?аза?стан Республикасы ?арулы К?штеріні? т?ртіптік жар?ысы. 10 сынып
Ашық сабақтың тақырыбы: Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің тәртіптік жарғысы.
Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері:
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жарғылары туралы мәлімет беру.
Сабақты теориялық жағынан қарастыра отырып, оқушыларды күнделікті өмірде, сондай-ақ болашақ әскер қатарында өздерін тәртіпті, тәрбиелі азамат ретінде ұстау қасиеттерін дамыту.
Қазақстанды мақтан тұтатын, оның халқына адал болатын, жері мен табиғатын құрметтейтін, Қазақстандық патриот бола алатын, Отан қорғау міндетіне дайын азаматты қалыптастыру.
Уақыты: 45 минут
Өткізілетін күні:
Өткізілетін орны: 10 «ә» сынып , АӘД кабинеті
Құрал-жабдықтар мен көрнекті құралдар:
Оқулық.
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жарғылары.
Интерактивтік тақта.
Компьютер.
Сабақтың түрі:жаңа тақырыпты тусіндіру
Сабақты жүргізудің әдіс-тәсілдері:бөлімшеге бөліп дамыта оқыту
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі – 5 минут.
Взвод командирі оқушыларды сапқа тұрғызады, оқытушыға рапорт береді, амандасу, түгендеу, оқушылардың сырт көрінісін тексеру.Баянат қабылданғаннан кейін бірден Қазақстан Республикасының Әнұраны орындалады, осы кезде қосымша интерактивті тақтадан патриоттық тәрбие беретін, Әнұранның мағынасын ашатын, Қазақстан туралы, оның Қарулы Күштері, Көп ұлтты халқы, одағы бейбіт өмір, оның тұңғыш Президенті, батыр бабалары, өнері, байлығы, білімі, Астанасы туралы қысқаша мәлімет беретін, оқушылардың бойындағы патриоттық сезімдерін оятатын бейне таспа ойнатылады.( 2 минут )
ә) Өтілген тақырыпты сұрау кезеңі – 7 минут.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Үй тапсырмасы төмендегі тестік сұрақтар жүйесібойынша компьютер арқылы тексеріледі:
Жалпы әскери жарғыларды айтып беріңіздер?
Жауынгерлер мен матростар құрамына кімдер жатады?
Сержанттармен старшиналарға кімдер жатады?
Аға офицер құрамына кімдер кіреді?
Кіші офицер құрамына кімдер кіреді?
Жоғары офицер құрамына кімдер кіреді?
Тәуліктік кезекші құрамына кімдер кіреді?
Рота бойынша кезекші міндетін айтыңыз?
Жаңа тақырыпты өту және бекіту:30 минут
Жаңа тақырыпты үш бөлімге бөліп қарастырамын және осы үш бөлімді үш бөлімшеге бөліп беремін:
І-бөлімше:
Әскери тәртіп.
Әскери тәртіптің міндеті мен тәрбиелеу әдісі.
Қазақстан Республикасының мерзімді қызметтегі әскери қызметшілерге қолданылатын көтермелеулер.
ІІ-бөлімше:
Жауынгерлер мен матростарға қолданылатын көтермелеулер.
Әскери қызметті келісім шарт бойынша жауынгерлер (матростар) мен сержанттар (старшиналар) лауазымында өткеруші әскери қызметшілерге қолданылатын көтермелеулер түрлері.
Көтермелеулердің жариялану реттері.
ІІІ-бөлімше:
Тәртіптік жазалар.
Жауынгерлер (матростар) мен сержанттарға (старшиналарға) қолданылатын тәртіптік жазалар.
Тәртіптік жазаның атқарулуы және жариялануы.
Ол бөлімдер бойынша қарастыратын сұрақтарды алдын-ала құрастырып, оны оқушылардың назарына интерактивтік тақта арқылы ұсынамын. Әр бөлімшенің командирі өзінің қарамағындағы оқушыларға сұрақтар бойынша тапсырмаларды тең етіп бөліп береді де, өзі қалған екі бөлімшенің тапсырмалары бойынша сұрақтар әзірлеуге кіріседі. ( 10 минут )
Оқушылар тапсырманы орындауға кіріскенде мен сабақ басында тест бойынша алынған оқушылардың үй тапсырмасын тексеріп бағалаймын және сондай-ақ оқушылардың сырт келбеті мен киім-киісіне, сабақ басында орындаған саптық дайындық бойынша жаттығуға , тәртіптеріне қортынды жасап баға беремін.Бағалауды журналға жазамын, бұл бағаға оқушының жаңа тақырып бойынша алған бағасыда енгізіледі.
Тапсырма орындауға берілген уақыт бітісімен әр бөлімше кезегі бойынша өздеріне берілген тапсырманы талдауға кіріседі және басқа бөлімшенің сұрақтарына жауап қайтарады.
( Әр бөлімшеге 10 минуттан 30 минут )
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Тәртіптік жарғысы.
Әскерлердің жауынгерлік қабілеттілігі мен тұрақты жауынгерлік дайындығының аса маңызды шарты - әскери тәртіп болып табылады.
Әскери тәртіп дегеніміз – барлық әскери қызметшілердің ҚР Конституциясы мен заңдарында, әскери жарғылар мен командирлердің бұйрықтарында белгіленген тәртіп пен ережелерді, сондай-ақ әскери қызметшілердің арасындағы мінез-құлық және өзара қарым-қатынас нормаларын қатаң және дәл сақтау.
Әскери тәртіп әрбір әскери қызметшінің өзінің әскери борышын және өзінің Отанын қорғауға деген жеке жауапкершілігін, өз халқына шексіз берілгендігін жоғары сезінуіне негізделеді.
