Саба? Ж?йке ж?йесіні? ма?ызы, оны? ??рылысы мен ?ызметі (8 сынып)
Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы мен қызметі8-сынып
Сабақтың мақсаты:Оқушылардың жүйке жүйесінің маңызын, құрылысы мен қызметі туралы білімдерін тереңдету. Оқушыларға нейронның құрылысы: нейрон денесі, дендриттер, аксон, рецептор, синапс туралы мағлұмат беру, рефлекс және рефлекс доғасы туралы түсіндіру.
Күтілетін нәтиже:Оқушылар жүйке жүйесінің маңызын , оның құрылысы және қызметі туралы оқып біледі. Оқушылар өз ойларын тиянақты және ашық сипаттап, тақырыпты меңгеріп, алған білімін өмірде тиімді пайдаланады.
Біздің көңіл күйіміз қандай?
Лездік тест1.Ішкі секреция бездерінен бөлінетін сұйықтықА) Фермент Б)Пигмент В)Гормон2.Аралас бездерге жатады.А)Гипофиз Б)Қалқанша безі В)Үйқы безі3.Қалқанша безден бөлінетін гормон.А)Вазопрессин Б)Меланин В)Тироксин4.Қалқанша безден гормон аз бөлінгенде болатын ауруА)Кретинизм Б)Базедов В)Микседема
5.Адам ағзасында иод жетіспегенде болатын ауруА) Базедов Б)Зоб В)Акромегалия6.Бүйрек үсті бездерінің қыртыс қабатының жарақаттануынан болатын ауруА)Базедов Б)Адисон В)Микседема7.Қалқанша маңы бездерінен бөлінетін гормонА)Адреналин Б)Окситоцин В)Паратгормон8.Айырша безі ............ деп аталады.А)Көңіл-күй Б)Қола ауруы В)Жасөспірім безі9.Организмнің өсуі мен жетілуін, екінші реттік жыныс белгілерінің қалыптасуын реттейтін гормондар өндіреді.А)Гипофиз Б)Айырша без В)Жыныс безі10.Басы, денесі, құйрығы болады және екі қызмет атқарады.А)Эпифиз Б)Ұйқы безі В)Жыныс безі
Кім тапқыр?Бөлінетін сұйықтықты шығаратын өзегі болмайтын бездерді ____________________ бездері деп аталады.________________ ішкі секреция бездерінен бөлінетін сұйықтық.Әрі ішкі, әрі сыртқы секрециялық қызмет атқаратын бездерді ___________ бездер деп атайды.Егер ішетін су мен тағамда иод жетіспесе адам __________ аурумен ауырады.Паратгормон ________ бездерінен бөлінеді.Ұйқы безінен бөлінетін ________және ______гормондар.
Жұбын табу Адасқан гормондарА)АдреналинБ)ВазопрессинВ)АндрогенГ)ТироксинД)ТимозинЕ)ИнсулинЖ)ПаратгормонЗ)Экстроген1.Ұйқы безі2. Қалқанша безі3.Қалқанша маңы безі4.Бүйрек үсті безі5.Гипофиз6.Жыныс безі7.Тимус
Пациент қандай ауру? 1.Қалқанша бездің ұлпалары өсіп, салмағы артады, 1 кг дейін өседі, адам ентігуді сезеді.2.Жас балалардың бойы өспей, жыныстық жетілуі тоқталады3.Қол-аяқ сүйектері ұзарып, тілі аузына сыймайды, маңдайы мен бет сүйектері алға шығыңқы келеді. 4.Адам шөлдей береді, тамақты жиі қабылдайды, тез арықтайды, суды көп ішеді.5.Тез ашуланады, терлегіш келеді, көздері бадырайып, алға қарай шығып тұрады
Жүйке ұлпасыЖүйке ұлпасының негізін жүйке жасушалары – НЕЙРОНДАР түзеді
Жүйке жасушасының құрылысы
Жүйке жүйесіОрталық жүйке жүйесіМиЖұлынШеткі жүйке жүйесіЖүйкелерЖүйке түйіндеріЖүйке ұштары
Рефлекстік доғаның бөлімдері1)Рецепторлар2)Сезгіш нейрондар3)Жүйке орталығы4)Қозғалтқыш нейрондар5)Тітіркенуге жауапқайтаратын мүшелер
Рефлекс және рефлекс доғасы. Сезімтал нейронАралық нейронАтқарушы нейрондар
Тізе рефлексі
Бүгу рефлексі
Ойлан, тап.{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}Сөйлемдердегі жетіспейтін сөздерді тауып жазыңдар:А) Рефлекстік реттелу ............................ жүйесі арқылы жүзеге асады.Ә) Орталық жүйке жүйесі арқылы ағзаның жауап қайтару реакциясы ............................. деп аталады.Б) Рефлекстік доға .................................. бөлімнен тұрады.В) Нейронның көптеген қысқа өсінділері ................................... деп аталады.Г) Нейронның бір ғана ұзын өсіндісі ..................................... деп аталады.Ғ) .............................................. құрылымы мен қызметіне қарай 3 топқа бөлінеді.Д) ............................................. нейрондар қозуды мүшелерден орталық жүйке жүйесіне жеткізеді.Е) Қозғалтқыш нейрондар қозуды орталық жүйке жүйесінен ................................ жеткізеді.Ж) ...................................... нейрондар қозуды сезгіш нейрондардан қозғалтқыш нейрондарға өткізеді.
№2 Зертханалық жұмыс.Тізе рефлексін зерттеу.
Рефлексия
Бағалау
Үй тапсырмасы§12 оқып-білу, сұрақтарға жауап беруТерминдерге анықтама жазу, жаттау, кесте орындау.Шығармашылық жұмыс «Жүйке жұмысының қызметі» тақырыбында реферат дайындау