Презентация Тарбаган — кайгамчык амытан
Тарбаган – онзагай амытан Шинчилел ажылды 7-ги класстын оореникчизи Монгуш Даяна кылган. Эртем удуртукчузу Ооржак Г.С. Шинчилел ажылдын планы Киирилде кезээ: Тарбаган – онзагай амытан.Кол кезээ: Тарбаганнар канчап чиде бергенил?Практиктиг кезээ: Тарбаган дугайында чуну билир бис?Туннели: Бойдусту, дириг амытаннарывысты хумагалап камнаалы. Шинчилел ажылдын сорулгазы: Тыванын ховар амытаны – тарбаган дугайында материалдарны чыып, тарбаннарнын канчап чиде бергенин тодарадыры. Тарбаган дээрге кандыг амытан чувел? Ол ховар амытан.Оон эъдин изиге чиир болза бажы аарып идээлеп эгелээр ынчангаштын соокка чиир. Тарбаган чаанын узун эм шынарынга ажыглап турар (ортенге азы балыгга чаарга дораан экириир)Тарбаган кежин база ажыглап турар. Тарбаганнарнын аттары болгаш назы хары Ады Назыны Монделе Чаа торуттунген, частан куске чедир ады Бардам Ижээнинге удуп кыштааш чазын унуп келирге ады Кеспел Ийи харлыг тарбаган Тарбаган 3 харлыг четчи берген тарбаган Когууле Кыс тарбаган Дачы Торувээн сувай кыс тарбаган Мургу Аскыр эр тарбаган корзай Диштери корзайтыр унуп келген (черлик хаван ышкаш) тарбаган Аът чаглыг тарбаган Чаагынын дуктери сарыг. Ол холчок улуг болгаш семис. Тывада ховартаан тарбаган- нарнын дугайында тарбаганнарнын ховартаанынга санитар эпидемиологтар буруулуг деп санаттынып турар. Чума аарыын тарадып турар дээш бо амытаннарны хойу биле узуткап турган.Тарбаганнын читкенинге анчылар база буруулуг. База ол ышкаш агаар-бойдустун оскерилгени биле, тарбаганнар Монгун-Тайгада хойу биле чурттап турар. Школа иштинге «Тарбаган дугайында чуну билир сен деп?» анкетаны чоруткан Школада башкыларнын 70 % тарбаганнарнын дугайында билир.Оореникчилерден - 40 %. Интернеттен билип алганым 1.Февраль 2 – Тарбаган хуну . Бо байырлалды Европа чурттарында байырлап турар. Ол камгалада турар амытан.2. Монгун – Тайга кожуунче кирип бар чыдарга ында тарбаганнарга тураскааткан тураскаал бар. Оон бедии 3-4 метр, калбаа – 3 метр кылдыр кылган. Медээни алган улузум Ондар Нонна Намчыл-ооловна – школада библиотекарь башкыОоржак Леонид Тараачынович Ажыглаан литература Интернеттин медээлери: Мир животных Азии. Сурок.Энциклопедия «Животные средней полосы России» Кичээнгейинер дээш четтирдим!