Урок по казахскому языку на тему Жина?ты?, болжамды? сан есімдер

СабаK жоспары
Бекітемін:
Сыныбы: 6 «А»
СабаKтыS таKырыбы: ЖинаKтыK, болжамдыK сан есімдерСабаKтыS маKсаты:Білімділік: Сан есімніS жинаKтыK, болжамдыK маCыналыK ерекшелігін таныту, жасалу жолдарын ажырата білуге _йрету;ДамытушылыK: оKушылардыS с™здік Kорларын, ™з бетімен іздену, ойлау Kабілеттерін дамыту, ойларын наKты айтуCа даCдыландыру;Т‰рбиелік: `KыптылыKKа, шапшаSдыKKа, ™з елін с_йетін рухы биік тaлCа болуCа т‰рбиелеу;СабаKтыS типі: жаSа сабаKты жетілдіруСабаKтыS т_рі: д‰ст_рліП‰наралыK байланыс: математика, ‰дебиет, халыK педагогикасыСабаKтыS барысы:1. `йымдастыру2. ^й тапсырмасын тексеру 166 - жаттыCу – Ой шаKыру Сан есім дегеніміз не? Jaрамына Kарай нешеге б™лінеді? Дара сан есім дегеніміз не? К_рделі сан есім дегеніміз не? МаCынасына Kарай нешеге б™лінеді? Есептік сан есімніS сaраCы Kандай? Реттік сан есімніS сaраCы Kандай?3. ЖаSа сабаKЖИНАJТЫJ САН ЕСІМЗаттыS жинаKталCан санын білдіріп, нешеу? деген сaраKKа жауап береді.ЖинаKтыK сан есім бірден жетіге дейінгі есептік сан есімдерге - ау, - еу жaрнаCы жалCану арKылы жасалады.Мысалы: біреу, алтау, жетеу;Дауысты дыбысKа біткен екі, алты, жеті деген есептік есімдерге - ау, - еу жaрнаCы жалCанCанда, т_бірдіS соSындаCы - ы, - і т_сіріліп Kолданылады.Мысалы: екі+еу
· екеу, алты+ ау
·алтау,ЖинаKтыK сан есімдер заттанып, заттыK маCынаны беріп тaрады.Мысалы: Алтау ала болса ауыздаCы кетеді.БОЛЖАЛДЫJ САН ЕСІМЗаттыS санын д‰л білдірмей, шамамен болжалдап к™рсетеді де, Kанша? неше? Kай шамалы?, Kаншадан? СияKты сaраKтарCа жауап береді.Жасалу жолы:- лаCан, - леген, - даCан, - деген, - таCан, - теген, - лап, - леп, дап, - деп, - тап, - теп, - дай, - дей, - тай, - тейМысалы: ж_здеген, мыSдап, елулеп;Есептік сан есімдерге ‰уелі к™птік жалCауы, оныS _стіне жатыс, барыс септік жалCауы жалCанады.Мысалы: елулерде, отыз бестерге;Есептік сан есімдердіS Kосарлануы арKылыМысалы: жетпіс - сексен, ж_з - ж_здеген;Есептік сан есімдерге шамалы, шаKты, Kаралы, таман, тарта, жуыK, жаKын сияKты с™здердіS тіркесуі арKылы.Мысалы: мыSCа тарта, ж_з шамалы, отызCа жуыKОKулыKпен жaмыс168 - жаттыCу (жазбаша)171 - жаттыCу (ауызша)СЕМАТИКАЛЫJ КЕСТЕ№----- Мысалдар ---- Есептік ------ Реттік ------ ЖинаKтыK ------- БолжалдыK1 ------ Екеу2 ------ Біреу3 ------ Екі - _ш4 ------ Бесінші5 ------ Жетеу6 ------ МыSдаCан7 ------ Алпыстай8 ------ Отыз бестерде6. ТАRБАМЕН Ж`МЫСТ_+1К+2+лК+3+ік7+к3+к™з9+KaмалаK
М‰тінді оKып, сан есімдерді тауып, маCыналыK т_рлеріне ажыратыSдар.
1991 жылы 16 желтоKсанда JазаKстан ™зініS Т‰уелсіздігін жариялады. Т‰уелсі здік алып, еркіндікке Kол жеткіздік, €нaранымызды асKаKтатып шырKап, Туымызды биікке к™тердік. Б_гінгі таSда JазаKстанды ‰лемніS 120-дай мемлекеті танып,70-тен астам мемлекетпен елшілік дипломатиялыK Kатынас орнаCан. Осы 18 жыл ішінде т‰уелсіз мемлекетімізде к™птеген ™згерістер енді. Білім саласында жаSа типті мектептер, лицейлер, гимназиялар мен колледждер ашылды.
1-деSгей.
1-нaсKа
1-тапсырма.Сан есімдерді тауып, маCынасына Kарай ажыратыSдар. Атадан алтау, анадан т™ртеу, ЖалCыздыK к™рер жерім жоK. (Абай) 2-тапсырма. ЖинаKтыK сан есімніS жaрнаCын атаSдар.
2-нaсKа
1-тапсырма.ОKулыKтаCы 169-жаттыCу. Берілген есептік сан есімдерден болжалдыK сан есімдер жасап, оларды с™збен жазыSдар. 60-70, 15000. 2-тапсырма БолжалдыK сан есімніS сaраKтарын атаSдар. Cергіту с‰ті. 2 - деSгей.
1-нaсKа. 1-тапсырма. МаKал - м‰телдердіS с™здерін тиісті орнына Kойып Kaрастырып, сан есімдерді маCынасына Kарай ажыратыSдар. Болса, ала, алтау, кетеді, ауыздаCы, Болса, т_гел, т™ртеу, келеді, т™бедегі. (МаKал) 2-тапсырма. 1. Алты, т™рт сан есімдерінен болжалдыK сан есім жасаSдар. 2. Jандай с™здердіS тіркесуі арKылы болжалдыK сан есімдер жасалады? Мысал келтір.
2-нaсKа. 1-тапсырма. ЖaмбаKты шешіп,сан есімдерді маCынасына Kарай ажырат. Екеуі Kарауыл Kарап тaр, Т™ртеуі aйыKтап жатыр. Біреуі Kамыр басып жатыр.
2-тапсырма. 1. Екі, т™рт, бір сан есімдерінен реттік сан есім жасаSдар 2. Jосарлану арKылы жасалCан болжалдыK сан есімдерге мысал келтіріSдер.
Ата-бабаларымыз аSсаCан азаттыK пен т‰уелсіздікті алдыK. Ендігі м‰селе – соны ертеSге жеткізу, келесі aрпаKKа, болашаKKа JазаKстанныS осы т‰уелсіздігін аманаттау. Н.€.Назарбаев
^йге тапсырма: ШыCармашылыK жaмыс. «Т‰уелсіздік – ел тілегі» деген таKырыпта шаCын ойтолCау жазып келу.
10. Сергіту с‰ті11. ^йге тапсырма167 – жаттыCу170 – жаттыCу«Олимпиада кереметтері» таKырыбында шыCармашылыK жaмыс.12. БаCалау


15