Уртаклык ??м ялгызлык исемн?рен кабатлау.

2 нче сыйныфта татар теле дәресе.
Тема: Уртаклык һәм ялгызлык исемнәрен кабатлау.
Белем бирү максаты:
Исем сүз төркеме буенча белемнәрне гомумиләштерү, ныгыту.
Үз фикерләрен әйтә,дәлилли, шулардан чыгып нәтиҗә ясый белүләренә ирешү.
Укучыларның уйлау сәләтен, мөстәкыйль активлыкларын, фикерләрен дәлилләргә өйрәнү күнекмәләрен үстерү.
Габдулла Тукай иҗатына кызыксындыру уяту.
Фикер сәләтен үстерү максаты:
-яңа укыту алымнарын кулланып, укучыларның аралашу күнекмәләрен , логик фикерләү сәләтен , мөстәкыйльлекләрен, иҗади активлыкларын үстерүгә ярдәм итү;
-укучыларның үз фикерләрен тиз һәм төгәл әйтә белүләренә ирешү, шулардан чыгып нәтиҗә ясый белүләренә ирешү.
Тәрбияви максат:- аралашу һәм коллективта хезмәттәшлек итү күнекмәләрен,кешелеклелек, ярдәмчеллек сыйфатларын тәрбияләү.
КУУГ: классташлар һәм укытучы белән уку эшчәнлеген оештыруда хезмәттәшлек итү, тыңлый белү, фикер алышуда катнашу, мәгълүмат туплауда үзара хезмәттәшлек инициативасы күрсәтү, иптәшеңнең гамәлләрен бәяләү.
ТБУУГ: төп билгеләрне аерып күрсәтү, логик фикерләү чылбырын булдыру.
ШУУГ: үзмаксат кую, күршеңә ярдәм итүдә танып белү инициативасы күрсәтү, үз уңышларыңның, уңышсызлыкларыңның сәбәпләре турында фикер йөртү.
РУУГ: кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу, үзконтроль, үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, биремнәрне үтәүнең дөреслеген тикшерү.
Җиһазлау: ноутбук, проектор, презентация,таратма материал.
Дәрес тибы: кабатлау
Дәреснең девизы: “ Белемне мөстәкыйль үзләштер”.
Дәрес элементлары :
Оештыру моменты ( исәнләшү, уңай психологик халәт тудыру) 2 мин
Актуальләштерү ( үткән материалны кабатлауны” Модель Фрейер” структурасы аша тикшерү) 3 мин
Төп өлеш ( уртаклык һәм ялгызлык исемнәрен гомумиләштереп кабатлау) 16 мин
Ныгыту ( белемнәрне күнегүләр ярдәмендә ныгыту , мөстәкыйль куллану) 15 мин
Йомгаклау (белемнәрне бәяләү. Рефлексия. Уку эшчәнлегенә нәтиҗә) 7 мин
Өй эше ( өй эшен хәбәр итү, аны башкару ысулын аңлату. 2 мин
Дәрес планы:
2 слайд.
I Башлам өлеш: -“Исәнмесез!”- диде берәү килеп,
Читтә йөргән чакта каңгырап.
Шул чагымда баскан урыныннан
Кайнар чишмә чыкты чылтырап.
Бары бер сүз “Исәнмесез!” - диде,
Күпме моң ишетте колагым.
Атам-анам телен, туган телнең
Газизлеген шунда аңладым.
Кирәклеген шунда аңладым.
- Исәнмесез , укучылар
Әйдәгез бер – беребезгә елмаеп карыйк һәм кулларны – кулга тотынып хәерле эш сәгате телик.
3 слайд.
II Актуальләштерү : - Укучылар! Сезнең алдыгызда хәрефләр язылган. Хәрефләр арасыннан А, Ә, Б, Д, хәрефләрен сызарга кирәк. А Ә И Б Д С А Е Б Д М АӘ. Нинди сүз килеп чыкты? Кайсыгыз әйтә?
4 слайд.
Көтелгән җавап: ( ИСЕМ).
Исемнәр нинди ике төркемгә бүленәләр?
Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр.
5 слайд
Әйе, бүген безнең дәресебезнең темасы ялгызлык һәм уртаклык исемнәрен кабатлау .
Алдыбызга нинди максат куярбыз икән?
(ялгызлык һәм уртаклык исемнәр турында алган белемнәребезне искә төшерербез, белемнәребезне тикшерербез, бәяләрбез)
Без Модель Фрейер структурасы ярдәмендә алган белемнәрне искә төшерербез.3 минут вакыт бирелә.
6 слайд
Предметны белдерә торган сүзләр нинди сорауларга җавап бирә?
Кем? Нишли? Нәрсә? Нинди?
7 слайд.
Кешене белдерә торган сүзләргә нинди сорау куябыз?.
Кем? Нәрсә?Нишли?.
8 слайд.
-Нинди сүзләрне баш хәрефтән язабыз?
Ил, шәһәр,авыл, елга, хайван кушаматларын баш хәрефтән язабыз. Яныгыздагы иптәшегез белән эшләгән эшләрегезне алмашабыз, тикшерәбез, билге куябыз.
III- Төп өлеш:
Хәзер дәфтәрләрне ачабыз, числоны язабыз һәм матур язу күнегүләрен башкарыйк.мәкальне күчереп куябыз.
9 слайд
Хезмәт кешесе - хөрмәт кешесе.
( мәкальне ничек аңлауларын сораштыру)
Сүзлек диктанты язып алабыз.
10 слайд.
Әни, аю, кыяр, юкә, сазан, (А)лабуга, (Р)оза, бүре, Мамадыш, ромашка.
Укучылар, без нинди сүзләр яздык?
Көтелгән җаваплар: (Предметларны белдерә торган сүзләр.)
Укучылар, Сез нинди сүзләрне язганда авырлыкка очрадыгыз?
(Көтелгән җавап: алабуга, роза сүзләре)
Әйтегез әле, бу сүз турында сез нәрсә беләсез, бергә тикшереп, уйлап карыйк, сезнең фикерләрне тыңлыйк.
Әйе, бу сүзләрне ике мәгънәдә аңлап була: балык һәм шәһәр исемен, чәчәк һәм кеше исемен аңлата.
Үзегезгә ошаган сүзләр белән җөмләләр төзибез.
Авыр сүздән кала, бәлки сезгә ошаган сүз бардыр?
( Көтелгән җавап: Мамадыш )
11 слайд.
Без Мамадыш шәһәрендә яшибез, шигырь белүчеләрдән 1-2 укучыны тыңлау.
12 слайд Физкультпауза
Микс – Фриз – Груп
Ә хәзер бераз ял итеп алыйк. Музыка башлангач, сез түгәрәк ясап биисез.Мин музыканы туктатам, сезгә сорау бирәм. Ул сорауның җавабы берәр сан булачак. Сез ул санны миңа әйтмисез, ә төркемнәр белән берләшеп басасыз.
Сораулар:
Әни сүзендә ничә хәреф бар? (3)
Кояш сүзендә ничә аваз бар?(5)
Алсу чәчәкләр ярата җөмләсендә ничә исем бар? (2)
13 слайд.
Сүзләрне ялгызлык һәм уртаклык исемнәренә аерырга кирәк. Сезнең алдыгызда бер сүз язылган карточка ята. Бу сүзләрне өйләренә урнаштырырга кирәк. Язылышына карапмы, сорау куепмы
14 слайд
Хәзер сезнең белән Кышкы уеннар картинасы буенча ялгызлык һәм уртаклык исемнәре кертеп җөмләләр төзибез.
Һәм төркемнәрдә эшне дәвам итәбез. Исеме сузык авазга башланган укучы беренче үзенең җөмләләрен иптәшенә сөйли , аннан соң алышынабыз.
IV –Ныгыту:
14 слайд
-Тактага карадык. Менә сезгә бер күнегү. Белемнәрегезне күрсәтегез әле.
габдулла тукай татарстанның кушлавыч авылында  туган.
- Берәр хата таптыгызмы әллә? Бу сүзләр ни өчен баш хәрефтән язылырга тиеш? (балалар җавабы тыңлана)
15 слайд
Дәреслек белән эшләү; 21 нче бит, 36 нчы күнегү.
Табышмакларны укып, җавапларын шакмакларга язабыз.
16 слайд
с ы е р
Э т

