Н?тижеге ба?ыттап о?ыту та?ырыбында?ы педагогикалы? ке?ес материалы
Н‰тижеге баCыттап, саралап оKыту арKылы білім сапасын к™терудегі педагогикалыK aжымныS жaмысы.
Саралай оKыту ‰рекеті – білім алуCа баCыттаCан ‰рекет. Ол ™з бетінше ‰рі мaCалімніS жетекшілігімен ж_зеге асады. Біз басшылыKKа алып отырCан саралай оKытудыS ж_йелік негізін Б. Ананьев, Л. Выготский, А. Леонтьев, С. Рубинштейн т.б. Cылымдар жасаCан. Ал бастауыш мектеп кезендегі оKу ‰рекеті Ш. Аманашвилли, В. Давыдов, Л. Занков зерттеулерінде Kарастырылады. Саралай оKытуды aйымдастыру арKылы баланыS ойы абстрактіден наKтыCа Kарай ™рлейді, ілімдік ойлауы Kалыптасады. ОKушы дамуыныS негізгі болып табылатын ‰рекет, оKу ‰рекеті ‰рбір сабаKтыS ™зегі деп т_сіну керек. Саралай оKытуды aйымдастыру арKылы бала аKыл-ой деSгейі мен белсенді ‰рекеті арKасында репродуктивті емес ™німді н‰тижеге жетеді.
ЖоCарыдаCы таKырыптаCа педагогикалыK кеSестіS маKсаты:
ПедагогикалыK aжымныS сабаKта саралап оKыту ‰дістері арKылы ‰р оKушыныS мемлекеттік стандарт деSгейде білім алуына кепілдік беріп, Kабілетіне с‰йкес жаCдай жасауды баKылау;
ДеSгейлік жaмыстарды жеке тaлCаCа баCыттай отырып, п‰нге деген KызыCушылыCын арттыруды сыныптан тыс сабаKтар мен _йірмелерде Kолдану м_мкіндіктерін байKау;
оKытуда саралау ж‰не жіктеуді Kамтамасыз етіп, оKушылардыS танымдыK Kабілеттерін дамыту жaмыстарын аныKтау.
ПедагогикалыK кеSес таKырыбына орай педагогкиалыK aжыммен келесідегідей жaмыстар ж_ргізілді.
· сабаKтарда саралап оKытуды баKылау маKсатында педагогикалыK aжымныS сабаKтарына Kатысылды;
· п‰н мaCалімдерімен дарынды ж‰не _лгерімі т™мен оKушылармен жaмыс жоспарлары жасалды;
· п‰ндік апталыKтардыS, сыныптан тыс шаралардыS саралап оKытуCа ‰сері бойынша байKаулар жасалынды;
· педагогикалыK aжымнан деSгейліп оKытудыS Kолданылуы туралы сауалнама алынып, Kорытындысы шыCарылды.
· мектеп оKушыларынан сауаланамалар алынып, сараптама жасалды.
Саралап деSгейлеп оKыту оKушыныS ой-™рісініS дамуына тигізер пайдасы ™те зор, себебі оларды Kолдану сабаK н‰тижесін, сапасын, оKушылардыS п‰нге KызыCушылыCын арттырады. €сіресе оKушылардыS ™здігінен танып, іздену іс-‰рекеттерін меSгертуді талап етеді. ДеSгейлеп оKыту технологиясыныS маKсаты болып білім алушыныS жеке басыныS дара ж‰не дербес ерекшеліктерін ескеріп, олардыS ™з бетінше ізденуін арттырып, шыCармашылыCын Kалыптастыру табылады. €рбір оKушы ™зініS даму деSгейінде оKу материалын меSгергенін Kамтамасыз етуі керек. ДеSгейлеп оKыту деSгейлік тапсырмалар арKылы іске асады. Себебі сабаKтыS ерекшелігі ж‰не оныS тиімділігін арттырудыS негізгі т‰сілдерініS бірі-оKушыларCа арналCан деSгейлік тапсырмалар орындау.
ПедагогикалыK кеSес маKсатына орай шыCармашылыK топтар аныKталды. ШыCармашылыK топKа арналCан тапсырмалар:
№1 топ. «ЖаSалыK жаршылары» ‰дісі
«Т‰уелсіз мектеп басылымын» Kaрастыру. Jажетті с™здер мен с™з тіркестерін Kолданып, «Саралап оKытудыS-инновациялыK т‰сілдері» таKырыбында маKала жазу. Jажетті тірек с™здер aсыну.
Керекті с™здер: орындауCа Kaлшынысы, Видеоролик, к™Sіл к_йі, таSдаулы, оSтайландыруCа м_мкіндік, ‰рбір оKушы тапсырма, жаkандандыру инновациялыK т‰сіл, ™здігінен дамуы, жеке тaлCаCа айналуы, ЕуропалыK білім стандарт, _й тапсырмалары, KашыKтан оKыту, ‰лемдік оKыту деSгей,
рейтинг-aпай – балл жинау, келесідегідей тапсырмалар.
