Презентация татар теле 8 нче сыйныф.Шарт фигыльнен с?йл?мд? кулланышы.

Дәрес темасы: Шарт фигыльнең сөйләмдә кулланылышы. Бер сүз саклыйм йөрәктә. Бер җылы сүз Олы кояш иттеСүнеп бара торган өметне.Бер җылы сүз, Бер җылы сүз, Бер җылы сүз мине терелтте. (И. Юзеев) Сорауларга җавап бирегез: - Шарт фигыль нәрсәне белдерә?- Шарт фигыль нинди кушымчалар ярдәмендә ясала? Шарт фигыль Шарт фигыль икенче бер фигыльдән аңлашылган эш яки хәлнең үтәлү-үтәлмәвенә шарт булган эш-хәлне белдерә. (Условное наколнение выражает действие,являющееся условием для осущестления другого действия). Шарт фигыль кушымчасы : -са / -сә баеса өзсә чыкса китсә янса тисә тамса үссә акса сипсә БарлыктаНишләсә? ЮклыктаНишләмәсә? -са/-сә -ма+са /-мә+сә Шарт фигыльнең барлыкта һәм юклыкта төрләнүе баеса өзсә чыкса китсә янса тисә тамса үссә акса сипсә баемаса өзмәсә чыкмаса китмәсә янмаса тимәсә таммаса үсмәсә акмаса сипмәсә Шарт фигыль зат-сан белән төрләнә БарлыктаМин тисә-м Без тисә-к Син тисә-ң Сез тисә-гезУл тисә Алар тисә-ләр ЮклыктаМин тимәсә-м Без тимәсә-к Син тимәсә-ң Сез тимәсә-гез Ул тимәсә Алар тимәсә-ләр Тәрҗемә итегез: -если выйдет;-если найдет;-если отдохнешь;-если пойдет;-если расскажет. Физкультминут Без әле бераз арыдык,Ял итәргә уйладык.Башны иябез алга,ә аннары – артка.Уңга, сулга борабыз,Аннан карап торабыз.Иң өсләрен сикертәбез,Кулларны биетәбез.Бер алга, бер артка сузып,Күңелле ял итәбез. Җөмләләрне дәвам итегез. 1.Бүген иртә уянсам,... .2.Мәктәпкә алдан килсәм,... .3.Бу кагыйдәне белсәм,... .4.Буген “2”ле алмасам,... . Сораулар Шарт фигыль нинди сорауларга җавап бирә?Нинди мәгънә белдерә?3. Нинди кушымчалар ала?4. Барлыкта – юклыкта киләме?5. Зат-сан белән төрләнәме? ЙОМГАКЛАУ Шарт фигыль икенче бер фигыльдән аңлашылган эш яки хәлнең үтәлү-үтәлмәвенә шарт булган эшне белдерә.Нишләсә, нишләмәсә? сорауларына җавап бирә.-са/-сә кушымчасы белән ясала: яуса, сипсә.Зат-сан белән төрләнә.Барлыкта, юклыкта килә. Бирелгән фигыльләрнең грамматик категорияләрен билгеләгез. Кайтса,киләләр,сагынырбыз,сөйлитырышмасаң.Җырлый-хикәя фигыль,барлыкта,III зат берлек санда. Өй эше: Шарт фигыльгә карата кагыйдәне кабатларга. Шарт фигыль кергән биш җөмлә язып килергә. Шарт фигыльләрне кулланып,”Минем сыйныфташларым” дигән кечкенә хикәя язып килергә.