Топыра? ??деуге арнал?ан машиналарды? ??рылысы мен ж?мыс істеу принціпі.

П‰ні : Технология Сыныбы: 5 К_ні :______
СабаKтыS таKырыбы: ТопыраK ™Sдеуге арналCан машиналардыS Kaрылысы мен жaмыс істеу принціпі.
Білімділік: ТопыраK ™Sдеу жолдарын т_сіндіре отырып, заман талабына сай топыраKты ™Sдейтін т_рлі техникалардыS атKаратын Kызметін жaмыс істеу технологиясы туралы толыK маCaлмат беру. ДамытушылыK: Есте саKтау Kабілеттерін дамытып, ізденіушілік, еSбекKор Kабілеттерін дамыту. Т‰рбиелік: оKушыларды еSбекті с_юге, берілген тапсырмаларды ™з уаKытында тиянаKты орындай білуге, жaмыс барысында техникалыK Kауіпсіздікті саKтап жaмыс жасауCа, шыдамдылыKKа, т™зімділікке т‰рбиелеу.
К™рнекіліктер мен Kaрал-жабдыKтар: топыраK.
П‰наралыK байланыс: химия, биология, KазаK тілі, ‰дебиеті
СабаKтыS типі: жаSа сабаK.
СабаKтыS т_рі: аралас сабаK.
СабаKтыS жоспары:
І `йымдастыру кезеSі.
ІІЖаSа сабаKты т_с
ІІІБекіту инструктажы
ІV Жaмыс орнын жинаKтау

І `йымдастыру кезеSі. 1. ОKушылармен с‰лемдесу, т_гелдеу;2. СабаKKа дайындыCын тексеру (Kaрал-жабдыKтар кабинет тазалыCы т.б)3. ОKушылардыS назарын сабаKKа аудару.


СабаKтыS барысы:
ТопыраK жер KыртысыныS еS жоCарCы Kабаты, ол ™сімдіктерге н‰р Kорек береді. ТопыраKтыS Kaнарлы _стіSгі Kабаты- ™сімдіктердіS ™суі мен дамуына Kажетті Kоректік заттардыS орасан зор Kоймасы. Мысалы Kара топыраKтыS 1-гектарында 300-400 тоннаCа дейін органикалыK заттар, 15-16 т азот пен 10-20 т фосфор болады. Ал Kaнарсыз к_лгін топыраKтыS 1-гектарында 3 т азот, 4 т фосфор мен 50 т калий болады. АуылшаруашылыK даKылдарын егіп, ™сіруде топыраK ™SдеудіS маSызы зор. ТопыраK ™Sдеу- арамш™птермен к_ресудіS шешуші Kaралы.ТопыраK дaрыс ™Sделсе, ™сімдіктердіS зиянкестер мен ауру KоздырCыштарын жойып жіберу де оSайCа т_седі.
ТопыраK ™Sдеу ж_йесі- ОCан с_дігер жырту, топыраKты тaKым себер алдында ™Sдеу, пар ™Sдеу сияKты негізгі жaмыстар кіреді. ТопыраK ™Sдеу операцияларына жер жырту, сыдыра жырту, культивациялау, тырмалау, дискілеу, таптау, ™сімдіктердіS т_бін к™му, суару, топыраKтыS Kыртысынбaзу, атыздар ж_ргізу, тегістеу жaмыстары жатады. Осындай Kыруар шаруаларды ™Sдейтін машиналар атKаратын Kызметіне технологиялыK белгілеріне Kарай бірнеше т_рге б™лінеді.ОлардыS Kатарына соKалар, фрезалар, тісті тырмалар, щдискілі тырмалар, культиваторлар таптаCыш, тегістегіштер жатады.

Аспалы ПЛН-5-35 соKасы топыраKты 30 см тереSдікке дейін жыртуCа арналCан. Бaл соKа ДТ-75, Т -150 шынжыыырлы ж‰не доSCалаKты тракторларCа тіркеледі.





Бaл тырнауыштар жер Kыртысы мен кесек топыраKтарды Kопсытып, майдалауCа арналCан. Олар егістіктіS _стінгі бетін тегістеп, Kопсытып, ылCалдыS ылCалдыS буланып кетуін азайту _шін, жаSа шыCып келе жатKан арамш™птерді Kaрту _ші ™Kажет.Тырмалар жaмыс органдарыныS Kaрылысына Kарай тісті, серіппелі, дискілі ал салмаCына Kарай ауыр, орта ж‰не жеSіл салмаKты болып б™лінеді.

Бaл культиватор топыраKты KопсытуCа, арамш™пті отауCа, тыSайтKыш шашуCа, т_птеуге арналCан. АтKаратын Kызметіне Kарай топыраKты жаппай ™Sдейтін ж‰не Kатар аралыKты ™Sдейтін культиваторларCа б™лінеді. ТракторCа тіркеу ‰дісіне байланысты тіркемелі ж‰не аспалы болып б™лінеді. Культиваторлар жебе сияKтя табан мен де серіппелі тістермен де жабдыKталуы м_мкін. Негізгі Kaрастыру б™лшектері суреттегі к™рсетілгендей- рама, тіркеу тетігі, доSCалаK, жaмыс орCандарыныS тереSдSгSн реттейтін механизм, тырманы асатын Kaрал, к™лденеS білеушелермен жaптасып жалCанCан.
СабаKты Kорытындылау:ОKушылар білімдерін сaраK жауап арKылы тиянаKтап Kорытындылау.


Рисунок 2D:\Documents and Settings\Махуан\Мои документы\Мои рисунки\2013-11-04\Scan20001.TIF15