№2 топ. «Jос шеSбер ж‰не сыртKа» ‰дісі.
Берілген aCымдарды н‰тижеге баCыттап, саралап оKытудаCы маSыздылыCына орай шеSбердіS ішіне ж‰не ортасы мен сыртына Kарай орналастыру.
`Cымдар: ынтымаKтастыK, жаппай сaрау, бейімділгі, жеке-дара ерекшеліктері, тиімді стратегиялар, мaCалімніS к_нделікті ізденісі, сабаKKа мaKият ‰зірлену, формативті баCалау, рейтинг-aпай – балл жинау, Kабілетіне сену, стандартты меSгерту, _й тапсырмасын деSгейлеу, оKушыны ынталандыру, мaCалімніS т_сіндіруі, KызыKты тапсырмалар, монологтыK жауаптар, танымдыK тапсырмалар, іскерлік ойындар, тапсырмаларды ™з бетімен орындау, баCыт беру, баяндау, Kабілетті оKушыларды оKыту.
№3 топ. «БаспалдаK» ‰дісі.
МаSыздылыCына орай баспалдаKтарCа орналастыру.
Жеке карточкалар беру, реферат жазу, Cылыми-зерттеу жaмыстарын беру, арнаулы жоспар, ‰р оKушыныS білім д‰режесін зерттеп отыру, сабаKтарда рефлексия ж_ргізу, кері байланыс орнату, ата-аналармен байланыс жасау, сыныптан тыс _йірмелер мен шараларды ™ткізу, зияткерлік ойындар ™ткізу, п‰ндік немесе сыныптыK кіші олимпиадалар aйымдастыру, диагностика жасау.
№4 топ. «МaCалім тaлCасы» модель Kaрастыру.
«Н‰тижеге баCыттап, саралап оKытудаCы мaCалімніS тaлCасы» таKырыбында модель Kaрастыру. МaCалім Kандай болу керек? (Суретпен, кестемен, сызбамен беруге болады)
ШыCармашылыK топтардыS жауаптарын тыSдау ж‰не талKылау.
ПедагогикалыK кеSес таKырыбына орай педагогикалыK aжымнан ([ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ] сайтынан) сауалнама алынды.
№1 сауалнамаCа 1-5 дейінгі баCалау Kою aсынылып, келесідегідей баCыттар берілді: мaCалімдердіS сабаKта деSгейлік тапсырмаларды ж_йелі Kолдануы, деSгейлік тапсырмалар рейтинг-aпай – балл жинау ‰дісімен баCаланатынын ескеруі, оKушыныS ™з Kабілетіне сенуіне жаCдай туCызуы; оKушылардыS сабаK барысында бірнеше деSгейде жaмыс жасауына м_мкіндік туCызу; жеSілден KиынCа, Kарапайымнан к_рделіге Kарай сатылы т_рде орындалатын жaмыстарды ойластыруы; деSгейлік жaмыстар арKылы оKушыны ынталандыруы; саралап оKытуда п‰нге KызыCушылыCын ж‰не таным белсенділігін арттыруы Kай д‰режеде.
Сауалнама н‰тижесінде т™мендігідей диаграмма шыCарылды:
13 EMBED MSGraph.Chart.8 \s 1415Диаграммадан байKалCандай сауалнаманыS бірде бір баCыты «5» aпай жинамады. Ендеше, мектеп aжымына н‰тижеге баCыттап саралап оKытудыS маSыздылыCын ж_йелеу Kажеттілігі туындауда. Сауалнамада берілген баCыттар бойынша келесідегідей Kорытынды шыCарылды: п‰н мaCалімдерініS тапсырмаларды жеSілден KиынCа, Kарапайымнан к_рделіге Kарай сатылы т_рде орындалатын жaмыстарды ойластыруын (4,5), оKушыныS ™з Kабілетіне сенуіне жаCдай туCызуын (4,4) біршама жаKсы деSгейде екендігін байKатса; орта н‰тижені деSгейлік жaмыстар арKылы оKушыны ынталандыруы, (4,2) деSгейлік тапсырмаларды ж_йелі Kолдануы, (4) саралап оKытуда п‰нге KызыCушылыCын ж‰не таным белсенділігін арттыруы (4) баCыттарын к™рсетті. Т™мен н‰тижені деSгейлік тапсырмалар рейтинг-aпай – балл жинау ‰дісімен баCаланатынын ескеруі, оKушылардыS сабаK барысында бірнеше деSгейде жaмыс жасауына м_мкіндік туCызу баCыттары аныKталды. Мaндай н‰тижемен біз білімді жаттанды т_рде алатын, ойын д‰лелдеп, тaжырым жасай алмайтын, к™пшілік арасында ™з к™зKарасын жеткізуде Kиналатын, білімге бейтарап Kарайтын оKушылар даярлаймыз. Ендеше п‰н мaCалімдеріне ‰лемдік озыK білім ж_йесінде сабаKтарда Kолданып отырCан рейтингтік баCалау мен формативті баCалауды енгізіп, сол арKылы оKушылардыS оKудыS Kандай сатысында тaрCанын, Kандай баCытта даму керектігін ж‰не Kажетті деSгейге Kалай жету керек екендігін білетін жaмыс т_рлерін aйымдастыруымыз керек.
