Презентация по казахскому языку на тему Лексикадан ?ткенді ?айталау

Сабақтың тақырыбы:ЛЕКСИКАДАН ӨТКЕНДІ ҚАЙТАЛАУ БІЗДІҢ МАҚСАТ Лексика тарауында өткен барлық тақырыптарды еске түсіру.Алған білімімізді көрсету.Белсенді болу, көңілді болу, ұйымшыл болу ЭПИГРАФ Мұхтар Шаханов “Ең асыл тәрбие-сөзбен тәрбиелеу. Өйткені ең тәтті де -тіл, ең ащы да- тіл, ең жұмсақ та- тіл, ең қатты да- тіл”. Ережені толықтыр! 1- топЛЕКСИКА дегеніміз - СИНОНИМ дегеніміз - ЖАҢА СӨЗДЕР дегеніміз - КӨП МАҒЫНАЛЫ СӨЗДЕР дегеніміз - ТАБУ дегеніміз - 2-ТОПЛЕКСИКА дегеніміз - АНТОНИМ дегеніміз - КӨНЕРГЕН СӨЗДЕР дегеніміз - КӘСІБИ СӨЗДЕР дегеніміз - ТҰРАҚТЫ СӨЗ ТІРКЕСТЕРІ дегеніміз - 3- ТОПЛЕКСИКА дегеніміз - ОМОНИМ дегеніміз - КІРМЕ СӨЗДЕР дегеніміз - ЭВФЕМИЗМ, ДИСФЕМИЗМ дегеніміз - ТЕРМИН СӨЗДЕР дегеніміз - ЖЫЛДАМ ЖАУАП БЕР КЕРЕК ДЕРЕК Орыс тіліне қазақ тілінен енген сөздер:’’яркий’’ деген сөз бар.Ол қазақ тілінен, нақты айтсақ түркі тілінен енген сөз.ЯРКИЙ – ЖАРЫҚ - ЙАРЫҚ Сол сияқты “топтать“ cөзі қазақ тілінің “таптау“ сөзі екен.Осы жайлы тереңірек танысқыларың келсе, бұл тақырып қызықтырған болса, Олжас Сүлейменовтің “АзиЯ” кітабын оқыңдар. ЖҰМБАҚ СУРЕТТЕР “Үш тұғырлы тіл” Ашу – дұшпан, ақыл не?Ас атасы не?Гүл - жердің көркі, кім елдің көркі?Білім - теңіз, кеме не?Өнер алды қандай тіл?Күш - білімде, білім қайда?Оның ұяты - әкеге, қыздың ұяты - шешеге?Кім көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер?Нешеу ала болса ауыздағы кетеді?Ер туған еліне, не тойған жеріне? “Мақалмен жауап бер” Бес саусақ бірдей ме?Еріншектің ертеңі біте ме?Отан үшін отқа түсуге бола ма?Ананың көңілі балада, баланың көңілі қайда?Адамның көркі не?Досы көпті жау ала ма?Көре - көре көсем болсаң, сөйлей - сөйлей кім боласың?Сасқан үйрек қалай жүзеді?Жаяудың шаны шыға ма?Жаман дос көлеңке бола ала ма? КЕРЕК ДЕРЕК Кейбір мақал - мәтелдер бастапқы шыққан кезде мүлдем басқаша аталған.Қазір басқа мағынада жұмсалады.Мысалы: “Таз ашуын тырнадан алады” бұрынғы мағына “Ит ашуын тырнадан алады” қазіргі мағынаНегізгі мәні таз адам ашынған, ашуланған кезде тырнап тырнап алады деген мәнінен шықса керек.Мысалы: “Сұмырай келсе су құриды” қазіргі мағына “Суыр айы келсе су құриды” бұрынғы мағына “Шағын көрініс” “Еріншектің ертеңі бітпес”“Көп күлген бір жылар”“Ел аузына қақпақ бола алмайсың” Үй тапсырмасы“Мерейің өссін қазақ тілі!”тақырыбындашығарма жазып келу Сау болыңдар! РАХМЕТ!