Жолда ж?ру ережесін са?тайы?! Т?рбие са?аты


І. Кіріспе. Тақырыпқа байланысты қысқаша мағлұматтар.
ІІ. Негізгі бөлім. 1. Таным бөлімі.(Бір-біріне сұрақтар қояды.)
2. «Кім тапқыр?» (Жұмбақтарды шешу.)
3. «Кім көреген?» (Берілген белгілерді ауыстырып қойып табу.)
4. «Белгіні білем бе?» (Тыйым салу ақпараттық көрсеткіштік белгісі, сервистік белгі.)
5. Өзіңді- өзің тексер.
Қазіргі таңда адам өмірінде көліктің пайдасы мен маңызы зор. Ертеде көліктің орнына қазақтар ат пен түйені, үнділіктер пілді, өзбектер есекті, тау халықтары өгізді пайдаланған. Өркениетті дәуірде жануарлардың орнына қолайлы және тез арада жеткізетін көліктер мемлекеттер мен континенттердің бірігіп қатысуына қолайлы болып отыр. Әр бір аймақтың өмірі көлікпен тығыз байланысты. Сондықтан жолда жүру тәртібі мен қауіпсіздік ережелерін білулерің керек.
Әрбір жаяу жүргінші, әр бала жол бойында аса сабырлылықпен аспай-саспай жүріп тұруға тиіс.
1.Жаяу жүргіншілер қандай жерлермен жүреді?
Жаяу жүргіншілер жиек жолмен жүруге тиіс. Ал жол үсті тек көліктің жүруіне арналған. Жаяу жүргіншілер жиек жолдың тек оң жағымен жүреді, бұл-қарсы келе жатқан адамдарға бөгет жасамайтын болады.
2.Топталып келе жатқан жүргіншілер жол бойымен қалай жүруі керек?
Бір топ жаяу жүргінші тек жиек жолмен немесе келе жатқан көлікке қарсы бағытта жолдың сол жақ жиегімен екі қатардан аспай жүру керек. Олар жолды кесіп өтпек болса, екі көшенің немесе жолдың қиылысқан тұсына тоқтау керек.
3. Жол өткелінен жүгіріп өтуге бола ма?
Жүгіріп келе жатқан адам айналасын бағдарлай алмай қалады және қарсы келіп қалған көлікті байқаған мен, сасқалақтап жарақаттануы мүмкін.
4.Көліктің оңға бұрылатынын қалай білуге борлады?
Оңға бұрылатын көлік жолдың оң жағындағы бірінші қатарда тұрады және оң жақ бұрылысты білдіретін жарығын жағады.
5. Аялдамаға тоқтаған автобустың қай жағынан өту керек?
Аялдамаға тоқтаған автобустың алдынан да, артынан да өтуге болмайды. Сол айналада жол өткелі болуға тиіс, содан өту керек.
6.Жол үстінде топталып жүрудің қауіптілігі неде?
Топталып келе жатқан балалар өзара әңгімеге айналып жолда жүру ережесін ұмытып кетуі мүмкін. Сондықтан жол өткелдерінде әңгімені қойып, барлық зейінді жол қауіпсіздігіне аудару керек.
ІІ. «Кім тапқыр?» жұмбақтарды шешу керек.
1.Бір ғажабы-бұл жерде бір нәрсені ел күтеді.
Отырады біреуі, тік тұрады біреуі...
Неғылған жер бұл өзі,
Айтыңдар кім біледі? (Автобус аялдамасының орны)
2.Жол астында бір ін бар,
Не екенін кім табар?
Неге адамдар онымен
Арлы-берлі ағылар? (Жер асты жаяулар өткелі)
3.Ілулі тұрған не белгі?
Машинаға «Тоқта» деп белгі береді.
Жол үстіне ақ бояқпен
Жолақша боп сызылған
«Өтіңдер» деп белгі береді? (Жаяулар өткелі)
4.Үлкендер де, кішілер де жол белгісіне қарады.
Мысықтар да, күшіктер де батыл жүріп барады.
Бірақ бұл жиек жол емес,
Құпиясын кім табады? (Жаяулар жолы)
Жолдан тек жаяу адамдарға арналған «ақ жолақ» арқылы өту.
Транспорттың артына жабысу қауіпті.
Бағдаршамның жасыл көзі жанған кезде өту керек.
Көшеде ойнауңа болмайды!
Бұл жол жиегі. Жол жиегі мен троткар аралығын бөліп тұру үшін қаланған арнайы тас қаптал. Оны «бордюр» деп атайды. Жол жиегінің үстімен жүгіріп ойнауға болмайды.
Ағай тротуар дегеніміз не?
Тротуар деген сөз француз тілінен аударылғанда «жаяу жүргіншіге арналған жол» деген мағынаны білдіреді. Яғни, жаяу адам жүретін жол.
Ал, егер жолдан өту қажет болады? Не істейміз?
Жолдан өту кезінде алдымен сол жаққа қарап, жол ортасына барған соң оң жаққа қарап өтеміз
Жарас :Қызыл көзі: Мен көзімді ашқанда
Ешқашанда баспа алға
Орныңда тұр қозғалма
Ереже бұл «Сен тоқта»
Сәнгүл:Сары көзі: Мен көзімді ашқанда
Қарап қалма аспанға
Жүруге әлі болмайды
Дайындықты сақтайды.
Ақберен: Жасыл көзі: Мен көзімді ашқанда
Көліктер саған тоқтайды
Ережені білгендер
Өтуге еш қорықпайды.
4. Белгіні білем бе? Ескерту белгілері.
Өзі қызыл, үшбұрыш, ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті, оң сапарды жолдаған.
Маған қарап жүрер болса жүргізуші, жаяу да,
Жолы болып сәтсіздікке ешқашанда қалмаған.
Тиым салу белгісі. Мен бәріне әрқашан тиым салып тұрамын,
Қауіп болса алда тұрған жібермеймін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемеймін, бар ма тағы сұрағың?
Көрсеткіш белгісі. Баратын сапардың қашығын,
Үн-түнсіз жөн сілтеп, көрсетіп тұрамын.
Күндіз де,түнде де от болып жанады
Көкпенен боялған төрт бұрыш шырағым.
Бағыт беретін белгі. Белгімін көрсетер жылдамдық бағыты,
Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.
Барлығын анықтап көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де тез мені таныпты.
5. Тест.
Қорытынды.