4-x+5;
_____________________ f (x) = 2x7-3x5+x-5
____________________ f (x) = 7x2-4x5+x-2
___________________

Сергіту сәті: Жағымды әуен қойылады. Тақтаға бір оқушы шығып, жағымды әуен тыңдай отырып, осы оқушыға қарап жеңіл жаттығулар орындау
«Компаниялар бәсекелестігі»
А3 форматтағы қағазға есептер шығару, көрме керітнде көрсету
Эвристикалық деңгей
1 нұсқа 2 нұсқа 3 нұсқа
1-деңгей
f (x) = (3х2 +5)· (2х – 3) f (x) = (7х –2)· (3х2 – 3) f (x) = (2х –3)· (2х2 – 4)
2-деңгей
f (x) = х2+42x-1f (x) = х2+24x-3
3-деңгей
теңдеуін шеш, мұндағы
f(x)= 2x2-x f(x)= 2x+5x2 f(x)= 3x+2x6
4-деңгей
теңсіздігін шеш, мұндағы
f(x)= 4х-3x2 f(x)= x2 -5х f(x)= 2x2 -16х

Деңгейі төмен оқушыларға жеке тапсырма
Қатені тап
1) f(x)=(x7-3x6+5x-4)/= x6-9x5+5x-4
2)f(x)=(10x4-4x3-x+0,25)/=14x3+7x2-6
2)f(x)=(2x3-2x2-2х+0,5)/=6x3+2x2-6+0,5
 
Шығармашылық деңгей 
Мұнда кестеде тігінен тапсырмалар берілген, ал көлденеңінен жауаптары берілген. Тапсырма мен дұрыс жауап сәйкес келетін клеткадағы әріптерді тізіп жазсақ, білім туралы жақсы ой-сөйлем шығады. Соны табайық,
1-топ
Жауап 22х-4х3 4х3 1 14Х+3х2 2 -22х-3
тапсырма f(x)=х4 А Ж Т У Ж О
f(x)=7 х2+х3 З И К А О Т
f(x)=х Ө Қ С Г Д У
f(x)=11х2-х4 Т С Ф Н Ғ Х
f(x)=С+2х Ш Ы Е Х А Ж
f(x)=2+11х-2 Ь С Л О Д Р
2-топ
Жауап Х+1 20х3 21х2 0 п хп-1 24х Х+3 2
тапсырма f(x) =7х3 Т М Б Қ С О В Ф
f(x) хп Р Ж Г Ө О В П О
f(x)= 1/2х2+х Л Ұ У Ы Я А Д Ю
f(x) =С Д П Х А Ц Ұ Й Қ
f(x) =5х4+1 И Ш Ф А Ң Л Ғ Ә
f(x)=2х-3 Л Г Е П Ц Ж Һ А
f(x)=12х2+12 Д Й Р О Р Ғ Ъ Э
f(x)=0,5х2+3х Ж Ф Т И С К Ы Б
3-топ
Жауап 12х5 3х2-2х 9х2-9х 12х3-0,2 1 -1 -4х-5 -6х2+2 2х
тапсырма f(x) =2х6 Қ А Ғ Д Р О Ж З К
f(x) =3х3-4,5х2 О П А С Ы Қ А Л Б
f(x) =х У М Я Ю З Р Ұ П Ч
f(x) =х3-х2+2 Т А Ә І В Ч М Й Ы
f(x) =-2х3+2х Е М Ж Э Ү Р Қ А
f(x) =-х+2 Д Ж И Ь Ю С Е Л Ц
f(x) =х2+0,3 Ю И Т С Ы Ф Й Ң Т
f(x) =3х4-0,2х Я Б Һ А Э Қ Ұ Ғ Ә
f(x) =х-4 Ы А П О П В Н Ф Ш
Қазақстан болашағы жастар

Қосымша тапсырма:
Дұрыс таңдау жасап, жауапты дұрыс табыңдар. Тест шешуТест
1. f(х)=3+5х+3
А) 6х+5 В) 8х+3 С) 6х+3 Д) 3х+5 Е) 5х+3
2.f(x) = Х3+11
А)3х2 В)3х2-3 С) х3-3 Д) 3х2+3 Е)х3+3х
3. f(х)=2х3-3х2+6 f1(-2)
А) -18 В) 6 С)-16 Д)36 Е)22
4. f(х) =2х2+20
А) 4х-20 В) 4х+10 С) 4х+ Д) 4х- Е) 4х-
5.f(х)=х9-3х5-+2
А)9х8-15х6+12х-5 В)х10- С) 9х8-15х4- Д) 9х8-15х4-12х-5 Е)9х6-15х4+12х-3
6.f(х)=5х24
А) 120х23 В) 120х22 С)24х23 Д)50х24 Е) -120х23
Үй тапсырмасы
Оқулықтын №177
Бағалау:
«Басшылардан – ұтымды жауап»
Компания президенттері мен вице-президенттерінің жұмыстарын бақылауОқушылар білімін бағалау: 2 - 3 минут
№ Т. А. Ә. Қайталау сұрақтары
Үй тапсырмасы Карточкамен жұмыс (халық арасында) Деңгейлік тапсырма Шығармашылық жұмыс Сәйкес
тендіру тесті Баға
1. 2. 3. 4 5 6 7 Қорытынды: Қазақстан жастар болашағы. ЭКСПО болашақта Қазақстанды ірі несиелер құюға болатын халықаралық ақпараттық- экономикалық алаң ретінде тануға мүмкіндік береді.
Рефлексия (кері байланыс):
Маған ұнады!
Менің тілегім:...
Сұрағым бар?
Бағалау:
№ Т. А. Ә. Қайталау сұрақтары
Үй тапсырмасы Карточкамен жұмыс (халық арасында) Деңгейлік тапсырма Шығармашылық жұмыс Сәйкес
тендіру тесті Баға
1. 2. 3. 4 5 6 7 Бағалау:
«Басшылардан – ұтымды жауап»
№ Т. А. Ә. Қайталау сұрақтары
Үй тапсырмасы Карточкамен жұмыс (халық арасында) Деңгейлік тапсырма Шығармашылық жұмыс Сәйкес
тендіру тесті Баға
1. 2. 3. 4 5 6 7 Бағалау:
«Басшылардан – ұтымды жауап»
№ Т. А. Ә. Қайталау сұрақтары
Үй тапсырмасы Карточкамен жұмыс (халық арасында) Деңгейлік тапсырма Шығармашылық жұмыс Сәйкес
тендіру тесті Баға
1. 2. 3. 4 5 6 7