М?мкіндігі шектеулі балаларды? ата — аналарымен ж?мыс жасауды? жоспары ж?не оларды? жан?яларына ?леуметтік — психологиялы? ?олдау к?рсету

Ата – аналар жиналысын өткізудегі он құпия
( педагог үшін жаднама)
Ата – аналар жиналысы мектеп өміріндегі ең негізгі атрибут болып саналады. Оны қалайша қызықты және тартымды қылып өткізуге болады?
1.Ата – аналар жиналысын өткізу үшін өзіңе де, ата – анаға да, тиімді уақытты , сәтті күн мен ыңғайлы сағатты таңдап ал.
2.Бала тәрбиесіне қатысты маңызды ең негізігі мәселені анықтап ал. Осының негізінде ата – анамен әңгіме барысында сөйлес.
3.Ата – аналардың отыратын орнының ыңғайлы, жайлы болғанын ұйымдастыр.Мысалы : Үстел мен орындықтарды бір – бірін көріп, естіп отыру үшін дөңгелетіп қой.
4.Олар бір – бірін білмеген жағдайда есімдері жазылған визиткаларды дайындап қой.
5.Ата – аналармен бірге жиналысқа қатысушыларға ережелер дайындап қой.Мысалы : сырт киімін міндетті түрде шешуді ; Пікір талас кезінде үндемей отыруға болмайтынын ;Өзінің пікірін айтуға болатынын ; бір – бірінің тегімен немесе есімімен атауға болатынын айтуға болады.
6.Жиналысқа келген адамдардың уақытын қадірле ! Осыған байланысты регламент құр және оны сақта!
7. Жиналыс барысында ойындар ұйымдастырудың ұжымдық формаларын қолдану керек.
8.Жиналыс барысын ашық , мәжбүрсіз , тіпті де 1 кесе шәй көмектесуі мүмкін.
9.Мәселе сұрақтарды талқылаған да, өмірлік тәжірибеге және педагогикалық тәжірибеге сүйен. Ата – аналар төрағасының және мектеп кеңесінің сөздерін де ұсынысқа алуы керек.
10. Жиналыста нақты шешім қабылдауға мақсат қой!
Сәттілік тілеймін!
Ата -- аналдар жиналысындағы педагогтің өзін ұстау мәдениеті мен тәртібі.
1.Педагогқа бірінші ата – аналармен кездеспес үшін, алдын - ала өзінің
напряжениесін , үрейін түсіру қажет.
2.Тілдің , интонациясының , ымның көмегімен ата – анаға деген көңілің мен
құрметіңді көрсет.
3.Ата – аналарды түсінуге тырыс : оларды толғандыратын сұрақ пен ,
мәселелерді дұрыс ажырата біл. Оларды мектеп пен жанұя бір екенініне
сендіре біл.
4.Ата – анамен салмақты , жәй, мейірімді сөйлеуге тырыс. Барлық ата –
аналар , соның ішіндегі « қауіпті топ» - тың ата – аналары да
жиналыстан шыққан да өз баласына деген сеніммен кетсін.
5.Жиналыстың нәтижесінде ата – аналар : өз мәселесі бойынша үнемі
сізден қолдау мен үміт арта алатындай сеніммен кетуі болып табылады.
« Ерекше балалардың» ата – аналарымен өткізілетін жұмыстың тақырыптары.
№7-ші арнайы түзету мектебіндегі ақыл – ойы шама деңгейіндегі балалардың « Отбасы мектебі» ата – аналарымен жасалатын жұмыстың 2012- 2013 оқу жылына арналған жоспары.
Мақсаты : Ақыл – ойы шама деңгейіндегі балалардың ата – аналарына жүйелі түрдегі психологиялық – педагогикалық көмек көрсету.
Міндеті :1.Ата – аналардың жалпы ортасын кеңейту, ұйымдастыру кезіндегі байланысқа түсу дағдыларын тәрбиелеу, өзара түсіністікпен , бірлікке баулу.
2.Психологиялық- педагогикалық , жанұяға психо- коррекциялық көмек беру мақсатымен:
- жанұядыға баламен қарым – қатынас жасау қиындықтарын меңгеру.
- үлкендерді коррекциялық – дамытушылық аумағы барысындағы жұмыспен таныстыру.
