6 нчы сыйныф ?чен татар теле ??м ?д?бият д?ресл?рен? эш программасы

Аңлатма язуы
Эш программасы статусы
Сәгатьләр саны 105 , атнага 3 дәрес
Программа нигезенә мәктәпнең 2013-2014 уку елына укыту планы;
Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды,
Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы 1 – 11 , Татарстан Республикасы мәгариф һәм фән министрлыгы, Казан “Мәгариф” нәшрияты 2010.
Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы рөхсәте белән бастырылган коммуникатив технологиясе нигезендә төзелгән Татар теле дәреслеге . Авторлары Р.З.Хәйдәрова, З.Р.Нәҗипова Казан “Мәгариф” нәшрияты 2007
Контроль эшләр – 4
Диктантлар:-2
Мөстәкыйль эш – 4:сочинение 2, изложение 2.
Сүзлек диктанты 2.
Программа 6нчы сыйныфка кадәр үзләштерелгән белем, күнекмәләргә таянып эшләүне күздә тотып төзелгән.

Эш программасының эчтәлеге
Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары
- татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;
- татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;
- программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;
- татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү;
- фразеологик берәмлекләрнең, мәкальләрнең рус эквивалентларын табарга һәм чагыштырырга өйрәтү;
- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;
- татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыруны дәвам итү;
- халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү, укучыларның татар телен өйрәнүгә ихтыяҗын арттыру;
- татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләрен системалы үзләштерү.
Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр.
Язу. Лексик темага караган һәм актив үзләштерелгән сүзләрнең язылышын истә калдыру, лексик тема буенча хикәя яза алу, укылган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү яки сөйләү, диктантлар язу. Рәсми кәгазьләр (белдерү, хат, тәрҗемәи хәл) язу.
Әйтелеше белән язылышы арасында аерма булган сүзләрне дөрес яза белү;
Нокталар урынына кирәкле хәрефләрне яки кушымчаларны куеп, сүзләрне язу;
Өйрәнелгән лексик тема буенча бәйләнешле текст төзеп язу.
Укытуның эчтәлеге
Фонетик нигезләр.
Татар теленә хас булган авазларның әйтелеше. Татар һәм рус телләрендә уртак булган, ләкин әйтелешләре белән аерылган авазлар. Авазларның сүзләрдә,сүзтезмәләрдә, җөмләләрдә әйтелеше.
Лексик нигезләр.
Сүз ясалышы ысуллары. Татар теле һәм рус телләренең сүзлек составындагы аермалар. Телнең грамматик нигезләрен өйрәнү.
Тезмә сүзләрнең ясалышы һәм мәгънәсе турында мәгълүмат бирү (су анасы, кура җиләге, үги ана яфрагы һ. б.).
Кушма (яшүсмер, ашказаны) һәм парлы (кош-корт, урып-җыю) сүзләрне рус телендәге кушма сүзләр белән чагыштырып өйрәнүне дәвам итү.
Морфология.
Исем. Берлек сандагы 1 нче, 2 нче, 3 нче зат тартымлы исемнәрне килеш белән төрләндерә белү күнекмәләрен активлаштыру.
Татар телендә исем ясаучы кушымчалар. Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе. Исемнәрнең ясалышы һәм төрләнеше.
Сыйфат. Сыйфат дәрәҗәләре.
Асыл сыйфатларны чагыштыру һәм артыклык дәрәҗәләрендә дөрес әйтергә, язарга һәм сөйләмдә кулланырга күнектерү.
Алмашлык. Зат, сорау алмашлыкларын кулланып, җөмләләр төзи белү күнекмәләрен арттыру
Билгеләү (һәр, һәркем, барлык, бөтен, үз), билгесез (кемдер, кайчандыр, әллә кем, әллә нәрсә), юклык (беркая берничек тә) алмашлыкларын гамәли үзләштерү.
Сан.
Микъдар, тәртип, җыю саннарының җөмләдә урнашу тәртибен һәм сөйләмдә кулланылышын ныгыту.
Бүлем һәм чама саннары турында мәгълүмат бирү. Аларның ясалышын һәм язылышын гамәли үзләштерү.
Затланышлы фигыльләр. Боерык һәм хикәя фигыльләрнең зат-сан белән төрләнеше.
Хикәя фигыльнең заман формалары.
Теләк фигыль формалары.
Хикәя фигыльнең хәзерге, билгеле һәм билгесез заман, билгеле һәм билгесез киләчәк заман формаларын белү һәм сөйләм төзүдә урынлы куллануга күнектерү.
Шарт фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнүен истә калдыру. Бу төр фигыльләр булган җөмлә калыпларын төзергә өйрәтү.
Теләк фигыльне (барыйм әле, килим әле) сөйләмдә куллану күнекмәләрен булдыру.
Боерык фигыльне, зат-сан белән төрләндереп, барлык һәм юклыкта кулланырга күнектерү.
Затланышсыз фигыльләр. Инфинитивның барлык һәм юклык формалары. Инфинитив + кирәк, тиеш формалары.

Синтаксис.
Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләре. Җөмләнең баш кисәкләре
Фигыль һәм исем хәбәрләрнең гади, кушма төрләрен танып белергә өйрәтү.
Ия белән хәбәр арасында сызык куелу очраклары белән таныштыру
6 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем-күнекмәләр
- сөйләм этикеты үрнәкләрен урынлы куллануга ирешү, сөйләмне орфоэпик һәм орфографик яктан дөрес оештыра белү;
- авазларны сүзләрдә, сүзтезмәләрдә, җөмләләрдә дөрес әйтүгә ирешү һәм сингармонизм законының асылына төшенү;
- коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнашу;
- төрле аралашу сфераларыннан чыгып, телдән яки язмача үз фикерләрен белдерүгә ирешү
- тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле монологик сөйләм төзи алу;
- тамыр, ясалма, кушма, парлы сүзләрнең әйтелешен һәм язылышын белү;
- антонимнар, синонимнар, фразеологик һәм башка төр сүзлекләрдән файдалана белү;
- тиешле (1400 сүз) күләмдә татар сүзләрен яттан белү;
Рус телле укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләгәндә, эш төрләре түбәндәгечә бирелә
Язу
А)Күчереп язу (җөмлә саны)
Б) Сүзлек диктанты (сүзләр саны)
В) Диктантлар саны
Г) Диктантта сүзләр саны
Уку елы башында
Уку елы ахырында
Д) Изложениеләр саны -
15-17
2
-
45-50
50-55
Өйрәтү характерындагы изложение һәм сочинениеләр
Изложениедә сүзләр саны
Уку елы башында
Уку елы ахырында 70-80
85-95
Сочинениеләр Сочинениедәге җөмләләр саны монологик сөйләм фразалары санына якынайтылган
Кулланылган әдәбият:
Хәйдәрова Р.З., З.Р.Нәҗипова ”Татар теле “китабы Казан “Мәгариф”2007 ел.
