Дауыс ыр?а?ын ?алыптастыру ма?сатында фонацияны буында, с?зде, с?йлемде машы?тандыру.


Тақырыбы: Баланың дауыс ырғағын қалыптастыра отырып, фонацияны буында, сөзде, сөйлемде машықтандыру. [З] дыбысы.
Мақсаты: З дыбысын буында, сөзде, сөйлемде машықтандыру, дұрыс айтуға үйрету.
Білімділік- дыбыстың дұрыс артикуляциясын бекіту, дыбысты буында, сөзде, сөйлемде дұрыс айтуға дағдыландыру.
Түзетушілік- артикуляциялық моториканы, дұрыс тыныс алуын, фонематикалық естуін дамыту.
Тәрбиелік- сабаққа деген қызығушылығын арттырып, қауіпсіздік ережелерін сақтауға, дұрыс отыруға үйрету, адамгершілікке баулу.
Әдіс-тәсілдері: түсіндіру,үйрету, көрсету.
Көрнекіліктері: монтессори элементтері, артикуляциялық суреттер, тыныс алу жаттығуына арналған тал, заттық суреттер, сюжеттік суреттер.
Оқу іс-әрекетінің жоспары:
1.Ұйымдастыру кезеңі.
2. Артикуляциялық жаттығу.
3.Ұсақ моториканы дамыту.
4. Тыныспен жұмыс.
5. [З] дыбысын машықтандыру кезеңі. (буында, сөзде, сөйлемде).
6. Қорытынды. Пигтограммамен жұмыс.
Оқу іс әрекетінің барысы
Кезеңі Логопедтің іс-әрекеті Баланың іс-әрекеті
I.Ұйымдастырушылық кезең.
Сәлеметсіңбе Ерасыл?!
Көңіл-күйің қалай?
Қазір жылдың қай мезгілі?
Далада ауа-райы қандай болып тұр?
(Плакатта күнді бұлт жапқан).
Ерасыл, күнді бұлт жауап тастапты, біз күнді ашу үшін әр бұлттың артында тапсырмалар тұр. Сол тапсырмаларды орындауымыз керек, тапсырмаларды орындап, бұлтты алып тастаймызба? Күнді жарқыратып қоямызба?
Ендеше 1 бұлтты алып, тапсырмаларын орындайық.
II.Артикуляциялық жаттығу.
З дыбысын дұрыс айтуға бағытталған жаттығулар.
«Астыңғы тісті тазалау»

Ж: тілімізбен астыңғы тісімізді ішкі жағынан және сыртқы жағынан жалаймыз.
«Төбешік».

Ж: тіліміздің ұшын астыңғы тістеріміздің артқы жағына тірейміз, итереміз.
«Түтікше».

Ж: тілімізді астыңғы ерінге қойып, ерін бұрыштарын пайдаланып, тілімізді түтікше тәріздес қылып ораймыз.
III.Ұсақ моториканы дамыту.
«Су джок» терапиясы. (саусаққа массаж).
[З] әріпінің бейнесін табу.
[З] әріпінің бейнесін салу.
IV.Тыныспен жұмыс.
Күзгі тал жапырақтарын үрлеу.
Мақсаты: талдарда жапырақтар мықты бекітілген, соларды қозғалту керек.
Күз.
(сюжеттік сурет)
V.[З] дыбысының артикуляциялық қалпын еске түсіру.
1)Ерін жымияды,тістер көрініп тұрады.
2)Тістер жақын,бірақ түйіспейді, 1-2 мм қашықтықта.
3)Тілдің ұшы, төменгі тістердің түбінде.
Салқын дем шығарамыз.
Жұмсақ таңдай көтеріліп,жұтқыншақтың артқы қабырғасына жабысып, мұрынға баратын ауа жолын жауып, ауа ауыз арқылы шығады.
Дауыс пайда болады.
Жарайсың,Ерасыл!
VI.Негізгі кезең.
[З ] дыбысын машықтандыру.
Буында. Ерасыл мынау қандай әріп?
Бұлар ненің ішінде тұр?
Бұл дыбыстар бір бірімен бірігіп буынды құрайды екен.
Міне З әріпімен мен А әріпі бірігіп қандай буын құрайды?
Жарайсың Ерасыл!
Келесі буындармен?
Өте дұрыс!
за-ЗО-зу
зо-ЗА-зу
ЗУ-за-зо
Буындардың үлкен кішілігіне қарай дауысымызды шығарып, кішірейтіп айтамыз.
Сөзде.
Сөз- бірнеше әріптен тұратын, мағыналық-құрылымдық бірлік.
Зебра.Білезік.Жұлдыз
Зымыра.Бұзау. Қарбыз.
Бұл суреттерде [З] дыбысы қайда орналасқанын айтамыз.
Сөйлемде.
(Сөжеттік сурет).
А, О, У.
Дауысты дыбыстар. Шеңбердің.
З
Дауыссыз дыбыс.
ЗА! АЗ!
ЗО! ОЗ!
ЗУ! УЗ!
VI.Қорытынды кезеңі. Сонымен Ерасыл,бүгін қандай дыбыспен, қандай жұмыс жасадық?
Пиктограммамен жұмыс.
Суреттердің ішінен [З] дыбысы бар суретті тауып алу қажет.
Зырылдауық,қызылша,жүзім,жылан,
Жолбарыс,щетка, шыбын, сызғыз, қазан.
З дыбысын-буында, сөзде, сөйлемде айтып үйрендік.
Ерасыл табады.
Күтілетін нәтиже:
Білуі керек: З дыбысының әріптік таңбасын.
Не игеру керек: З дыбысын буында, сөзде, сөйлемде айтуды.