-балаға әрекет етудің педагогикалық және психологиялық арсеналының кеңеюі.
3.АҚОД ата – аналарымен жұмыс мазмұнын анықтау.
4.Ата – аналармен жеке және топтық жұмыс формаларын апробациялау.
№ Тақырыбы Ұйымд.жұмысы мерзімі жауаптылар
1 «Сіздің балаңыздың дамуына не кедергі ? немесе не пайда?»
(балалардың психофизикалық бұзылуындағы түзете оқытудың ролі) дәріс қыркүйек Мұғалім- дефектолог
2 «Жұмыла көтерген жүк жеңіл: отбасында баламен қалай жұмыс жасау керек?» (Түзету жұмыстарын жүргізудегі байланыс танымдық, тілдік, ұсақ және жалпы моторика бойынша , демалыс (2кл), дене шыу (8 кл) Отбасылық кеңестер (жеке және топтық) Қыркүйек және керек уақытта Мұғалімдер, дәрігер, әлеуметтік педагог.
3 « Махаббатпен тәрбиелеу»( қырсығу мен тыңдамау кезіндегі модельдерді енгізіп көру,толерантты қарау мінездері) Баламен- ата – ананың қарым – қатынасын түзету бойын-ша тренинг Қазан Психологтар
4 «Жетістікке жету жолдары» -зейін дефицитін,- агрессияны меңгеру жолдары) тренинг қазан Психологтар
5 «Өзіндік өмірге балаларды қалай дайындау: тәрбиелеу құпиясы»( өзі-не қызмет ету бойынша дағдыларан ұйымдастыру.2кл
Мамандардың сабағына қатысу, баланы анасымен бірге үйрету. қараша Мұғалімдер, әлеуметтік педагог.
6 «Жаңа жылды отбасымен бірге қарсы аламыз.» «ойнаймыз, ән айту, билейміз» Үлкендермен бірге баланың жұмыс желтоқсан Педагогтар, мамандар, ата- аналар
7 І жарты жылд. « отбасы мектебі»нәтижесі «дөгелекүстел» ата - анамен желтоқсан Фомина Т:В
Оқылған дәрістер жинағы
Ата - аналармен жүргізілген жұмыстың жинағы (күнделігі)
Оқушылардың ата - аналарымен жүргізілетін жұмыстар
№ Жұмыс түрлері Жиілілігі
1 Ата - аналар жиналыстар Тоқсанына 1 рет
2 Ата – аналарға арналған дәрісхана :
2012- 2013 оқу жылы:
Оқушылардың ата – аналарын мектеп тәртібімен таныстыру
Жаңа келген оқушының ата – аналары бойынша мәлімет жинау.
« Отбасы мектебі» тақырыбына баяндама
« Сіздің балаңыздың дамуына не кедергі ? Немесе не пайдалы?» дәрістер мен тренинг
« Жұмыла көтерген жүк жеңіл : баламен қалай жұмыс жасау керек?!»
« Ортақ біздің күніміз» конкурс – сайысы.
«Жетістікке жету» баланы тыңдату мен тәрбиелеу барысындағы араласу әрекеті.
«Баланы тұрмыстық өмірге дайындау» Іс – әрекет дағдыларына үйрету
« Әкем , шешем және мен» - спорттық эстафеталар
« Жанұя мен мектеп – бала тәрбиесіндегі серіктестер»- оқыту семинары - жарысы
Тоқсанына 1 рет
І - тоқсан
ІІ – тоқсан
ІІІ – тоқсан
ІV- тоқсан

3 « Мейірім мен махаббат алаңқайы» - отбасындағы 1 күн .Жағдайын қарау. Жоспар бойынша
Қажетті жағдайда
4
Жеке сөйлесу , ата - аналарға кеңестер беру. Қажетті жағдайда

5 Сыныпта мерекелік шаралар өткізу:
«Ұстаздар құрметіне» - ата – аналар мұғаліммен тәрбиешіге мини концерттер ұйымдастырда.
«Жаңа жылды көңілді қарсы аламыз.»
«Аналар сіздерге арналады.»
«Армысың , Наурыз мерекесі»- отбасымен бірге қарсы алу
« Туған күнім – ұжыммен, ата – анаммен»- тату – тәтті жанұямыз. Жылына 1 рет
Жылына 1 рет
Жылына 1 рет
Туған күнінде
2 « а» класының оқушысы Ғайсаұлы Мухаммедтің анасымен әңгімелесудің конспектісі
Мәселе : тұрмыста өзін қамтамасыз ету
Танысу .Әңгіме басы.
