Дерс конспекти: Дудакълы созукъ сеслер

2 сыныфДерс мевзусы:
ДУДАКЪЛЫ СОЗУКЪ СЕСЛЕР
Дерс макъсады: талебелрге ДУДАКЪЛЫ СОЗУКЪ СЕСЛЕР акъкъында малюматны менимсемек; умумий малюмат ве къаиделернидогъру ишлетмеге огретмек; балаларнынъ нутукъларыны инкишаф эттирмек; ана тильге севги ашламакъ.
Дерс донатмасы: кубиклер, слайдлар, дерсликДерс кетишаты:
I. Тешкилий къысым. (талебелер дерске азырлангъаныны тешкерюв).
-Селямлашув.
-«Чырайчыкълар» иле озь кейфлеринъизми бельгиленъизФронталь сорав:
-Шимди насыл дерс оладжакъ?
-Бугунь айнынъ къачынджы куню?
-Шимди насыл йыл мевсими ?
-Бугунь ава насыл?
-Эвге насыл вазифе берильди?



II. Кечкен дерснинъ мевзусыны текрарлав.
-Кузь акъкъында субет
-Ресимлерге эсасланып талебелер лугъат сёзлерни язалар.
Кузь, мевсим, ягъмур, сувукъ, ель, кузьлюк, ягъмурлы, къыскъа кунь, турна.
-Рус ве къырымтатар тилинде элифбеге бир назар, тешкерюв. Арифлерни текрарлав.
III. Янъы мевзуны анълатувСес сёзнинъ болюнмеген энъ уфакъ къысымыдыр. Биз сеслерни эшитемиз ве айтамыз. Сеснинъ сёз маналарыны айырмагъа хызмет эткен чешитине фонема дейлер.
Бар, бал, бат, бас, баш, бор, бир, бер, бур.
Сесни арифнен айырмакъ керек. Биз сеслерни теляффуз этемиз ве эшитемиз, арифлерни исе язамыз, коремиз ве окъуймыз.
Белли бир тертипте къабул этильген ве ерлешкен арифлер сырасына элифбе деймиз. Шимди къырымтатар тилинде 35 ариф ве бельги ишарети (ъ,ь) бар = 37 ариф.
Къ, нъ, дж, гъ- арифлери эки бельгиден япыла.
Е, ё, ю, я – етлашкъан сеслер.

10 созукъ арифлер а, я, о, у, ы, ё, ю, и, е, э
Бир созукъ сесни бильдиргена, и, о, у, ы, э
Эки созукъ сесни бильдиргенЕ, ё, ю, я
Созукъларнынъ чешитлери: Къалын ве индже созукъларо, у, ё, юе, э, и
а, ы, я


дудакъсыз дудакълыалты перде отьмеккъыр эмен къушяхшы килит ёл
-«Кубик оюны» арифлер ярдымынен сёз тизмекА и т п к -китапТ а б и т а - табиатФ э б и л е – элифбе-Дерсликтеки мешгъулиетлернен чалышмакъ.

IV. Пекитюв Къырымтатар элифбесинде созукъ сеслерни ифаделеген къач дане созукъ сес бар? Бу сеслер насыл айтыла?
Тутукъ сеслерини ифаделеген къач дане ариф бар?
Тутукъ сеслерни айткъанда агъызымыздан чыкъкъан ава неге раст-келе?
Дудакълы созукъ сеслерини ифаделеген арифлерини айтынъыз. Не ичюн оларгъа дудакълы деймиз?
Эджа башында 2 сесини бильдирген арифлерини айтынъыз.
Къырымтатар тилинде ургъу эксерий алда къайсы эджагъа тюше?
Сёзлер сатырдан сатыргъа насыл авуштырыла?
Мустакъиль иш: нокъталар ерине келишкен созукъ сеслер язмакъ.
Т…ш, т…ш, т…ш, т…ш, къ…ш, къ…ш, къ…ш, къ…ш.

БААЛАВ
V. Эв вазифе.