Хәйдәрова Р.З., Г.М.Әхмәтҗанова ”Гомуми урта белем бирү мәктәпләренең 6нчы сыйныфларында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. Яр Чаллы 2010 ел.
Хәйдәрова Р.З, Р.Л.Малафеева “Татарский язык в таблицах”. Яр Чаллы 2005 ел.
Аудиокушымта “Татарча да яхшы бел”
Н.В.Максимов, С.М.Трофимова, М.З.Хәмидуллина “Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы” 5 – 11. Казан “Мәгариф” 2005 ел.
Р. Нурмухаметова Сборник правил по татарскому языку для русскоязычных учащихся.Кн.изд.”Гыйлем”2007.
№ Дәрес темасы Сәгать саны Уку эшчәнлеге төрләре Тикшерү төрләре Көтелгән нәтиҗә Өй эше
(якынча
Үтәлү вакыты
1 Яңа уку елы башланды 1 Мәктәп темасына кагылышы лексиканы белү.
керергә, чыгарга рөхсәт сорау Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8 күнегү, 5 бит 2 Инфинитив 1 Яңа лексиканы белү һәм инфинитивны сөйләмдә кулланырга өйрәнү үзеңнең уку хезмәтен турыңда сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 10 күнегү , 6 бит 3-4 Исемнәрнең тартым белән төрләнеше 2 Исемнәрнең тартым белән төрләнешен үзләштерү. исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнеше Исемнәрнең төрләнешен җанлы сөйләмдә куллану. Кагыйдәне истә калдырырга, 9 күнегү , 8 бит 5,6 Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше 2 Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнешен өйрәнү.
Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше Кагыйдәне истә калдырырга, 15 күнегү , 134 бит 7 Кереш контроль эш 1 Контроль эш. - 8 Китапка ничә яшь? текстындагы лексик-грамматик материал 1 текстның эчтәлегенә сораулар куя белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8 күнегү , 15 бит 9 Китапка ничә яшь? 1 Яңа лексиканы белү һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль формаларын куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану . 10 Тулы һәм ким жөмләләр 1 Мактау һәм киңәш бирү формаларын куллану. Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү Кагыйдәне истә калдырырга, 6 күнегү, 20 бит 11
12 Туры сөйләм
Изложение “Мәктәп китапханәсе” 1
1 “Китапханә” темасына кагылышлы лексиканы белү. Китапханә темасы буенча диалоглар төзи белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану
Кагыйдәне истә калдырырга, диалог төзергә. 13 "Көндәлек нигә зарлана?" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Яңа хикәя язу; хикәянең эчтәлеген сәхнәләштерү Яңа хикәя язу; хикәянең эчтәлеген сәхнәләштерү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү, 25 бит 14 Көндәлек хужаларының көндәлеккә карашы 1 Үз фикерләрен монологик , диалогик сөйләмдә белдерү. Вакыт берәмлекләрен сөйләмдә куллана белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 8 күнегү, 26 бит
6 күнегү, 29 бит 15 Иялек килеше 1 Иялек килешенең кулланылышы. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 30 бит 16 М.Латифуллин "Гатаның хатасы" (әкият-пьеса), I бүлек 1 Яңа лексиканы (мактанды, шапшак, кайнар, уң, бит) белү әкият-пьесаны сәнгатьле уку Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 11 күнегү 33 бит 17-18 "Яна уку елы котлы булсын!" темасы буенча кабатлау дәресе.
Тикшерү төрендәге диктант. 2 Цикл буенча үтелгән лексиканы кабатлау.
Диктант. 11, 12 күнегүләр, 38 бит 19 Билгесез үткән заман хикәя фигыль 1 Билгесез үткән заман хикәя фигыльне куллану. Билгесез үткән заман хикәя фигыльлөрне сөйләмдә кул-ланабелү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 5 күнегү, 40 бит 20 Үзеңә ярдәм сорый белү формасы (фигыльнең йөкләтү юнәлеше) 1 фигыльнең йөкләтү юнәлешен куллану. "Өй хезмәте" темасы буенча диалоглар төзи белү Йөкләтү юнәлешен сөйләмдә куллана белү. 7 күнегү, 44 бит 21 Абдулла Алишның биографиясе 1 Язучы турында мәгълүмат бирү. Абдулла Алиш турында хәбәр әйтү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8 күнегү, 46 бит.. 22 Хәл фигыльнең III төр формасы 1 Хәл фигыльнең III төр формасын үзләштерү. Хәл фигыльнең III төр формасын сөйләмдә куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 7 күнегү, 48 бит 23 А.Алиш "Әни ялга киткәч" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Яңа лексиканы (вакыт, мактады, күрше авыл, үкендем, барыбер, аңа кадәр, иртәрәк) белү. Үзеңә ярдәм сорый белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6 күнегү, 49 бит
24 Кереш сүзләр 1 Кереш сүзләрне үзләштерү. кереш сүзләрне файдаланып, үз карашынны белдерә белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 7 күнегү, 54бит 25 Сыйфат дәрәҗәләре 1 Сыйфат дәрәҗәләрен кулана белү Төрле дәрәҗәдәге сыйфатларны сөйләмдә куллана белү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 8 күнегү, 55 бит 26 Шарт фигыль 1 Шарт фигыльләрне сөйләмдә куллана белү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 7 күнегү, 57 бит 27 Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше 1 Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнешен белү. Шарт фигыльне сөйләмдә куллану Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 7 күнегү, 58 бит 28 Контроль эш №1 1 Контроль эш №1 - 29 Ф.Яруллин "Кояштагы тап" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Яңа лексиканы белү. Әсәрне сәнгатьле уку Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 10 күнегү, 60 бит 30 "Кояштагы тап" хикәясен үзгәртеп язу 1 Хикәяне үзгәртеп язу. Үзең язган хикәянең эчтәлеген сөйләү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү - 31 "Сөяк саплы пәке" хикәясенең I кисәгендәге лексик-грамматик материал 1 Бәйлек сүзләрне куллана белү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8 күнегү, 66бит 32 "Беренче хикәя"дәге лексик-грамматик материал 1 Яңа лексиканы белү. Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 6 күнегү, 70 бит, 33 "Сөяк саплы пәке" әсәрендәге "Икенче хикәя" 1 Билгесез үткән заман хикәя фигыль формаларын куллану.. Сәнгатьле уку, хикәянең эчтәлеген сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 11, 12 күнегүләр, 75 бит 34 "Сөяк саплы пәке" әсәрендәге "Өченче хикәя"дәге лексик-грамматик материал 1 Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 79 бит 35 "Сөяк саплы пәке" әсәрене ң сонгы бүлегендәге лексик-грамматик материал 1 Боерык фигыльнең ΙΙ ΙΙΙ затта төрләнеш формалары. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8 күнегү,80 бит 36 "Мин зур ярдәмче" темасы буенча кабатлау дәресе 1 Төрле фигыль формаларын куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 85-86 бит биремнәр 37 Мөстәкыйль эш. 1 Изложение язу. - 38 "Англия кунаклары" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Яңа лексиканы (танылган, яңгырады, файдалы казылмалар, уку йорты) белү . Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 89 бит 39 "Англия кунаклары" тексты 1 Кунаклар белән аралаша белү этикетын өйрәтү. Кунакларны каршылый, алар белән әңгәмә кора, озата белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8 күнегү, 92 бит 40-41 "Татарстан — мөстәкыйль дәүләт текстындагы лексик-грамматик материал 2 Яңа лексиканы(яңарыш, өмет, ышаныч, тантана, яңгырый, бәйләнешкә керергә, шартнамә ) белү. Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 10, 11 күнегүләр, 94 бит 42 Татарстан символикасы 1 Татарстан символикасы турында мәгълүмат бирү. Татарстан дәүләтенең символикасы турында сөйли белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү, 96 бит 43 Татарстан — мөстәкыйль дәүләт 1 Сочинение язу. "Татарстан — мөстәкыйль дәүләт" темасына сочинение язу Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 7 күнегү, 99 бит 44 Исемнәрнең иялек, юнәлеш килеше 1 Исемнәрнең иялек, юнәлеш килешен сөйләмдә кулана белү. Кайдан кая барганыңны әйтә белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 7 күнегү, 101 бит 45 "Казан — Татарстанның башкаласы" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Яңа лексиканы( миллионнан артык, меңнән артык төзелмәсе) белү. Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6 күнегү, 102 бит 46 "Татарстан — мөстәкыйль дәүләт" темасы буенча кабатлау дәресе 1 Татар театры, курчак театры кебек конструкцияләрне куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 107 бит 47 Контроль эш №2 1 Контроль эш № 2 - 48 Хаталар өстендә эш. Циклны кабатлау. 1 10 күнегү, 107 бит 49 Әдәбият-сәнгать дөньясында 1 Исем +исем , сыйфат +исем төзелмәләрен куллану. "Театрда" темасы буенча диалогик сөйләмгә чыгу Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8 күнегү, 110 бит 50 Композитор Салих Сәйдәшевнең биографиясе 1 Композитор Салих Сәйдәшев турында мәгълүмат бирү. С.Сәйдәшев биографиясен сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 7 күнегү,111 битләр 51 С.Сәйдәшев "Яшь туристлар" жыры. МТК. С.Сәйдәшев исемендәге музыка училищесы. 1 Сыйфат фигыльләрне куллану. С.Сәйдәшев исемендәге музыка училищесы турында мәгълүмат бирү. Туган ил табигате, походта булу турында сөйли белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү, 113 бит 52 Татарстанның сәнгать вәкилләре 1 Рәссамнар, шагыйрьләр турында мәгълүмат бирү. Рәссамнарны атый белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 7 күнегү, 114 бит 53 Мәктәптә чыршы бәйрәме 1 Бәйрәм белән котлау күнекмәләре булдыру. Яна ел бәйрәме белән котлый белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 2 күнегү, 116 бит 54 Яңа ел бәйрәме белән! 1 Яңа лексиканы (котлыйм, сәламәтлек, уңышлар, иминлек, телим) белү . Мәктәптәге Яңа ел бәйрәме турында сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 7 күнегү, 117 бит 55 "Әдәбият-сәнгать дөньясында" темасы буенча кабатлау дәресе 1 Бәйрәмнәр турында сөйли белү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 7 күнегү, 118 бит 56 Мөстәкыйль эш. 1 Контроль сүзлек диктанты - 57 Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше 1 Тартымлы исемнәргә килеш кушымчалары ялгану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 6 күнегү, 120 бит 58 Минем дустым 1 Яңа лексика(булышачак, гадел, теләсә булыша, теләмәсә булышмый) белү. "Минем дустым" темасы буенча сочинение язу Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 6 күнегү, 121 бит 59 "Наиләнең хаты" тексты 1 Инфинитив+тиеш төзелмәсен куллана белү. Кызлар дуслыгы турында яңа хикәя төзү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 10 күнегү, 123 бит 60 "Чын дуслар" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Кем өчен, нәрсә өчен төзелмәсен куллана белү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 7 күнегү, 125 бит 61 Билгеләү алмашлыклары 1 Билгеләү алмашлыкларын сөйләмдә кулану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 10 күнегү, 128 бит 62 Исемнәргә аффикслар ялгану тәртибе 1 Исемнәргә аффикслар ялгану тәртибенә төшендерү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 9 күнегү,128 бит 63 "Яңа чана" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Тулы һәм ким җөмләләрне, хәл фигыльне кабатлау. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 131 бит 64 Табибта. МТК. 1 Шәһәребез шифаханәләре турында мәгълүмат бирү. Табибка үз авыруың турында сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 9 күнегү, 133 бит 65 "Сашаның дуслары" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Фигыльнең теләк белдерү формасын сөйләмдә куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 7 күнегү, 134 бит 66-67 "Сашаның дуслары" хикәясен үзгәртеп язу 2 Дуслык төшенчәсенә бәя бирергә өйрәтү. Чын дуслыкка бәя бирү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 11 күнегү, 138 бит 68 "Кинога барганда" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Әзерлисе бар, укыйсым бар төзелмәләрен куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 140 бит 69 Госман Бакир "Кинога барганда" хикәясе (1бүл.) 1 Диалогик сөйләм үстерү. Хикәяне сәнгатьле уку Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6, 7 күнегү, 142 бит 70 "Йөз сум акчаң булганчы, йөз дустың булсачы" темасы буенча кабатлау дәресе 1 Дустыңа бәя бирү күнекмәләрен ныгыту. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 12 күнегү, 145 бит 71 Мөстәкыйль эш. 1 Сочинение язу. - 72 Туган көн бәйрәме 1 Яңа лексиканы белү. Туган көнгә чакыру кәгазе яза белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 5 күнегү, 147 бит 73-74 Кунак чакыру, сыйлау формалары 2 Яңа лексиканы (авыз ит, бер чынаяк чәй эч, рәхим итегез, гафу итегез , мин тук) белү Табынга чакыра, сыйлый белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 6, 7 күнегү, 149 бит
75 Ш.Галиевның "Кунаклар" шигыре 1 Кыстау формаларын сөйләмдә куллану.
табын әзерләү, кунакларны каршы алу, сыйлау турында сөйләү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 10, 13 күнегү, 152 бит 76 Туган көн мәзәкләре 1 Халык авыз иҗаты белән таныштыру. Татар халык табышмакларын әйтә, уеннарын сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 5 күнегү, 154 бит 77 Контроль эш №3 1 Контроль эш №3 - 78 "Туган көн:— күңелле бәйрәм " темасы буенча кабатлау дәресе 1 Милли ашлар турындагы белемне үстерү. Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 11 күнегү, 155 бит 79 Этләрнең кыяфәте 1 Шарт фигыльне сөйләмдә куллану. Рәсем буенча сөйли белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6 күнегүләр, 157 бит 80 "Юлдаш - авыл эте" хикәядәге лексик-грамматик материал 1 Ия белән хәбәрне таба белү. Сөйләмдә бәйлекләрне куллану.
