??ра? ??рау туралы т?сінік беру.??ра? ??рау технологиясы.

МаSCыстау облысы
Мaнайлы ауданы
№3 жалпы орта мектебі
Технология п‰нініS мaCалімі
Тлегенова Балжан Узбекбаевна

СабаKтыS таKырыбы: JaраK Kaрау туралы т_сінік беру.JaраK Kaрау технологиясы.
СабаKтыS маKсаты :
а) білімділік: ОKушыларCа KaраK Kaрау ™нері туралы т_сінік беру,
KaраK т_рлерін тігудіS ерекшелігімен KaраK б™ліктерін дaрыс орналастыру реттілігін ж‰не ™Sдеу технологиясын _йрету.

‰) т‰рбиелік: ОKушылардыS _немділікке, икемділікке, aKыптылыKKа, тиянаKты болуCа т‰рбиелеу, шапшаSдыKKа, еSбек с_йгіштікке баулу.
б)дамытушылыK: ОKушылардыS теориялыK білімдерін іс-ж_зінде шыCармашылыKпен aштастыру, ™нерге деген KызыCушылыCын арттыру.
СабаKтыS т_рі: Аралас сабаK
СабаKтыS ‰дісі: т_сіндіру, сaраK-жауап, нaсKау, сарамандыK жaмыс
П‰наралыK байланыс:Тарих, Геометрия, Бейнелеу, Сызу.
Керекті Kaрал-жабдыKтар: интерактивті таKта, Kатты KаCаз, _лгілер, сызCыш, ине, жіптер, Kайшы,бор немесе Kарындаш
СабаKтыS барысы:
І.`йымдастыру кезеSі: оKушыларды т_гендеу, сынып тазалыCына м‰н беру.
ОKушылар екі топKа б™лініп отырады
1-Топ «Ботак™з»
2-топ «Тырна»
II. ^й тапсырмасын тексеру
1.Jол™нер т_рлері
2.С‰ндік Kолданбалы ™нер Kандай материалдан жасалады?
С™з жaмбаK шешу

ІІ.ЖаSа сабаK
ЖаSа сабаK KaраK т_рлерін еске т_сіріп, топтастыру ‰дісімен басталады.



АKKу СегізжапыраK




·
· Оюлы KaраK
Шахмат KaраK

ТырнаKатар

Г_л KaраK



JaраK, оныS т_рлері туралы маCлaмат:
JaраKты Kандай маKсатта Kaраймыз?
-Біріншіден, мата Kиындыларын іске асыру, к‰деге жарату.
-Екіншіден,‰демілікке,aKыптылыKKа, т‰рбиелілікке м‰н беру.
JaраK Kaрау-халKымыздыS _й-тaрмысы бaйымдарында aрпаKтан-aрпаKKа aласKан aлттыK т‰сілдегі ™нері.
JaраK Kaрау _шін, KалCан Kиынды маталар KолданCан. JaраK Kaрау-мата Kиындыларын іске асыру, к‰деге жарату ж‰не _лкен с‰нділікпен матадан ‰р т_рлі пішіндерді Kиюластыра отырып келтіру.
13 EMBED PowerPoint.Slide.12 1415