Әскери тәртіп әрбір әскери қызметшіге өзінің әскери борышын адал атқаруды міндеттейді.
Әскери қызметшілерді тәртіпке тәрбиелеудің негізгі әдісі көз жеткізу болып табылады, бірақ өз әскери борышын адал орындамағандарға күштеу әдісін қолдану мүмкіндігін де жоққа шығармайды.
Жауынгерлер (матростар) мен сержанттарға қолданылатын көтермелеулер.
а) бұрын қолданылған тәртіптік жазаны алып тастау;
ә) алғыс жариялау;
б) әскери бөлімнің тұрған жерінен 2тәулікке дейін сейілдемеге рұқсат беру;
в) бұрынғы жұмыс (оқу) орына әскери борышын үлгілі орындағаны туралы және алған көтермелеулері туралы хабарлау;
г) грамоталармен, бағалысыйлықтарменнемесеақшалаймарапаттау;
ғ) әскериқызметшініңәскерибөлімніңкеңжазылғанжауынгерліктудыңжанындатүскенжекефотосуретіменмарапаттау;
д) жауынгерлерге (матростарға) ефрейтор (аға матрос) атағын беру;
е) сержанттарғаиеленгенштаттықлауазымыбойыншакөзделгенәскериатағынанбірсатыжоғарыкезектіәскериатақ беру;
ж) омырауғатағатын ҚР ҚК-ініңүздігібелгісіменмарапаттау;
з) әскерибөлімніңҚұрметкітабынаенгізу;
и) 10 тәуліккедейінқысқамерзімдідемалыс беру, бару қайтужолындағыуақыттыесептемегенде.
Көтермелеулерауызшанемесебұйрықтүріндесалтанаттыжағдайдаәскериқызметшілержиналысынданемесе сап алдындажарияланады.
Тәртіптікжазалар.
Тәртіптікжаза - әскериқызметшілергеқызметбойыншабастықтыңбилігіменқолданылатынжаза. Оләскериқызметшілергеәскеритәртіп пен қоғамдықтәртіптібұзғаныүшінқолданылады.
Жауынгерлер мен сержанттарғамынадайжазаларқолданылаалады:
а) сөгіс;
ә) қатаңсөгіс;
б) кезектісейілдемеденайыру;
в) жауынгерлерді (матростарды) 5 нарядқадейінтағайындау;
г) омырауғатағатын «ҚР ҚК-ніңүздігі» белгісіненайыру;
ғ) жауынгерлерді (матростарды) «ефрейтор» («аға матрос») әскериатағынанайыру;
д) гауптвахтадаұстайотырыпқамау: жауынгерлерді (матростарды) - 10 тәуліккедайін, сержанттарды – 7 тәуліккедейін;
е) сержанттардыңлауазымынтөмендету;
ж) сержанттардыңәскериатағынбірсатығатөмендету;
з) сержанттардыңәскериатағынтөменлауазымғакөшіреотырып, бірдәрежегетөмендету.
Әрбіртәртіптікжазаәскеритәртіптінығайту, әскериқызметшілердітәрбиелеужәнеолардыңқызметіүшінжауапкершілігінарттыруретіндежасалғанқылмысауырлығы мен кінәлаудәрежесінесәйкескелуітиіс.
Егеркінәлібірнешереттерісісістегенболсанемесеәскеритәртіп пен қоғамдықтәртіптібұзуғатоппенқатысса, егермұндайқылығықызметтікміндетінөтеукезінде, маскүйіндежасалсажәнетерісқылығытәртіптіайтарлықтайбұзғанболса, тәртіптікжазаныңқатаңдығы арта түседі.
Тәртіптікжазаолқолданылғанкүнненбастап, бірайданкешіктірілмейатқарылады. Бірайлықмерзімөткенсоңжазаатқарылмайды, бірақолтуралыжазбақызметтіккәртішкедесақталады.
Қолданылатынтәртіптікжазаларжайындажауынгерлер мен матростарғаөзіненемесесаптыңалдында, сержанттарға - өзіне, сержанттардыңкеңесінде не саптыңалдындажарияланады.
Командирлергеолардыңбағыныштыларыныңалдындатәртіптікжазалардыжариялауғатыйымсалынады.
Үйге тапсырма беру: Интерактивтік тақтаға жазып қоямын : 1 минут
2-Тарау: §4 ,
Әскеритәртіпдегеніміз не?
Әскеритәртіпәскериқызметшігененіміндеттейді?
Көтермелеу мен жазалардыңқандайтүрлеріболады?
Жауынгерлерге (матростарға) көтермелеуқолданудыңретіқандай?
Тәртіптікжазаныорындау мен белгілеудіңретіқандай?
Сабақты талдау, оқушыларды бағалау:2 минут
Оқушыларды бағалаған таблицаны интерактивтік тақтаға шығарамын, сабақты талдап, әрбір бөлімшеге жіберген кемшіліктері бойынша ескертулер жасаймын, ерекше көзге түскендерді атап өтемін. Сабағымды Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің : «Қиындық атаулыны жеңетін бір-ақ күш бар, ол – бірлік. Еліңді, жеріңді қорғау үшін бірлік қаншалықты қажет болса, тәуелсіздік жемістерін, бүгінгі қол жеткен табыстарымызды сақтап қалу үшін де ол сондай қажет.» сөзімен аяқтаймын.
( 1.5 минут )
Оқушылармен қоштасу: « Сау болыңдар, оқушылар!»
« Сау болыңыз оқытушы мырза!»
( 0.5 минут)