?зін-?зі тану п?ні. Та?ырыбы: Жарасымды ?арым-?атынас

Мектеп: «Ескелді ауданы әкімдігінің Мелькомбинат НОМ Күні: 25.11.2015 №21 Тақырыбы: Жарасымды қарым-қатынас Құндылық: Дұрыс әрекет Қасиеттер: Ынтымақтастық, дұрыс сөз, дұрыс ой Мұғалім: Молбаева Ж.М. сыныбы: 10 А Оқушы саны: 20
Сабақтың мақсаты: Үлкен мен кіші арасындағы жарасымды қарым-қатынас ұғымының мәнін ашу.
Сабақтың міндеттері: 1. Оқушыларды дұрыс ойлауға, дұрыс әрекет жасауға дағдыландыру.
2. Оқушылардың бойында ынтымақтастықты қалыптастыра отырып, үлкен мен кіші арасындағы сыйласымдылықтың мәнін ұғындыру, дұрыс іс, дұрыс сөз әрекетін дамыту.
3. Оқушыларды үлкенді сыйлауға, құрметтеуге, дұрыс ойлауға, дұрыс сөйлеуге тәрбиелеу. Ресурстар:
оқулық 98 бет
Ұйымдастыру кезеңі. Сабақтағы жағымды күйге келу. «Орманға саяхат»
Арқаңызды тік ұстап отырыңыз. Көзіңізді жұмып, терең тыныс алыңыз. Әрбір тыныс алған сайын неғұрлым көбірек босаңсып, сабырлы болуға тырысыңыз. Қазір біз орманға серуенге шығамыз. Өзіңіздің сынып есігіне қарай беттеп, есікті ашқаныңызды, дәлізбен өтіп, далаға шыққаныңызды елестетіңіз. Таза ауаны жұтып, шашыңызды желбіреткен желдің лебін және бетіңізді сәл-пәл қыздырған күн сәулесін сезініңіз. Орманға қарай жүре бастаңыз. Келе жатқанда абай болыңыз, жәндіктерді басып кетпеңіз. Бір минут тоқтап айналаға көз салыңыз. Табиғаттың әсемдігі мен балғындығын сезініңіз. Гүлдердің біріне жақындап, еңкейіп, оның нәзіктігі мен жұқалығына зейін салыңыз. Оны иіскеңіз және хош иісін жұтыңыз. Айналадағы бар нәрсені бақылап, ары қарай жүре беріңіз. Гүлдер, гүлдер мен ағаштардың иісі, құстардың дауысы және жәндіктердің ызыңы. Орманға ендей түсіңіз, қараңызшы, ағаштар биіктей әрі қалыңдай түсті. Жарық пен көлеңкенің ойынын қызықтаңыз, жапырақтардың сыбдырын тыңдаңыз. Біз өзімізді орманда бақытты әрі қауіпсіз сезінеміз. Алаңқайға шығып, осында бірнеше минут демалыңыз. Түбіне барып отырғыңыз келетін ағашты таңдаңыз. Ағашқа жақындаңыз да оны діңінен құшақтаңыз. Оның қуаттылығын сезініңіз, ондағы өмір қуатын сезінуге және ұғынуға тырысыңыз. Енді оның діңіне арқаңызды сүйеп отырыңыз. Көзіңізді жұмыңыз, терең тыныс алыңыз және қоршаған айналаның жым-жырт тыныштығына көңіл бөліңіз. (Осы жерде мұғалім 1-2 минут үзіліс жасауына болады).
Бізге қалайша жеңіл әрі тыныш және бақытты сезіну қандай. Табиғат неткен ғажап, оны қалайша сүйетінімізді бен қадірлейтінімізді, бірде бір тірі жәндікке зиян тигізбес үшін қамқорлық жасауды түсінеміз. Сіздің өз ағашыңыз бар екенін және кез келген уақытта оған келе алатыныңызды есте ұстаңыз. Ал қазір мектепке қайтуға дайындалыңыз. Орныңыздан тұрып, айналаға тағы бір көз қырын салыңыз. Келген жолыңызбен кері қайтыңыз, жолыңыздағы жәндіктерді басып кетпеңіз. Міне, мектептің алдына да келдік. Айналаңызға тағы бір қараңыз, таза ауаны терең жұтыңыз, есікті ашып, өз орныңызға қайтып келіңіз. Осы жым-жырттық, тыныштық, қанағат сезімін өзіңізде сақтаңыз. Көзіңізді ашып, Мен осындамын деп, күлімсіреңіз!
Үй тапсырмасын тексеру. «Менің арманым» атты эссе жазуға берілген. Жазған эсселерін жинап аламын.
