О?т?стік Американы? географиялы? орны, зерттелу тарихы. (7сынып)

Оңтүстік Американың физикалық-географиялық орны, зерттелуі.
Мақсаты: Оңтүстік Америка мысалында «материктің географиялық орны» түсінігін әрі қарай дамыту.
Карта, атлас,кескін картамен жұмыстарын жетілдіру.
Оқушылардың өздігінен жұмыстануын қалыптастыру.
Сабақтың көрнекілігі: дүниежүзі физикалық картасы, Оңтүстік Американың физикалық картасы, атлас.
I. Ұйымдастыру кезеңі.
II. Үй тапсырмасын тексеру.
Сергітпе сұрақтар:
1. Жер шарындағы ең биік әрі суық материк қандай?
2. Антарктида материгінің ең биік нүктесі?
3. Антарктида материгінің неше пайызын мұз жауып жатыр?
4. Антарктида материгі нешінші жылы ашылды?
5. Жер шарындағы ең төменгі температура қанша?
6. Материктің ең төмен жатқан нүктесі қандай?
7. Антарктида материгінің ауданы қанша?
8. Антарктидадағы ең ірі сөнбеген жанартау?
9. Материк жағалауында кездесетін құстың ерекше түрі?
III. Жаңа сабақ.
I. Тақтаға әр өткен материктерге тән нысандар, өсімдіктер, жануарлар жазылған стикер жабыстырылады. Оқушылар картаға нысандар жазылған стикерлерді сәйкес материктерге іледі. Килиманджаро, Эйр, Бентли ойысы, Косцюшко, эвкалипт, кенгуру, Ніл өзені, Эребус жанартауы, Танганьика көлі, Сахара шөлі, Амазонка, Аконкагуа, Титикака. Соңғы үш сөз қалды.
Бұл нысандар қай материкке тән? Оқушылар сөздерді Оңтүстік Америкаға жабыстырып, сабақ тақырыбы, мақсаты ашылды.

II. Оңтүстік Американы көптеген рекордтар материгі деп атау себебі неде деп ойлайсыңдар? Бейнетаспадан Анд тауы, Амазонка өзені, Титикака көлі, Анхель сарқырамасы көрсетіледі.
1. Жер шарының ең суы мол өзені-Амазонка.
2. Дүние жүзіндегі ең биік сарқырама-Анхель.
3. Дүние жүзіндегі биік тау көлі-Титикака.
4. Дүние жүзіндегі ең ұзын тау-Анд тауы.
5. Жер шарындағы ең үлкен ойпат-Амазонка.
6. Батыс жарты шардың ең биік нүктесі-Аконкагуа.( слайд 4-7)
III. Қатесін табыңдар. Оқушылар атластарын ашып қатесін табады.
1. Экватор Оңтүстік Американы дәл ортасынан кесіп өтеді.
2. Бастапқы меридиан материктің батысын кесіп өтеді.
3. Солтүстік Америка мен Оңтүстік Американы Суэц каналы бөліп жатыр.
4. Материктің батысын Атлант мұхиты, шығысын Тынық мұхиты шайып жатыр.
5. Материктің солтүстік бөлігін Қара теңіз шайып жатыр.
6. Оңтүстік Американың ең ірі аралы-Мадагаскар.
IV. Материктің шеткі мүйістерін анықтап, кескін картаға түсіріңдер және географиялық координаттарын анықтаңдар.
Солтүстік нүктесі Гальинас 120с.е. 720б.б.
Оңтүстік нүктесі Фроуэрд 540о.е. 710б.б.
Батыс нүктесі Париньяс 50о.е. 820б.б.
Шығыс нүктесі Кабу-Бранку 70о.е. 340б.б.
Материк солтүстіктен оңтүстікке және батыстан шығысқа қарай қанша шақырымға созылып жатыр?
Солтүстіктен оңтүстікке қарай 7350 км.
Батыстан шығысқа қарай 5106 км.
Дұрыс жауаптармен салыстырады ( слайд).
V. Слайдта көрсетілген саяхатшыларды оқулықтан тауып, материкті зерттеуге қосқан үлестерін анықтап, кесте толтырады.

Зерттеушілер Уақыты Зерттеген аймақтары
IV. Қорытынды. Географиялық диктант.
1. Оңтүстік Американың аралдармен қоса есептегендегі ауданы...км
2. Оңтүстік Американың теңіз деңгейінен ең биік нүктесі...метр.
3. Материктің солтүстігінде дүние жүзіндегі ең биік ... сарқырамасы орналасқан.
4. Аралдардың ең ірісі...аралы.
5. Материктегі егіншілік орталықтарын орыс ботанигі...анықтаған.
6. Оңтүстік Америка материгі Антарктидадан... бөлінген.
V. Сыйлығымды табыңдар. 1. Антарктида ең суық материк.
2. Аустралия ең құрғақ материк.
3. Африка ең ыстық материк.
Менің сыйлығым Оңтүстік Американың ең...дәлелдейді. Ол қандай сыйлық?
Оқушылар жауабы: су.
Үйге тапсырма: § 37 (145-149 бет), кескін картамен жұмыс.