П о п у Г а й
к а р л Ы г а ч
17 слайд. Тест сораулары

1) Исем нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кешене белдергән сүзләргә нинди сорау куела?
3) Ялгызлык исемнәре ничек языла?
4) Мыяубикә, Актырнак, Алмачуар, Сөтлебикә болар нинди исемнәр?
18 слайд.
Рефлексия
Бүгенге дәрестән үзегез өчен нинди яңалыклар алдыгыз? Дәрес сезгә нәрсә бирде?
-Кайсы биремнәрне үтәү авыр тоелды? (Балаларның җаваплары.)
- Үзегезнең белемнәрне бәяләү вакыты җитте. Кем яхшы эшләдем, ди кызыл төстәге шакмакларны, кем эшләдем, ләкин сорауларым бар , дип уйлый яшел төстәгесен, кем мин начар эшләдем, аңламадым дип уйлый сары төстәге шакмакларны күтәрегез.
19 слайд
VII- өйгә эш:
“ Минем якын дустым” темасына ялгызлык һәм уртак исемнәрен кертеп 4-5 җөмләдән торган хикәя язып килергә.
Дәрес тәмам.Бер- беребезгә игътибарлы, ихтирамлы булыйк. Җылы сүз ул – җан азыгы.



Тест сораулары

Исем нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кешене белдергән сүзләргә
нинди сорау куела?
Ялгызлык исемнәре ничек языла?
4) Мыяубикә, Актырнак, Алмачуар,
Сөтлебикә болар нинди исемнәр?

Исем нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кешене белдергән сүзләргә
нинди сорау куела?
Ялгызлык исемнәре ничек языла?
4) Мыяубикә, Актырнак, Алмачуар,
Сөтлебикә болар нинди исемнәр? Исем нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кешене белдергән сүзләргә
нинди сорау куела?
3) Ялгызлык исемнәре ничек языла?
4) Мыяубикә, Актырнак, Алмачуар,
Сөтлебикә болар нинди исемнәр?
Исем нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кешене белдергән сүзләргә
нинди сорау куела?
Ялгызлык исемнәре ничек языла?
4) Мыяубикә, Актырнак, Алмачуар,
Сөтлебикә болар нинди исемнәр?
Исем нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кешене белдергән сүзләргә
нинди сорау куела?
Ялгызлык исемнәре ничек языла?
4) Мыяубикә, Актырнак, Алмачуар,
Сөтлебикә болар нинди исемнәр?
Ялгызлык исемнәр
Уртаклык исемнәр
Камил
Зәй
Миләүшә
миләүшә
Йолдыз Кабан
казан чәчәк
Идел мәктәп
Актүш Сөтлебикә
китап
Казан
Мәскәү
Йолдыз
кабан
алма