ПедагогикалыK кеSес таKырыбына орай мaCалімдерден №2 сараптама кестесі алынды. Сараптама кестеге тиістіні белгілеу _шін келесідегідей параметрлер aсынылды:
Саралап оKыту арKылы оKушыныS ™з білімін баCалай білуіне жетелеу;
ДеSгейлік оKытуда с™зжaмбаKтар, KызыKтыратын тапсырмалар Kолдану;
ДеSгейлеп оKытуда жaптыK ж‰не топтыK форманы да пайдалану;
Іскерлік ойындар мен трениентерді деSгейлеп ж_ргізу;
Сыныптан тыс ж‰не _йірме жaмыстарында ж_йелі Kолдану;
КарточкалыK тапсырма арKылы ж_ргізу, _немі н‰тижесін хабарлау.
БаCыттар
жиі
кейде
сирек
Саралап оKыту оKушыныS ™з білімін баCалай білуіне жетелеймін
8
10
ДеSгейлік оKытуда с™зжaмбаKтар, KызыKтыратын тапсырмалар Kолданамын
13
3
2
ДеSгейлеп оKытуда жaптыK ж‰не топтыK форманы да пайдаланамын
11
6
1
Іскерлік ойындар мен трениентерді деSгейлеп ж_ргіземін
2
12
4
Сыныптан тыс ж‰не _йірме жaмыстарында ж_йелі Kолданамын
8
10
КарточкалыK тапсырма арKылы ж_ргіземін, _немі н‰тижесін хабарлаймын
13
4
1
Сауалнама н‰тижесін диаграммамен к™рсетсек:
13 EMBED MSGraph.Chart.8 \s 1415
Диаграммадан байKалCандай сауаланамадан келесідегідей Kорытынды шыCарылды: саралап оKытуда мaCалімдер неCaрлым жиі Kолданатын т‰сілдер с™зжaмбаKтар, KызыKтыратын тапсырмалар Kолдану, жaптыK ж‰не топтыK форманы пайдалану баCыттарын белгілесе, «кейде» деген баCыт бойынша к™п іскерлік ойындар мен трениентерді деSгейлеп ж_ргізу ж‰не сыныптан тыс, п‰ндік _йірме жaмыстарында ж_йелі Kолдану баCыттары басым болды. Дегенмен, сауалнама н‰тижесінде сирек Kолданатын т‰сілдердіS болуы да мектеп aжымында саралап оKытудыS маSыздылыCын жетілдіру Kажеттілігін байKатты. АктуалдыCы – деSгейлеп – саралап оKытудыS басты сипаты – маKсатты н‰тиже. JоCам талабы да – н‰тижелі оKушы даярлауда болып отыр. СондыKтан педагогикалыK aжымCа оKушылардыS жеке тaлCасын зерттей оKытуды дамыту Kажеттілігі туындап отыр. Егер ‰р мaCалім к_нделікті сабаKKа жан-жаKты даярланып, ертеSгі к_ні Kай оKушымен Kандай жaмыстар ж_ргізуді к_нделікті Kарастырып, ж_йеліп отырса, оKушылардыS п‰нге деген Kaлшыныстары, мaCалім еSбегіне деген Kaрмет, ™зіне сенімділік пайда болады.
Осы маKсатпен мектеп оKушыларынан педагогикалыK кеSес таKырыбына сай сауалнама алынып, тиістіні белгілеуі aсынылды:
ОларCа сабаKтарда жеке тапсырмалар берілуі, KабілеттердіS ескерілуі, KызыKтыратын тапсырмалар aйымдастырылуы, п‰нге KызыCушылыCын арттыратын тапсырмалардыS болуы, саабKта ж‰не _йде ™з бетімен орындай алатын тапсырмалар болуы, іскерлік ойындар мен KызыKты жaмыстар ж_ргізілуі. СауалнамаCа орта буыннан ж‰не жоCарCы буыннан 8,10,11-сынып оKушылары Kатысты. Сауалнама н‰тижесініS кестесі:
БаCыттар
жиі
кейде
сирек
СабаKтарда жеке тапсырмалар беріледі
9
21
СабаKтаCы тапсырмаларда оKушылардыS Kабілеттері ескеріледі
23
4
3
JызыKтыратын тапсырмалар сабаKтарда Kолданылады.
13
15
2
Тапсырмалар меніS п‰нге KызыCушылыCымды арттырады.
16
11
3
СабаKтарда ж‰не _йде ™з бетімше жасай алатын тапсырмалар беріледі.
17
9
2
СабаKта іскерлік ойындар мен KызыKты жaмыстар ж_ргізіледі.
