?аза? ?дебиеті п?нінен та?ырыбы С.М?ратбеков Жусан иісі
Бекітемін:
Класы: 7«€»
П‰ні: €дебиет
К_ні: 23.04.13ж
СабаKтыS таKырыбы: Сайын Мaратбеков «Жусан иісі»
СабаKтыS маKсаты: АKынныS ™мірі мен шыCармашылыCы жайлы маCлaмат беру.
а) ШыCарманыS идеясын ,таKырыбын ашKыза отырып, шыCарманы Kaрылысына Kарай талдату
‰) таKырыпты меSгерту арKылы аKыл – ойларын, ой - ™рістерін, тіл байлыKтарын дамыту
б) адамгершілікке, бауырмалдыKKа, достыKKа, мейірімділікке т‰рбиелеу.
СабаK т_рі: аралас сабаK
СабаK ‰дісі: т_сіндірмелі, сaраK-жауап, талдау жaмыстары.
К™рнекілігі: инетерактивті таKта. Суреттер, бейнебаян
СабаK барысы:
`йымдастыру кезеSі:
С‰лемдесу. Т_гелдеу. ОKушылардыS назарын сабаKKа аудару
І. Тренинг ™ткізу ( адамгершілік, достыK туралы)
ІІ Автор _шін алты сaраK
І топKа: 1) Сайын Мaратбеков Kай жылы, Kай жерде д_ниеге келді?
(1936 жылы ТалдыKорCан ™Sірі Jапал ауданы, JоSыр ауылында д_ниеге келген)
2) Jай жылы Kай оKу орнын бітірді?
( 1971 жылы М‰скеудегі М. Горький атындаCы €дебиет институтын)
ІІ топKа: 1) «...Сайын ™зіне Cана т‰н тапKырыптыK, жанрлыK, стильдік даралыCы, ерекше с™з наKышы, ашыK _ні, ™зіндік бояуы бар шыCармаларымен танылды» деп пікір айтKан кім? (Мырзатай СерCалиев)
2) Jай салада Kызмет етті (МaCалім)
ІІІ топKа 1) ЖазушыныS еS алCаш шыCармалары Kай жылы жарияланды?
(1954жылы)
«Ауыл оты»
«Дос
іздеп ж_рмін» «К‰мен- ТоCай»
«Жусан иісі» « Жабайы алма »
ІІІ ШыCарма Kaрылысына талдау
1 €SгіменіS басталуы
2 ШыCарманыS дамуы
3 ШыCарманыS шиеленісуі
4 ШыCарманыS шарыKтау шегі
5 ШыCарманыS
ІУ JысKа да , нaсKа
1 –топKа: 1
2
2 – топKа: 3
4
3 – топKа: 5
6
У. Кейіпкерлерге талдау
1 – топKа: АянCа мінездеме
2 – топKа: АянныS портреті жазу
3 – топKа: ЖаCымды – жаCымсыз кейіпкерлерді ажырату
УІ Рольдік ойындар
УІІ Кім? Jашан? Jайда?
ШыCармалардан _зінді оKимын. ОKушылар Kай кейіпкерлердіS Kашан, Kай жерде айтKанын табады.
1 – топKа. 1) - €й, анау кім ,ей?
(СадыKтыS Аянды еS алCаш атыспаK ойнап ж_ргенде к™рген кезі)
2) – БарлыK ‰ріптерді неге тезірек _йретпейді екен?
(АянныS мектепке барып ж_ргендегі с™зі)
2 – топKа: 1) - ^йбай, бетім –ай, бa д_бірлеген не десем, мыналар екен Cой
(БапайдыS кемпірініS ертегі тыSдап отырCан балаларCа айтKан с™зі)
2) – Тaра C ой. Мына жарты к_решкідегі с_тті АянCа апарып берейін
(ЕсікбайдыS анасы, Аянды Тaражан сабап тастаCанда с_т апарып беретін кезі )
3 – топKа: 1) – И‰, неге келдіSдер , балалар?
(Аян аяCын салдыруCа барCан даCы Асылдбек шалдыS айтKан с™зі)
2) - €й, жетпегірлер , тaрыSдар!
(ТaражанныS жер жырту науKанындаCы балаларCа к™рсеткен KорлыCы)
УІІІ Пікірлесу б™лімі
Автор повесті неге «Жусан иісі» деп атады?
Аян ертегісініS «Бір жетім бала болыпты » деп басталуыныS себебі неде?
Аян ертегіні к™п айтады, біраK неге мазмaны толыK берлімейді?
