Казак тілі Ма?ал — м?телдер 5-сынып


Қайырлы күн, достым, Сәттілікке толсын! Біздің алар бағамыз, Кілең бестік болсын! І топ. Әке көрген оқ жонар... ІІ топ. Жеті жұрттың тілін біл...III топ. Аяз әліңді біл... IV топ. Ерді намыс өлтірер... Оқушыларды топқа бөлу. Оқушылар мақалдар жазылған қағаз қиындыларын алып, мақалдың жалғасын тауып орындарына жайғасады. Үй тапсырмасы. Өткен тақырыптарды пысықтау «Қарама - қарсы шабуыл» әдісі бойынша ашық сұрақтар  1.Тұрақты сөз тіркестері дегеніміз не?2. Тұрақты сөз тіркестерінің орны ауыстырыла ма?3.Тіркес құрамындағы сөздер жеке-жеке мағына бере ме? 4. Құрамындағы сөздер бір ғана сұраққа жауап беріп, бір сөйлем мүшесі болама? МАҚАЛ – МӘТЕЛДЕРДІҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ Оқулықпен жұмыс126 – жаттығу.127 – жаттығу. Мәтелдерді бір бөлек,Мәтелдерді бір бөлек,көшіріп жазу. 1 Сергіту сәті «Қай топ жүйрік?» ойыны * 1.Санды мақал-мәтелдерді шешу,.  Ұлға 30 үйден тыю, қызға 40 үйден тыю. 100-ден 1-еу шешен, 1000-нан 1-еу көсем. 6 жасар бала атқа мінсе, 60-тағы шал сәлем берер.«2-лікке» көз жасыңды төккенше, «5-тікке» теріңді төк 2. Суретпен жұмыс. Шығармашылық тапсырмалар«Кір жаятын жіп» ойыны. Әр топтың тапсырмалары ілініп тұрады. Топ басшылары алып, топта оқушылар жұмыс жасайды. І топ. Ең қысқа мақал – мәтелдерді тауып жаз.ІІ топ. Суретпен жұмыс.Мақал- мәтелдерді кіріктіре отырып мәтін құрау.ІІІ топ. Мақал- мәтелдерді тақырыпқа байланысты сәйкестендір.IV топ. Тірек сөздер арқылы Отан туралы шағын мәтін құрау. . «Ойлы болсаң, озып көр». Бұл кезеңде әр топ орны ауыстырылып берілген сөздерден мақал құраулары қажет. I топ. 1. Жанына адамға мал бітсе, жаман қондырмас қоңсы. Торсық жал жаман байлатпас, жанына бітсе атқа. * * * * * * * * * * Жаман атқа жал бітсе, жанына торсық байлатпас. Жаман адамға мал бітсе, жанына қоңсы қондырмас. 2. Жағадағы қыз жұлдыз көктегі, Жақсы жігіт жақсы құндыз. * * * * * * * * * * Жақсы қыз – жағадағы құндыз, Жақсы жігіт – көктегі жұлдыз.  II топ1. Сөзі білімсіздің жібектей, білімдінің білектей сөзі.Білімсіздің сөзі білектей, Білімдінің сөзі жібектей.  2. Алтын ішінде жатады ат жақсы еркектің ерлі, Бесікті әйелдің ұл жатады алтын жақсы ішінде. Жақсы еркектің ішінде алтын ерлі ат жатады, Жақсы әйелдің ішінде алтын бесікті ұл жатады.   III топ1. Сүріншек ақылсыз адам, адам әлсіз еріншек. Әлсіз адам сүріншек, ақылсыз адам еріншек. 2. Құрдас заманы бір емес, бір құрдас заманы.Жасы бір құрдас емес, заманы бір құрдас. IV топ.  IV топ. 1. Қарың өткір талмайды орағың болса, Жауың берік болса Отаның алмайды.Орағың өткір болса, қарың талмайды, Отаның берік болса, жауың алмайды. 2. Біріксе көп болар ел, көл болар тілегі көп. Көп біріксе ел болар, көп тілегі көл болар.  Рефлексиялық бағалау кезеңі Үй тапсырмасы:135 – жаттығу. Еңбек түбі не? Сөз анасы не?Көптің түбі не? Жол анасы не?Бейнет түбі не ? Су анасы не?Ынтымақ түбі не? Тірлік түбі?Ұрлық түбі не? Кәсіп түбі?Уайым түбі не? Тәуекел түбі? Ненің түбі не? Еңбек түбі береке Сөз анасы құлақКөптің түбі көл Жол анасы тұйяқБейнет түбі зейнет Су анасы бұлақЫнтымақ түбі ырыс Тірлік түбі бірлікҰрлық түбі қорлық Кәсіп түбі нәсіпУайым түбі қайғы Тәуекел түбі желқайық, өтесің де кетесің? Ненің түбі не?