10
18
3
ДиаграммалыK к™рсеткіш т_рінде KарастырсаK:
13 EMBED MSGraph.Chart.8 \s 1415ОKушылар ™з сауалнамаларында неCaрлым «жиі» ретінде тапсырмаларда оKушылардыS Kабілеттері ескерілетіні (23) белгіленсе, «Кейде» деген aпайдан жеке тапсырмалар беруді (21) белгілеген. Содай-аK, іскерлік ойында мен KызыKты жaмыстар (18) екені аныKталды. БарлыK баCыттар бойынша «сирек» жауаптары кездеседі. СондыKтан п‰н мaCалімдеріне оKушыныS ™з Kабілетіне, болашаCына сенуіне, ынталандыруCа, оKушы мен оKытушыныS ынтымаKтастыK Kарым-Kатынасына, оKушыныS ™з білімін баCалай білуіне баCытталCан тапсырмалар ж_йесін ж_йелі енгізу Kажет.
ОKушылардыS Kай п‰ндерден деSгейлік тапсырмалар aйымдастыратынын аныKтау маKсатында с‰йкестік тестілеуі алынды. Келесідегідей баCыттар Kамтылды: жеке тапсырмалар жиі берілетін, JызыKты тапсырмалар aйымдастылатын, KызыKтыратын жaмыстар берілетін, Kай п‰ннен тапсырмаларды ™з бетіммен жасай алатынын, оKушы белсенділігі мен сенімін арттыратын тапсырмалар Kолданылатын п‰ндер бойынша жауаптарын жазды.
баCыттар
П‰ндер ж‰не к™рсеткіші.
математика
JазаK тілі
‰дебиет
химия
информатика
физика
АCылшын тілі
география
тарих
Орыс тілі
биология
БарлыK п‰ндер
Жеке тапсырмалар жиі берілетін п‰н
14
11
6
3
1
6
1
3
5
3
3
JызыKты тапсырма aйымдастылады
12
6
2
1
3
2
10
1
2
1
4
Тапсырмалар мені KызыKтырады
8
2
2
4
1
3
3
7
5
2
3
Тапсырманы ™з бетіммен орындаймын
5
4
3
2
1
1
3
2
3
11
Белсенділігімді, сенімімді арттырады
9
7
5
2
2
2
1
4
Жеке тапсырмалар жиі берілетін п‰ндер ретінде оKушылар математика, KазаK тілі п‰ндерін, KызыKты тапсырмалар aйымдастырылатын п‰ндер ретінде математика, география п‰ндерін, тапсырмаларды ™з беттерімен орындай алатын п‰ндер ретінде барлыK п‰ндерді атаса, сабаKта белсенділіктері мен ™здеріне деген сенімділіктерін арттыратын п‰ндер ретінде математика, KазаK тілі п‰ндері жазылCан. ОKушылар жоCарыдаCалар сaраKтар бойынша ішінара аталCан п‰ндер KазаK ‰дебиеті, химия, физика, аCылшын тілі, тарих, биология сабаKтарын к™рсеткен. СондыKтан, п‰н мaCалімдеріне деSгейлеп-саралап оKытудыS тaлCа Kажеттіліктерін KанаCаттандыруCа ж‰не оны дамытуCа ыKпалын аныKтау ж‰не инновациялыK ‰діс-т‰сілдерді жетілдіру м_мкіндіктерін Kарастыру керек.
Сыныптан тыс жaмыстар мен п‰ндік _йірмелер білім к™рсетудіS ‰діл сайысына м_мкіндік береді. Jырк_йек, Kазан, Kараша айларында тіл сабаKтарынан, дене шыныKтыру, математика, физика сабаKтарынан п‰ндік апталыKтар aйымдастырылды. АпталаKтардыS жоспарларында ж‰не ™ткізілген шаралардан деSгейлеп оKытудыS м_мкіндіктері байKалды. АпталыKтарда жекеленген оKушылардыS Kабілеттерін дамытатын, жетілдіретін тапсырмалар ж_йесі KарастырылCан. Дене шыныKтыру п‰нінен «к™Sілді старт», жанaялыK сайыс ™ткізілсе, математикадан aйымдастырылCан «KызыKты KоSырау кезіндегі ойындар», «KызыKты с™зжaмбаKтар мекені», «кім тапKыр?», «Миф» KабырCа газетініS сайысы, «ЛогикалыK есептер мекені», «Зейінділер мен зерделілір» атты танымдыK ойындарCа оKушылар белсенділікпен Kатысып, п‰н мaCалімдері олардыS п‰нге деген тaраKты KызыCушылыCын тудыра білді.
ПедагогикалыK кеSеске даярлыK кезеSінде мектеп aжымынан Кембриждік мaCалімдер жетілдіру курстары баCдарламасы бойынша Kуатты педагогикалыK Kaралдарды Kолданып (7 модуль) жасалCан жоспарлары тексерілді. П‰н мaCалімдері ЖaмаCaлова А.М., Отарбаева Р.Ч., Жампеисов Е.Т., Жампеисова К.И. сондай-аK, т‰жірибе кезеSінде зерттеу тобы Kaрамына кірген Ахметова Ш.J., Турсиянова Н.А., Таукенов Р., Абенова А.€., Шоматова €.А., Азылханова А.Б. ™з сабаKтарында деSгейлеп оKытудыS инновациялыK т_рлерін іс-т‰жірибелеріне модульдарCа ыKпалдай кіргізе білді. Зерттеу сабаKтарыныS (Lessu stady) тиімділігі аудандыK семинарда к™рсетіліп, талKыланды. БолашаKта осы баCыттаCы жaмыстарды жалCастыру арKылы деSгейлеп-саралап оKытудыS тaлCа Kажеттіліктерін KанаCаттандыруCа ж‰не оны дамытуCа ыKпалын аныKтауды ж_йелеу керек.
