Ж?сіпбек Аймауыт?лы ?арт?ожа
Сабақтың тақырыбы: Жүсіпбек Аймауытов өмірі мен шығармашылығы (2 сағ)
Модуль: СТО, Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер,
Оқыту мен оқуда АКТ құралдарын пайдалану
Сабақтың мақсаты:
Ақын өмірі туралы жан-жақты мәлімет беру, тілін,елін, жерін сүюге баулу, өздіктерінен ой түюге баулу
Табыс критерийлері:
Ақын өмірі туралы мол мағлұмат алды, АКТ құралымен, кестемен жұмыс жасауды үйренді, ақпарат алмасып,бірін-бірі толықтырды
Технология,әдіс, стратегиялар: Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті Ресурстар Уақыты
Топтастыру әдісі
Формативті бағалау
Баяндау әдісі
Джегсо-мазайка әдісі
Өзара бағалау
Бағалау Оқушылардан мұғалім Жүсіпбек туралы топтастыруды сұрайды.
Слайд көрсетіліп тұрады. Слайдта кітапта қамтылмаған мәліметтерді көрсетемін. Содан соң слайдта тыс қалған материалдарды кітаптан оқушыларға ақын өмірі мен шығармашылығы туралы оқуды тапсырамын,
Оқушыларды джегсо-мазайка әдісі арқылы топқа бөлемін. Бөлінген топтарға 4 түрлі тапсырма беремін.1- топ: ақынның портретін салып, сөзбен суреттейді,2-топ: Поэзиялық туындылары, 3-топ: Драмалық жанры,4-топ: Прозалық жанрлары
Оқушылар бірін – бірі бағалауды сұраймын. Олармен ақылдасып бірге қоямын.
Оқушылар кезекпен тақтаға шығып, топтастырады.
Оқушылар кітапта берілген мазмұнды оқып шығады.
Оқушылар топқа бөлінеді.Берілген тапсырманы орындайды.Топ мүшелері өздері талқылайды.Бірдей сандар бірігіп тобыны түсіндіреді. 1- топ: сурет салады. 2- топ: Сарыарқаның сәлемі, Ах - ха хау,Көшу,Тұңғиық түпсіз астында,Ұршығым,ЖәмилаӘскер марсельезасы,Нұр күйі поэмасы, 3-топ: Ескі тәртіппен бала оқыту, Рабиға, Мансапқорлар, Сылаң қыз, Шернияз,Қанапия мен Шәрбану,Ел қорғаны, 4-топ: 1. Романдары: «Қартқожа»1626;«Ақбілек» 1927 - 19284. Хикаяттары: « Күнекейдің жазығы» 19285. Сын мақалалары: Абайдан соңғы ақындар 1918; Мағжанның ақындығы 1923; Аударма туралы; Сұңқар жыры6. Әңгімелері: «Бетім – ау, құдай ғой»; Елес 1924; Өмір деген осы ма?; Мысыққа ойын, тышқанға өлім 1923; Әнші 1925; Боранды болжағыш әулие; Көшпелі Көжебай 1925.(қысқаша тоқталады)Оқушылар бір-бірінің жауаптарын тыңдау,ұғыну,талқылау барысында өзара бағалайды.
Оқушылар топтағы жұмыстарына қарай бірін-бірі бағалайды
Тақта, бор
Кітап
Кітап, қалам , дәптер, ақ бет
Журнал, қалам
2 минут
10 минут
30 минут
3 минут
Сабақтың тақырыбы: Жүсіпбек Аймауытов «Қартқожа» романы(2 сағ)
Модуль: СТО, Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер,
Оқыту мен оқуда АКТ құралдарын пайдалану
Сабақтың мақсаты:
Бас кейіпкердің өмір жолы арқылы жан –жақты бейнелеген реалистік шығарма екендігін таныту, роман мазмұнын меңгерту
Табыс критерийлері:
Оқушылар басты кейіпкерді жан-жақта зерттеп, талдау арқылы оның іс-әрекетінен үлгі алады.
