ХХІ ?асыр к?шбасшысы (Интеллектуалды? ойын) 8-сынып

“ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ”(Интеллектуалдық ойын) І кезең “БӘЙГЕ” ІІ кезең “ЖОРҒА” ІІІ кезең “ЕРЕКШЕ БЕСТІК” IV кезең “ЧЕМПИОН” І кезең “БӘЙГЕ” І кезең “БӘЙГЕ”Ең алғаш Тіл туралы Заң қашан қабылданды?2. Алып Ер Тоңа, Тұмар патшайым, Ширақ батыр, Мөде батыр жайындағы аңыз-жырлар қай дәуірден келіп жетті?Қазақ әліпбиінің негізін қалаушы. Алып Ер Тоңа қай шығармада Афрасияп есімімен бейнеленеді? Жалпы халыққа ортақ, түсінікті тіл қалай аталады?6. Бумын қаған негізін қалаған Түрік қағанаты 630-680 жылдар арлығында кімдерге тәуелді болды? 7. Тіліміздегі грамматикалық тұлғалардың бір қалыпқа түсіп, дағдыға айналып жұмсалуы.8. Орхон-Енесей аңғарынан табылған құпия жазудың сырын ең алғаш кім оқыды? Қазақтың қазіргі жазба әдеби тілінің негізін салушылар? 10. Ислам дәуір әдебиеті қалай бөлінеді? ІІ кезең “Жорға” ІІ кезең “ЖОРҒА”Өз тілің бірлік үшін, ..........................................2. Шешеннің тілі ...................................................Туған ел тұғырың, ..............................................Піл көтермегенді ...............................................Ат жүйрігін айырады, ......................................6. Бас кеспек болса да, ............................................7. Шешеннің сөзі мерген, .......................................8. Бал тамған тілден, ............................................Тіл қаруы – сөз, ...................................................Өнер алды .............................................................Ақынның тілі қылыштан өткір, .....................Тіл қадірін білмеген, ............................................Тілін білмеген, ......................................................14. Ащы тіл ...............................................................15. Шебердің қолы ортақ, ....................................... ІІІ кезең “ЕРЕКШЕ БЕСТІК” “АБАЙ” ауылы “ФОНЕТИКА” ауылы “Махамбет” ауылы “Синтаксис” ауылы “Мағжан” ауылы 5 10 15 20 25 5 5 5 5 10 10 10 10 15 15 15 15 20 20 20 20 25 25 25 25 ІV кезең “ЧЕМПИОН” 1-оқушыСөйлем айтылу сазы мен мақсатына қарай нешеге бөлінеді?2. “Ұқұқ” сөзінің мағынасы?Бір нәрсе жайында сұрап білу мақсатында айтылатын сөйлем қалай аталады?VIII-IХ ғасырларды Сыр бойында өмір сүрген аңыз кейіпкері. Сөйлем мүшелері құрамына қарай нешеге бөлінеді? Күн, Ай, Жұлдыз, Тау, Көк, Теңіз атты кейіпкерлері бар жыр қалай аталады? Бәріміз бір кісінің баласындай татумыз деген сөйлемде баяндауыш қай сөз табынан жасалып тұр? Ислам дәуір әдебиеті қай ғасырлар арлығын қамтиды? Тура толықтауыш қандай септіктен жасалады? «Диуан» және «хикмет» сөзінің мағынасы. Айқындауыш мүше қалай бөлінеді? Зар заман ақындары?Баяндауыштың бір өзі сөйлемге негіз болатын жай сөйлемнің түрі? Ш.Құдайбердіұлының «Қалқаман-Мамыр» поэмасында Мамыр кімнің қолынан қаза табады?15. Себеп-салдар салалас қандай шылаулар арқылы байланысады? 2-оқушыХабарлау, баяндау, суреттеу мақсатында айтылатын сөйлем қалай аталады?2. “Қорқыт ата кітабы” неше жырдан тұрады?Кемінде екі немесе одан да көп сөздерден құралып, бастауыштық-баяндауыштық қатынастан тұратын, бір сөйлем мүшесінің қызметін атқаратын сөздер тобы қалай аталады?Аристотельден кейінгі “Екінші ұстаз” атанған ғұлама?Жанама толықтауыш қандай септіктер арқылы жасалады? Ж.Баласағұнның “Құтты білік” атты дастаны неше тараудан тұрады? Оқшау сөздер қызметіне қарай нешеге бөлінеді? “Қылует” сөзі қандай мағынаны білдіреді? Тұрлаусыз мүше қатыспаған жай сөйлемнің түрі қалай аталады? «Ілімге толса көкірек», «Ер көгерер дұғамен» атты толғаулардың авторы?Құрмалас сөйлем нешеге бөлінеді?Ш.Құдайбердіұлы қай жылдар аралығында қажылық сапармен Меккеге барды?Ыңғайлас салалас қандай шылаулар арқылы байланысады?Ертеде Тұранды қалай атаған?15. “Тоңа” сөзінің мағынасы?