ПедагогикалыK кеSес таKырыбына орай педагогикалыK aжымныS сабаKтарына Kатысылды. Шоматова €.А. 10-сыныпта ™ткізілген «Спорт» таKырыбындаCы сабаCында мaCалім оKытудыS жаSа т‰сілдерін АКТ арKылы aтымды Kолданып, сабаK маKсатыныS толыK орындалуына баCытталCан жaмыс т_рлерін aтымды ж_ргізді. ОKушыныS шыCармашылыK жеке тaлCасын KалыптастыруCа ж‰не ынтасын дамытудаCы деSгейлеп оKытуды басты назарда aстады. Сынып оKушыларыныS сабаKKа т_гелдей KызыCушылыKпен ж‰не белсенділікпен Kатысуын Kамтамасыз етіп, жекеленген, топтыK, фронтальды оKыту т_рлерін Kолданды. ДидактикалыK с‰ттер сабаK тыCыздыCын барынша арттырып, п‰нді сапалы меSгертуге ‰сер етті. ОKушыларды шыCармашылыKKа баулуда таKырыптыK-к™рнекілік, жартылай іздену ‰дістері пайдаланылды. СабаK мазмaнын байыта отырып, саралап оKытуда оKушылардыS таным Kабілеттерін арттыруCа баCытталCан ауызша монологтыK с™йлеу, диалогKа т_су, тиісті тілдік Kолданыстарды Kою, аударма жасау жaмыстары ж_ргізілді. Дегенмен, мaCалімге 10-сынып оKушыларыныS м_мкіндіктерін ескере отырып, ™зіндік зерттеу жaмыстарын сабаKтарCа Kолдану Kажеттілігі байKалды. 11-сыныпта ™ткізілген «Етістік тaлCалары» сабаCында €сел АсKарбековна теориялыK материалдыS практикада KолдануCа баса назар аударып, н‰тижеге баCытталCан оKу т‰сілдерін сабаK бойында ‰р оKушыCа жеке тапсырмалар берумен, олардыS ™здік жaмыстармен айналысуын aйымдастырып, таратпа материалдар арKылы ж_ргізді. Жaмыстар аCылшын тілінен оKушылардыS арнайы оKу даCдыларын дамытуCа, білімді жинаKтауCа баCытталды. ПрезентациялыK слайттар aтымды Kолданылып, тапсырмалардыS бірте-бірте к_рделене т_суін, жекеленген жaмыстардыS басымдылыCын арттыру тиімді ж_ргізілді. 6-сыныпта ™ткізіген «ТаCам т_рлері» таKырыбындаCы сабаKта оKушыныS білім сапасыныS дамуын, логикалыK ойлауын, даCдысын Kамтамасыз етуге баCытталCан «ойды жалCастыру», с™йлемді салыстыру, берілген суреттерді _ш баCанCа б™ліп орналастыру жaмыстарын оKушылар KызыCушылыKпен орындады. МaCалім тапсырмалардыS деSгейлік болып берілуі оKушылардыS ™з бетімен жaмысты н‰тижелі орындалуын Kамтамасыз ететінін ескере отырып жaптарCа дaрыс жауаптарды таSдау, с™здер мен с™з тіркестерін б™ліп орналастыру, м‰тінді Kолданып жазба жaмыстарын жасау aтымды ойластырылды. ОKушыларCа _й тапсырмасын деSгейлеп беру арKылы оKу ж_ктемесін оSтайландыруCа м_мкіндік туCызды. 9-сыныпта ™ткізілген «Интернетті Kолдану» таKырыбындаCы сабаKта €сел АсKарбекKызы барлыK жaмыстар оKушылардыS жеке бас ерекшеліктерін, Kабылдау м_мкіндіктерін есескеріп, _лгерімі т™мен оKушыларды _немі назарда aстады. СабаK маKсатына сай оKушыларды aйымдастырудыS барлыK формаларын aтымды Kолданып, Kосымша м‰ліметтер арKылы сабаK мазмaнын байытып оKушылардыS KызыCушылыCын туCыза білді. ОKушыларCа берілген тапсырмалар олардыS біліктілігі мен даCдысын дамытуCы баCытталып, диалогKа т_су, конструкцияны дaрыс Kaру, с™йлем Kaру, сaраKтарCа жауап беру жaмыстары ж_ргізілді. Дегенмен, мaCалімге деSгейлеп оKыту т_рлерін Kолдануда неCaрлым оKушыныS белсенді ‰рекетін жетілдіруге баCытталCан жaмыс т_рлерін, сондай-аK косымша шыCармашылыK деSгей талаптарынан тaратын тапсырмалар ж_йесін Kарастыру Kажеттілігі байKалды.