БaрынCы ‰же-‰пкелеріміз к_нделікті _й-тіршілігінде ™зіндік орны бар,
пайдалануына Kарай, ш‰й KaюшыCа арналCан шаCын к™рпеше,мейманCа салатын «т™р к™рпеше», aйыKтарда салатын мамыK к™рпеше, Kыз aзатыларда беретін т_рлі т_сті с‰нді «атасына, енесіне» арналып, KaраK к™рпе-к™рпешелер жасауын дайындаCан.
JaраK Kaрау ™нерініS тереS м‰н-маCынасы бар. Ертеде апа-‰желеріміз KaраK Kaрай отырып, Kыз-немересіне арналCан KaраKты:«Отан болып Kaралып кетсін, ™сіп-™нсін»деген тілекпен жасаCан.
ТаSCажайып талантымен талайларды тамсандырCан KазаK Kол™нерініS Kарапайым да Kайталанбас т_рі – Kиыстырып KaраK Kию, одан к™здіS жауын алатындай ™те баCалы бaйымдар жасау. ОныS Kымбат KaндылыCыныS бір айCаCы KaраKтан жасалCан заттардыS aзатылатын Kыз жасауына еніп, бaл д_ние-м_ліктіS ажарын арайландырып жіберетіні, _й ішіне aлттыK реS беріп, адамныS рухын асKаKтататыны. KaраK–т™рге т™сейтін к™рпеше. Мата Kиындыларын Kиюластырып, тaмарша, сегіз жапыраK, ромб т‰різді ™рнектерден KaралCан к™рпені KaраK немесе KaраK к™рпе деп атайды. Ежелден KонаKжай KазаK халKы т™рін KонаKKа арналCан “Kасиетті орын” санаCан. Ерте кезде баласы ™ліп, тоKтамаCан _й “тіл-к™зден аман болсын” деген ырыммен KырыK KaраK Kaрап, баласын соCан ораCан. JaраK к™рпені арасына маKта немесе KойдыS, т_йеніS ж_нін салып, сырып тігеді. JазаKтыS ісмер, шебер ‰йелдері KaраK к™рпеден KaраK кеудешеге дейін, KaраK б™стектен KaраK ойыншыKKа дейін жасап, керемет н‰рселердіS де Kарапайым т‰сілмен-аK ™мірге келетінін ежелден-аK KалыS жaртKа паш етіп келеді. Зердесінде зейіні бар адамдардыS Kай-Kайсы да KaраKтан жасалCан заттарCа ойлы к™збен назар аударса, сан алуан с‰нді т_стердіS бір-бірімен жарасым тауып, ‰демілік ‰лемін сыйCа тартып тaрCанын айKын аSCара алады. Ол арKылы халKымыздыS Kaнарлы д_ниетанымын, эстетикалыK талап-талCамын, сaлулыKты аSсаCан іSк‰р сезімін айтKызбай-аK танисыS. Басты бaйымдары к™рпе, тaскиіз, ендеше, жастыK, т_рлі ойыншыKтар болып келетін KaраK Kaрау – KазаK д‰ст_рінде Kыз балалар кішкентайынан біліп, _йренуге тиісті Kол™нер т_рі. Ол Kыздарды т™зімділікке, _немділікке, шеберлікке, бояуларды ажыратып, олардыS бір-бірімен _йлесімділік табуын т_сініп, тануCа шыSдайды, тазалыKKа, ‰семдікке _ндейді, жан-д_ниесін байытып, ой-™рісін кеSейтеді. JaраK негізінен, т_рлі-т_сті маталардан Kaралады. Мата KиыCын Kолына aстаCан ‰рбір ‰йел оны білмей тaрып KиыK Kaрай алмайды, жасаCан бaйымы к™ріксіз болып шыCады. ЯCни, KaраK Kaрауда Kойылатын басты шарт: онымен айналысатын адамныS бойында ™нерді т_сінетін Kасиет, aшKыр Kиял, бояулардыS сырын білетін таным болуCа тиіс.JaраKтардыS мыS KaбылCан с‰ні мен сaлулыCына Kарап тaрCаныSда, «Шіркін-ай, KазаKтыS бaл KaраKтары мен ою-™рнегіне тіл бітсе, олар м‰Sгілік Caмыр, асыл махаббат, ™шпес сaлулыK туралы бізге таусылмас сыр мен жыр толCар еді-ау!», - деп те ойCа KалатыныSды KайтерсіS. ЯCни, KaраK Kaрау, оны тамашалау Kыз-келіншектерді сaлулыKпен сырласуCа, оны ™н-бойыSа сіSіруге, бояулар ‰лемін танып, т_сінуге _йретеді. Ал жаны сaлу адамныS ісі де, мінез-KaлыCы да, с™зі де, отбасы да сaлу.
JaраKKа Kойылатын талап біреу – ол мата б™лшектерініS симметриялы болуы ж‰не т_стерініS _йлесімді орналасуы.Т_с шеSберінде т_стер екі топKа б™лінеді: жылы ж‰не суыK. Т_с шеSберінде бір-біріне Kарсы тaрCан т_стерді Kарама-Kарсы т_стер дейді.Олар Kызыл-жасыл, сары-к_лгін, к™к-KоSыр т.б.