Җөмләдән ия белән хәбәрне таба белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 9, 10 күнегү, 159 бит 81 Фигыльнең теләк белдерү формасы: язасым килә төзелмәсе 1 Фигыльнең теләк белдерү формасы: язасым килә төзелмәсен сөйләмдә куллану. Үз теләгеңне өйрәнелгән грамматик категория аша әйтә белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 6 күнегү, 160 бит 82 Т.Миңнуллин "Авыл эте Акбай" пьесасы (I бүлек) 1 Фигыльнең теләк белдерү формасын сөйләмдә куллану. Диалог сөйләмгә чыгу, ничек барырга икән төзелмәсе Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8, 9 күнегү, 163 бит 83 Шарт фигыль 1 Шарт фигыльне сөйләмдә куллану. Шарт фигыльне сөйләмдә куллана белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 7 күнегү, 164 бит 84 Т.Миңнуллин "Авыл эте Акбай" пьесасы (2 бүлек) 1 Яңа лексиканы (хәйлә, тәмлетамак, кара-каршы, ялганлама, иртүк) белү. Әкият-пьесаны сәнгатьле уку Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 7, 8 күнегү, 166 бит 85-86 Әбигә хат язу 2 Хат язу үрнәге белән таныштыру. Хат яза белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 8, 9 күнегү, 168 бит 87 Этләр сугыш вакытында 1 Билгесез үткән заман фигыльләрнең барлык, юклык формалары. Бөек ватан сугышы вакытында этләрнең батырлыгы турында әйтә белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 6 күнегү, 169 бит
6 күнегү, 170 бит
7 күнегү, 170 бит 88 "Дүрт аяклы дусларыбыз "темасы буенча кабатлау дәресе 1 Цикл буенча алган белемнәрне сөйләмдә куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 9 күнегү, 171 бит 89 Мөстәкыйль эш 1 Контроль сүзлек диктанты. Мөстәкыйль эш - 90 "Радикның бабасы" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Хикәя фигыльнең заман формалары. Текстагы зарарлы гадәтләрне әйтә белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8 күнегү, 174 бит 91 "Радикның бабасы" хикәясендәге сөйләм үрнәкләре 1 Инфинитив+кирәк төзелмәсен сөйләмдә куллана белү.
Киңәш бирү формалары. Сәламәт яшәү өчен киңәш бирә белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 12 күнегү, 175 бит 92 "Гата-Камскийның биографик белешмәсендәге лексик-грамматик материал 1 Гата-Камскийның биографиясе белән таныштыру. Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8 күнегү, 177 бит 93 "Гата-Камский — атаклы шахматчы" хикәясе 1 Инфинитив + өйрәтте төзелмәсе. Атаклы шахматчы Гата Камский турында белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8, 11 күнегү, 179 бит 94 "Сәламәт тәндә - сәламәт акыл "темасы буенча кабатлау дәресе 1 Цикл буенча алган белемнәрне сөйләмдә куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 4 күнегү, 181 бит 95 Диктант. 1 Диктант. - 96 Бәйлек сүзләр 1 Бәйлек сүзләрне сөйләмдә кулану. Бәйлек сүзләрне сөйләмдә куллану Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Кагыйдәне истә калдырырга, 6 күнегү, 183 бит 97 А.Сабировның "Фәндүс, Илдус, Фирдүснең урманга сәяхәте" хикәясе 1 Диалогик, монологик сөйләмне үстерү. Хикәядәге башваткычларның эчтәлеген сөйли белү. Җәйге ял турында диалог төзи белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6 күнегү, 184 бит
10 күнегү, 185 бит 98 Юл йөрү кагыйдәләре 1 Инфинитив + кирәк, тиеш, ярый төзелмәсен сөйләмдә куллану. Юл йөрү кагыйдәләрен сөйли белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 4 күнегү, 185 бит 99 "Настяның хатасы" хикәясе 1 Шарт фигыль формасын сөйләмдә куллану. Диалогик, монологик сөйләмне үстерү.
диалогик сөйләмгә чыгу Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү,187 бит
4 күнегү, 187 бит
6 күнегү, 188 бит 100 "Олегның эте Бим" хикәясендәге лексик-грамматик материал 1 Яңа лексиканы белү. Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 7 күнегү, 190 бит 101 "Олегның эте Бим" хикәясе 1 Юл йөрү кагыйдәләре.. Хикәянең эчтәлегенә нигезләнеп яңа хикәя язу Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 8 күнегү, 190 бит
3 күнегү, 190 бит 102 "Чәчәкле җәй, ямьле җәй "темасы буенча кабатлау дәресләре 1 Цикл буенча алган белемнәрне сөйләмдә куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 7 күнегү, 190 бит 103 Контроль эш №4 1 Контроль эш №4 - 104 - 105 Хаталар өстендә эш. Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау. 1 Үтелгән лексиканы кабатлау. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану - Рус телле укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләгәндә, эш төрләре түбәндәгечә бирелә
6 нчы сыйныф
Тыңлап аңлау(аудирование) 2 мин.
Диалогик сөйләм (репликалар саны) 8
Монологик сөйләм(фразалар саны) 9
Уку (сүзләр саны) 65-70
Язу
А)Күчереп язу (җөмлә саны)
Б) Сүзлек диктанты (сүзләр саны)
В) Диктантлар саны
Г) Диктантта сүзләр саны
Уку елы башында
Уку елы ахырында
Д) Изложениеләр саны -
15-17
2
-
45-50
50-55
Өйрәтү характерындагы изложение һәм сочинениеләр
Изложениедә сүзләр саны
Уку елы башында
Уку елы ахырында 70-80
85-95
Сочинениеләр Сочинениедәге җөмләләр саны монологик сөйләм фразалары санына якынайтылган
6 нчы сыйныфы (рус төркеме) өчен татар әдәбиятыннан
эш программасы

Аңлатма язуы
Эш программасы статусы
Сәгатьләр саны 70, атнага 2 дәрес
Программа нигезенә мәктәпнең 2013-2014 уку елына укыту планы;
Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды,
Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы 1 – 11 , Татарстан Республикасы мәгариф һәм фән министрлыгы, Казан “Мәгариф” нәшрияты 2010.
Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән минисрлыгы рөхсәте белән бастырылган коммуникатив технологиясе нигезендә төзелгән Татар теле дәреслеге . Авторлары Р.З.Хәйдәрова, З.Р.Нәҗипова Казан “Мәгариф” нәшрияты 2007 ел

Эш программасының эчтәлеге
Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары
- татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;
- татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;
- программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;
- татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү;
- фразеологик берәмлекләрнең, мәкальләрнең рус эквивалентларын табарга һәм чагыштырырга өйрәтү;
- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;
- татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыруны дәвам итү;
- халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү, укучыларның татар телен өйрәнүгә ихтыяҗын арттыру;
- татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләрен системалы үзләштерү.
Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы
Тыңлап аңлау. Эчтәлеге һәм күләме ягыннан укучыларның яшь үзенчәлекләренә туры килгән бәйләнешле ике минутлык текстны тыңлап аңлау, эчтәлеге буенча укытучының сорауларына җавап бирү; дәрес барышында җанлы сөйләмне аңлап аралаша белү.
Диалогик һәм монологик сөйләм.
Коммуникатив максатларны аңлап, сорау һәм җавап репликаларын дөрес кулланып, әңгәмә төзи белү;
Тәкъдим ителгән ситуация буенча сөйләшү үткәрү (һәр укучының репликалар саны сигездән ким булмаска тиеш);
Лексик тема буенча бәйләнешле текст төзеп сөйләү (җөмләләр саны тугыздан ким булмаска тиеш);
Укылган (тыңланган) текстның эчтәлеген сөйләгәндә, тасвирлау, хикәяләү, фикер йөртү элементларын кертү;
Шигырьләрне яттан сөйләү;
Сөйләм ситуациясенә үз мөнәсәбәтеңне белдерү.
Уку. Татар теленең әйтелеш нормаларын үтәп, аерым җөмләләрне диалогик һәм монологик текстларны сәнгатьле итеп һәм аңлап уку, укылган текстның Эчтәлеген кыскача сөйләп бирү;
Эчтәлеккә нигезләнеп, яңа сүзләрнең мәгънәләрен күзаллау;
Аңлашылмаган сүзләрне һәм фразеологик берәмлекләрне сүзлектән таба белү.
Фонетик нигезләр. Татар теленә хас булган авазларның әйтелеше. Татар һәм рус телләрендә уртак булган, ләкин әйтелешләре белән аерылган авазлар. Авазларның сүзләрдә, сүзтезмәләрдә, җөмләләрдә әйтелеше.
Укыту курсының эчтәлеге(70 сәг.)
1. Яңа уку елы котлы булсын (11сәг.)
2.Мин зур ярдәмче (20 сәг.)
3. Татарстан – мөстәкыйль дәүләт (5 сәг.)
4. Әдәбият-сәнгать дөньясында (4 сәг.)
5. Иптәшең үзеңнән яхшы булсын (11 сәг.)
6. Туган көн күңелле бәйрәм (3 сәг.)
7. Дүрт аяклы дусларыбыз ( 7 сәг.)
8. Сәламәт тәндә – сәламәт акыл ( 9 сәг.)
6 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем-күнекмәләр
- сөйләм этикеты үрнәкләрен урынлы куллануга ирешү, сөйләмне орфоэпик һәм орфографик яктан дөрес оештыра белү;
- авазларны сүзләрдә, сүзтезмәләрдә, җөмләләрдә дөрес әйтүгә ирешү һәм сингармонизм законының асылына төшенү;
- коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнашу;
- төрле аралашу сфераларыннан чыгып, телдән яки язмача үз фикерләрен белдерүгә ирешү
- тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле монологик сөйләм төзи алу;
- тамыр, ясалма, кушма, парлы сүзләрнең әйтелешен һәм язылышын белү;
- антонимнар, синонимнар, фразеологик һәм башка төр сүзлекләрдән файдалана белү;
- тиешле (1400 сүз) күләмдә татар сүзләрен яттан белү;
Рус телле укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләгәндә, эш төрләре түбәндәгечә бирелә
6 нчы сыйныф
1. Тыңлап аңлау(аудирование) 2 мин.
2. Диалогик сөйләм (репликалар саны) 8
3. Монологик сөйләм(фразалар саны) 9
4. Уку (сүзләр саны) 65-70
Кулланылган әдәбият:
Хәйдәрова Р.З., З.Р.Нәҗипова ”Татар теле “китабы Казан “Мәгариф”2007 ел.
Хәйдәрова Р.З., Г.М.Әхмәтҗанова ”Гомуми урта белем бирү мәктәпләренең 6нчы сыйныфларында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. Яр Чаллы 2010 ел.
Хәйдәрова Р.З, Р.Л.Малафеева “Татарский язык в таблицах”. Яр Чаллы 2005 ел.
Аудиокушымта “Татарча да яхшы бел”
Н.В.Максимов, С.М.Трофимова, М.З.Хәмидуллина “Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы” 5 – 11. Казан “Мәгариф” 2005 ел.
Р. Нурмухаметова Сборник правил по татарскому языку для русскоязычных учащихся.Кн.изд.”Гыйлем”2007.
Контроль эшләр – 4
Диктантлар:-2
Мөстәкыйль эш – 3
МТК дәресләре – 4(Милли төбәк компаненты)
6 нчы сыйныфның рус төркемнәре өчен кереш контроль бирем
А1. Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең кушымчалары.
а)-ды, -ты, -де, -те;
б)-ган, -ды, -ты;
в)-кән, -гән, -ды, -де;
А2. Бирелгән сыйфат нинди дәрәҗәдә?
Кызгылт
а)гади;
б)артыклык;
в)кимлек.
А3. Чтобы выразить желание используется:
а)сыйфат +телим;
б)инфинитив + телим;
в)исем + телим.
А4. Дөрес тәрҗемәне табыгыз.
Өстәл астыннан
а)под стол;
б)из-под стола;
в)под столом.
Өй артына
а) за дом; б) за домом; в) у дома.

А5. Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль кушымчалары.
а)-ачак, -эчәк, -ыр, -ер;
б)-ячак, -ячәк, -ачак, -эчәк;
в)-ар, -эр, -ячак, -эчәк.
А6. Билгесез киләчәк заман хикәя фигыль кушымчалары.
а)-ар,-әр, -р, -ыр,-ер;
б)-ыр, -ир, -лар, -нар;
в)-ар, -ур,-ләр, -ор.
А7. Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең кушымчалары.
а)-ган, -гән,-кан,-кән;
б)-ган, -нан, -нэн,-кән;
в)-кән, -кан, -ыннан, -еннән.
В1.Как скажешь о том, что:
-Катя идет со школы;
-На уроке нельзя шуметь;
-Ты готовишь уроки;
-Ты убираешь комнату;
-Ты не читаешь книгу;
-Вы с сестрой помогали маме.
-Сабантуй проводится на самом красивом месте.
В2.Как спросишь у друга:
-принес ли он хлеб;
-когда у него день рождения;
-есть ли у него зеленый карандаш;
-умеет ли он плавать;
-любит ли он собак;
-знает ли он историю Татарстана.
С1. Напишите небольшой рассказ на тему: "Минем җәйге каникулларым ".
1 нче чирек өчен контроль бирем
А1. Сүзләрдән җөмлә төзегез.
275, беренче, китабына, ел, татар.
а)1,4,3,5,2;
б)3,4,2,1,5;
в)2,5,3,1,4.
А2. Дөрес кушымчаны куегыз.
Каюм Насыйри - тәрҗемә..., тел..., зур галим.
а) - чы, -че;
б) -че, -чы;
в) -че, -че.
А3. Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең кушымчалары.
