Классный час по теме Шагаа

Темазы: «Шагаа – тыва чоннун байырлалы»
Сорулгазы:
-Национал оюннарнын чамдык хевирлери-биле таныштырар;
-сагынгыр, тывынгыр чорукка, оюннарга даянып кижизитпишаан, аас чугаазын сайзырадыры- тыва чоннун хундулээчел, эвилен-элдек, сонуургак эки чанчылдарынга уругларны кижизидер;
Дерилгези: 12 амытаннарнын дурзузун сураан шак хевирин азар. Шактын бир согуну ытта, оскези хаванда ускен турар. Хуулгаазын шол, йорээл состерин бижиир.
Кыйгырыы: Чарлып болбас ыдыктыг Чанчылывыс кагбаал Сагыызын дег камнаал Салгалдарга дамчыдаал.
Шагаа-тыва чоннун Чаагай узел чанчылы-дыр,
Айнын чаазын, хуннун эртенин Алгап йорээн байыры-дыр.
Хаван чылы ховар чыл бооп,
Аас-кежиктин, амыр-тайбыннын чылы болзун!
Класс шагынын чорудууБашкынын созу Шагаа – тыва чоннун национал байырлалы. Ону шаг-шаандан тура байырлап келген. «Шаг чаагай, Шагаа чаагай» деп чоннун соглээни шын. Эрги чылды удеп, чаа чылды уткуур.
Богун клазывыс шагы Шагаа байырлалынга тураскааткан, оюн хевиринге эртер.
Оюннун чорудуу1.Шагаа болгаш тыва оюннар дугайында беседа
2.Ойнакчыларны шилиири3.Оюн:
А)1-ги 3 ойнакчыга сос тыптырарБ) 2-ги 3 ойнакчыга сос тыптырарВ) 3-ку 3 ойнакчыга сос тыптырар4.Туннел оюн5 .Супер оюн6. Корукчулерге айтырыг1-ги 3 ойнакчыга айтырыг А) Шагаанын бир езулалы:
с а н
Б) Сан деп чул? Кым чугаалаарыл?
Тайылбыр: Шагаа хунунде хун херели аалдын кодан девискээринде дээй бээри билек, аалдын ишти сан салыр. Санны салырда, баштай чээрген-биле чалбыышталдыр одапкаш, ынаар ус-саржагны салыр.Оон артышты, аъш-чем дээжизин отче салыр.
В)Артышты ортеткеш, сан салырын коргузер.
2-ги 3 ойнакчыга айтырыгА)Тыва чоннун мендилежири:
ч о л у к ш у у р у
ТайылбырБ)Санга киришкен кижи бурузу чолукшуп бараалгажырЧолукшууру дээрге, бо уеде холл тутчуп мендилежиривис дег уткалыг. Ынчалза-даа даштыкы хевири ООН ангы – улуг кижи ыяап-да аныяк кижинин холдарынын кырын орта салыр.
в) Чолукшуурун 2 кижи коргузер.
Корукчулерге айтырыг:
А)Амыр-менди солчурда чуну солчурул?
к а д а к
Б) Кадак деп чул?
- Кадак дээрге нарын торгу удазынындан кылган янзы-буру хемчээлдиг ак-кок, кок огнун угулзалар болгаш бурган дурзулуг билдингир-билдинмес кылдыр даараап каан чымчак, чиик пос.
Кадак тударда, бээр дззн кижизинге узун дургаар уш сыккаш, кадакты ажык талазын ол кижиге корундур ийи холдап тудуп , амыр-мендизин айтырып, хундуткел езузу-биле могейип, азы дискектенип ора душкеш сунар.
Узун назылыг алдар-хундулуг кадак тудуп чолукшуур.
В) Кадак сунарын 2 кижи коргузер.
3-ку 3 ойнакчыга айтырыгА) Алгаг чалбырыгй о р э э л
Б) корукчуге айтырыг:
Чажыг чажар херексел?
т о С - к а р а к
Йорээл биле тос-каракты тыпкан соонда тайылбыр кылыр:
Санны салып, чолукшуп, кадак-дадаазынын солушкан соонда унуп олурар чаа чылга йорээл салып, тос-карак-биле чажыг чажар.
Туннел оюнУш тиилекчиге айтырыг:
Тыва чем ады:
б о о р з а к
Тайылбыр:
Йорээл салып, чажыг, чалбарыг кылган соолунде, оглерге кээп шайлаар, а чемни ижип чугаалажыр, домактажыр.
Туннел.
Киржикчилерни шаннаар.