Тесты для сессии МАН

Тест вазифелери.
8 сыныф1. Бир адисе , шахысны, неснени башкъа бир адисе, арекет, неснеге ошатып тенъештирюв, бу насыл бедий тиль вастасы? а) джанландырув; б) къыяс; в) метафора.
2. Къарардан зияде уфакъ этюв бу...
а) метафора; б) литота; в) аллегория.
3. Адий джумлелерни бельгиленъиз:
а) Тёгерегимизнинъ биринджи топлашувына багъышлап газета чыкъардыкъ.
б) Биз оджанынъ айткъаныны дикъкъатнен динъледик. в) Кимиси бир яш буюк, кимиси бир яш кичик.
г) Эльмазчыкъ шашмалай, азбардан чыкъып кетеджек ола, лякин йигит оны
токътата.
4. Муптедасыз джумлелерни бельгиленъиз:
а) Алупканынъ аджайип дюльберлиги Аметни кунь-куньден озюне джельп этти.
б) Олып кечкен вакъианы Сабрининъ анасына айттым.
в) Кягъытны къолума алгъанымнен анда шубели бир шей сарылгъаныны дуйдым.
г) Атлар азбарда туварылмай ярым саат къадар турдылар.
5. Муптеда ве хабер арасында тире къоюладжакъ джумлелерни бельгиленъиз:
а) Онынъ ады Сусанна, сойады Сефершаева эди.
б) Мындаки чам бу къаяларнынъ тереги.
в) Салядин агъа озю элли яшларында даа кучьлю адам.
6. Бир составлы бельгисиз шахыслы джумлелерни бельгиленъиз:
а) Бу лакъырдыларнынъ тесиринден юкълап къалгъаным.
б) Шимди ёлларны корьсенъиз, танымазсынъыз!
в) Оны, керчектен де, ич бир ерге окъувгъа къабул этмейлер.
г) Аджайип сес саиби, истидатлы бу кедайгъа «Ашыкъ Умер» деп нам къоялар.
7. Токътав ишаретлери янълыш ишлетильген джумлелерни бельгиленъиз:
а) Мында исе: не сув бар - не де кунеш…
б) Оны энди бир суаль раатсызлай: анасына буны айтсынмы, ёкъмы?
в) Фукъарелерни, адий адамларны къорчаламагъа, оларнынъ тарафыны тутмагъа –
киши ёкъ эди.
8. Сатыргъа болюне. Сатырдаки эджалар белли бир микъдарда олып текрарланалар ве белли бир тертипте тизилелер.
а) масал; б) икяе; в) басня.
9. Къыскъа, шакъалы, кулюнчли ве терен маналы икяе.
а) лятифе; б) тезайтымлар, в) ривает.
10. Тасвирленген адиселер ве иштиракъ эткен къараманларнынъ чокълугъынен айырылгъан эсер.
а) роман; б) эпопея: в) икяе.
( Эр бир вазифе 0,5 балл)
Тест вазифелери9 сыныф1. Муреккеп джумлелерни бельгиленъиз:
а) Олар татлы ве къокъулы балны чечеклерден топлайлар.
б) Баарьде ава къыза, тереклер ешере.
в) Къышта исе эшегини чанагъа екип, дагъгъа кете, андан одун кетире.
г) Ойле вакъытлар олур эди ки, кучьлю ягъмурлар ягъар, дагълардан, къырлардан сель тюшер, бизим озен ташар эди.
2. Багълайыджылы тенъештирме тизмели муреккеп джумлелерни бельгиленъиз:
а) Саба биз уянгъанда энди кунь догъгъан, поезд исе Кировобадкъа якъынлаш-
макъта эди.
б) Кунеш йылтырай, амма сыджагъы дуюлмай.
в) Бакъса не корьсин: онынъ баргъан еринде не Эдим бай, не де онынъ къызы – - ич бириси къалмагъан.