Өткен тақырыпты қорытындылау үшін сұрақтар қоямын.
Адам алдына неліктен мақсат қояды?
Сендер алдарыңа қандай мақсат қойдыңдар?
Мақсат пен арманның арасында қандай байланыс бар?
Жағымды ой-пікір. Дәйексөз. М.Әуезов:
«Жасы кіші ініні – ақылы артса, аға тұт.
Жасы үлкен ағаны – жақсы сыйлап, жаға тұт»
Сыйластықтың адам өміріндегі маңызы қандай?
Қазақ халқы қандай жағдайда жасы кішіні сыйлайды?
Қазақ халқында үлкенді сыйлауға байланысты қандай дәстүрлері бар?
Сыйластық қажет пе? Оқулық, 106 бет.
М.Әуезов – ұлы жазушы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым. «Абай жолы» роман –эпопеясы, т.б.шығармалардың авторы.
Интернет желісі
Оқиға айту. Әңгіме. «Әдеп»
Бір жұрттың әкімі екінші бір байға жолығысып сөйлесіп тұрғанда, қасынан бір жарлы мұжық өтіп бара жатып иіліп, басұрып сәлем береді. Оған қарсы әлгі әкім төре онан да төменірек басұрып сәлемін алады. Қасындағы бай:
Тақсыр, осынша жұрттың үстінен қараған әкімсіз, осы бір мұжыққа неге сонша басұрасыз? – дейді.
Сонда әкім:
Ешбір ілім-білім үйренбеген мұжық сонша иіліп , әпептілігін көрсеткенде, мен онан әдепсіз болып қалайын ба? – дейді.
Әңгіме бойынша сұрақтар қою.
Бұл әңгімеден қандай ой түйдік?
Егер әкімнің орнында өздерің болсаңдар осылай жасар ма едіңдер?
Әдептілік не үшін керек?
Ы.Алтынсарин «Шығармалар жинағы»
Шығармашылық жұмыс. 1. Сынып 4 топқа бөлінеді. Оқушылар әртүрлі түсті жүрекшелерді таңдау арқылы топқа бөлінеді.
1-топ. Қызыл 2-топ. Сары 3-топ. Көк 4-топ. Жасыл
Постермен жұмыс. Әр топ «Жарасымды қарым-қатынас дегеніміз не?» деген сұраққа жауап беруге тиісті.

Сахналық қойылым. «Үлкен мен кіші арасындағы сыйластық» тақырыбында әр топқа сахналық қойылым ұйымдастыру беріледі. Түрлі –түсті жүрекшелер, ватман, маркерлер
Топтық ән. «Жақсы адамдар» Әні мен сөзі: А.Оралов
Сендер аман болыңдар жақсы адамдар,
Жақсы адамдар – бұзылмас тас қамалдар.
Табаныңның астында жатады әлі
Пенделіктен өресі аспағандар
Қайырмасы:Жақсы адамдар, жақсы адамдар,
Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.
Жақсы адамдар, жақсы адамдар,
Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.
Жақсы адамдар.
Жақсы көрем сендерді жақсы адамдар,
Жүрегіңде өйткені аппақ ар бар.
Сендер жайлы шырқалар асқақ ән бар,
Жолы болсын ақ ниет бар адамдар!
Қайырмасы: Жақсы адамдар, жақсы адамдар
Күйіп кетсін көре алмас бәтшағарлар
Жақсы адамдар, жақсы адамдар,
Жолы болсын ақ ниет бар адамдар!
Жақсы адамдар.
Сендер жайлы шырқалар асқақ ән бар,
Жолы болсын ақ ниет бар адамдар!
Сендер аман болыңдар жақсы адамдар,
Қарап өтсін сендерге басқа жандар.
Қайырмасы: Жақсы адамдар, жақсы адамдар
Қарап өтсін сендерге басқа жандар
Жақсы адамдар, жақсы адамдар
Қарап өтсін сендерге басқа жандар
Жақсы адамдар.
Жақсы адамдар, жақсы адамдар,
Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.
Жақсы адамдар, жақсы адамдар,
Сендер аман болыңдар жақсы адамдар.
Жақсы адамдар.
Интернет желісі
Үй тапсырмасы. Дәптердегі 1-тапсырманы орындау.
100-101б.б. оқу 103 б.Оқулық
Қорытындылау.
1. Бүгінгі сабақтан қандай ой түйдік?
2. Сыйластық дегеніміз не?
3. Жағымды қарым-қатынас бізге не үшін керек?
Тыныштық сәтін ұйымдастыру.
Оқулық,106 б.