Открытый урок Ш?к?рім ??дайберді?лы“Адамды? борышы?” ?ле?і

Жамбыл облысы, Талас ауданы, Майтөбе ауылыА.Дәулетбеков атындағы орта мектебініңҚазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі: Тоқбергенова Г. Сабақтың тақырыбы:Шәкәрім Құдайбердіұлы“Адамдық борышың” өлеңі Үй тапсырмасын сұрау:Абай Құнанбайұлының “Отыз бірінші қарасөзі” жаттау,түсінік айту.Ақын өмірі және шығармашылығы жайлы ойтолғау жазу немесе өлең шығару. “Миға шабуыл”.Ақынның неше қарасөзі бар?2.Қарасөзді жазудағы мақсаты туралы қай қарасөзінде айтады?3.Естілгенді ұмытпау үшін адам бойында қандай қасиеттер болу керек4.Ой кеселдеріне нелер жатады? Қызығушылықты ояту.1.Сызбаны толтыру2.Үй тапсырмасын қорытындылау.Абай кім? Топтастыру Жаңа сабақСабақтың тақырыбы:Шәкәрім Құдайбердіұлы“Адамдық борышың” өлеңіБілімділік мақсаты:өлеңдерінің идеясын ашу,рухани-адамгершілік қағидаларымен танысу,нақышына келтіре оқи отырып,негізгі ой-түйінді таба білуге дағдыландыру.Дамытушылық мақсаты:Оқушылардың қоғамға деген өзіндік көзқарасын қалыптастыруына ықпал ету,өз ойларын еркін жеткізе білуіне дағдыландыру.Тәрбиелік мақсаты: Ақын өлеңдері арқылы баланың бойында рухани-адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру. Шәкәрім Құдайбердіұлы-үлкен ақын,жазушы,аудармашы,тарихшы,ойшыл.Қазақ қоғамының руханиөсуіне үлес қосып,жастарды ғылым-білім,өнер-өнеге ге баулуды мұрат еткен ұлы Абай мектебінің шәкірті,талғамы биік талант иесі Шәкәрім 1858 жылы 11-шілдеде Шыңғыс тауы бөктерінде қазіргі Семейдегі Абай ауданында дүниеге келген.Әкесі Құдайберді Құнанбайдыңүлкен бәйбішесі Күнкеден туған.Демек,Шәкәрім Абайдың немере інісі.Шәкәрім жеті жасында хат танып,әрі қарай өз бетінше ізденіп оқыған.Араб,парсы,түрік тілдерін жетік білгендіктен,Фирдауси,Низами,Сағди,Физули,Науаи сынды шығыс классиктерінің шығармаларын талдап оқыған.Солардың әсерінен “Ләйлі-Мәжнүн” атты ғашықтық дастанын жазған.Ол Абайдың тапсырмасымен “Еңлік-Кебек”ті де жазып,сәтті аяқтаған.Сонымен бірге батыс әдебитінен де көп мағлұмат алып,А.С.Пушкиннің “Дубровский” повесін поэма етіп қазақ тіліне аударады. Ол 1895-1906 жылдары хажылық сапармен Меккеге барған уақытында Стамбул кітапханаларының бай мұраларымен танысады.
Құдайберді КүңкеҚұнанбайҰлжанАйғызНұрғанымЫсмағұл ХалиоллаОспанИбраһим (Абай)ЫсқақТәңірберді ШәкәрімАтадан алтау,анадан төртеу,Жалғыздық көрер жерім жоқ.Кел,жастар,біз бір түрлі жол табалық,Арам,айла,зорлықсыз мал табалық.Өшпес өмір,таусылмас мал берерлікБір білімді данышпан жан табалық.Ал,енді олай болса,кімді алалық,Қазақта қай жақсы бар,көз салалық.Шын іздесек-табармыз шыны ғалым!Жалыналық Абайға жүр баралық.














ppt_xxshearppt_x
ppt_xppt_y
style.rotationppt_wppt_y
Адамдық борышың,- Халқыңа еңбек қыл.Ақ жолдан айнымай Ар сақта оны біл.Мақтанға салынба Мансаптың тағы үшін,Нәпсіңе билетпе Басыңның бағы үшін.Өміріңді сарп қыл өлгеніңше,Жоба тап,жол көрсет, Келешек қамы үшін.Қайтадан қайрылып, Қауымға келмейсің,Барыңды,нәріңді, Тірлікте бергейсің.Ғибрат алар артыңа із қалдырсаңШын бақыт-Осыны ұқ, Мәңгілік өлмейсің!ШӘКӘРІМ ҚҰДАЙБЕРДІҰЛЫ1858-1931style.colorfillColorfill.typefill.on
ppt_y А)Сөздікпен жұмысМансап-атақНәпсі-жаман ісТұл-ешнәрсесі жоқҒибрат-үлгіӘ)Адамдық борыштарды жазамыз Жақсы қасиеттер мен жаман қасиеттерді бөліп жазу Білімді,мақтаншақ,арлы,білімсіз,еңбекқор,мансапқор,айлакер,жалқау,өсекші,шыншыл,өнерлі,өтірікші,жомарт,сараң,қайырымсыз,ата-ананы сыйлайды.Адамның жақсы қасиеттері / Адамның жаман қасиеттері Берілген тақырыптардың біріне өз ойларыңды жазыңдар.(5-6 сөйлемнен)1.Халыққа еңбек ету.2.Білім,өнер үйрену.3.Өзімшіл болмау.4.Өміріңді босқа өткізбе!5.Артыңа жақсы із қалдыр. “Адамдық борышың”өлеңін сатылай кешенді талдау.1.Авторы:2.Тақырыбы:3.Жанр түрі:4.Шумақ:5.Тармақ:6.Бунақ саны:7.Буын саны:8.Ұйқас түрі: Сабақты бекіту сұрақтарыЖоғары деңгей сұрақтары.1. “Адамдық борышың”өлеңі туралы өз пікірің?2.Өлеңнен Абай өнегесі қалай байқалады?3. “Қайтадан қайырылып қауымға келмейсің”деген өлең жолында ақын нені айтпақ?Орта деңгей сұрақтары.1. “Ақ жолдан айныма”сөз тіркесінің мағынасы қандай?2. “Барыңды,нәріңді тірлікте бергейсің”дегенде ақын нені айтпақ?3.Ақын “шын бақыт” деп нені көрсетті?Төмен деңгей сұрақтары.1.Адамдық борыштарды ата.2.Қандай істерден аулақ болу керек?3. “Тұл” сөзінің мағынасы? Үй тапсырмасы:Шәкәрім Құдайбердіұлы “Адамдық борышың” өлеңді жаттау “Менің борышым”ойтолғау жазу. Назар қойып тыңдағандарыңызға,сабаққа қатысқандарыңызға рахмет!