а) -ды, -де, -ган;
б)-ган, -гән, -кан, -кән;
в)-кан, -ган, -тан, -тән.
А4. Шарт фигыльнең кушымчалары.
а) -сы, -са, -сә;
б) -са, -сә, -маса, -мәсә;
в) -се, -сә, -мәсә.
В1. Схемалар буенча җөмләләр төзегез.
а) "П, -а.; б) А:"П".; в) А:"П",-а.
Спросите у друга:
- где его дневник;
куда они поедут в воскресенье;
поможет ли он маме принести воду;
с кем он живёт;
любит ли он пить холодную воду;
какие книги он читает;
идет ли он в библиотеку?
В2.Как скажете о том, что:
- если Костя не исправит ошибки, то получит плохую оценку;
вы любите пить холодную воду;
Юля не моет посуду;
вы идете в библиотеку вчетвером;
книги раньше делали из глины;
вы любите читать прилюченческие книги.
С1 . Напишите небольшой расссказ на тему: " Мин әниемә булышчы. "
2 нче чирек өчен контроль бирем
А1. Бирелгән сүзләрдән җөмлә төзегез.
Өйрәндек, без, җырлар, татарча, шигырьләр.
а)2,4,5,3,1;
б)5,4, 2,1.3;
в)4,2,3,5,1.
А2. Татарстан гимнын кем язган?
а)Сәлих Сәйдәшев;
б)Рөстәм Яхин;
в)Илгиз Закиров;
г)Сара Садыйкова.
А3.Татарстанда Республика көне кайчан бәйрәм ителә?
а)Сабантуе;
б)30 нчы август;
в)12 нче декабрь.
А4.Сүзләрдән җөмлә төзегез.Татарстанның , бар, флагы, үз, гербы.
а)5,3,2,1,4;
б)1,4,3,5,2;
в)3,4,2,1,5.

А5. Дөрес тәрҗемәне табыгыз.
Казань- один из древних городов.
а) Казан- яңа шәһәрләрнең берсе;
б) Казан- борынгы шәһәрләрнең берсе;
в) Казан борынгы шәһәрләргә керә.
В1 Как скажешь о том, что:
возле школы растут красивые цветм;
мяч закатился под стол;
вы попросили прошения у друга;
вы были в музее Мусы Джалиля;
к вам придут гости;
на уроке вы пели песни на разных языках; -ты хорошо знаешь о Татарстане.
В2.Как спросите друга о том, что :
каких татарских поэтов, писателей он знает;
какие реки есть в Татарстане;
хочет ли он идти в гости;
знает ли он о Татарстане;
был ли он в Национальном музее Татарстана.
С1.Напишите небольшой рассказ на тему: "Татарстан-минем Ватаным".
3 нче чирек өчен контроль бирем
А1. Хаталы җөмләне табыгыз.
а)Салих Сәйдәшев-татар халкының күренекле рәссамы;
б)Роберт Миңнуллин - татар халкының күренекле шагыйре;
в)Заһидулла Яруллин - татар халкының күренекле композиторы.
А2.Сүзләрдән җөмлә төзегез.
Фәһимә, иде, гына, бер, утыра, почмакта, тын.
а)7, 4,5,3,2, 6,1;
б)1,4,6, 7,3,5, 2;
в) 4,3,7,6,2, 1,5.
А3.Дөрес тәрҗемәне табыгыз.
Уменя болит голова.
а)Баш авырта;
б)Йөрәгем авырта;
в) Минем башым авырта.
А4.Чын дус нинди була?
а)гадел, миңа булыша, ышанычлы;
б)ярдәмчел, алдакчы, миңа ышана;
в) авыр хәлдә калдырмый, саран.
А5. Дөрес тәрҗемәне табыгыз.
И. Шакиров-любимый певец татарского народа.
а)И.Шакиров- татар халкының яраткан рәссамы;
б)И. Шакиров-татар халкының яраткан язучысы;
в)И. Шакиров-татар халкының яраткан җырчысы.
В1.Как скажете о том, что:
вы вчера были в походе;
мы все радуемся снеговику;
не хотите пить сок;
хотите идти в кино;
потеряли кошелёк;
одолжили другу деньги;
у вас болит голова.
В2.Спросите у друга:
красивы ли их родные края;
играет ли он зимой на улице;
читает ли он стихи Шау ката Галиева;
не забыл ли он попросить деньги у мамы;
есть ли у него хороший друг.
С1. Напишите небольшой рассказ на тему: "Мин туган көнемне ничек үткәрәм".
4 нче чирек һәм еллык контроль бирем
А1. Сүзләрдән җөмлә төзегез. Башлый, күзләре, Юлдашның, яна, ут.
а)5,3,4, 2, 1;
б)3, 2,5,4,1;
в)2,4, 5,3, 1.
А2. Дөрес тәрҗемәне табыгыз. Минем чәй эчәсем килә.
а)Я попил чай;
б)Я хочу попить чай;
в)Я бу ду пить чай.
А3. Бирелгән сүзләрдән җөмлә төзегез. Кечкенәдән, ук, сакларга, сәламәтлекне, кирәк.
а)5,3,2,1,4;
б)4,1,2,3,5;
в)3,4,2,5,1.
А4. Дөрес җөмләне табыгыз.
а)Сәламәт булу өчен, соң торырга кирәк;
б)Сәламәт булу өчен, аз ашарга кирәк;
в)Сәламәт булу өчен, иртән зарядка ясарга кирәк.
А5. Дөрес тәрҗемәне табыгыз.
1.Астында
а) над; б) под; в) через.
2. Буенча
а) около; б) вдоль; в) в центре.
А6. Бирелгән сүзләрдән җөмлә төзегез.
Светофорда, чыгарга, кызыл ут, ярамый, янганда.
а) 5,4, 1,2,3;
б) 1,3,5, 2, 4;
в) 2,5,3,1,4.
А7. Дөрес тәрҗемәне табыгыз.
Он не стал ждать, когда загорится зеленый свет.
а) Юлда яшел ут яна иде;
б) Ул яшел ут янганын көтте;
в) Ул яшел ут янганын көтмәде.
В1.Как скажете о том, что:
- вы хотите поехать в деревню;
ваш дедушка здоров, потому что каждый день делает зарядку;
вас учитель научил беречь природу:
у бабушки болят глаза;
не хотите играть в зале;
научились пришивать пуговицу.
В2.Спросите у друга:
играет ли он в шахматы;
закаляется ли он;
знает ли он правила дорожного движения;
хочет ли он работать переводчиком;
знает ли он про повадки собак.
С1. Напишите небольшой рассказ на тему:
" Какие правила дорожного движения я таю и соблюдаю?".
