Решение задания для выпускного экзамена по алгебре и началам анализа (11-класс 16-задание) 
16-njy iş. Çep tarap
Hasaplaň:
     30,3:3-0,21-30,5+21-3 =  30,3·30,2  1-30,5 + 2(1+3)(1-3)(1+3) =
      = 30,5- 3 – 1 - 3 = - 4;       Jogaby:  -4;
Deňlemeler sistemasyny çözüň:
           x2-xy=12-y2,x-2y=6.        => - x2-xy=12-y2,x2-4xy+4y2=36.  => 
        => -  4x2-4xy+4y2=48,x2-4xy+4y2=36.   =>  3x2 = 12;   x2 = 4 ;  x1,2 = ± 2;
y1,2 = ±2-62 = ± 1 – 3;   (x1 , y1) = ( - 2 , - 4 );    (x2 , y2) = ( 2 , - 2 );
 
Jogaby: ( - 2 , - 4 );    ( 2 , - 2 );
Deňsizligi çözüň:
32x2-5x-1<13392x ;    32x2-5x-1< 3-1+4x3  ;    2x2-5x-1< -1+4x3 ;
6x2-15x-3 < -3 + 4x;    6x2-19x < 0;      x€( 0; 196 );
    Jogaby: x€( 0; 196 );
4. Mekdepde birinjiligi almak ugrundaky futbol ýaryşynda 36 oýun oýnaldy. Eger her komanda beýleki komandalaryň her biri bilen diňe bir oýun oýnan bolsa, ýaryşa näçe komanda gatnaşypdyr?
N=36 oýun oýnaldy. Goý, x komanda bolsun. 1-nji komanda x-1-nji komanda bilen oýun oýnar. 2-nji komanda x-2-nji komanda bilen oýun oýnar. Şeýlelikde x-1 –nji komanda 1-nji komanda bilen onar.
   x – 1 + x – 2 + …+ 1 = N;         x-1x2 = N =>      x2 - x – 72 = 0; 
x1,2 = 1±172   =>   x1 < 0;  => Ø;   x2 = 182 = 9;        Jogaby: 9 komanda.
5. Toždestwony subut ediň:
1+sinα +1-sinα =2 cosα2,  0≤α≤π2.Subudy:
1+sinα +1-sinα = sin2a2+2sina2 cosα2+cos2a2++sin2a2-2sina2 cosα2+cos2a2  =( cosα2+sina2 )2 +( cosα2-sina2 )2 =
= cosα2+sina2 + cosα2-sina2 = 2 cosα2,    Subut edildi.
6.  f (x) = 4x3 + 2x funksiýa  üçin grafigi M (1; -2) nokatdan geçýän asyl funksiýany tapyň.
Çözülüşi:   F(x)=f (x) dx = (4x3 + 2x ) dx = x4 + x2 +C;
F(1)= 1 + 1 + C = - 2;    C =- 4; :   F(x)=x4 + x2 -4; 
      Jogaby: :   F(x)=x4 + x2 -4;
3599296267044xβ
cayγ
xβ
cayγ
7. Gipotenuzasynyň we bir katetiniň uzynlyklarynyň jemi 21-e deň bolan gönüburçly üçburçluklaryň içinden iň uly meýdana eýe bolanynyň ýiti burçlaryny tapyň. 
Berlen:  x+c = 21 ;  Tapmaly:  Smax -? , a -?3757930268811Çözülüşi:  
S=yx221=x+cx2+ y2= c2  =>  S= x2 · (21-x)2- x2    = x2 · 441-42x   ;
Goý,  S= x2 · 441-42x   ; bolsun. Sˊ(x) = 0;  ekstremumyny tapalyň.
