8 сынып, Шы?ыс еуропа жазы?ы
Сынып: 8 К_ні:
СабаK таKырыбы: ШыCыс Еуропа жазыCы
СабаK маKсаты:
Білімділік:Еуропа жазыCыныS JазаKстанCа енетін б™лігініS географиялыK орны, геоглогиялыK тарихы, пайдалы Kазбалары мен климаты, ішікі сулары, табиCат зоналары туралы білім беру .
ДамытушылыK: Ойлау Kабілеттірін дамыту, д_ниетанымдыK к™зKарасын Kалыптастыру, тіл байлыCын, оKу даCдысын, белсенділігін арттыру. Т‰рбиелік: ОKушыларды ™здігінен білім алуCа, картамен жaмыс жасауCа даCдыландыру, достыK Kарым-KатынасKа, табиCатты KорCауCа, с_юге т‰рбиелеу
СабаK т_рі: ЖаSа сабаK.
СабаK ‰дісі: СaраK-жауап ,салыстыру, жинаKтау, талдау.
К™рнекілігі: JазаKстанныS физикалыK картасы, интерактивті таKта
СабаK барысы:
І.`йымдастыру кезеSі. ОKушыларды т_гендеу, сабаKKа дайындыCын KадаCалау.
ШаттыK шеSбер Kaру. ТопKа б™лу (стикерлерге жазылCан сандар бойынша топKа б™лу).
ІІ.ЖаSа сабаK.СабаKты бастамас бaрын МaKаCалидіS ™леSін оKу, Kайндай жерді сипаттап жатKаны жайында оKушылардан сaрау.
Оралым – Ордам меніS таныс маCан,
БораныS Махамбет боп дауыстаCан.
АрмысыS, Атырауым, бозаS далам
Каспий менен ЖайыKтан к™з алмаCан.
Ойылы ма бaл маSныS ЫрCызы ма,
Б‰рі даCы бергісіз KырмызыCа.
Бір пенде бас имей ™те алмайды,
Жерде жанCан ШыCанаK, жaлдызына
2.ЖаSа сабаKтыS барысы.
І. ОKушыларCа ШыCыс Еуропа жазыCыныS географиялыK орны KысKаша айтылып ™тіледі. (бейнебаян к™рсетіледі)
ІІ . ОKушылар топKа б™лініп т™мендегі тапсырмаларды орындайды ж‰не т_сіндіріп KорCайды (постер Kaру)
1-топ. ШыCыс Еуропа жазыCыныS геологиялыK Kaрылысы мен жер бедері, пайдалы Kазбалары
2-топ. Климаты мен ™зен-к™лдері
3-топ. ШыCыс Еуропа жазыCыныS табиCат зоналары
3.Бекіту сaраKтары.
«Д‰птермен жaмыс»
Ірі аудан:
Шекаралары: солт_стікте:
оSт_стікте:
батысында:
шыCысында:
Климаты:
ШілденіS орташа температурасы:
JаSтардыS орташа температурасы:
ЖылдыK жауын- шашын м™лшері:
Ірі ™зендері:
ТабиCат зоналары:
Пайдалы Kазбалары:
«Кім жылдам» 3 топKа сaраKтар рет-ретімен Kойылады, топ жауап бере алмаCан жаCдайда келесі топ толыKтырады.
1.ШыCыс Еуропа платформасыныS фундаменті Kандай жыныстардан KалыптасKан? (кристалды Kатты)
2.Каспий теSізі теSіз деSгейінен неше метр т™мен ? (- 27)
3. АлCаш мaнай фонтаны атKылаCан жыл (1899)
1. Жем ™зені Kандай сумен Kоректенеді.? (Kар)
2. Ойыл ™зені Kай ™зенніS саласы? (ЖайыK)
3. ШыCыс Еуропа жазыCында бэр т™бешіктер Kайда кездеседі? (Каспий маSы ойпатында).
1. Jaм, саз , балшыK, aлутас бaлар (Kaрылыс материялдары)
2. ШыCыс Еуропа жазыCыныS жаздаCы температурасы (+22°,+24°)
3. каспий теSізінде балыKтардыS Kандай т_рлері кездеседі?(Kызыл балыK, бекіре)
1. Каспий маSы ойпатыныS жер бедері неліктен жазыK болып келеді? (aзаK уаKыт су астында жатуынан)
2.ТабиCат эрозиясыныS Kандай т_рі басым? (аSызаK жел)
3.ШыCыс Еуропа жазыCындаCы Kазіргі экологиялыK проблемалары (ауа, топыраK, теSіздердіS мaнай – газбен ластануы.)
4. СабаKты бекіту.
ШыCыс Еуропа табиCатыныS Kолайлы ж‰не Kолайсыз жаKтары. ( Kолайлы болса ия деп жауап береді, Kолайсыз болCан жаCдайда жоK деп жауап береді)
Климаты KaрCаK, суCа тапшы
Булану ™те жоCары.
