Лекционный материал по география на тему Тізбектелген саба?тар топтамасы жайлы рефлексивтік есеп
Тізбектелген сабақтар топтамасы жайлы рефлексивтік есеп
Курстың бірінші кезеңінде оқып, үйренген жаңа әдістерді қолдану үшін мен өзіме бағдарламаның негізгі жеті модулінен өзімнің сабағымда қолдансам деген мақсат,арман,ой, ойыма орала берді.....
бағдарламаның екінші кезеңі "қашықтықтан оқу" кезінде Мен 5 «А» сыныбында сабақ өту мақсатында сабақтарды алдын ала жоспарладым.
Сабағымды жоспарлау барысында мен сыныбымның жас ерекшеліктерін, қабілеттерін, білім деңгейін ескердім. Жоспарлау барысында мен сыныпты топқа бөлуді ұйғардым. Топқа бөлу тәсілін әрбір сабақта өзгертіп отырдым. Мысалы, бірінші сабағымда «Жыл мезгілдері» тақырыбында сыныпты топқа бөлуде мозайка тәсілін пайдалансам, «Ауа»және «Ауаның ластануы» «Мұхиттар» тақырыбында балаларды түрлі-түсті стикерлерді пайдалану арқылы бөлдім. Мен әрбір сабағымда топтарды өзгертіп отырдым.Сабақты өту үшін мен біріншіден сыныпта психологиялық ахуалды реттеуді ұйғардым. Әрбір сабағымда балалар шаттық шеңберіне тұрып, бір-бірлеріне жылы тілектер, еркелету сөздерін айтып өздерінің көңіл-күйлерін көтерді.
Ал енды мен бірінші сабағыма келер болсам білім беру мен білім алудағы жаңа тәсілдер оқушыларға оқуды өзбетінше іздену процессі арқылы оқуды үйрету.оқушыларды топқа бөлу арқылы оқыту тәсілін пайдаландым.Менім «Жыл мезгілдері» тақырыбында бірінші сабағым,бұрында мектеп оқушылары дағдыланбағандығы болуы керек,,топқа болу кезінде басында қиындықтар болды.оқушылар өз достарын таңдау бірге отырмау секілді жағдайлар болды.Алғашқы күні оқушылардың бойында өзімшілдік басым болса , мен осындай жағдайлар бола түрсада жол бермей бірте-бірте топта бірлесе жұмыс істеуді бірін- бірі жетелеуді үйренді . Кейбір оқушылар мадақтауды ұнататынын түсіндім . Мысалы: Данияр өзіне мұғалімнің көңіл бөлгенін қалайтынын түсіндім. Сабағымның алғашқы күні мен оған арнайы келесі сабағымызда ерекше сабақ болатынын , сабақтан қалмай келуін айттым. Келесі сабағымда Данияр : -Апай ,мен келдім –деді . Мен оның бүгін ерекше екенін мадақтау арқылы жеткіздім. Бірте –бірте Даниярдың бойындағы өзгерісті байқады .
Алғашқы күні оқушылардың бойында өзімшілдік басым болса , бірте-бірте топта бірлесе жұмыс істеуді бірін- бірі жетелеуді үйренді . Кейбір оқушылар мадақтауды ұнататынын түсіндім . Мысалы: Данияр өзіне мұғалімнің көңіл бөлгенін қалайтынын түсіндім. Сабағымның алғашқы күні мен оған арнайы келесі сабағымызда ерекше сабақ болатынын , сабақтан қалмай келуін айттым. Келесі сабағымда Данияр : -Апай ,мен келдім –деді . Мен оның бүгін ерекше екенін мадақтау арқылы жеткіздім. Бірте –бірте Даниярдың бойындағы өзгерісті байқады . Данияр ұқыпты және жауапкершілікті бола бастады . Тапсырмаларды оңайдан қиынға қадам бастыру арқылы жасадым. Сабақтағы бірінші және екінші тапсырманы оқушылардың барлығы орындай алды . Әр оқушы шамасына қарай тапсырмаларды орындады . Мысалы : «Жыл мезгілдері» деген тақырыпта оқушылар шағын эссе жазды . Осы тапсырма арқылы оқушылардың қиялын дамыта отырып өз ойларын жаза отырып шығармашылыққа қадам басты. . Бұл тапсырманы барлық оқушылар толық орындай алмады . Айгерім өз ойын еркін жаза отырып эссе жазуға бейім екенін көрсетті . Сонымен бірге оқушыларды бақылай отырып Айбынныңкөшбасшылық қасиеті басым екенін байқадым. Сабақ соңында оқушылар сабаққа деген рефлексиясын ұсынды . Мысалы , Данияр болашақтағы барлық пәндері осы тұрғыда өткенін қаласа, Айгерім сабақтар өзіне қатты ұнағанын айтты. Сабақтардағы жіберілген кемшіліктерімді әр сабағымда әртүрлі әдістермен түзетіп отырдым. мен келесі сабақты жоспарлауда мен алдыңғы сабақтағы және өткізген сабақ-тренингтегі оқушылардың рефлективтік есептерін ескере отырып құрастыруға тырыстым. Сабақты әдеттегіндей топқа бөлдім. Топқа бөлуде "молекула әдісін" пайдаландым. оқушылар топқа алдыңғы сабаққа қарағанда тез топқа бөлініп, еш кедергісіз орындарына отырды. Бұдан мен топ ережелері туралы сабақ-тренинг өткізгенім нәтижесін көрдім.