Әдәби уку 6 нчы сыйныф
№ Дәрес темасы Сәгать саны Уку эшчәнлеге төрләре Тикшерү төрләре Көтелгән нәтиҗә Өй эше (якынча
Үтәлү вакыты
1 Җ.Тәржемановның "Якын дус" шигыре белән танышу 1 Яңа лексиканы (сердәш, сәнгать, юата, уйлата) белү һәм куллану. китапның якын дус булуы турында әңгәмә Тыңланган яки укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу

13 күнегү, 10 бит 2 Бу минем мәктәбем 1 Яңа лексиканы (сыйныфташ, шакмаклы , буйлы дәфтәр) куллану Үзебезнең мәктәп турында әңгәмә Тыңлаган текстның эчтәлегенә таянып , мәктәп туында сөйләргә Мәктәп турында сөйләргә 3 Китапка ничә яшь? 1 Яңа лексиканы белү һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль формаларын куллану. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану Текстның эчтәлеген сөйләргә.16б,№5 4,5 "Каюм Насыйри — зур галим" 2 Исем ясагыч кушымчаларны куллану. К.Насыйри турында сөйли белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү, 18 бит
8күнегү, 19 бит 6 Китапханәдә. МТК. Шәһәр китапханәләре 1 Кама Аланы китапханәләре белән танышу. Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу Кама Аланындагы китапханәләр турында сөйләргә өйрәнергә. 7 Көндәлек хужаларының көндәлеккә карашы 1 Үз фикерләрен монологик , диалогик сөйләмдә белдерү. Вакыт берәмлекләрен сөйләмдә куллана белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 8 күнегү, 26 бит
6 күнегү, 29 бит 8 Г.Зәйнәшева "Бер атнада ничә көн" 1 Яңа лексиканы ( атна исемнәренең атамалары, ел, көн, быел, көндез, иртән, иртәгә) белү. Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 5 күнегү, 28 бит 9 М.Латифуллин "Гатаның хатасы" (әкият-пьеса), I бүлек 1 Яңа лексиканы (мактанды, шапшак, кайнар, уң, бит) белү әкият-пьесаны сәнгатьле уку Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 10, 11 күнегүләр, 33 бит 10 "Гатаның хатасы" әкият -пьесасының II бүлеге 1 Бәйлек сүзләрнең сөйләмдә кулланылышы. әсәрне сәхнәләштерү, уку-язу әсбапларының тотылышына бәя бирә белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 9 күнегү,37 бит 11 Әкият-пьеса "Гатаның хатасы" 1 Гатага характеристика бирү. Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 10 күнегү,37 бит 12-13 "Алсу" хикәясе 2 Яңа лексиканы (тасма, тәрбияле, минемчә, пөхтә) белү һәм ия белән хәбәр арасында сызык куюны үзләштерү Хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
"Тәрбияле кыз" ның характер сыйфатларын сурәтләү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 11 күнегү, 41 бит
10 күнегү, 42 бит 14 Абдулла Алишның биографиясе 1 Язучы турында мәгълүмат бирү. Абдулла Алишның биографиясен сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8 күнегү, 46 бит. А. Алишның биографиясен сөйләргә. 15 А.Алиш "Әни ялга киткәч" 1 Хикәянең эчтәлеген үзләштерү. Хикәянең эчтәлеген сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 13 күнегү, 51бит
16 "Әни ялга киткәч" пьесасын язу, сәхнәләштерү 1 Сәнгатьле сөйләм күнекмәләре булдыру. Пьесаны сәхнәләштерү, уйнаучыларга бәя бирә белү Иҗади сәләтләрен үстерү. 9 күнегү, 53 бит 17 Ф.Яруллин "Кояштагы тап" 1 Яңа лексиканы (терелермен кебек, үзем авырыймдыр) белү. Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 9 күнегү, 62 бит 18 Әхмәткә бәя бирү 1 Образга бәя бирергә өйрәнү. образга бәя бирә белү Мөстәкыйль фикерләү сәләтләрен үстерү. 5 күнегү, 63 бит 19 "Кояштагы тап" хикәясен үзгәртеп язу 1 Хикәяне үзгәртеп язу. Үзен язган хикәянең эчтәлеген сөйләү, сәхнәләштерү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү - 20 Д.Аппакованың биографиясе 1 Д.Аппакованың биографиясе белән танышу. Биографияне сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 10 күнегү, 64бит 21-22 "Сөяк саплы пәке" хикәясенең I кисәге 2 Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Бәйлек сүзләрне куллана белү Хикәяне сәнгатьле уку, сөйли белү. Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 8 күнегү, 69 бит 23-24 "Сөяк саплы пәке" әсәрендәге "Беренче хикәя" 2 Яңа лексиканы (текә, туп-туры, атлый) белү . Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 6, 7 күнегүләр, 72бит 25 "Сөяк саплы пәке" әсәрендәге "Икенче хикәя" 1 Билгесез үткән заман хикәя фигыль формаларын куллану.
Хикәяне сәнгатьле уку. Сәнгатьле уку, хикәянең эчтәлеген сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 11, 12 күнегүләр, 75 бит 26 Ш.Галиев. "Авторучка тапкан малай" 1 Образга бәя бирү. Шигырьне сәнгатьле укый белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 8 күнегү, 76 бит 27-28 "Сөяк саплы пәке" әсәрендәге "Өченче хикәя" 2 Геройларга бәя бирү. Сәнгатьле уку, хикәянең эчтәлеген сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 10 күнегү, 79 бит 29-30 "Сөяк саплы пәке" әсәренең соңгы бүлеге 2 План буенча хикәянең эчтәлеген сөйләргә өйрәнү. Хикәянең эчтәлеген сөйли белү, сәхнәләштерү, әсәр геройларына бәя бирү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 9 күнегү, 81 бит
13 күнегү, 84 бит 31-32 "Англия кунаклары" хикәясе. МТК. Түбән Каманың истәлекле урыннары 2 Түбән Каманың истәлекле урыннары белән таныштыру. Текстның эчтәлеген сөйли белү. Әсәрнең проблемасына бәя бирү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 10 күнегү, 89 бит
10 күнегү, 90 бит
Түбән Каманың истә-
лекле урынна-
ры турында сөйләргә өйрәнеп килергә 33 "Татарстан халкының бәйрәм көне"тексты 1 Бәйрәм турында мәгълүмат бирү. Татарстан халкының бәйрәм көне турында сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 7 күнегү, 95 бит 34 "Татарстанның беренче Президенты" тексты 1 Татарстанның беренче Президенты турында мәгълүмат бирү. Татарстанның беренче Президенты турында сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 5 күнегү, 98 бит 35-36 "Казан—Татарстанның башкаласы" хикәясе 2 Казан турында мәгълүмат бирү. Казан шәһәре турында сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 8күнегү, 104 бит