ОрганикалыK д_ниесі аз
Jар жaKа т_седі, мал жаKсы жайылады
ТеSізбен шектесіп, балыK шыCарады.
Пайдалы Kазбалары к™п.
5. ОKушыларCа жаSа сабаK бойынша т™мендегі ‰р т_рлі тапсырмаларды орындайды.
1 топ. ОKушыларCа т™мендегі семантикалыK картаны толтырту.
ШыCыс Еуропа жазыCына т‰н келетін, табиCатын сипаттайтын с™здерді табу.
Мaнай,газ ,никель,‰ктас, хром, континентті, тегіс жазыK, Kара KоSыр, KайыS, к™ктерек , жусан, селеу, Kоян, KосаяK , кірпі, суыр, т_лкі, торCай, тышKан, дала , ш™л, ш™лейт, ЖайыK, Jобда, Жем, Ойыл, БалыKты, ШалKар, Аралсор, Бесоба.
2-топ. «ГеографиялыK диктант» ОKулыK м‰тініS пайдаланып с™йлемдерді аяKта.
ЖазыK негізінде ..................................жатады.
................................Kазіргі жер бедері KалыптасKан
.........................теSіз деSгейінен т™мен орналасKан
ЖазыK.................................................. еSіс тартады
Тaз к_мбез дегеніміз.................................................
АлCашKы мaнай aSCысы............................................
Ш™гінді т_рінде пайда болCан Kазба байлыKтары-.........
3-топ. «ЖaмбаKтас» - оKушылар физикалыK картадан наменклатура к™рсетеді.
(ШыCыс Еуропа, Жалпы Сырт, Орал алды _стірті, Каспий маSы ойпаты, ЖайыK, Ойыл, Жем, Каспий.)
6.ТаKтадан к™рсетілген тест тапсырмасын орындау.
Тест. ШыCыс Еуропа.
1. JазаKстанCа ШыCыс Еуропа жазыCыныS Kай б™лігі енеді.?
А) оSт_стік –шыCыс
В)Батыс
С)Солт_стік
Д)ОSт_стік
2. ШыCыс Еуропа аймаCына кіретіндер:
А) МaCалжар,Алатау, Орал
В) Жалпы Сырт,Каспий маSы, Орал алды _стірті
С) Каспий маSы, МаSCыстау, ^стірт.
Д) Алтай, СарыарKа , Жалпы Сырт
3. Платформа фундаменті Kай эрада Kалыптасты?
А) Архей
В) Протерезой
С) Мезозой, Kайназой
Д) Архей-протерезой
4. ШыCыс Еуропа жазыCын Kандай эралардыS ш™гінді жыныстары жапKан?
А) палезой, архей, протерозой
В) мезозой, кайназой;
С) палеозой, мезозой, кайназой
Д) кайназой
5. ШыCыс Еуропа жазыCыныS ™зендері:
А) ЖайыK, ЫрCыз,Сарысу
В) Ембі, СаCыз, ЫрCыз.
С) Жем,Шу, Іле.
Д) ЖайыK, ОЙыл,Жем.
6.JаSтар айындаCы температурасы.
А)-15°,-8° ,-40°
В)-20°,-15°,-45°
С)-17° ,-10°,33°
Д)-5°,-12°, -18°
7. Жауын-шашын м™лшері.
А) 200мм
В) 140-350 мм
С) 100-200мм
Д) 250 -300мм
8. ШыCыс Еуропа жазыCыныS табиCат белдемдері.
А) орманды дала, дала;
В) ш™л, ш™лейт;
С) Орманды дала,ш™л;
Д) дала, ш™лейт, ш™л.
9. Каспий теSізініS ауданы.
А)180 мыS кмІ
В) 360 мыS кмІ
С) 390 мыS кмІ
Д) 420 мыS кмІ
10.ШыCыс Еуропа жазыCыныS пайдалы Kазбалары.
А)к™мір, мыс, шымтезек;
В) мaнай, газ, Kaрылыс материялдары;
С) aлутас,хром,никель
Д) мaнай, боксит, темір
11. К™лдері.
А) ШалKар, Аралсор,Индер,Каспий,
В) БалыKты, Каспий, Арал,БалKаш.
С) Каспий,ТеSіз,СілтетеSіз;
Д) €улиек™л, ШаCлытеSіз, Каспий.
12.Бэр т™бешіктері Kайда кездеседі?
А) Жалпы Сырт
В) Жем Орал алды _стірті;
С) Каспий маSы;
Д) АталCандардыS б‰рінде
7. БаCалау
№
ОKушыныS аты
Білу
Т_сіну
(постер)
Jолдану
(сaраK - жауап)
Талдау
(Kолайлы, Kолайсыз)
ЖинаKтау
(сипаттама, с™здерді Kою, номенклатура)
баCалау
БаCалау критерийлері (оKушылар ™зін-™зі баCалауы)
«20-25»-5 «15-20»-4 «15-10»-3
8. ^йге тапсырма:
М‰тінді оKу.
ШыCыс Еуропаны кескін картаCа т_сіру.
15