€р тарау бойынша дaрыс KaрастырылCан деSгейлік тапсырмалар сапалы білім негізі бола алады, ™йткені ол оKушыныS білім сапасыныS дамуын, логикалыK ойлауын, даCдысын Kамтамасыз етеді. Мaндай тапсырмаларды п‰н мaCалімдері Турсиянова Н.А., Абенова А.€., Жампеисов Е.Т. aтымды Kолдана алатындары байKалды. МaCалімдер Ченваева З.J., Ахметова Ш.J. , Таукенов Р.Т. оKушылардыS шыCармашылыK Kабілеттерін дамытатын жaмыстарCа баса назар аударып, Kабілетті оKушылар дер кезінде аныKталып, оларды дамытуCа жаCдайлар жасай біледі. Дегенмен, деSгейлік жaмыстарды ж_ргізуде оKушы Kабілеттерін ескеру арKылы сабаKта инновациялыK т‰сілдерді Kолдану Kажеттілігі Дамухан М., Бисатова B.Ш., АйтKазина А.К. жетілдіру керек. МaCалімдер арасында деSгейлік жaмыстар арKылы оKушыны ынталандыдыратын мaCалімдер Жампеисов Е.Т., Мейменбаева €.Ж., Азылханова А.Б., Турсиянова Н.А., Касенова Г.Е., Нaрсалова Н.J., Нaрсалова М.J., Абенова А.€. т‰різді мaCалімдерді атауCа болады. Мaндай жaмыстарды Раджанова Ж.Р., Шоматова €.А., АйтKазина А.К. ‰лсіз екені байKалды. ДеSгейлеп, саралап оKытудыS н‰тижелі жолды _й тапсырмасыныS деSгейлеп берілуі. ЖаKсы ойластырылCан _й тапсырмасы оKушылардыS ж_ктемесін оSтайландыруCа м_мкіндік туCызып, олардыS білімді игеруге деген ынтасын арттыра т_седі. Мaндай тапсырмаларды KазаK тілі, ‰дебиет, алгебра сабаKтарынан к™руге болады, ал п‰н мaCалімдері Бисатова B.Ш., Дамухан М., Раджанова Ж.Р., Касенова Г.Е., Нaрсалова Н.J. _й тапсырмаларын aйымдастырудыS тиімді жолдарын жан-жаKты Kарастыру Kажет. Н‰тижеге баCыттап саралап оKытудыS таCы бір aтымды жолы оKушылардыS оKу KызметтерініS н‰тижелері ‰діл баCалау арKылы оларда с‰тсіздік, KорKыныш, мазасыздыK сезімі жою болып табылады. Мaндай жaмыстар Kазір ‰лемдік білім беруде формативті баCалау т_рлерін Kолдану мен рейтингтік-aпай балл жинау ‰дістері арKылы ж_зеге асырылуда. ОKушы сабаK барысында ™зініS ‰р Kадамын жіті Kарастыра отырып, ™зініS Kай деSгейде тaрCанын есепке алады. Ж_йелі ж_ргізілген мaндай жaмыстардан соS оKушылар ‰р сабаK сайын табыс критерийлерін Kaра алатын болады. Мaндай жaмыстарды Таукенов Р., Турсиянова Н.А., Абенова А.€., Раджанова Ж.Р., ЖaмаCaлова €.М., Отарбаева Р.Ч. т‰різді мaCалімдер aтымды Kолдануда. Дегенмен, педагогикалыK aжымCа бaл т‰сілді тереSірек Kарастырып, п‰нді сапалы меSгертуде тиімді болу жолдарын жетілдіру керек. СабаKтарда оKушылардыS бірнеше деSгейде жaмыс жасауына м_мкіндік туCызатын мaCалімдер Абенова А.€., Отарбаева Р.Ч., Турсиянова Н.А. екендері байKалса, басKа мaCалімдерде мaндай жaмыстар ‰лссіз ж_ргізілетіні байKалды.
Н‰тижеге баCыттап, саралап оKыту барысында оKушылардыS танымдыK процестерді тани білуіне баCытталCан жеке бас икемділігі мен Kабілеттерін зерттеу ‰дістері ж_йеленеді. Н‰тижесінде олимпиада, конференция ж_лдегерлері, шыCармашылыK жaмыстардыS жеSімпаздарыныS саны артады. Мектеп aжымында оKушыларды сабаK барысында, сыныптан тыс шаралар мен _йірме жaмыстарында кіші олимпиадалар мен шаCын зерттеу жaмыстарын ж_ргізу ‰лсіз ж_ргізілуде, к™бінесе сабаKтарда рефераттар жазу ж‰не KорCаумен шектелуде, сондыKтан мектеп aжымында осындай жaмыстарды жоспарлап, іс-т‰жірибеге енгізу керек.