екінші сабағымда оқушыларды топқа бірге отырғызу арқылы топта жұмыс істеуге,бір-біріне деген көз-қарастарды өзгерды.бірін –бірі тыңдай отырып ой түюге дағдыланды.оқушылардың бойындағы өзіне деген сенімділігі артты.Сыни турғыдан ойлауды үйрету пайдалану арқылы жаратылыстану сабағында сабақтың тақырыбын,мақсатын ашуға машықтанбағандығыма қиндықтар болды.мен сабақтын тақырыбын жұмбақ жасыру арқылы,мысалдар келтіру арқылы,суреттер кескін карталарды пайдаланып сабақ тақырыбын өздері ашып дамытуға үйренді.білім берудібағалау және оқуды бағалауды пайдалаған кезімде оқушыларда мұндай дағдыны қалыптастырмағандықтан Топтық бағалау,өзін-өзі бағалау және достарын бағалауда жоғары бағалауды ұнатты. Бірінші сабақта оқушылар бір-бірін өте жақсы деп бағалады. Соны ескере отырып, сабаққа қатысқан әріптесімнің кеңесіне құлақ салдым. Ол маған топтағы бір оқушыға сабақ басында "Сен өз тобыңды сабақ соңында бағалайсын, бақылап отыр" деген ұсыныс жасады. Сол ұсынысты ескере отырып, топтағы бір оқушыға тобыңды бағалайсын, бақылап отыр деп нұсқау бердім. Келесі сабақтарымда бұл идея жүзеге аса бастады. Оқушылар сабақ басында өз-өздерін бағалауды ұсыныс жасады. Кейбір жерде бәсекелестік орын алды. Осындай бағалау кезінде оқушыларымның арасынан көшбасшылықты байқадым. Мысалы Ардақ қай топқа түсседе сол топты басқаруға, бағалауға тырыса бастады.Оқушылардың осындай белсенділігі мұғалімнің жұмысын жеңілдетеді. Бірақ менің ойымша сол оқушылардың бағалауын сабаққа соңғы қорытынды баға деп есептеуге болмайды. Осы бағаларды саралай отырып, қорытынды бағалау мұғалімнің өзі жасау керек деп шештім. Алайда өзін-өзі реттеуге дағдылана бастаған балалар шын,тура,әділ бағалауға дағдылана бастайды екенін білдім..Білім беруде АКТ пайдалану мені қызықтыратын, алайда мектепте интербелсенды тақтанаң болмауы .мен өз Ком/р ды пайдаланып Сабаққа жасаған слайдтарымды сол арқылы көрсеттім.мен сол арқылы оқушылардың жан–жақты білім алатын сабаққа деген қызығушылықтарын байқадым.мен осы арқылы алдағы уақытта АКТ жүйелі қолдансам деген мақсат қойдым.дарынды және талантты балаларды оқыту кезінде балаларға қабілетіне қарай, әрдайым баланаң дарындылығын ескере отырып балаларға тапсырма беру және мадақтау жасадым.сабақ барысында уақытты тиімды пайдалана алмауым болды.мен осы кемшіліктерімді алдағы сабақтарымда балаларға тапсырманы жүйелі түрде аз беруді түсіндім.бағдарламаға сай білім алуды жас ерекшелігіне сай әдіс-тәсілдерді қолдандым,өзінің жас ерекшелігіне сай тапсырмаларды орындады.білім берудегі басқару және көшбасшылық оқушылардың өздігінен білім алуына бағыт бағдар беру оқушылар арасында көшбашы табылады.Алайда Мадина мен Дидар қай топқа түсседе өздерін топ басшылығын көрсете берды.басқа балаларға өз білімдерін көрсетпеу айытпау секілді жағдайлар болды.Сабақтардағы жіберілген кемшіліктерімді әр сабағымда әртүрлі әдістермен түзетіп отырдым. Алдымен, бұрыннан өткізіп жүрген дәстүрлі сабақтар мен қазіргі жаңа әдіс-тәсілдер негізінде өткізілген сабақтарды салыстыра отырып, төмендегі айырмашылықтарды байқадым.