Венн диаграмма
Сол кездегі жетім балалар
Jазіргі кездегі жетім балалар
1 ЖоKшылыKтан
2 СоCыс салдарынан жетім Kалды
1 Т‰рбиесіздіктен
2 Ата – анасыныS KaKыCынан айырлыCан балалар
3. тастанды балалар
^йге тапсырма: Ой толCау
БаCалау.
Аян бейнесін Kaрастыру
АянныS т_р-сипаты, киімі, іс-‰рекеті, ‰деті бейнеленген жолдарды м‰тіннен тауып аламыз, осылайша кейіпкер бейнесін Kaрастырамыз.
“ШолаK жеS, аK жейде, тізеден жоCары KысKа Kара шалбар киген, кекіл шашы бар, мaнтаздай таза бір бала тaр екен”.
Бaл жолдардан АянныS Kандай Kасиеті байKалады?
“Ол ™те аKк™Sіл, аKылды бала екекн. Адамды іш тартып тaратын жайдары ж_зі, не десеS де к™не кететін жaмсаK мінезі бізді бірден _йіріп ‰кетті.
ЕS жаKсы Kасиеті- ешкіммен т™белесіп, с™зге келмейтіндігі. Бір- екі рет кейбір шатаKKaмар балалар тиісіп те к™рген екен. Аян _ндеместен KабаCын т_йіп, ондайлардан сырт айналып кетіп ж_рді” деген _зінді нені байKатадыS?
“Аян екеуміз бір партада отыратынбыз. Бірінші к_ннен-аK ол зеректігімен к™зге т_сті. МaCалімніS таKтаCа жазCан ‰ріптерін айна Kатесіз KаCазCа т_сіріп, тез жаттап алып ж_рді. Тіпті келе-келе к_ніне бір-екі ‰ріптен Cана ™ткенімізге к™Sілі толмай:
БарлыK ‰ріптерді тезірек неге _йретпейді екен. Шіркін, аCама хат жазар едім,-деп к_Sкілдейтін” деген _зіндіде нені байKадыSдар?
“АянныS ‰жесі ™ліп Kапты деген сыбырды алKына тaрып, ш_йінші сaраCандай бірімізге-біріміз жеткіздік.
ЖарCаK сары тон киген Аян к_лімдеп тaратын Kара к™зі шарасынан шыCа жаутаSдап,
™Sі боп-боз, есігініS алдында тaр екен. ^йінде к™рші –KолаS ‰йелдер бір-бірімен шуылдаса
к™рісіп, азан-Kазан болып жатKанмен, ол к™зіне жас алмапты”
Сонда Kалай ойлайсыSдар? Аян м_лде жылай білмей ме?
“Жаз ортасы. АSызаK жел aйытKи соKKан ыстыK к_нніS бірінде ауылCа таCы бір Kаралы KаCаз келді. Бaл жолCы Kаралы KаCаз ешкімніS _йінен зарлы жоKтау айтатын дауыс шыCарCан жоK. Бaл жолы Kаралы KаCаз к™шеде ойнап ж_рген балалардыS еS соSында.... “Ей, тоKтаSдаршы, мен сендерге кешегіден де KызыK ертегі айтамын”,- деп жалына дауыстай ж_гірген АянCа келген еді. Ол _нсіз Kабылдады. Jаралы KаCазды aзаK отырып екі-_ш Kайтара ежіктеп оKыды да, т™рт б_ктеп ышKыр Kалтасына тыKты. Онан соS ойнап ж_рген балалардыS жанына кеп, ‰детінше алыс-жaлысты сырттай Kарап KызыKтап тaрды. Тек балалар _йді-_йіне тараCан кезде, ол ауылдыS шетіндегі ат KораCа барып кірді. СоSынан мен де бардым... Аян KараSCы бaрышта бір уыс боп б_рісіп, екі алаKанымен бетін басып солKылдап жылап отыр екен. `заK жылады. Онан соS к™зін с_ртті де Kорадан шыKты”.
Бaл _зіндіде АянныS Kандай бала екендігін байKадыSдар?
Аян мен ‰Sгімеші баланыS бойынан Kандай адамгершілік Kасиеттерді байKадыSдар?
ОлардыS достыCы туралы ойланыSдар да, шын достыK туралы ойларыSды ортаCа салыSдар.
Сайын Мaратбеков
шыCармалары
Повесть деген не?
Баяндау арKылы Kара с™збен жазылCан к™лемі орташа aзаK ‰Sгіме
Аян
Kандай?