Презентация по татарскому языку на тему Исем с?з т?ркемен кабатлау


Исемне кабатлау Предметны яки затны белдереп, кем?нәрсә?сорауларына җавап бирүче сүзләр исем дип атала. Исемнәрнең сан белән төрләнүе Исемнәр ике төрле санда – берлек һәм күплектә булалар. Исемнәрнең күплек төрен ясау өчен, борын авазларына беткән исемнәргә -нар, -нәр, ә калган барлык исемнәргә -лар, -ләр, кушымчалары ялгана. Берлек санда бирелгән исемнәрне күплек санда языгыз, кушымчалары астына сызыгыз! Бакча- Камыш-Каен- Мәктәп- Гөл- Урам-Бәйрәм- Китап- Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр Казан – ялгызлык исем.җиләк – уртаклык исем. Уен - табышмак к 1. Өч кайчан көчкә әйләнә?2. Ипи башында, ахырында нәрсә килә?3. Белем уртасында ни бар?4. Дәрес сүзендәге 2 нче иҗекнең сузык аваз хәрефе.5. Шәһәрдә бар, авылда юк. и л е ш Исемнәрнең килеш белән төрләнеше Җөмләнең башка кисәкләре белән бәйләнешкә кергәндә, исем килеш белән төрләнә. Татар телендә, рус телендәге кебек, алты килеш бар. Исем ясагыч кушымчалар 1)Кешеләрне,һөнәрне белдерүче исемнәр( -чы/че,-даш/дәш,-таш/тәш)Балыкчы,эшче,авылдаш,якташ, тарак, кыргыч Мәсәлән: +чы Балык Балыкчы Исем ясагыч кушымчалар 2)Коралны,урын һәм билгене белдерүче исемнәр( -кыч/кеч,-гыч/геч,-выч/веч,-кы/ке,-гы/ге,-гак/гәк,-как/кәк,-лык/лек һ.б)Баскыч,таллык,яшеллек,чалгы,көрәк Мәсәлән: Исем ясагыч кушымчалар 3)Төшенчә һәм тойгыларны белдерүче исемнәр (-ым/ем,-м,-ма/мә,-ыш/еш,-ымта/емтә,-ыч/еч)Басым,таяныч,сөенеч,утырыш,белем, күренеш Исемне тартым беләнтөрләндерегез! Баш килештәге исем җөмләдә ия, хәбәр, тәмамлык, аергыч, хәл булып килергә мөмкин. 1. Исемгә туры килгән билгеләмәне күрсәт. а) предметның билгесен күрсәтә; б) предметны белдерә; в) предметның эшен, хәрәкәтен белдерә.2. Исем нинди сорауларга җавап бирә? а) нинди? кайсы? б) нишли? нишләде? нишләгән? в) кем? нәрсә? г) ничә? ничәнче? күпме?3. Урам сүзенә кайсы күплек кушымчасын ялгарга? а) –лар; б)–ләр; в) - нар; г) –нәр.4. Ялгызлык исемне билгелә. а) очучы; б) Акбай; в) кеше; г) өстәл.5. Уртаклык исемне билгелә. а) Марат; б) Ык; в) дәфтәр; г) Азнакай.6. Иялек килешендәге исемне билгелә. а) укучыга; б) дәрестән; в) бәйрәмдә; г) кешенең.7.Балалар кышны яраталар.-җөмләсендә балалар сүзе нинди җөмлә кисәге булып килгән? а) ия б)аергыч в) хәбәр г)хәл Җаваплар: 1)б2)в3)в4)б5)в6)г7)а