Мақсаты : ата – ананың қолайсыздық жағдайларын түсіру.
Сәлемдесу. « Сізді мұқият тыңдап отырмын» деген репликамен басталады.
2.Ата – анаға сауалдар. Мақсаты : ата – анамен сөйлесу.
Мақсаты: ата – ананы сөзге тарту.
- Бала өзін қаматамасыз ете алама ?
- Жағдай кезінде сіз баланың өзіне көрсетуіне мүмкіншілік бересіз бе?
- Баланың өз міндеті бар ма?
- Баланы еңбекке қалай үйретесіз, өзі әлі келетін жұмысты бересіз бе?
- Ол міндетті қалай орындап шығады?
- Үйде ол өзін қалай ұстайды.
- Қиын жағдайдан қалай шығасыз№
3.Әрекет ету.
Анасы баланың өздігінен қамтамасыз болуын ойлайды, дегенмен оған мүмкіншілігін бермейді.
Ата – ананың тәртібіндегі ерекшеліктерді сараптау.
Арнайы жұмысты бірге орындау немесе баланың өзіне орындату.
Әр түрлі варианттарды талқылау.
Анасы өзіне жеңіл варианттарды алу ( өз төсегін жинау, қоқыс шығару, шаң сүрту), көбірек мақтап,аз ұрысу қажет.
4. Әңгімені анықтау.Нұсқаулар.
Баладағы бар қасиеттерді тану, олардың орындалуында нәтижеге жету.Баланың істі соңына дейін жеткізгеніне дейін қадағалау.Баланың өзін көрсетуіне жағдай жасау.Ең тиімді нәрсе , ұрысу емес, мадақтау екенін есте сақтау.

Ата – аналармен жұмыс жасаудағы теориялық материал.
Тұйық бала : оны қалай тәрбиелеуге болады?
Егер сіздің балаңыз тұйық болса: аз сөйлейді, үнемі адамдардан қашып жүреді, әрине бұл мәселе, және оны шешу керек.Оны қалай шешеу керек және ол неге ондай? Баланығ тұйық болуы әр нәрсеге байланысты болуы мүмкін. Ол жанұядағы жағдай, оның тәрбиесі, басқа адамдармен қатынасуы.Осы заттар баланың психикасына әсер етуі мүмкін.
Жалпы тәрбие мен жанұядағы қарым – қатынасқа көңіл бөлу қажет.Бала өзін отбасында толық мүшесі екеніне көзі жетуі керек. Оны ешкім шеттетпеуі керек. Өз туған үйі : ол сол жер, оны қуанып күтіп отырады, ешкім ренжітпейді. Бала үйде өзін қамал ішінде отырғандай сезінуі керек.
Қарым – қатынасқа көңіл бөлуі қажет. Сіз баламен араласуыңыз керек.Оның пікірін тыңдауыңыз қажет. Өз пікірі болуы қажет.Тұйық бала өзгенің айтқанына ере береді. Өз ойын айта алмайды.
Одан міндетті түрде ол не ойлайтынын сұраңыз? Оның ойының маңызды екенін айтыңыз. Оны дұрыстауға болады.Ол үшін үнемі қатынасып сөйлесіп тұруы керек. Адамдармен байланысқа түсуге қорқатынын радикальды әдістермен өзгерту қажет.
Осылардан басқа тағыда бір әдіс , өзін жүз ұпайға тиімділігін көрсетті. Өзі қорқатын нәрсені жасату.Егер бала тұйық болса, баланы анайылап көп адам жүрген жерге апарып араластыру керек.Ол тақтаға жиі шығуы керек. Ал сіз үнемі оған қолдау көрсетуіңіз керек. Оған ол өте қорқынышты болуы мүмкін , дегенмен бұл қиындықтан да сүрінбей өтеді. Өз қорқынышын меңгерген соң бала ашылады. Ортаға араласа бастайды.
