Использование проектных и исследовательских технологий на уроках татарского языка

Автор проекта
Фамилия, имя отчество Кәримова Лилия Галинур кызыРегион Башкортстан
Населенный пункт, в котором находится школа/ОУ Уфа шәһәре
Номер и/или название школы/ОУ Ленин районының 4 нче урта мәктәбе
Описание проекта
Название темы вашего учебного проекта
Бәетләр һәм мөнәҗәтләр
Краткое содержание проекта
Укучыларда туган ягына, милләтенә, гореф – гадәтләренә, мөнәҗәтләренә, җырларына карата хөрмәт һәм мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
укучыларны үзләре яшәгән мөнәҗәтләре белән таныштыру;
татар халкының мәдәниятенә игътибар итү;
мөнәҗәтләрнең әхлак тәрбиясе бирүдәге ролен ачыклау.
Предмет(ы)
Татар әдәбияты, татар теле дәресләре
Класс(-ы)
7-8 сыйныфлар
Приблизительная продолжительность проекта
5 дәрес
Основа проекта
Образовательные стандарты
Эш программасының эчтәлеге
Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына әдәбият укытуның төп максаты һәм бурычлары- матур әдәбият текстларын форма һәм эчтәлек берлегендә аңлап кабул итү;
- төп әдәби-тарихи мәгълүматларны һәм әдәби теоретик төшенчәләрне белү;
- балаларны татар әдәбияты, халык авыз иҗаты, татар халкының җыр-музыкасы, теарты, сынлы сәнгате белән таныштыру, күренекле
язучылар һәм аларның әсәрләрен үзләштерүләренә ирешү;
- укучыларның телдән һәм язма сөйләмнәрен үстерү;
- әдәби әсәрне уку һәм анализлау;
- халык тарихын, мирасын өйрәнү аша Ватанга, халыкка, туган телгә мәхәббәт, олыларга, кечеләргә һәм, гомумән, кешегә ихтирам,
мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек тәрбияләү.
Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы
Әдәби әсәрләрне танып-белү буенча төп эшчәнлек. Татар әдәбиятының күренекле язучылары һәм шагыйрьләре, аларның әсәрләре турында мәгълүмат булдыру; төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне аңлап һәм иҗади уку; сәнгатьле уку; шигъри текстларны яисә чәчмә әсәрдән өзекләрне яттан өйрәнү; әсәрләрне анализлау; план төзү һәм әсәрләр турында кыскача бәяләмә (отзыв) язу; татар һәм рус әдәбиятындагы әсәрләрне чагыштырып бәяләү, үз фикерен әйтә белү.

Дидактические цели / Ожидаемые результаты обучения
- өйрәнгән әдәби әсәрнең эчтәлеген белү;
- классик әдипләрнең тормыш һәм иҗат юлларының төп фактларын истә калдыру;
- әдәби текстны кабул итү һәм анализлау, укыган буенча план төзү;
- геройларга характеристика бирү;
- әдәби әсәрдәге эпизодларны һәм геройларны чагыштыру, автор позициясен ачыклау;
- укыганга үзеңнең мөнәсәбәтеңне белдерү, әсәрне (өзекне) сәнгатьле итеп уку; -җырлар һәм аларның төрләрен аера белү;
-хикәя,фантастик хикәяне аера белү;
-шигырь һәм поэманың үзенчәлекләрен белү;
-уңай герой, лирик герой төшенчәләрен аера белү;
-әдәби әсәрләрдән сурәтләү чараларын таба белү;
-милли орнаментларны аера белү.
Вопросы, направляющие проект
Основополагающий вопрос Нигә кирәк икән бәетләр һәм мөнәҗәтләр?
Проблемные вопросы учебной темы Бәетләрнең үзенчәлеге нәрсәдә?
Учебные вопросы Нәрсә ул бәет?
Нәрсә ул мөнәҗәт?
Бәетләр һәм мөнәҗәтләр хәзерге тормышта нинди роль уйный?
План оценивания
График оценивания
До работы над проектом Ученики работают над проектом и выполняют задания После завершения работы над проектом
Укытучы интернеттан мәгълүмат эзли, презентация төзи.
Проект планы белән укучыларны таныштыра.
Интернеттан укучылар мәгълүмат эзлиләр.
Укучылар укытучы тәкьдимнәрен искә алып эш башкаралар. (презентация, реферат).
Үзара белемнәр белән уртаклашу.
Әзер материалларны исәпкә алу битен тутыру.
Дәрес барышында укучылар үз эшләрен күрсәтә, укытучы бәя бирә.
Белем тикшереп тест уздырыла.
Фикер алышу. Проект темасы буенча ачык дәрес үткәрү.
Укучылар чыгышы.
Алдан бирелгән критерийлар белән укучылар иҗатын анализлау, бәяләү.
Актив укучыларга билгеләр кую.