Технология,әдіс, стратегиялар: Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті Ресурстар Уақыты
Баяндау әдісі
Танымдық кесте әдісі
Кубизм әдісі
Бағалау Оқушылар! Сіздерге романды алдын –ала оқу тапсырылғандықтан роман жөнінде қысқаша түсінік беріп, талдау жұмыстарын жүргіземіз. Слайд. Ж. Аймауытовтың “Қартқожа ”романы тұңғыш рет 1926 жылы Қызылорда қаласында жеке кітап болып басылып шықты. Бұл –қазақ кедейінің өмірін, оның әлеуметтік арпалыстар кезеңіндегі күрделі тағдырын эпикалық үлгіде көркем бейнелеуге арналған қазақ әдебиетінің алғашқы елеулі шығармасы. Онда қазақ ауылының революция алдындағы және әлеуметтік қақтығыстар кезіндегі тіршілігі, азаттық жолындағы күрестен кейінгі жаңаша ұмтылысы шыншылдықпен бейнеленеді.Әсіресе жазушы осы тартыстар талқысында қазақ кедейінің қоғамдық теңсіздік сырларын түсінуге жетіп, әлеуметтік әділетсіздіктің себептеріне ой жіберуін нанымды суреттейді. Шығарманың негізгі кейіпкерін де Жүсіпбек осы тұрғыдан көрсетеді. Бұл автордың таптық позициясының өткірлігін және ұстамдылығын танытады. Шығарма тарихтың осындай бір кезеңді, шытырман оқиғаларға толы тұстарындағы қазақ ауылының өмірінің жалпы шындығын жұмсартпай, шынайы, кең тұрғыда суреттей алуымен де бағалы. 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысының басталуы мен оның 1917 жылы ақпан көтерілісіне ұласуы, қазақтардың ел ішіндегі әлеуметтік күрестерге араласуы “Алашорданың ’’құрылуы мен ақ әскер лерінің большевиктерге қарсы күресі, Қазан төңкерісі мен азамат соғысының жеңісті оқиғалары роман сюжетіне желі боп кіреді. Шығарма қаһарманы Қартқожа да ,оның елі,жұрты да осы оқиғалар фонындағы тартыста есейіп ,есін жинап ,ілгері басады, болашаққа қарайды.
Оқушыларды партада отыру қатарларына қарай 3 топқа бөлемін. Қ.Бітібаеваның әдістемесі бойынша шығарманы моделдеу жүргізу. Шығарма тақырыбы, Шығарма идеясы, Шығармадағы негізгі және қосалкы кейіпкерлер
Оқушыларды әр түрлі түсті үрілген шарлар арқылы 6-ға 3-4 адамнан бөлемін. Әр бөлінген шағын топқа тапсырма беремін, 1- топ: Шығармада суреттелетін салт –дәстүр - Підиеге отыру (өлген адамның күнәсін мойнына көтеру), әмеңгерлік салты,тұрмыс- салт суреттері, күрес,ән салу-қысқаша түсінік айтады.2- топ: Шығармадағы көркемдегіш тәсілдер. “Үй іші” бөлімі бойынша : Эпитет-аз, нашар атаның тұқымы, момын адам, қоңыр адам,біртоға жан.Метафора (ауыстыру) – төрт- бес қарасын, алданышы, азбеніші- ораза ашары;қуаты, қуанышы- үш –төрт қарғасы;Тұрақты сөз тіркесі- құтты жеріне кондырды; тұңғышының аяғын шырмады; Синекдоха (арақатынасын ашу)- әр ауылдың,әр үйдің бір қазан бұзары, бір биі.Ирония (кекесін) –осы байғұстың.Егіздеу( параллелизм)- здеу барға қанағат, жоққа сабыр ететін бір бейуаз.Синоним сөздер- жабықса,тарықса; жыртық-тесігін; аман-есенінде; момын, біртоға; қарағым,шырағым; ұрыс-жанжал;Антоним сөздер- жазы-қысы: Көнерген сөздер: болыс, ауылнай, молда. 3- топ: Кейіпкерлердің мінез-құлқы: момын, аңқау ,зұлымдық,әлімжеттік көрсету,үрей, надандық, қөзін ашуға жарыққа ұмтылу елге еңбек етуге талпыну.4-топ: Басқа тілден енген сөздер: қожа,тақуа молда, таямим,крестьянский нашалнік, періуатшік,стражнік, тілмәш, үшкөл, отарба, медресе, шәкірт,пароход, автомобиль,аэроплан т.б
Оқушыларға өзара бағалауды ұсынамын.
Оқушылар тыңдайды
Кесте толтырады.
Топқа бөлінеді, берілген тапсырмаларды орындайды.
Оқушылар өзара жауап берулеріне , топ ішінде атқарған жұмыстарына қарап бірін-бірі бағалайды. Интерактивті тақта
дәптер,қалам, интерактивті тақта
дәптер, қалам
Журнал, қалам
8 минут
5 минут
30 минут
2 минут