3. Ер табили муреккеп джумлелерни бельгиленъиз:
а) Гонъюль кимни севсе, гузель онынъ олур.
б) Копек язгъа чыкъса, кемиктен сарай япаджакъ.
в) Къаернинъ тарысы онъ, о ернинъ боденеси.
г) Не еринъ агъырса, джанынъ шу ердедир.
4. Тире ишлетиледжек джумлелерни бельгиленъиз
(токътав ишаретлери къоюлмагъан):
а) Культе кельди кузь кельди.
б) Къолунъа сагълыкъ козюнъ ярыкъ.
в) Къолунъдаки битер итибарынъ битер.
г) Сув акъар къум къалыр.
5. Багълайыджылы къошма муреккеп джумлелерни бельгиленъиз:
а) Сорды-сораштырдылар, лякин бильген чыкъмады.
б) Лякин о ич бир шей айтмагъан ве танъда, партизанлар уджюм эткен вакъытта, пост башы оны атып ташлагъан.
в) Мен ойле истейим, эм ойле де олур.
г) Кетип тургъан еримизден бабам бирден токътады, биз исе чанагъа сюрюнип йыкъылдыкъ.
6. Инсаннынъ бильги даиресини кенишлетмеге ве образлы сюретте фикир этмеге ярдым эткен эсер.
а) масал; б) тапмаджа; в) лятифе.
7. Омюрдеки кулькю, шакъалы вакъиалар тасвирлеген эсер:
а) драма; б) комедия; в) трагедия.
8. Халкъ тарафындан уйдурылгъан ве агъыз-агъыздан айтылгъан эсер:
а) икяе; б) масал; в) тапмаджа.
9. Къыскъа ве кинаели эсер. Бу эсерде эм инсанлар, эм де айванлар тасвирлене.
а) масал; б) икяе; в) басня.
10. Сатыргъа болюне. Сатырдаки эджалар белли бир микъдарда олып текрарланалар ве белли бир тертипте тизилелер.
а) басня; б) шиир; в) икяе.
(Эр бир вазифе 0,5 балл)
10, 11 сыныфТест вазифелери.
1. Адамларгъа, айванларгъа аит олгъан хусусиетлерни джансыз предметлерге,
табиат кучьлерине кечирюв. Бу насыл бедий тиль вастасы?
а) джанландырув; б) метафора; в) эпитет.
2. Сатырларгъа болюне. Сатырдаки эджалар белли бир микъдарда олып текрарланалар ве белли бир тертипте тизилелер.
а) басня; б) шиир; в) икяе.
3. 1. Айтылышы ве язылышы башкъа, маналары бир я да якъын сёзлер.
2. Мана тарафындан къарама-къаршы сёзлер.
3. Аз я да сийрек (эскирген) къулланылгъан сёзлер.
4. Шиве сёзлери.
5. Тильге кирген янъы сёзлер.
а) архаизмлер; б) неологизмлер; в) синонимлер;
г) антонимлер; д) диалектизмлер.
4. Бу шиирнинъ муэллифи ким?
«Тувгъан тиль»
Къабримде мелеклер соргъу сораса,
Азраиль тилимни къач кере тораса,
«Озь тувгъан тилимде айт, манъа дермен,
Озь тувгъан тилимде йырлап. олермен…
а) У.Ш. Тохтаргъазы. б) Б. Чобан-заде. в) Э. Шемьи-заде.

5. Шиирде нокъталар ерине керек сёзюни ерлештиринъиз.
Догъдым бир эвде тёпеси чамур,
Ичинде ….олгъан нидже яш омюр,
Тюшюнди, ойланды отсыз къоранта Ольсе де бир беля, ольмей къалса да.
а) куль; б) бахтлы; в) шенъ.
6. Анги берильген фразеологизмлерден бири «беклемек» манасыны анълата? б) а) джаны янмакъ; б) козю дёрт олды; в) бурнуны сокъмакъ;
7. Исмаил Гаспринский насыл эсерлерни язгъан?
а) «Козьяш дивар» дестаныны; б) «Френкистан мектюплери» романыны;
в) «Оладжагъа чаре олмаз» пьесасы; г) «Африка мектюплери» романы;
д) «Хикяет-и Юсуф ве Зулейха» дестаныны; е) «Делилер виляети» романы.
8. Драма эсерининъ эсас хусусиети недир?
а) шахыснынъ такъдири акъкъында лакъырды;
б) монолог ве диалог;
в) шахсий ис-дуйгъулар, фикирлер.
9. Мирас дегени недир?
а) несильден-несильге авушкъан вариет;
б) фукъарелик;
в) гъайып олгъан хазине.
10. Миллий фольклор халкъкъа насыл чизгилерни ашлагъан?
а) мераметлик, джесюрлик, адалетлик, эйилик.
б) хынзырлыкъ, саранлыкъ, хиянетлик.
( Эр бир вазифе 0,5 балл)