А?ыл мен Ба?ыт (ертегі) БИС технологиясы, Ауызша-1 картасы, 3-сынып

Күні: 01.02.2017 жыл.
Сыныбы: 3 «В»
Сабақтың тақырыбы: «Ақыл мен Бақыт» (түрікмен ертегісі).
Мақсаты: Оқушыларды ертегінің мазмұнымен таныстыру.
Міндеті:
Білім дағдыларын арттыра отырып ертегінің мазмұнын түсініп, өздігінен ойын қорыта айта білуге төселдіру.
Сөздік қорын молайту, шығармашылық қабілетін арттыру. Технологиялық картаның регламентін орындау.
Достыққа, бірлікке, ынтымақта болуға тәрбиелеу, ұқыптылыққа баулу.
Көрнекіліктер: тірек сөздер, ООМ кестесі.
Ұйымдастыру мотивациясы
- Балалар біздің бүгінгі сабағымыз БИС технологиясы бойынша Ауызша -1 картасымен өтпек.Өткен сабақ пен жаңа сабақ сіздерден сұрақ-жауап түрінде алынады.Жауаптарыңызды матрицаға белгілеймін.Дұрыс жауап болса + , дұрыс емес болса - белгісімен белгілеймін.Балалар сабаққа белсене қатысып,білімдерімізді ортаға салып,ұжымшылдықпен көрсете білейік.Барлығыңызға сәттілік тілеймін.
«Ауызша - 1» картасы.
Көшбасшымызды ортаға шақырайық.
Ұжымды белсендіру үшін көшбасшыға сөз беріледі.
Оқушылардың субъектілік тәжірибесін өзектендіру.
І. Өткен тақырып бойынша бекіту сұрақтары..
Ертегі қалай аталады? «Бұғышақ пен оның серігі»
Бұғышақ қайда кетпекші болды? ( алыс сапарға)
Бұғышақ нені аралады? (дүниені)
Ол нені көргісі келді? (жаңа жерлерді)
Әке-Бұғы бұғышақтан нені біліп қоюын сұрады? (бұл сапардың оңай соқпайтындығын, сан азапқа түсетіндігін біліп қоюын сұрады)
Әкесі оған бұл сапар қандай болады деді? (оңай соқпайды, сан азапқа толы)
Бұғышақ әкесіне не деп жауап берді? (Мен жалғыз бармаймын, қасымда адал досым болады деді)
Бұғышақ басына іс түскенде кімге сенім артатындығын айтты? (серігіне)
Ол сапарға кіммен бармақшы болды? (адал досымен)
Бір күні екеуі қайда келе жатты? (тар соқпақпен)
Олардың жолында кесе-көденең не жатты? (үлкен бір тас)
Нені айналып өту мүмкін емес еді? (тосқауылды)
Сол кезде ол нені иығымен итеріп тастады? (әлгі тасты)
Серігі әлгі тасты қайда итеріп тастады? (бір қапталға)
Әке-Бұғы кімді мақтады? (жолдасын)
Олар үйге қайтып келе жатқанда не болды? (бір сілеусін жолдасына атыла секірді)
Бір сілеусін кімге атыла секірді? (жолдасына)
Бірақ жолдасы не істеді? ( саспады, сілеусінді арқасынан асыра сілкіп тастап, желкесін үзді)
Бұғышақ әкесінен тағы не істеуін өтінді? (тыңдауын)
Бір күні олар өзен жағасында жүргенде не істегілері келді? (су ішкілері келді)
Суатқа енді беттей бергендерінде серігі нені сезді? (аңның иісін сезіп қалды)
Ол оның құлағына не деп сыбырлады? (Бізге қатер төніп тұр екен деді)
Сонда әкесі не деп айтып күрсінді? (Досың ақылды да сақ екен. Бірақ бәрібір уайымдап, сарғаятын болам)
Содан кейін олар қай жерде жусап жатты? (орманның қалың бір тұсында)
Әлден уақыттан кейін нені көрді? (Қасқырдың лақты қуалап жүргенін)
Қасқыр нені қуалап жүрді?
Қасқыр қандай жағдайда болды? (есінен танып қала жаздады? )
Қасқырды жолдасы қалай есінен тандырды? (қасқырдың жолын кесіп, мүйізімен қойып жіберді)
Әкесі оның жолдасы туралы не деді? ( мейірбан екен)
Бұғышақтың серігі қасқырдан нені қорғап қалды? (лақты)
Бұл ертегінің кейіпкерлері кімдер?
