С?йы?тар мен газдарды? ?асиеттері 10 класс

6 тарау.Сұйықтар мен газдардың қасиеттері Булану және конденсация Булану-кебу және қайнау түрінде жүреді.Кебү.Сұйықтың газ түріндегі орманмен немесе вақууммен шектесіп жататын еркін бетінен пайда болатын булануды кебу деп аталады.Молекула беттік қабатты тастап шығаратын кезде оны сұйыққа қарай тартатын күш пайда болады.(6.1-сурет) L=Qб/м Булану жылуының заттық түріне және сыртқы шарттарға тәуелділігін сипаттайтын L шамасы.(меншікті булану жылуы) Будың қасиеттері.Қайнау.Заттың кризистік күйі Сұйық пен оның буының арасындағы мұндай тепе-теңдікті жылжымалы немесе динамикалық тепе-теңдік деп атайды. Манометрлерге косылған су, спирт және эфир құйылған үш бірдей жабық қолбаларды алайық (6.3-сурет) Қарастырылып отырған ыдысты суы бар ыдыстың ішіне салып, қыздыра отырып, ондағы қаныққан будың температурасы мен қысымын жазып отырамыз (6.4-сурет) Егер 6.4-суреттегі ыдысты ондағы сұйық түгелдей буға айналып кеткенше қыздырсақ (6.4б-суреттегі),онда бу қанықпаған буға айналады.) Ауаның ылғалдығын анықтауға арналған аспаптардың көпшіліғі гигрометр және психрометр.Гигрометр шашты (6.9-сурет) және конденсациялық (6.10-сурет) деп бөлінеді. Егер суға жіңішке шыны түтікті батырсақ,онда су түтікке тартылып, оның түтіктегі деңгейі түтіктің сыртындағы деңгейінен h биіктікте болады (6.19-сурет) 1 Сұйықтықтың газ түріндегі ортамен немесе вакууммен шектесіп жататын еркін ашық бетінен пайда болатын булануды не деп атайды? (кебу)2 Булану жылуының заттың түріне және сыртқы шарттардың тәуелділігін сипаттайтын L шамасы? (меншікті булану жылуы) 3 Сұйықтың барлық көлемінде және тұрақты температурада өтетін булану? (кайнау)4 Қалыпты атмосфералық қысымдағы сұйықтың қайнау температурасы? (қайнау нүктесі)5 Жұғатын сұйықтардың капиллярларға тартылуы немесе жұқпайтың сұйықтардың капиллярлардан итеріліп шығарылуы қалай аталады? (капиллярлық құбылыстар) 6 Су буының атмосфералық түрлі бөліктеріндегі мөлшері. (ауаның ылғалдығы) 7 Сұйықтың беттік кабатындағы молекулалардың қосымша потенциалдық энергиясы. (еркін энергия) 8 Ауаның ылғалдығын анықтауға арналған аспаптардың көпшілігі. (гигрометр)9 Қимасы дөңгелек түтікте, бет сфераның бір бөлігі. (мениск)10 Сұйықтың беттік керілу коэффициенті. (беттік керілу) К 2Е Б У 4 1 3 5 1Қимасы дөңгелек түтікте, бет сфераның бір бөлігі. 2Сұйықтың беттік кабатындағы молекулалардың қосымша потенциалдық энергиясы. 3Кебу және қайнау түрінде жүреді? 6 4Сұйықтықтың барлық көлемінде және тұрақты температурада өтетін булану? 5 Жұғатын сұйықтардың капиллярларға тартылуы немесе жұқпайтың сұйықтардың капиллярлардан итеріліп шығарылуы қалай аталады? 6 Гигрометр грекше? 1. Qб,L,м L=Qб/м2. Fk ,l ,Q Fk=Q*l 3. P ,R ,2Q, h h=2Q/pgR4. R, 2Q,pл pл=2Q/R 5. Q,S,W W=Q*S6. S, A, Q A=Q*S Р А А Ф Д Е Й Д Е В Е Л Е Н М Е М Е Т Х С И П Р О Р Т О Н Д А Л Ь М Е Т Р О Г И Р Г