«?аза?, Британия ж?не А?Ш елдеріні? ?дебиеті» атты 6-сынып?а арнал?ан факультативтік ба?дарлама.

«Қазақ, Британия және АҚШ елдерінің әдебиеті» атты ағылшын тілінен 6-сыныпқа арналған факультативтік бағдарлама.

Түсінік хат.
« Қазақ, Британия және АҚШ елдерінің әдебиеті » атты таңдау факультативтік бағдарламасы 6-сынып оқушылары үшін 1 жылға есептелген. Жылдық жүктеме – 34 сағат.
Сабақ барысында мәтінді үйден оқу немесе ақын-жазушылар туралы, олардың шығармаларын оқуға уақыт толыққанды уақыт бөлінбейтіндіктен, бұл бағдарламаны қолдану маңызды деп ойлаймын.
Оқу – мәлімет алудың ең негізгі қайнар көзі. Оқу баланың дүниетанымын кеңейтеді, белгілі тақырыпта ойлануға және ойын сауатты жеткізуге көмектеседі. Ең бастысы сөздік қоры молаяды. Ал ағылшын тілінде әртүрлі шығармаларды оқып-үйрену баланың пәнге, тілге деген қызығушылығын арттырады.
Қазіргі технологияландырылған заманда балалардың әдеби қітаптарға деген қызығушылығы төмен. Бұл бағдарламаның көздегені – оқушылардың Отандық, шетел әдебиетімен таныса отырып, кітап оқуға ынтасын арттыру, кітапханамен байланысын жақсарту.

Бағдарламаның мақсаты:
Отандық, шетел көркем әдебиетін бейінді оқу негізінде оқушылардың тілдік, коммуникативтік құзіреттілігін қалыптастыру.
Міндеттері:
Білімділік-
Оқушылардың дыбыстау - сөйлеу дағдылары мен оқу-жазу қабілетін жетілдіру;
Мәтіндерді сауатты аударуға үйрету;
Лексикалық қорын байыту;
Грамматикалық білім деңгейін тереңдету;
Оқыған материал бойынша өз ойын айта білуге, жорамал жасау, шешімін табуға бағыттау;

Дамытушылық –
Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін , есте сақтау, қиялы мен оқудағы ынта-назарын жетілдіру;
Дүниетанымын кеңейту.
Ақындық , әртістік қабілетін шыңдау.
Тәрбиелік –
Оқушыларды әдеби кітаптар оқуға баулу;
Толеранттылық қабілетін дамыту, өзге елдің мәдениетін, салт-дәстүрін құрметтеуге тәрбиелеу;
Өз елінің мәдениетін өзге елге таныстыра білуге, ұлт-аралық қарым-қатынасты нығайтуға ат салысу;
Оқушылардың көркем -эстетикалық талғамын дамыту.
Күтілетін нәтиже:
Сабақ барысында оқушылар біледі және түсінеді:
Ақын-жазушылардың өмірдеректері мен әйгілі шығармаларын;
Игерілген лексикалық бөлімнің негізгі құндылықтарын;
Жай және күрделі сөйлемдер құрылымының ерекшеліктерін;
Грамматикалық құбылыстардың ережесі мен қолданылуын;
Сөйлемдердің оқылуы және айтылу кезіндегі әртүрлі интонациясы;
Отандық және шетел мәдениетін салыстыра отырып, олардың тарихы, салт-дәстүр, мәдениеті ерекшеліктерін біледі. Ақындық, шығармашылық қабілеті көрінеді.
Сабақ барысында оқушылар үйренеді:
Оқу
Негізгі мағынасын түсіне отырып, оқуды;
Нақты әрі толық түрде түсіне отырып оқуды, мәліметті көлеміне қарай бағалауды, өз ойын айтуды;
Қызықтырған немесе қажетті мәліметті көрсететін мәтінді түсіне отырып оқуды;
Мәтінді әдеби-көркем тілмен ана тіліне аударады;
Мәтіндерді тарауларға бөліп, мазмұнын анықтайды;
Грамматикалық құрылымдарды игереді және сөйлеуде қолданады.