Балада агрессия болу және оны түзету
Себептері Түзету әдістері
Белсенділік қозғалысы аз, физикалық жүктемесі аз Қозғалыс ойындары, спорттық эстафеталар, « көңілді минутар» сабақ арасында
Гипоқолдау, ата – аналарды жақтырмау Біріккен әрекет
Баламен эмоциялық байланысқа түсу
Жоғары тітіркендіргіш, ата – анасы жағынан шабуыл
Барлық физикалық жазалауды доғару,, кемсітпеу,.
Эталон ретінде ата – ананың тәртібін меңгеру 1 ші кезекте өз тәртібіңді дұрыста, өз эмоцияңды бақыла
Агрессияны қиғаш стимуляциялау
Ойыншақтар арасында жағымсыз ойыншықтарды болдырмау
Ертегі мен мультфилмдерді жағымды жағынан ойнату, айтып беру.
Кейіпкерлердің тәртібін талдау
Бейбітшілік шешімнің варианттарын ұсыну
Коммуникативті және дамытушылық ойындардың төменгі деңгейі Эмоциялық жағдайды түсіндіру үшін қозғалыс, сюжетті- рольдік ойындар ойнау.
Психогимнастика, мимика мен пантомимиканы көрсету, ойнау.
Баланың өз ішіндегі көңілі толмаушылық, топтағы өз орны болмауы т.с.с
Эмоциялық қатынасқа байланысты баланы ұжымдық ойынға қатыстыру.
Оның жетістігі ашылатын ойынға қатыстыру.
Отбасының әлеуметтік – мәдениеттілік статусы Тәрбие мен отбасының ортасын өзгерту.
«Эмоциялық қатынасты « Кісілендіру»
Агрессивті тәртіпті мадақтамау керек.
Іс – әрекетті дұрыстауға бар күшін салу
Әлеуметтік – экономикалық жағдайлар
Нұсқаулар
Ата – аналарға кеңестер
1.Сіз баланың олай жасамауына жағдай жасаңыз.
* Мысалы : Ата –аналар сөйлесіп жатқанда бала, үнемі екеуіне өз талабын айтып кедергі жасайды.
Ұсыныс : Бала қырсығып өз талабын мазасын алғанша күтіп отырмай, дереу тыңдаңыз. Жұмыстан келген соцң , балаға 15 минут уақытыңызды бөліп, сөйлесіңіз немесе ойнаңыз.Қасынан өтіп бара жатып өз жылылығыңызды білдіріңіз. Яғни: басынан сипап өтіңіз, немесе қолынан сипау т.б
2.Балаға өз мүмкіншілігінен жоғары талап қоймаңыз.
* Мысалы : әкесі 2 жастағы қызын шапалақпен қағып , көшеге жүгіріп шықпауын түсіндіреді.
Ұсыныс : Бала 10-12 жасқа келгенше , оны бақылаңыз, өзі қауіпті сезінгенше.
3.Үлкендер де , балалар да өздері тығырыққа тірелгенде өтірік айтады.
* Мысалы : Бала өтірік айтады.
Ұсыныс : Ата – ана бала өтірікші болып тумағанын, және оны айтуға себептер болып тұрғанын ескеру қажет.
4. Егерде дегенмен , баланың тәртібі ,сізді ашуға келтірсе, ол физикалық жазалауға тұрмайтынын білу керек.
* Мысалы : « Менің балам өлең айтқанды , қатты жыным келіп тұрады»
Ұсыныс : Реалаксация жасаңыз. Яғни : (терең дем ал, 10 – ға дейін сана, )
5. Егер де баланы жиі жазаласаңыз , бала өзі соған үйреніп кетеді.
* Мысалы : Бала өзін ұрып жібергенге дейін тоқтамай мазалайды.
Ұсыныс : Физикалық ұрудан басқа , сіз қолданып көрмеген жазалар бар.
Ата - аналарға жаднама
Көңіл адарыңыздар ! Ременьді алмай тұрып :
1.Тоқтаңыз да , бір сәтке ойланыңыз. Неліктен ол бала солай жасап тұр. Қызбалыққа салынбаңыз.
2.Ойланыңыз, сіз баладан көп нәрсе талап етіп тұрған жоқсыз ба?
3. Ойланыңыз : Мүмкін баланың жасап тұрған қылығы - бір мәселенің белгісі шығар..Оны физикалық күштен бұрын , қолдауға тырысыңыз.!!
СӘТТІЛІК ТІЛЕЙМІЗ!!!