Ар?айым?а с?й?х?т ите? (Презентация)

Арҡайымғасәйәхәт Арҡайым – Көньяҡ Уралда табылған торлаҡ нығытмаһы, хужалыҡ майҙаны һәм ҡәберлеге булған археологик комплекс.Ул 1987 йылда табылды. Арҡайым ҡаласығы Силәбе өлкәһе Александров ҡасабаһы эргәһендә Ҙур Ҡараған йылғаһы буйында урынлашҡан. Был асыш хх быуаттың һуңғы ике тиҫтә йылындағы археологик сенсация булды.Янында урынлашҡан элекке башҡорт ауылы исемен алып, ғалимдар уны «Арҡайым» тип исемләне. Хәҙерге көндә әлеге урындар музей-ҡурсалаулыҡ дәрәжәһендә, унан донъяның төрлө тарафтарынан экскурсияға килгән кешеләр ағымы өҙөлмәй. Космостан Арҡайымдың күренеше Арҡайым Великобританиялағы Стонхендж ҡаласығына оҡшаш 1957 йылда хәрби картографтарберенсе булыпборонғо ҡаласыҡты табалар һәм үҙ карталарына билдәләп ҡуялар. Тик 1987 йылда, Ҡараған һыуһаҡлағысы төҙөй башлағанда, ҡаласыҡҡа яңынан иғтибар итәләр. (һүрәттә һыуһаҡлағыстың дамбалары) Арҡайымдың макеты(Арҡайым тоташ ағастан һәм кирбестән төҙөлгән. Тышҡы стеналарының киңлеге 5 метр, бейеклеге 5,5 метр.Был түңәрәктә 35 йорт урынлашҡан.Эске стенаның бейеклеге 7 метр, киңлеге 3 метр.Был түңәрәктә 25 йорт урынлашҡан. Арҡайым тибындағы ҡаласыҡтар Силәбе өлкәһендә, Башҡортостандың көньяҡ-көнбайыш өлөшөндә, Ырымбур өлкәһендә һәм Ҡаҙағстанда табылған. “Арҡайым” музей-заповеднигы Мөхәббәт тауынан Арҡайымға күренеш Ҡаҙылма ваҡытында археологтар кеше ҡәберлектәрен, көнкүреш әйберҙәрен табалар. Ҡәберлектең таш төҙөлмәләре – бронза эпохаһы архитектураһы Ҡәбер таштары – урта быуат осоро төҙөлмәләре Менгирҙар аллеяһы(аллея менгиров) Шаман тауында шаман спирале “Темир” ҡурғаны Ҡурғандың эске күренеше Баҡыр-таш быуаты өйҙәре Боронғо эшкәртеү заводы музейы Ел тирмәне һәм уныңподшипниктары усаҡ Тирмән ағасы (мельничный вал) Статуялар Ырымбур казактары йорт-музейы(казачья усадьба) ишек алды ҡаралтылары молотилка Туҡыма туҡыу станогы Йорт йыһаздары Музейҙың экспонаттары Арҡайымды күрергә В.В.Путин да килде.