Тыңдау
Қысқа мәтіндерді тыңдай отырып, мазмұнын түсінеді. Маңызды бөлімін айқындай алады.Тыңдай отырып, сұраққа жауап іздеуге үйренеді, жауап береді.
Сөйлеу
Берілген әңгіме бойынша баяндауды бастап, оны жалғастыруды;
Әңгімелесушіге оқылған мәлімет бойынша сұрақтар қойып, сұраққа жауап беруді;
Мәтіннің мазмұны бойынша түсінгенін айту және өз ойын білдіруге, оқиғаға болжам жасауды үйренеді.
Жазу
Грамматикалық ережелерге арналған тапсырмаларды орындау. “a,”, “an”, “the”, “zero” артиклі, зат есімнің көпше түрі, “to be”, “to have” көмекші етістіктері, Present Simple, Past Indefinite, Present, Past Continuous, Present, Past Perfect, болымды-болымсыз етістіктер,сын есімнің шырайлары, есімдік түрлеріне арналған жаттығулар орындайды.
Оқылған әңгімедегі белгілі мәселе бойынша қысқаша шығарма жазуды үйренеді.
Оқушылардың білімін анықтап, бағалау үшін шығарма жазу, ауызша түсінгенін айту, лексикалық-грамматикалық, елтану тест тапсырмалары беріледі.
Бағдарлама соңында оқушылар «Ұлыбритания, АҚШ және Қазақ елінің әдебиеті» тақырыбына презентация жасайды, қойылым қояды.

Пәнаралық байланыс: Әдебиет, қазақ тілі, тарих, география, сурет.
Сабақ түрлері:
Аралас,әңгімелеу, саяхат, ойын-диалог, жұптық жұмыс, шығарма, сайыс, дәріс сабағы.
Қорытындылау:
Презентация қорғау, қойылым, тест жұмыстары, викториналық тапсырмалар.

Факультативтік курстың бағдарламасы. 6-сынып.
(аптасына 1 сағат, барлығы -34 сағат)