6 күнегү, 105 бит 37 Галиәсгар Камал исемендәге Татар Академия театры 1 Галиәсгар Камал исемендәге Татар Академия театры белән таныштыру. Караган спектакль турында фикер алышу, артистлар чыгышына бәя бирү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 9 күнегү, 110 бит 38 С.Сәйдәшев "Яшь туристлар" жыры. МТК. С.Сәйдәшев исемендәге музыка училище. Сыйфат фигыльләрне куллану. С.Сәйдәшев исемендәге музыка училищесы турында мәгълүмат бирү. Туган ил табигате, походта булу турында сөйли белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу Шигырьне ятларга
7 күнегү, 113 бит 39 М.Җәлил "Суык бабай" шигыре 1 Сыйфат дәрәҗәләрен кабатлау. "Суык бабай" шигырен яттан сөйләү Сәнгатьле сөйләм күнекмәләре булдыру. 10 күнегү, 116 бит 40 Яңа ел бәйрәме белән! 1 Яңа лексиканы (котлыйм, сәламәтлек, уңышлар, иминлек, телим) белү . Мәктәптәге Яңа ел бәйрәме турында сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 7 күнегү, 117 бит 41 "Наиләнең хаты" тексты 1 Текстны өйрәнү. Чын дуслыкка бәя бирергә өйрәнү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 9 күнегү, 123 бит 42-43 Г.Нуруллина Мәхмудованың "Чын дуслар" хикәясе 2 Хикәяне уку, өйрәнү. Хикәяне сәхнәләштерү, сөйләмгә чыгу Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 9, 11 күнегүләр, 126 бит 44 Рәйсә Ишморатованың "Яңа чана" хикәясе 1 Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү. хикәяне сәнгатьле уку Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 10 күнегү, 131 бит 45 Табибта. МТК. Шәһәребез шифаханәләре 1 Шәһәребез шифаханәләре турында мәгълүмат бирү. Табибка үз авыруың турында сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 9 күнегү, 133 бит 46-47 "Сашаның дуслары" хикәясе 2 Монологик сөйләм күнекмәләрен үстерү. Сәнгатьле уку, хикәянең эчтәлеген сөйли белү Сәнгатьле сөйләм күнекмәләрен гамәлдә куллану. 10, 11 күнегүләр, 136 бит 48 Госман Бакир "Кинога барганда" хикәясе (1бүл.) 1 Д/м сөйләм үстерү. Хикәяне сәнгатьле уку Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6, 7 күнегү, 142 бит 49-50 "Кинога барганда" хикәясе (2 – 3 бүл.) 2 Фигыльнең инфинитив формасын сөйләмдә куллану. Рольләргә бүлеп сәнгатьле уку Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 10, 11 күнегүләр, 144 бит 51 "Тиздән дусларым килә" хикәясе 1 Сан+исем төзелмәләрен сөйләмдә куллану. схема буенча диалог төзү Диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү, 150 бит 52 Шагыйрь Шәүкәт Галиев биографиясе 1 Шагыйрь Шәүкәт Галиев турында белешмә бирү. Шәүкәт Галиев турында сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу Биографияне сөйләргә өйрәнергә. 53 Ш.Галиевның "Кунаклар" шигыре 1 Кыстау формаларын сөйләмдә куллану.
Кунакларны каршылау этикеты. Шигырьне яттан сөйләү; табын әзерләү, кунакларны каршы алу, сыйлау турында сөйләү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 10, 13 күнегү, 152 бит 54 Туган көн мәзәкләре 1 Халык авыз иҗаты белән таныштыру. Татар халык табышмакларын әйтә, уеннарын сөйли белү Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 5 күнегү, 154 бит 55 "Юлдаш - авыл эте" хикәясе 1 Сөйләмдә әйтелеше ягыннан төрле җөмләләрне куллану. Хикәяне сәнгатьле уку Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 7 күнегү, 157 бит 56 "Юлдаш - авыл эте" хикәядәге лексик-грамматик материал 1 Ия белән хәбәрне таба белү. Сөйләмдә бәйлекләрне куллану.
Җөмләдән ия белән хәбәрне таба белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 9, 10 күнегү, 159 бит 57 Т.Миңнуллин "Авыл эте Акбай" пьесасы (I бүлек) 1 Фигыльнең теләк белдерү формасын сөйләмдә куллану. Пьесаны сәхнәләштерү, Диалог сөйләмгә чыгу, ничек барырга икән төзелмәсе Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә ал 8, 9 күнегү, 163 бит 58 Т.Миңнуллин "Авыл эте Акбай" пьесасы (2 бүлек) 1 Яңа лексиканы (хәйлә, тәмлетамак, кара-каршы, ялганлама, иртүк) белү. Әкият-пьесаны сәнгатьле уку, сәхнәләштерү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 7, 8 күнегү, 166 бит 59-60 Этләр сугыш вакытында 2 Билгесез үткән заман фигыльләрнең барлык, юклык формалары. Бөек ватан сугышы вакытында этләрнең батырлыгы турында сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 6 күнегү, 169 бит
6 күнегү, 170 бит
7 күнегү, 170 бит 61 Р.Вәлиева "Рәхәт безнең Акбайга" шигыре 1 Сәнгатьле уку күнекмәсен үстерү. Шигырьне сәнгатьле уку Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 5 күнегү, 171 бит 62 "Радикның бабасы" хикәясе 1 Сәламәт яшәү нормалары белән таныштыру. Сәламәт яшәү рәвеше турында сөйли белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 10 күнегүләр, 174 бит 63 "Радикның бабасы" хикәясендәге сөйләм үрнәкләре Инфинитив+кирәк төзелмәсен сөйләмдә куллана белү.
Киңәш бирү формалары. Сәламәт яшәү өчен киңәш бирә белү Укылган текстның эчтәлегенә нигезләнеп, кирәкле мәгълүматны җиткерә алу 12 күнегү, 175 бит 64 "Гата-Камский — атаклы шахматчы" хикәясе 1 Шахматчылар турында өстәмә мәгълүмат.
Инфинитив + өйрәтте төзелмәсе. Атаклы шахматчы Гата Камский турында сөйли белү Дәрестә алган белемнәрне гамәлдә һәм көндәлек тормышта куллану 8, 11 күнегү, 179 бит 65 Мөхәммәт Садри "Мин балыкчы" шигыре 1 Шигырьне сәнгатьле уку. Шигырьне сәнгатьле уку, яттан сөйли белү Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү. 5 күнегү, 181 бит 66 А.Сабировның "Фәндүс, Илдус, Фирдүснең урманга сәяхәте" хикәясе 1 Диалогик, монологик сөйләмне үстерү. Хикәядәге башваткычларның эчтәлеген сөйли белү. Җәйге ял турында диалог төзи белү Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 6 күнегү, 184 бит
10 күнегү, 185 бит 67-68 "Настяның хатасы" хикәясе 2 Шарт фигыль формасын сөйләмдә куллану. Диалогик, монологик сөйләмне үстерү.
Хикәяне сәхнәләштерү, диалогик сөйләмгә чыгу Коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнаша һәм үз фикерләреңне эзлекле итеп белдерә алу 7 күнегү,187 бит
4 күнегү, 187 бит
6 күнегү, 188 бит 69-70 "Олегның эте Бим" хикәясе 2 Юл йөрү кагыйдәләре.
Хикәянең эчтәлегенә нигезләнеп яңа хикәя язу. Хикәянең эчтәлегенә нигезләнеп яңа хикәя язу Иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлеге үсү, фикерләрне дәлилли белү 8 күнегү, 190 бит
3 күнегү, 190 бит