Презентация по биологий на темуГендерді? ?зара ?рекеттесуі (10 класс)

Ақтөбе облысыШалқар қаласы№ 6 орта мектебінің биология пәні мұғаліміСисенова Дина Өтебайқызы Сабақтың тақырыбы:Гендердің өзара әрекеттесуі «Көпір» тапсырмалары Цитоплазмалық тұқым қуалау неге аналық жолмен жүреді?Жауабы:себебі,өсімдіктерде де ,жануарларда да аналық жынысжасушасында цитоплазманың мөлшері көп болады.2.Цитоплазмалық тұқым қуалаудың негізін кімдер қалағанЖауабы : Неміс ғалымдары К.Корренс пен Э.Баур 3.Цитоплазмалық тұқым қуалаудың айқын да нақты мысалдарының бірі қандай??Жауабы: Цитоплазмалық ұрықсыздық4.Жүгері өсімдігінде болатын цитоплазмалық аталық ұрықсыздықты кім ашқан?? Жауабы:1930 жылы америкалық ғалым М.Родс ашты.5.Цитоплазмадағы генетикалық материал қалай аталады?Жауабы: Плазмон деп аталады.6.Хромосомалардағы генетикалық материал не деп аталады??Жауабы: Геном деп аталады



ІІ кезеңТеориясы:«Білу»Сұрақтарға жауап бер. 1.Бір геннің өзі екі немесе бірнеше белгілердің дамуына әсер етеді.Бұл құбылысты қалай атайды? Жауабы: Бұл құбылыс геннің жан-жақты әсері деп аталады. 2 Аллельді емес гендердің неше типі бар?? Жауабы: Төрт типі бар. Комплементарлық,эпистаз, полимерия және көпаллельдік 3.Полимерия құбылысын кім ашқан? Жауабы: Швед генетигі әрі селекционер Г. Нильсон-Эле ашты. 4.Комплементарлық деген не? ? Жауабы: Екі немесе бірнеше аллельді емес доминантты гендердің бірін-бірі толықтырып,жаңа белгіні жарыққа шығаруын айтады.5.Эпистаз деген не?? Жауабы:Бір ген екінші генді басып,оның белгісін жойып жіберуі.6.Полимерия деген не?Жауабы: Бір белгінің дамуын қуаттайтын бірнеше аллельді емес гендердің бірігіп қызмет атқару құбылысы






“Түсіну”Сұрақтарға жауап бер.1.Қос қабатты ұрықты не себепті гаструла деп атайды??Жауабы: Себебі гаструла-іші қуыс екі қабат жасушалардан тұратындықтан2.Постэмбриондық даму қай кезеңнен басталады?Жауабы:Даму организмнің жұмыртқа қабықшасын жарып шыққаннан кейін,ал сүтқоректілерде туа салысымен басталады.3.Ұрықтанбаған жұмыртқа бөліне ме?Жауабы: Бөлінбейді.Себебі тек ұрықтанған жасуша ғана бөлшектенеді.4.Эмбриондық кезең бұл қандай кезең?Жауабы: Бұл ұрықтық даму кезеңі5. Онтогенездің қорытынды кезеңі бола ма?Жауабы: Болады. Себебі Барлық организм қартаяды



“Талдау”Екі кезеңді салыстырып,Венн диаграммасын құрастырЭмбриондық кезеңҰқсастығыПостэмбриондық кезең “Жинақтау”Кестені толтыр.Бластула сатысыГаструла сатысыНейрула сатысы1,51,2,63,41.Ұрықтанған жасушаның бөлінуі2.Эктодерма және энтодерма қабаты3. Гаструладан кейінгі саты4.Жеке мүшелер дамиды5.Бөліну көлденең бағытта болады6.Ішкі ұрық жапырақшалары боады

«Қолдану» Мына сөйлемдегі түсіп қалған сөздерді тауып орналастыр.1.Сарыуызы аз организмдердің ұрықтанған жасушасы толықтай бөлшектенеді,ал сарыуызы мол тауық жұмыртқасының тек ұрық дискісі бөлшектенеді.


«Баға беру» Сұраққа жауап бер.Түрленіп дамудың биологиялық маңызы бар ма?Мысал келтір ІІІ КезеңІ деңгей 5 балл“Білу”Тест сұрақтарын шеш.1.Эмбриологиялық кезеңнің сатыларын ата.Жауабы: Бластула,гаструла,нейрула2.Қай сатысынды организмнің мүшелері пайда болады?Жауабы: Нейрула сатысында3.Барлық тіршілікке тән организмнің солуы не деп аталады?Жауабы : Қартаю

Түрленіп дамудық толық сызбасын жазЖұмыртқа дернәсіл қуыршақ ересекЖұмыртқа дернәсіл ересек“Қолдану”



ІІ деңгей 5 балл+ 4 балл =9 балл“Түсіну”Төменде берілген ағзаларды даму сатысына қарай топтастырШала түрленіп дамитындарТолық түрленіп дамитындар1,5,7,9 2,3,4,6 1.Шегіртке 6.Ара2.Қоңыз 7.инелік3.Шыбын 8.инелік4.Маса 9.Тарақан 5.Дәуіт
“Талдау”Мына суреттегі даму сатысын салыстыр “Қолдану”Сұраққа жауап бер.Постэмбриондық дамудағы жүретін процесті жазЖыныстық жетілу даралардың көбеюі қартаю тіршіліктің жойылуы

ІІІ деңгей 5+4+3=12“Жинақтау”Топтастыру .Әр ұрық жапырақшаларынан пайда болатын мүшелерді топтастыр. ЭктодермаЭнтодермаМезодерма1,2,3,4 6,7,8,9,11 5,10,12,13,14,15 1.Жүйке тақташасы 6. Иіс сезу мүшесі 11. Ұйқы безі2.Көз 7. Ас қорыту жүйесі 12.Желі3.Тері жабын мүшесі 8. Өке 13. Бұлшық ет4.Есту мүшесі 9. Бауыр 14. Шеміршек5.Қаңқажүйесі 10. Бүйрек 15. Қан тамырлар “Баға беру”Адамдарда егіздердің пайда болуында онтогенездің онтогенездің қай сатысында өзгеріс болады?Егер адамда бластомер сатысында екі бластомер пайда болып,екіге бөлінсе,онда олардың әрқайсысы жатынға жеке еніп,дербес екі ұрық береді.