Бұл ертегі не туралы? (достық)
Бірінші белгілеу.
Оқушылардың жауаптарына қарай ООМ кестесіне +,- белгілері қойылады.
Қабылдауды ұйымдастыру
- Балалар, өткен сабағымызды қортындыладық. Енді бүгінгі жаңа сабағымызға көшеміз. Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Ақыл мен Бақыт» ертегісі. Сабағымыздың мақсаты: осы ертегінің мазмұнымен танысып, ой қорыту болып табылады. Балалар бұл сөздер бүгінгі жаңа сабағымызда кездесетін сөздер.
-қаламды қоямыз кімде 7 сөз қол көтереді
- жазу 30 сек.
ІІ. Тірек сөздер: ақымақ , патша , перзент, уәзір, омыртқа, раққаттану, көзайымына айналу, бақыт, жеңу
Ақымақ - ой-өрісі нашар, надан 
Патша – бұрынғы замандағы басты лауазым
Перзент-бала, ұрпақ
Уәзір-патшаның көмекшісі
Омыртқа - тұлға тірек қаңқасын құратын сүйектердің бірі.
Раққаттану-көңіл көтеру, ләззат алу
көзайымына айналу
бақыт - адамның өмір қызығы мен қуанышына, рахатына қанағаттану дәрежесін танытатын этикалық ұғым.
Жеңу -
Есте сақтау уақыты 7 сөз - 30 сек. (жазу - 30 сек)
ООМ кестесіне санап +,- белгілерін қою.
Мәтінмен жұмыс.
-Балалар «Ақыл мен Бақыт» ертегісін іштеріңнен түсініп оқып шығыңдар. Себебі оқып болған соң қарама-қарсы сұрақтар қойылады.
ІІІ. Қарама - қарсы сұрақ қою.
Ертегі қалай аталады? (Ақыл мен Бақыт).
Қай халықтың ертегісі? (түрікмен ертегісі).
Баяғыда кімдер айтысыпты? (Ақыл мен Бақыт).
Олар не деп айтысыпты? (қайсымыз керегірекпіз деп айтысыпты)
Бақыт не деп паңданыпты? (Мен тұрғанда адам басқа нені керек етсін! ).
Ақырында бұлар не істемек болады? ( Қайсысының құндырақ екенін сынамақ болады).
Бақыт не істейді? (ас ішіп, аяқ босатып жүрген бір ақымақ баланың басына қонады).
Бақыт қонған ақымақ балаға не болады? (бұрынғы шамалы ақылынан да айырылады).
Сол елде кім перзентсіз екен? (патшаның уәзірі)
Уәзір кетіп бара жатып кімді көреді? (әлгі баланы)
Уәзір не істейді? ( баланы ұнатып, асырап алады)
Уәзір баламен қайда барады? (патша сарайына).
Патша баланы еркелетіп не береді? ( алма береді)
Ақымақ бала берген алманы не істейді? (берген алманы тарпа бас салып жеп қояды).
Патша не үшін мәз болады? (баланың алма жегенін көріп).
Уәзір баласының қылығына не істейді? (баласының қылығына ұялып, бірақ үндемейді).
Уәзір не үшін ұялып кетеді? (баласының қылығына)
Уәзір не деп ақыл айтады? (патшаның бергенін сол бойда тарпа бас салу әдепсіздік болады. Оны біраз қызықтырып қарап отырып барып жеу керек еді).
Күндердің күнінде не болады? (уәзір баласын патша сарайына тағы әкеледі).
Патша уәзірдің баласына не береді? (мүжуге бір омыртқа).
Сонда ақымақ бала берген омыртқамен не істейді? (бала омыртқаға біраз қарап тұрады да, қойнына салып алады).
Бала омыртқаны қойнына салып алғанда патша қандай күйде болады? (көзінен жас аққанша күліп, рақаттанып қалады).
Уәзір не үшін жерге кіріп кете жаздайды? (баласының ақымақтығына).
Үйге келе жатқанда уәзір не деп ұрсады? (бұл неткен ақымақтық! Қойныңа нені салып, нені салмауды да білмегенің бе? ).
Ақымақ бала не үшін ашу шақырды? (әкесінің ақыл айтқанына намыстанып)
Әкесі не деп қайғырады? (бұлай өмір сүру неткен қиын!).
Бақыт не деп айқай салады? (ақыл сенікі дұрыс екен, мен жеңілдім,сақта мына ақымақты!)