12 · 441-42x   - 12 42x2441-42x   = 0;  (441-42x   )2 - 21x441-42x   = 0;  441-42x   ≠ 0;
441 – 42x -21x = 0;    441 = 63x ;   x = 7;  => S(7) = 72 · 73   = 493  2 ; =>
=> y = 73  ;  Divmek,  x= 7;  y = 73   bolanda,  Smax = 493  2 bolar.
sina = 73  14 = 3  2;  => a = 600 bolar. β=300 ;
  Jogaby: a = 600 ;     β=300 ;
16-njy iş. Sag tarap
Hasaplaň:
20,7:20,21-20,5+1-2-1= 20,7:1-20,520,2+(1+2 )(1-2 )(1+2 ) = 
= 20,5-2-1- 2 = - 3;   Jogaby:  - 3;
Deňlemeler sistemasyny çözüň:
3x-y=10,x2-y2=20-xy.  => 9x2-6xy  +y2 =100,x2+ xy-y2=20.  +   =>
=>10x2-5xy=120; │:5x2+ xy-y2=20.   => 2x2-xy=24,x2+ xy-y2=20.  => 
=>  - 2x2-xy=24,3x2- xy=10x.         – x2 = 24 – 10x;    x2 – 10x + 24=0;
 
x2 – 4x - 6x + 24=0;   (x - 4)(x - 6) = 0;  x1= 4; => y1=2; x2= 6; => y2=8;
Jogaby:  (4; 2); (6; 8);
Deňsizligi çözüň:
32x2+5x-1<1339-2x ;      32x2+5x-1< 3-1+(-4x)3 ;
2x2+5x-1< -1-4x3 ;     6x2+15x< -4x; 
x(6x+19)<0;   x€( -196; 0);           Jogaby:  x€( -196; 0);
4. Küşt ýarşynda 45 döw oýnaldy. Küştçiler biri-birleri bilen diňe bir döwden oýnan bolsalar, ýaryşa näçe küştçiniň gatnaşanlygyny kesgitläň. 
N=45 jemi oýun bolsun. Goý, x küştçi  gatnaşan bolsun. Onda 1-nji küştçi x-1-nji küştçi bilen oýun oýnar. 2-nji küştçi x-2-nji küştçi bilen oýun oýnar. Şeýlelikde x-1 –nji küştçi 1-nji küştçi bilen onar. 
   x – 1 + x – 2 + …+ 1 = N;         x-1x2 = N  =>      x2 - x – 90 = 0; 
x1,2 = 1±192   =>   x1 < 0;  => Ø;   x2 = 202 = 10;      Jogaby: 10 küştçi gatnaşdy;
5. Toždestwony subut ediň:
      1+sinα -1-sinα =2 sinα2,  0≤α≤π2.Subudy:
1+sinα -1-sinα = sin2a2+2sina2 cosα2+cos2a2--sin2a2-2sina2 cosα2+cos2a2  =( cosα2+sina2 )2 -( cosα2-sina2 )2 =
= cosα2+sina2 - cosα2+sina2 = 2 sinα2,    Subut edildi.
6.   f (x) = 3x2 – 2  funksiýa  üçin grafigi  M (2;  4) nokatdan geçýän asyl funksiýany tapyň.
Çözülüşi:   F(x)=f (x) dx = (3x2 + 2x ) dx = x3 + 2x +C;
F(1)= 23 – 2 · 2 + C = 4;  =>   C = 0:  =>  F(x)=x3 + 2x; 
      Jogaby:    F(x)= x3 + 2x;
3574416716531A
B
C
D
xy90
00A
B
C
D
xy90
7. Güberçek dörtburçlugyň diagonallary kesişinde göni burç emele getirýärler we olaryň uzynlyklarynyň jemi 10-a deň. Bu dörtburçlugyň meýdanynyň iň uly bahasy näçä deň?.
Berlen:  x+y = 10sm;  Tapmaly:  Smax -? 
Smax = xy sin900 – xy = x(10-x); 
Goý,  S(x) = x(10-x);  bolsun. 
Sˊ(x) = 0;  => 10-2x = 0;  =>  
=>x = 5 ;  => S(5) = 25;  
Diýmek, x = y = 5; bolanda  
Smax = 5 · 5 = 25 sm2 ;  diýmek, ABCD kwadrat bolanda  Smax eýedir.
    Jogaby: Smax = 25 sm2 ;