Урок по чувашской литературе на тему Анне (5класс)

Чăваш Республикин Вĕренÿ тата çамрăксен политикин министерствиА.Ӗҫхӗлӗн «Анне» сӑввинчи сӑнарлӑ пуплев.
(5-мĕш класра çĕнĕ технологи мелĕпе ирттернĕ урок)

Ĕçе тăваканĕ – Нĕркеç вăтам шкулĕнче (Чăваш Республикин Комсомольски районĕ)
Чăваш чĕлхипе литератури вĕрентекенЕфремова Надежда Кронидтовна
Нĕркеç – 2015
Тема: А.Ӗҫхӗлӗн «Анне» сӑввинчи сӑнарлӑ пуплев.
Учитель урок пуçламăшĕнче ачасене ыйтусем парать.
1)Камсӑр пурнӑҫра пурӑнаймастпӑр-ши? Вӑл чи кирли.
2)Кам пурри-телей! Унран пахи никам та ҫук.
3)сӑмахӗ, ...вӗрентӗвӗ, ... пилӗ пур ҫынна та кирлӗ.
4)...- пурнӑҫ пуҫламӑшӗ, кун - ҫул никӗсӗ, унӑн вӗҫсӗр тӗрекӗ.
5)...- халӑхӑн шанчӑкӗ, чысӗ, мухтавӗ.
Темӑпа паллаштарасси.
Тӗллевӗсем пирки калаҫмалла.
Уяв пирки калаҫмалла.

Атте – анне пуриншӗн те чи ҫывӑх сӑмахсем. Халӑх юррисенче те вара атте-аннене йывӑҫпа танлаштараҫҫӗ.
Юман – аттеҪӑка – анне

Тӑван ҫӗр-шывӑн аслӑ вӑрҫине тухса каяс умӗн анне вӑрҫа каякан ывӑлне ҫӗр-шыва сыхласа хӑварма сӗнсе пехил парса кӑларса ярать.Анне сӑмахӗ вӑл яланах ҫитет,пурнӑҫланать.
В.Нагорнов скульптор 2003ҫ. Шупашкарта залив хӗрринче «Хӳтӗлевҫӗ Анне» монумент уҫнӑ.

Анне сӑнарӗ музыкӑра
Ачасем «анне» ҫинчен хывнӑ пӗр юрӑ юрласа парсан аван.

Анне сӑнарӗ искусствӑра

А.Ӗҫхӗл (Аркадий Александров 1914-1992ҫ.)
Хӑйӗн литературӑри пултарулӑхне сӑвӑсенчен пуҫланӑ.
«Анне» сӑввине миҫемӗш ҫулта ҫырнӑ?

Словарь ӗҫӗ

Синквэйн ҫырса пӑхасси,ӑнлантарасси.
«Анне» сăвва вуласа синквэйн çыратпăр
«Анне» сӑвӑри кашни ҫаврари япала ятне ҫырмалла, паллӑ ятне ҫырса тухмалла, глаголсене ҫырмалла.
Ҫакӑн пек пӗтӗмлетӳ пулать:Япала ячӗ : анне сӑмах 6 хутчен, ӗҫ сӑмах 4 хутчен тӗл пулать.Паллӑ ячӗ: ачашшӑн – 2,чипер-2,ӑшӑ-2.Глагол:лӑпкать -2, ҫунать - 2,сиплет -1.
Синквэйн ҫыратпӑр1.Анне
2.Чипер,ӑшӑ
3.Лӑпкать, ҫунать,сиплет
4.Кашни ача хисеплетӗр тӑван амӑшне
5.Телей
Кану саманчӗ


Алсене: туссем: çĕклер-и:Çÿлелле пуç тăррине?Шарт! та шарт! çапса илер-и?Кам савмасть ал çупнине?
Халь ларар-и, ай, тăрар-и,Ай, ларар-и хăвăртрах?Халь тăрар-и, ай, ларар-иАй тăрар-и хăвăртрах?
Ыйтусем çине хуравласси:
Кукамайăн хĕрĕ маншăн кам пулать?
Хыçалтан маллала вуласан «енна» илтĕнет, малтан хыçалалла вуласан епле вуланать-ши?
Аттен мăшăрĕ кам-ши?
Ваттисен сăмахĕсене кашни ача вуласа ,ăнлантарса парать Ваттисен сăмахĕсем
Аçу-аннÿ пур чухне пыр та тутă, çипуç та питĕ.Аçупа аннÿне хисепле, хăвнах ырă пулĕ.Атте-анне пур çинче мĕн шухăш пур пуç çинче.Атте-анне сăмахĕ пăсăк мар.Атте-анне усал пул темест, ырă пул тет.Атте-аннерен хакли никам та çук.Атте-анне ятне ярас мар.Ашшĕ вилсен – çур тăлăх, амăш вилсен – хăр тăлăх.Ашшĕ-амăш пиллĕхĕ вутра та çунмасть, шывра та путмасть.
Сăвва малалла тăсмалла:
Анне мана юратать ,Ăшă сăмахсем калать Мĕнпе танлаштаратпăр-ха эпир аннене?

Урока пĕтĕмлетни:
Анне! Ытарайми чăваш сăмахĕ. Анне ячĕпе темĕн чухлĕ ырă та çепĕс сăмах калас килет ,унпа юнашар ларса ăшпиллĕн калаçас килет. «Анне паман ăса кĕнеке те параймĕ»,- тенĕ ваттисем. Анне сăмахĕ, анне вĕрентĕвĕ, анне пилĕ пур çынна та кирлĕ. Анне-пурнăç пуçламăшĕ,кун-çул никĕсĕ,унăн вĕçсĕр тĕрекĕ.
Анне-халăхăн шанчăкĕ,чысĕ,мухтавĕ.
Анне пурри-телей!
Ачасен ĕçне хаклани Тавах сире пĕрле ĕçлеме кăмăл тунăшăн