Сол кезде Ақыл не істейді? (баланың басына қонады)
Басына ақыл қонған бала не істейді? (өзін-өзі тоқтатып, бар ісін ақылмен ойлап істеп, айналасындағылардың көзайымына айналады)
Соңында кім жеңді?
Жұрттың бәрі неге құмар болып, қолы жетпей армандап жүр?
Сергіту жаттығуы.
Алғашқы бекітуді ұйымдастыру.
ІV . Сыни сұрақтар
1. «Ақыл мен Бақыт» бұл аңыз. (ертегі)..
2. Бұл ертегі үнді ертегісі. (түрікмен ертегісі).
3. Баяғыда Ақыл мен Бақыт айтысыпты.(Ақыл мен Бақыт).
Олар адамға қайсымыз керегірекпіз деп айтысыпты.(қайсымыз кергірекпіз деп айтысыпты)
Бақыт барады да, бір ақылды баланың басына қонады. (ақымақ баланың басына қонады)
Ақырында бұлар қайсысының құндырақ екенін сынамақ болады (иә)
Бақыт шай ішіп, аяқ босатып жүрген бір ақымақ баланың басына қонады (ас ішіп)
Бақыт қонған ақымақ бала бұрынғыдан да ақылдырақ болады. (жоқ)
Сол елде патшаның уәзірі перзентсіз екен (иә)
Уәзір кетіп бара жатып әлгі қызды көреді (әлгі баланы)
Уәзір баланы ұнатып, асырап алады (иә)
Уәзір баламен патшаның бағына барады (жоқ, сарайына).
Патша баланы еркелетіп алмұрт береді (жоқ алма береді)
Ақымақ бала берген алманы тарпа бас салып жеп қояды (иә)
Патша баланың алма жегенін көріп мұңайып қалады ( жоқ мәз болады).
Уәзір баласының қылығына ұялып, бірақ үндемейді (иә).
Уәзір патшаның бергенін сол бойда тарпа бас салу әдепсіздік болады. Оны біраз қызықтырып қарап отырып барып жеу керек еді деп ақыл айтады (иә).
Күндердің күнінде уәзір баласын орманға тағы әкеледі (жоқ патша сарайына)
Патша уәзірдің баласына мүжуге бір жамбас береді (жоқ омыртқа).
Сонда ақымақ бала омыртқаға біраз қарап тұрады да, қойнына салып алады (иә)
Бұған патша көзінен жас ағызып жылайды (жоқ, көзінен жас аққанша күліп, раққаттанды).
Уәзір баласының ақымақтығына жерге кіріп кете жаздайды (иә).
Үйге келе жатқанда уәзір бұл неткен ақымақтық! Қойныңа нені салып, нені салмауды да білмегенің бе деп баланы мақтайды (жоқ ұрсады)
Ақымақ әкесінің ақыл айтқанына намыстанып бала ашу шақырды (иә)
Әкесі бұлай өмір сүру неткен қиын деп қуанады (жоқ қайғырады)
Бақыт ақыл сенікі дұрыс екен, мен жеңілдім,сақта мына ақымақты деп айқай салады (иә)
Сол кезде Ақыл баланың қолына қонады (жоқ басына)
Басына ақыл қонған бала өзін-өзі тоқтатып, бар ісін ақылмен ойлап істеп, айналасындағылардың көзайымына айналады (иә)
Соңында бақыт жеңеді (ақыл жеңеді)
Жұрттың бәрі Ақылға құмар болып, қолы жетпей армандап жүр (иә)
Ақыл мен бақыт ертегі емес
V - кезең.
Талдау. Уақыт 5 мин.
Тақырыптық сөздік қор
Тақырыптық сөздік қор жүргізіледі.
Сөздерің анық, қысқартылмай жазылады. Әрбір сөз сөйлем мүшесі болуы керек. Тақырыптың мазмұнын жазуға болады.
Сыныптың тақырыпты меңгеру деңгейі анықталады. (уақыт біткен соң көршілеріңмен дәптер алмасып, санап жазу белгілеу
ООМ кестесіне санап +, - белгілерін қою.
(ең көп сөз жазған баланы оқыту, 44 сөз норма.)
Рефлексия
Ертегіден қандай ой түйдіңдер?
Бағалау
4-5 белгі - 5 ұпай,
3 белгі - 4 ұпай,
2 белгі - 3 ұпай,
1 белгі - 2 ұпай (бұл баға қойылмайды).
Сапа нормативі оқушылардың 63 % 5 алуы тиіс.
Үй тапсырмасы
4 белгіден кем алған оқушылар үйге тапсырма алады.