№1. Керекті с™здер: орындауCа Kaлшынысы, Видеоролик, к™Sіл к_йі, таSдаулы, оSтайландыруCа м_мкіндік, ‰рбір оKушы тапсырма, жаkандандыру инновациялыK т‰сіл, ™здігінен дамуы, жеке тaлCаCа айналуы, ЕуропалыK білім стандарт, _й тапсырмалары, KашыKтан оKыту, ‰лемдік оKыту деSгей, рейтинг-aпай – балл жинау, келесідегідей тапсырмалар.
№1. Керекті с™здер: орындауCа Kaлшынысы, Видеоролик, к™Sіл к_йі, таSдаулы, оSтайландыруCа м_мкіндік, ‰рбір оKушы тапсырма, жаkандандыру инновациялыK т‰сіл, ™здігінен дамуы, жеке тaлCаCа айналуы, ЕуропалыK білім стандарт, _й тапсырмалары, KашыKтан оKыту, ‰лемдік оKыту деSгей, рейтинг-aпай – балл жинау, келесідегідей тапсырмалар.
№2. `Cымдар: ынтымаKтастыK, жаппай сaрау, бейімділгі, жеке-дара ерекшеліктері, тиімді стратегиялар, мaCалімніS к_нделікті ізденісі, сабаKKа мaKият ‰зірлену, формативті баCалау, рейтинг-aпай – балл жинау, Kабілетіне сену, стандартты меSгерту, _й тапсырмасын деSгейлеу, оKушыны ынталандыру, мaCалімніS т_сіндіруі, KызыKты тапсырмалар, монологтыK жауаптар, танымдыK тапсырмалар, іскерлік ойындар, тапсырмаларды ™з бетімен орындау, баCыт беру, баяндау, Kабілетті оKушыларды оKыту.
№2. `Cымдар: ынтымаKтастыK, жаппай сaрау, бейімділгі, жеке-дара ерекшеліктері, тиімді стратегиялар, мaCалімніS к_нделікті ізденісі, сабаKKа мaKият ‰зірлену, формативті баCалау, рейтинг-aпай – балл жинау, Kабілетіне сену, стандартты меSгерту, _й тапсырмасын деSгейлеу, оKушыны ынталандыру, мaCалімніS т_сіндіруі, KызыKты тапсырмалар, монологтыK жауаптар, танымдыK тапсырмалар, іскерлік ойындар, тапсырмаларды ™з бетімен орындау, баCыт беру, баяндау, Kабілетті оKушыларды оKыту.
№3. №3 топ. «БаспалдаK» ‰дісі.
МаSыздылыCына орай баспалдаKтарCа орналастыру.
Жеке карточкалар беру, реферат жазу, Cылыми-зерттеу жaмыстарын беру, арнаулы жоспар, ‰р оKушыныS білім д‰режесін зерттеп отыру, сабаKтарда рефлексия ж_ргізу, кері байланыс орнату, ата-аналармен байланыс жасау, сыныптан тыс _йірмелер мен шараларды ™ткізу, зияткерлік ойындар ™ткізу, п‰ндік немесе сыныптыK кіші олимпиадалар aйымдастыру, диагностика жасау.
№4 топ. «МaCалім тaлCасы» модель Kaрастыру.
«Н‰тижеге баCыттап, саралап оKытудаCы мaCалімніS тaлCасы» таKырыбында модель Kaрастыру. МaCалім Kандай болу керек? (Суретпен, кестемен, сызбамен беруге болады)
№3 топ. «БаспалдаK» ‰дісі.
МаSыздылыCына орай баспалдаKтарCа орналастыру.
Жеке карточкалар беру, реферат жазу, Cылыми-зерттеу жaмыстарын беру, арнаулы жоспар, ‰р оKушыныS білім д‰режесін зерттеп отыру, сабаKтарда рефлексия ж_ргізу, кері байланыс орнату, ата-аналармен байланыс жасау, сыныптан тыс _йірмелер мен шараларды ™ткізу, зияткерлік ойындар ™ткізу, п‰ндік немесе сыныптыK кіші олимпиадалар aйымдастыру, диагностика жасау
Тамыз айында ™ткізілген педагогикалыK кеSес KаулысыныS орындалуы турады.