Описание методов оценивания
Проект өстендә эш укучылар белән әңгәмә үткәрүдән һәм укытучының презентациясеннән башлана.Билгеләнгән тема буенча укучылар материаллар җыялар. Татар теле һәм әдәбият буенча гомуми белем бирү стандартын исәпкә алып укучыларның эшләренә бәя бирелә. Шулай ук контроль үз бәяләү үткәрелә.Проект эшенә кадәр укучылар бәяләү нормалары белән танышалар. Эш барышында укучылар үзенә бәя бирү таблицасын тутыралар. Укытучы үзенең контроль бланкасын тутыра. Укучылар укытучы тәкъдим иткән дидактик материалларны сайлап алалар.
Проект эше беткәч, төркемнәрнең үз бәяләү таблицасы тутырыла.
Сведения о проекте
Необходимые начальные знания, умения, навыки
Интернетта эшләү күнекмәләре, офис программаларын белү. Төрле формадагы информацияләр белән эшли белү.
Учебные мероприятия
Беренче этап. Төрле чыганаклардан проект өчен мәгълүмат туплау.
Буклет, презентация төзү.
Күргәзмә әсбаплар җыю.
Дәресләргә дидактик материал әзерләү.
Группада эшне бәяләү, укучының үз-үзен бәяләү кәгазьләрен төзү.
Укучыларның презентацияләрен бәяләү өчен критерийлар билгеләү.
Проект темасы буенча проект башланганчы укучыларның белемнәрен тикшерү.
Төп этап. Проект буенча беренче дәрестә презентация күрсәтү. Буклетларны тарату.
Презентация конкурсы игълан итү.
Проект буенча дәресләрдә укучыларның алган белемнәрен тикшерү.
Укучылар ясаган презентацияләрне җыю.
Өстәмә консультацияләр.
3. Йомгаклау этабы.
Проект темасы буенча ачык дәрес.
Укучылар чыгышы.
Алдан бирелгән критерийлар белән укучылар иҗатын анализлау, бәяләү.
Актив укучыларныбилгеләп үтү.
Материалы для дифференцированного обучения
Ученик с проблемами усвоения учебного материала (Проблемный ученик) Проект өстендә эшләгәндә укучының мөмкинлегеннән чыгып эшләр бирелә.Ул шулай ук классташларыннан, укытучыдан ярдәм сорый ала.
Ученик, для которого язык преподавания не родной Туган теле рус теле булган укучылар әдип турында русча эш язсалар да ярый.
Одаренный ученик Укучы проект өстендә эшләгәндә үзе дидактик һәм төрле материалларны эзләп иҗади эш эшли.
Материалы и ресурсы, необходимые для проекта
Технологии – оборудование (отметьте нужные пункты)
Санлы фотокамера, принтер, интерактив такта, компьютер, видеопроектор.
Технологии – программное обеспечение (отметьте нужные пункты)
Офис программалары.
Материалы на печатной основе 1. Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына ана теле һәм әдәбият укыту программалары. (Казан. «Мәгариф» нәшрияты. 2003);2. Рус мәктәпләрендәге татар балаларына татар әдәбиятыннан гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты (Казан, 2005);
3. З.Н.Хәбибуллина, Х.Г.Фәрдиева, Ә.Н.Хуҗиәхмәтов ,,Татар әдәбияты.Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (татар балалары өчен). ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән”. – К., ,,Мәгариф” нәшрияты, 2005.
4. З.Н.Хәбибуллина, Х.Г.Фәрдиева. Рус мәктәбендә татар балаларына әдәбият укыту. 8 нче сыйныф. Укытучылар өчен методик кулланма. Казан. Мәгариф. 2002.
5.Гайфуллина Ф.А.Әдәбият дәресләрендә .Казан, «Яңалиф», 2006
6. Абдрахимова Я.Х. Татар әдәбияты дәресләрендә бәйләнешле сөйләм үстерү 5-7 сыйныфлар. Казан, «Мәгариф» 2007 ел.
Другие принадлежности Бәетләр турында плакат. Халык авыз иҗаты (китаплар күргәзмәсе). «Сүз эчендә хикмәт бар» китабы.
1.Татар халык иҗаты: Хрестоматия.- Казан: Мәгариф, 2004.-479 б.2.Татар эпосы. Бәетләр.-Казан: »Раннур», 2001.3. Ф.И.Урманче Лиро-эпос татар Среднего Поволжья: Основные прблемы изучения баитов.-Казань, 2002-256 с.4. К.М.Хөснуллин Мөнәҗәтләр һәм бәетләр.-Казан:»Раннур», 20015. Хан кызы.-Казан,1994.Газеталар:1.»Бөгелмә авазы», № 215, 4-б.2.»Юлдаш « газетасының кушылмасы -»Дулкын», № 9,14,17,19, 21
Интернет-ресурсы http://www.gulzada.ru/magazin/21.htmhttp://www.tatar.museum.ru/bait.htmhttp://www.tatknigafund.ru/books/1795
Другие ресурсы Ачык дәрескә бәет, мөнәҗәт авторларын чакырырга кирәк