Бутербродтар.Тауы? ж?мырт?асыны? ??ндылы?ы.

Сабақтың тақырыбы: Бутербродтар.Тауық жұмыртқасының құндылығы.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға бутерброд туралы түсінік беру, бутерброд түрлерін таныстыру.
Дамытушылық: Оқушылардың өз бетімен тағам түрлерін жасай білуін және аспаздық қабілетін дамыту.
Тәрбиелік: Қыз баланы ас мәзірін дайындау кезінде тиянақты, ұқыпты таза жұмыстануға тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Кесте, суреттер, сөзжұмбақ.
Керекті құрал-жабдықтар: Тақтай, пышақ, тәрелкелер.
Бутерброд жасауға арналған азық-түліктер.
Сабақ түрі: аралас
Сабақ әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
- оқушылармен амандасу
- оқушыларды түгендеу, назарын сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
1. Салат дегеніміз не? Салаттың түрлерін ата
2. Көкөністер қандай топтарға бөлінеді?
Тамақтану мәдениеті дегеніміз не?
Көкөністерді тураудың неше түрі бар?
ІІІ. Жаңа сабақ Дастарқандағы нан – ауқаттылықтың, жетістіктің және бейбіт өмір тұрақтылығының белгісі.Адамдар нанды барлық жерде және барлық уақытта қастерлеп келген.Нан және нан өнімдері ең маңызды тағам.
Нанды бутерброд дайындауға пайдаланса болады.Бутерброд неміс сөзінен шыққан «май жағылған нан» дегенді білдіреді.Біз бутерброд сөзін кең мағынасында қолданамыз.
Бутербродтар салқын тағамдарға жатады. Оларды таңғы, түскі, кешкі асқа тез дайындауға болады.Бутерброд мәзірді түрлендіреді, әр түрлі тағамдар дың сәнін кіргізіп, кісінің тәбетін ашатындай етіп көрсетеді.Оны жеке тағам ретінде немесе ас алдында сорпамен, шаймен,кофемен, сондай-ақ ыстық тамақсыз дастарқанға басытқы ретінде беруге болады.
Кесте
Бутерброд дайындауға қажет азық-түліктердің ықтималды үйлесімі
Пайдаланылатын азық – түліктер Пайдаланылатын азық – түліктер құрамы
Еттен жасалған 1. Май, шұжық, ветчина, піскен ет, піскен тіл.
2. Қышамен аралас май, піскен ет, қияр, қызанақ, жасымша.
Балықтан жасалған Піскен балық, май, майонез, жасымша
сардиналар, қияр, кальмарлар.
Сүттен жасалған 1. Май, ірімшік сүзбе, ірімшік(брынза)
2. Сүзбе массасы, тосап.
Көкөністен жасалған 1.Май, қызанақ езбесі, жұмыртқа, ақжелкек көгі, көк пияз, салат.
2.Қызылша, сәбіз, қияр, қызанақ.
Жемістен жасалған Алма, жаңғақтар, апельсиндер, жидектер.
Қолданылған қоспаға байланысты бутербродтар былай бөлінеді:
еттен жасалған;
балықтан жасалған;
сүттен жасалған;
көкөністен жасалған;
жемістен жасалған;
Өңдеу тәсіліне байланысты бутербродтарды салқын, ыстық деп топтауға болады.
Бутербродтардың негізгі түрлері:
ашық (азық көрініп тұрады);
жабық (сэндвичтер);
тіске басар басытқы (3х3см мөлшерлі канапе), оның түйірлері көкөністен жасалған.
Кесте. Бутерброд түрлері.
Бутерброд дайындау түрлері
мен әдістері Дайындау ерекшеліктері
Салқын
Ыстық
Ашық (қарапайым)
Ашық (күрделі)
Жабық
Тіске ілерлік канапе немесе тартинкалар Жылусыз өңдеу
Жылумен өңдеу
Бір азық түрімен
Екіден артық азықпен
Салынды екі тілім нан ортасына орналастырылады.
Нан жабық пеште (духовка), тостерде пісіріледі.Уақтап кесіліп, екі жағы кептірілген нан қолданылады.
Салындыны кептірілген нанға салады.
IV. Сарамандық жұмыс. Керекті құралдар: тақтай, пышақ, тәрелкелер,
азық-түліктер. Оқушылар өз қалаулары бойынша бутерброд жасаулары қажет.
Қауіпсіздік ережесін еске түсіреміз
Пышақты, шанышқыны ұсынғанда сабын ілгері қаратып беру керек.
Көкөністерді арнайы тақтайшаларда турау қажет.
Азықты турағанда пышақты тақтадан тым жоғары көтермеу керек, пышақ жүзінен сол қолдың саусақтары бүгіліп, қашық түруы тиіс.
Көкөністерді үккіштен өткізгенде оны қатты ұстау қажет және тым майдалап жіберуге болмайды.
Оқушылар өздері дайындаған бутерброд түрлерін көрсетіп, таныстырады.
V. Сөзжұмбақ шешу.
Жердің астында – қызыл, жер бетінде – жасыл. (Қызылша)
Түймесі жоқ, қабат-қабат тон киген көкөніс. (Қырыққабат)
Қарапайым «бұйрашашты» жасылша. (Аскөк)
Барлық ауру қашатын көкөніс. (Пияз)
95% судан тұратын көкөніс. (Қияр)
Ол көкөністі «екінші нан» деп атайды. (Картоп)
VI. Дайын бутербродтардың сапасына қойылатын талаптар:
бутерброд жеу алдында ғана дайындалуы тиіс;
бутерброд құрамындағы азықтар жасаң болуы тиіс;
нан үзімдерінің қалыңдығы 0,51 см болуы қажет;
нан азықтармен түгел жабылған болуы қажет;
бутербродтардың дәмі, түсі, және иісі қолданылған азықтарға сәйкес болуы тиіс;
бутербродтардың тоңазытқышта сақталу мерзімі 4-80 мөшерінде 3сағаттан аспаған жөн;
көкөністерді турамастан бұрын алғашқы өңдеуден өткізу қажет;
нан, көкөністер турау кезінде әрқайсысына арнайы тақтайшалар пайдаланылады.
VII. Қорытынды.
Міне оқушылар бүгін біз сіздермен әртүрлі бутерброд түрлерінің қалай жасалатынымен танысып, кейбіреулерін жасап көрдік.
Бүгінгі тақырып бойынша қандай сұрақтарың бар?
Жаңа материал бойынша сүрақтарға жауап беру.
Оқушыларды бағалау.
Үйге тапсырма. Басқа да бутерброд түрлерін жасау.
Жұмыс орнын ретке келтіру