ПедагогикалыK aжымCа оKушылардыS функционалдыK сауаттылыKтарын арттыру маKсатында шыCармашылыK Kaзіреттілікті пайдалана отырып, білім сапасын жетілдіру Kаулысы бойынша aжым жaмысы тексерілді. ФункционалдыK сауаттылыK оKу, жазу, математикалыK даCдыны дамыту жолдарын Kарастыру болCандыKтан барлыK сыныптардан баKылау, тест, жазба жaмыстары алынды. Орта буынCа ™ткен 5-сынып оKушыларыныS математикадан баKылау жaмысыныS Kорытындысы бойынша оKушылар 88% _лгерім, 54% білім сапасын байKатты. ООД 58%-ы Kaрады. ОKушылар б™ліндіні б™лшек т_рінде жазу, бaрыс б™лшекті аралас санCа айналдыру, теSдеу шешу, б™лшекті KысKарту тапсырмаларын жаKсы деSгейде орындаCанмен, б™лшектерді еS кіші, еS _лкен ортаK б™лімге келтіру тапсырмаларынан Kателер жіберген. Бейінді оKытудаCы 10-сынып оKушылары 80% _лгерім, 60% білім сапасын, ООД 60% Kaрап стандарттыS жеткілікті деSгейін байKатты. 10-сынып оKушылары тригонометриялыK ™рнектерді ыKшамдау, Kарапайым теSдеулер шешу, біртектес тригонометриялыK теSдеулер шешу тапсырмаларын жаKсы орындаCанмен, тригонометриялыK формуланы т_рлендіру арKылы шешілетін теSдеулерден ж‰не осындай теSсіздіктерден Kателер жіберген. Негізгі орта мектеп курсын аяKтаушы 9-сынып оKушылары математикадан алынCан жазба жaмысыныS н‰тижесінде 88% _лгерім, 58% білім сапсын к™рсетті. ОKушылар арифметикалыK прогрессияныS бірінше м_шесін, айырмасын, Kосындысынтабу, берілген тізбектердіS прогрессия болатынын д‰лелдеу тапсырмаларын жаKсы меSгергендерін байKатты. Алайда, сынып оKушылары геометриялыK прогрессияны ж_йемен шешу арKылы белгісіз элементтерін табу жaмыстарынан Kателер жіберген. Осы сыныптан алынCан биология п‰нінен алынCан баKылау н‰тижесінде оKушылар МендельдіS KолданCан ‰дісі, жыныс хромосомалары, маргон теориясы, ген, генетип, фенотип таKырыптарынан берілген тапсырмаларды жаKсы деSгейде орындаCанмен, мендель заSдарынан есептер шыCару, гегетика aCымдарынан Kателер жіберген. 8а сыныбынан алынCан физика п‰нінен ж_ргізілген баKылау н‰тижесінде оKушылар 63% _лгерім, 56% білім сапасын байKатты. П‰нніS орташа оKытылуы 46%-ы Kaрап, мемлекеттік стандарттыS сынаулы деSгейін байKатты. ОKушылар негізінен KозCалтKыштардыS п.‰.к. табу, заттыS газ ж‰не бу к_йінде істелетін жaмыстарды жаKсы деSгейде орындаCанмен, суды KайнатуCа жaмсалатын жылу, Kайнау ж‰не буланCандаCы толыK жылу, ыдыс ішіндегі суды KайнатудаCы жылу м™лшерін табу тапсырмаларынан Kателер жіберген. Биология п‰нінен 6а сыныбынан функционалдыK сауаттылыKты аныKтауCа байланысты алынCан жазба жaмысыныS н‰тижесінде оKушылар 94,5 % _лгерім, 61% білім сапасын к™рсетті. БаKылау барысында оKушылар жасуша Kaрылысы, aлCайтKыш Kaралдар, к™бею, тамыр, г_л, сабаKтар Kaрылысы таKырыптарын жаKсы меSгергендерін байKатса, керісінше тамыр ж_йесі, органикалыK заттардыS т_зілуі, Kоректену ерекшелігі таKырыптарынан Kателер жіберген. ОKушылардыS функционалдыK оKу сауаттылыCын тексеру маKсатында бастауыш сыныптардыS ж‰не 5-сыныптыS оKу жылдамдыKтары тексеріліп есепке алынды, Kорытындысы шыCарылды. ОKушылардыS м‰тінді Kатесіз оKи білуі, т_сінгендерін мазмaндап айта білулері, м‰нерлеп оKулары KадаCаланды. Н‰тижесінде ‰лі де оKушылардыS оKу машыKтарын жетілдіру жaмыстарын Kарастыру Kажеттілігі байKалды. ПедагогикалыK aжымCа оKушылардыS оKу деSгейлерін к™теру маKсатында барлыK п‰н мaCалімдері м‰тіндермен жaмыс істеу, м‰тінге ™зіндік талдау жасату, оKылCандаCы негізгі ойды тапKызып мазмaндату жaмыстарын ж_ргізу керектігі байKалды.
ПедагогикалыK кеSестіS Kаулысына орай мектеп оKушыларыныS логикалыK ойлау Kабілетін жетілдіру _шін заманауи технологияларды Kолдана отырып, н‰тижеге баCыттай оKытудыS тиімділігін арттыру бойынша жaмыстар ж_ргізілді. Мектептегі барлыK п‰н мaCалімдері мен бастауыш сынып мaCалімдері оKушылардыS логикалыK ойлау даCдыларын дамытуCа баCытталCан жaмыс жоспарларын жасады. JаулыCа ж‰не жоспарCа с‰йкес математика, физика п‰ндерінен оKушылардыS логикалыK ойлау Kабілеттерін дамыту жaмыстарына арналCан ‰дістемелік кеSес ™ткізілді. КеSес таKырыбына с‰йкес ‰кімшілік тарапынан математика п‰ні мaCалімі Абенова А.€., физика п‰ні мaCалімі Дамухан М. сабаKтарына Kатысылып, талдау жасалынды, aсыныстар берілді.
Root Entry