Дәстүрлі сабақтар үрдісінде:
Мұғалімнің әдістері Оқушының іс-әрекеті
1.Тақырып түсіндіреді.2.Тақтамен жұмыс болады3. Мазмұнын айтып береді
4.Оқушылар жеке-жеке сұрақтарға жауап береді5.Тақырып бойынша мұғалімнің түсіндіргенімен байланыстырып айтады.Диалог әдісі бойынша өткізілген сабақтар үрдісіндегі өзгерістер және нәтижесі
Мұғалімнің іс-әрекеті. Оқушының іс-әрекеті1. Топқа бөліп, ой қозғайды.2. Тақырыпқа қызықтырып бағыттайды.3. Құнды мәселелерді анықтау ұсынылады, зерттеледі.4. Образдылық ерекешелігін тануға бағыттайды, орнына өздерін қойып қарайды, салыстырады.5. Ойларын жазуды ұсынады.6. Қорытынды бүгінгі күн талабына сай сауатты, білімді де, білікті оқушыларды тәрбиелеуге болады. Ол үшін ең бастысы мұғалім үнемі ізденіс үстінде болуы кері байланысқа бағыттайды.
7. Топтарда жұмыс жасайды.8. Мәтінмен өздері танысады.5. Ой қорытып, оны қағаз бетіне түсіреді.6. Тұжырымдама жасайды.
Міне осындай жаңа әдіс- тәсілдерді оқу – тәрбие үрдісінде дамиды, пәнге деген қызығушылықтары арта түседі .Осындай жұмыстардың нәтижесінде білім беру барысындағы диалог атқаратын негізгі рөлге назар аударуды мақсат етеді. Қазірдің өзінде сыныптағы оқушылардың бірлескен сұхбаты үлкен пайда келтіретіндігін көрсететін жеткілікті дәлел бар. Олар:
оқушылардың тақырып бойынша өз ойларын білдіруіне мүмкіндік береді;
басқа адамдарда түрлі идеялардың болатындығын оқушылардың түсінулеріне көмектеседі;
оқушылардың өз идеяларын дәлелдеуіне көмектеседі;
мұғалімдерге оқушыларға білім беру барысында олардың оқушылары қандай деңгейде екендігін түсінуге көмектеседі.
Мен осы сабағымда аз болсада көргенім топпен жұмыс,өзара пікір алмасу оқушыларға өте ұнады, келешекте өз сабақтарыма осы диалог әдісін кеңінен қолданып, оқушы білімін жетілдіруге үлкен үлес қосады деп сенемін, осы істі жүзеге асырамын.
Осы ұсыныстарға сүйене отырып, мен келешекте өзімнің сабағымды жоспарлауда оқушылардың қабілетін, деңгейін ескеріп, қызықты әрі нәтижелі тапсырмалар әзірлеу. Оқушыларға сенім ұялату, топтық жұмыста жұмыс жасауға дағдыландыру, сөйлеу мәдениетін дамыту.Болашақта сабағым осы жаңа әдіс-тәсіл бойынша өткізетініме қуанышым шексіз өйткені осы әдіс-тәсіл бойынша оқытуға үйрете отырып, оқушы бойына сенім ұялатаымз, ынтасын, қызығушылығын арттырамыз және сандық технологияны жетік меңгеруіне және оны өзінің өмірінде қолдана алуына мүмкіндік туғызамыз, сонымен қатар ең алдымен оқушылардың көңіл-күйлері көтеріңкі сабаққа келетін болады.
Осы алған білім менен шектеліп қалмай,оны ары қарай дамыту,оқу,іздену және өзгерістер енгізу.Болашақтағы әр-бір сабақтарымда осы 7 модульді кіріктіріп,нәтижелі білім беру.