АKKу KaраK Г_л KaраK ТырнаKатар Шахмат KaраK СегізжапыраK
1. ЖапыраK,сегіз жапыраK KaраKтар-KонаK б™лмелерде Kолданылады.
2. Г_л жапыраKтар салынCан KaраK-жас жaбайларCа дайындалады.
3. Ши KaраKтар к™біне т™секте Kолданылады.Jыз жасауларында Kолданады.
4. АKKу жас жaбайлардыS шымылдырыCында KыздыS т™сек жапKышында ж‰не шымылдырыKтыS тaсына ілінетін тaс киіз ™Sірінде Kолданылады.
«JaраK Kaрау» ™нерініS тікелей _й жиkаздарыныS с‰нділігі, мата т_рлерін пайдалануда _немділігі, адам баласы к_нделікті тaтынатын т™сеніш, т_н aйKысы келсе жаурамайтын жамылCысы болCан.
Jосымша маCлaматтар беріледі.
JазаK халKында KaраK Kaрау ™нері ХV-ХVІ Cасырда дамыCан
JaраK Kaрау Еуропада «Пэчворк техникасы» деп те аталады.
-Орыс халKында «Лоскутная техника» немесе «Лепочиха».
-Жапон халKында «Сашико» дейді
1. 2. 3.
Пэчворк-(patchwork» аCылшын тілінен аударCанда, «KaраK Kaрау, Kaрастыру»)
KызыKты жaмыс, Kиял беруші ™нер. Отаны Индия елінен табылCан.
JaраK техникасы АJШ, Германия, Швеция елдерініS мaражайында кездеседі.
АлматыдаCы €.Jастеев мaражайында KaраKпен жасалынCан бaйымдар ж‰не бар.

ІV. СарамандыK жaмыс.
«Талаппен бастап,
ТалCаммен аяKта!»

1топ «Ботак™з» тобы «Тырна» KaраCын Kaрайды
2 топ «Тырна» тобы «Ботак™з» KaраCын Kaрайды
СарамандыK жaмысKа кіріспес бaрын шеберханадаCы Kауіпсіздік ережелерін еске т_сіріп аламыз. Алдымен жaмыс орнын aйымдастырып аламыз.
Jайшыны жолдасыSа _шкір aшымен берме.
Jайшыны ойыншыK ретінде пайдалануCа болмайды.
Jайшыны ашыK тастама.
JaраK к™здерін Kалай біріктіру туралы нaсKау беріледі.
Jaрау технологиясы:
1.Jандай ™рнекті KaрасаK та сол ™рнектіS сызбасын KаCаз бетіне т_сіріп аламыз.2. АлдарыSа Kатырма KаCаз Kиындыларын беремін. МатаныS т_р т_сініS _йлесімділігін аныKтау _шін оны т_рлі т_сті KаCаздан т_с таSдай отырып, Kиямыз3. ГеометриялыK пішінде _лгі KаCаз даярлап аламыз да, сол KаCазды _лгі етіп, пайдалану арKылы, Kиып аламыз.
4. JиылCан Kатырма KаCазы ™рнек бойынша рет-ретімен: - ‰уелі ортаSCы б™лік, содан кейін шеткі б™ліктерді KаCазCа Kойып аламызАл, енді жоба бойынша геометриялыK пішіндерді т_рлі-т_сті KаCаздан Kиып алып, оларды к™рпеше т‰різді Kатырма KаCаз бетіне дaрыс орналастырып, желімдейміз. Н‰тижесінде т_рлі-т_сті ‰сем KaраKтар пайда болады.
Jорытынды есебінде барлыK KaраK Kaрау ™нері туралы білген білімдерімізді aштастыру, еске т_сіру маKсатында с™зжaмбаK шешейік.
VІ. СабаKты бекіту .
1. Жас жaбайлардыS к™рпесіне Kолданылатын KaраK т_рі Kандай ?(АKKу)
2. Аспан денесіне байланысты аталатын KaраK т_рін ата ? (Жaлдызша)
3. Еуропа халKында KaраK Kaрау Kалай аталады ? (Пэчворк)
4. Жапон халKында KaраK Kaрау Kалай аталады ? (Сашико)
5. Jол™нердіS бір т_рі? / KaраK/






J








13 EMBED PowerPoint.Slide.12 1415
СКТ технологиясы арKылы сабаKты бекіту














«К™нілсіз жaмыс ™німсіз». К™Sіл KойсаS,Kолдан келмейтін іс жоK.
VІІ.ОKушылар баCалау. Белсенді араласып, сaраKтарCа жауап берген, тапсырманы дaрыс орындаCан оKушыларды баCалау

VІІІ.^йге тапсырма. Jатырма KаCаздан Kиып жасаCан KaраKтарын матаCа т_сіріп, к™ктеу
















JaраKтыS т_рлері



J







`























Р





А









JaраK Kaрау ™нері

JaраKты KaраудыS маKсаты

J`раKты KaрауCа Kойылатын талаптар

JaраKтыS т_рлері

JaраKтыS Kолданылуы



Root Entry