Кіріспе – 1 сағат
Қазақ және АҚШ елдерінің жазушылары. Шығармалары – 8 сағат
Абай Құнанбаев. Өмірбаяны – 1 сағат
Шығармалары. «Көктем» – 1 сағат
«Қыс», «Жаз» - 1 сағат
Өлеңдері. «Көзімнің қарасы», «Желсіз түнде жарық ай» - 1 сағат
Марк Твен. Өмірбаяны – 1 сағат
М.Твеннің әйгілі шығармалары – 1 сағат
Том Сойердің басынан кешкендері – 1 сағат
Қайталау – 1 сағат.
Ағылшын елінің жазушылары.Шығармалары – 17 сағат
Беатрис Поттер – 1сағат
Б.Поттердің шығармалары – 1 сағат
«Екі тентек тышқан туралы ертегі» - 1 сағат
Хью Лофтинг – 1 сағат
Өмірбаяны және шығармалары – 1 сағат
«Дәрігер Дулитлдің басынан кешкендері» - 1 сағат
Қайталау – 1 сағат
Чарльз Диккенс – 1 сағат
«Сиқырлы балықтың сүйегі» - 1 сағат
Льюис Кэррол -1 сағат
Л.Кэрролдың шығармалары – 1 сағат
«Алиса – ғажайыптар елінде» ертегісі – 2 сағат
Памела Линдон Трэверс - 1 сағат.
«Мэри Поппинс» шығармасы – 2 сағат
Қайталау. – 1 сағат
Шотландық және ирландық жазушылар. Шығармалары -8 сағат
Роберт Бёрнс – 1 сағат.
Шығармалары.« Менің жүрегім- тауда» - 1 сағат
Джеймс Мэтью Барри -1 сағат
«Питер Пэн» ертегісі – 1 сағат
Оскар Уайльд -1 сағат
Туындылары – 1 сағат
«Өзімшіл алып» ертегісі – 1 сағат
Қайталау – 1 сағат
Бағдарлама мазмұны
Кіріспе 1-сағат
Отандық және Шетел әдебиеті туралы түсінік. Қазақтың, Британия және АҚШ елдерінің танымал ақындары мен жазушылары.
Абай Құнанбаев -4 сағат
Абай Құнанбаевтың өмірбаяны. Жаңа сөздермен жұмыс. « Көктем, қыс, жаз» шығармаларын жатқа оқу. «Көзімнің қарасы», «Желсіз түнде жарық ай» әндерін ағылшын тілінде орындау. Эссе – « A great Kazakh poet».
Марк Твен – 3 сағат
Марк Твеннің өмірдерегімен танысу. «Том Сойердің басынан кешкендері» шығармасын оқу, мәтін бойынша әңгімелеу, тестпен жұмыс. Презентация қорғау. Грамматика – артикльдер. Зат есімнің көпше түрі.
Қорытынды -1 сағат
Өткенді қайталау. Шағын қойылым, топтық сайыc
Беатрис Поттер – 3 сағат
Беатрис Поттердің өмірдерегі. «Екі тентек тышқан туралы ертегісін» оқу. Аудару, сұрақтар әзірлеу, тірек сөздер бойынша сөйлем құрау. Ертегіден үзінді, ертегіні баяндау. Бекіту тесті.Грамматика –« to be», « to have» көмекші етістіктері. Present Indefinite.
Хью Лофтинг – 3 сағат
Хью Лофтинг. «Дәрігер Дулитлдің басынан кешкендері» шығармасын оқу, Суреттер бойынша әңгімелеу. Бөлімдер бойынша түсінгенін айту. Грамматика – Сілтеу есімдігі.
Қорытынды -1 сағат
Өткенді қайталау. Викториналық тапсырмалар. «Не? Қашан? Қалай?» тапсырмасы.
Чарльз Диккенс – 2 сағат.
Чарльз Диккенс. «Сиқырлы балықтың сүйегі» шығармасын оқу. Мәтін бойынша сұрақтар дайындау, өз ойын білдіру. Суреттер бойынша әңгімелеу
Грамматика - «must, can» модальді етістіктері. Сөйлемнің жасалуы.
Льюис Кэррол – 3 сағат
Льюис Кэррол өмірімен танысу. «Алиса – ғажайыптар елінде» ертегісі. Әңгімелеу, сұрақтар дайындау, Ертегіден үзінді-диалог. Бөлім бойынша сахналау. Грамматика – Сын есімнің шырайлары.
Памела Линдон Трэвэрс – 3 сағат
Памела Линдон Трэверс. Эссе. «Мэри Поппинс» әңгімесі. Мәтінді аудару, лексикалық тапсырмалар (« True or false?», «complete the sentence», “How do you think?”), бекіту тесті.Грамматика – Сұрау есімдіктері. Демеуліктер түрі.
Қорытынды – 1 сағат
Өткен материалды қайталау, “ The English famous writers” презентация қорғау.
Роберт Бернс – 2 сағат
Роберт Бёрнстың өмірбаянын оқу, әңгімелеу, сұрақ – жауап. « My heart’s in the highlands», “A red, red, rose” өлеңдерін жатқа айту, көркем аударма. Грамматика - Present Continuous.
Джеймс Мэтью Барри – 2 сағат
Джеймс Мэтью Барри өмірдерегімен танысу. «Питер Пэн» шығармасын оқу. Шығарма бойынша түсінгенін айту,тірек сөздермен жұмыс, сұраққа жауап беру, сөздік диктант. Грамматика – Өздік есімдіктер түрлері. Present Perfect.
Оскар Уайльд – 3 сағат
Оскар Уайльд өмірбаяны. Топик жазу «My favourite writer”. «Өзімшіл алып» ертегісін оқу. Кейіпкерге мінездеме беру. Мәтін бойынша сұраққа жауап, түсінгенін айту. « Неліктен Алыптың саябағында көктем мезгілі басталмады?» -өз ойын жазу. Грамматика –Дұрыс және бұрыс етістіктер. Past Indefinite.
Қорытынды – 1 сағат
Өткенді қайталау. “ The magic world” Қойылым қою.
Тақырыптық –күнтізбелік жоспар
№ Тақырып мазмұны Сағат саны Сабақ түрі Грамматика Мерзімі
1 Introduction 1 Әңгімелеу Қазақ және АҚШ елдерінің жазушылары. Шығармалары 8 2 Abai Kunanbayev (biography) 1 Аралас 3 Poems. “Spring” 1 Шығарма Сөз тіркестері 4 Poems ,“Winter”, “Summer” 1 Пікірталас 5 The songs “Black of my eye”, “Through windless Night the glinting moon” 1 Музыкалық-әдеби сабақ Сөйлемнің жасалуы 6 Mark Twain (Biography) 1 Әңгімелеу 7 The notable works 1 Тест Артикльдер 8 “ The adventures of Tom Sawyer” 1 Презентацияқорғау Зат есімнің көпше түрі 9 Review 1 Қойылым Қайталау Ағылшын елінің жазушылары. Шығармалары 17 10 Beatrix Potter 1 Таныстыры-лым
