Конспект урока Тыва дылдын стильдери





Тыва дылдын стильдери.
Маргылдаа кичээл.
Сорулгазы:

1.Тыва дылда стильдер талазы-биле чедип алган билиглерин быжыглаар, системажыдар, туннээр.
2. Уругларнын аас болгаш бижимел чугаазын сайзырадыр.
3. Улегер домактарнын дузазы-биле мозу-шынарга кижизидер.

Дерилгези: карточкалар, кроссворд, магнитофон, жюри кежигуннеринге туннээр карточкалар.

Планы: I. Организастыг кезээ
II. Быжыглаашкын
Командалар ады, девизи-биле таныштырар
Командирлер моорейи
карточкалар-биле ажыл
кроссворд-биле ажыл
Оюн «Мени ула»
Чогаадыг-миниатюра «Тыва дыл»
Ун бижилгези-биле ажыл
Оюн «Бир базым»
III.Кичээлди туннээри
IV. Онаалга бээри, демдектер салыры.
Чорудуу:
Организастыг кезээ

Быжыглаашкын

Командалар ады, девизи-биле таныштырар. Командалар командазынын адын чуге ынчаар адап алганын чугаалаар.


Командирлер моорейи. Айтырыгларга дурген, шын харыылаар.
- Дылды ажыглап турарынын аайы-биле стильдерни кандыг болуктерге чарарыл?
- Ном стилинин болуктерин адаар.


3. Карточкалар-биле ажыл. Онаалгазын номчуп, бердинген даалганы кылыр.


Кроссворд-биле ажыл. Башкы айтырарга шын харыызын мурнай тып бижиир.

Узун дургаар: Бижимел-даа, аас-даа чугаанын ужур-утказынга болгаш сорулгазынга дууштур дылда бар состерни, сос каттыжыышкыннарын, грамматиктиг хевирлерни, домактарны таарыштыр шилип ажыглаар янзызын чуу дээрил?

Доора дургаар: 1. Дылдын стильдерин шинчилээр болгаш ооренир эртем
ном стилинин бир хевири
ном стилинин бир хевири
Кижилернин аразында харылзажырынын эн чугула чепсээ
Тыва дылда бар состерни орус дылче очулдуруп кылган ном.



Оюн «Мени ула». Улегер домактарнын утказын тайылбырлаар.

Сеткилдин бичези херек,

Араганын кырынга

Эжишкилер найыралы
6.Чогаадыг-миниатюра «Тыва дыл».
Чогаадыгга эртем стилинин состерин, сос каттыжыышкыннарын ажыглап бижиир.


7. Ун бижилгези-биле ажыл. Ун бижилгезин дыннап кандыг стильге хамааржырын тодарадыр.(албан-херек, публицистика, эртем)


Оюн «Бир базым». Оюннун дурумун башкы тайылбырлааш, бир баскаш-ла 1 нейтралдыг сос адаарын негээр.


III.Кичээлди туннээри.

- Тыва дылда кандыг стильдер барыл? Болуктери.
- Чугаалажыр стиль деп чул?
- Чечен чогаал стили кандыг болурул?
-Дылда Бугу стильдерни ооренир болгаш шинчилээр эртемни чуу дээрил?
Жюри кежигуннеринге состу бээри.


IV. Онаалга бээри, демдектер салыры
15