“to be”, “to have” көмекші етістіктері
11 Potter’s literary works 1 Саяхат сабақ 12 “The tale of two bad mice” 1 Тест 13 Hugh Lofting 1
Дәріс Осы шақ 14 Lofting’s works 1 Үштік жұмыс 15 “The story of Doctor Dolittle” 1 Топтық жұмыс Сілтеу есімдігінің жасалуы 16 Review Викторина сабақ Қайталау 17 Charles Dickens 1 Аралас сабақ Модальді етістіктер “must”, “can” 18 “The Magic Fish-bone” 1 Сахналау 19 Lewis Carroll 1 Топтық жұмыс Сын есімнің шырайлары 20 Carroll’s notable works 1 Экскурсия сабағы 21 “ Alice is in Wonderland” 2 Ойын-диалог 22 Pamela L. Travers 1 Шығарма Сұрау есімдіктері 23 “Mary Poppins” 2 Топтық сайыс Демеуліктер 24 Review 1 Презентация қорғау Қайталау Шотландық және ирландық жазушылар. Шығармалары 8 25 Robert Burns 1 Әңгімелеу Созылмалы осы шақ 26 “My heart’s in the highlands” 1 Жұптық сайыс 27 James M .Barrie (Biography) 1 Топтық сайыс Өздік есімдік 28 “Peter Pan” 1 Талдау Аяқталған осы шақ 29 Oscar Wilde 1 Шығарма сабағы
Дұрыс-бұрыс етістіктер 30 Wilde’s literary works 1 Әдеби сабақ Өткен шақ 31 “The Selfish Giant” 1 Викторина, сұрақ-жауап 32 Review 1 Қойылым сабақ Қайталау Find the chronicle date:
1 9 1 1 3
1 8 9 9 4
1 7 5 9 2
1 9 4 5 1
Pamela L. Travers was born in …
The Peter Pan was published in…
A. Kunanbayev was born in ….
R. Burns was born in…
Word Mountain:
Number
Date
Personal names
Adjectives
Verbs
Cities
Sweep, beautiful, New York, nineteen forty, Glasgow, fifteen, Tom, sad, London, seventeen ninety-one, Jane, Dublin, spend, little, allow, went, Semey, Dolittle, happy, gather, Astana
Find 10 literary names in this word search:
O S W M K G M N P D
M C P E T E R P O O
C A T F L S S A U L
T R A V E R S N B I
T W P O T T E R U T
I A R D I C K E R T
D I A W N V W N N L
H N E A B A I S S E
D W R S B I Y J D L
V H T D V O H H Z Q
U M B A C P B Z V S
Mini tests:
Who wrote “The tale of two bad mice”?
B. Potter b) C. Dickens
The names of 2
mice are…
Hunca Munca & Tomb Thumb b) Lucinda & Jane
Why did mice break the house’s things?
because they were bad b) because dolls weren’t at home
Why dolls weren’t so very naughty after all?
because they liked mice b) because Tom Thumb paid for everything he broke
Why does Hunca Munca come to dollies’ house every morning?
To break something b) to sweep the house
****** --------- ****** -------------- ******** ---------------- *****
The best well-known novel of M.Twain is ….
“ Marry Poppins” b) “the adventures of Huckleberry Finn”
Who is the best friend of Finn?
Tom Sawyer b) Peter Pan
Why does Finn become a rich boy?
Because he find 6,000 dollars in gold b) because he works very hard
What about is this novel?
It is about friendship between Tom and Finn b) it is about M. Twain’s childhood.
Why Widow Douglas stopped Huckleberry smoking?
Because she thought that smoking was a dirty habit b) because he didn’t like smoke.
****** -------- ******** ----------- ******* ------------ ********** ----------
He is the Scottish writer and dramatist; He was educated in Scotland but moved to London, where he developed a career as a novelist and playwright.
_____________________________________________________________
The story is about the Boy who wouldn't grow up…
____________________________________________________________
A mischievous boy spends his never-ending childhood having adventures on the small island named…
_____________________________________________________________
James Matthew Barrie was born… and died in….
____________________________________________________________
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
Ағылшын тілін оқыту әдістемелігі: мектепте, колледжде, ЖОО-да. №3-2010ж, №5-6 – 2014ж, №3-2015 ж.
Ю.Б. Голицынский. Грамматика: Сборник упражнений - КАРО, 2005 ж. (Английский язык для школьников).
И.В.Голышкина, З.А.Ефанова. Изучаем английский язык играя. 5-6 классы – «Учитель». 2008 ж.
Г.Н. Кисметова. Ағылшын тілі грамматикасы. Оқу құралы – 2006 ж.
Т.Б. Климентьева, Б. Монк. Книга для чтения к учебнику «Счастливый английский. Книга 1» для 5-6 классов средней школы.
Учим английский. ВТК «Бизнес-книга»- «Буклет», 1992 ж.
Пайдаланылған ресурстар тізімі:
Интернет-педсовет http://pedsovet. alledu.ruhttp://pedsovet. suhttp://ustaz.kz