Ана тілі п?нінен саба? жоспары С?йлеу м?дениеті. С?лем берем ?лкенге
Ана тілі 42-сабаK
ТаKырыбы: С‰лем берем _лкенге. С™йлеу м‰дениеті.
МаKсаты: оKуш-Cа с™йлеу м‰дениеті жайында т_сінік беру, ‰депті с™йлеуге машыKтандыру, т_сініп, дaрыс оKу ж/е к™ркем жазу даCдыларын дамыту, с™здік Kорын молайту, инабаттылыKKа, ‰дептілікке т‰рбиелеу
К™рнекілігі: карточка, плакат, оKулыK, д‰птер, телефон суреті, таKия, орамал, автор суреті
Т_рі: саяхат-сабаK
€дісі: ‰Sгімелеу, ойын, с-ж, талдау, ой дамыту, кластер,
П‰наралыK байланыс: ™зін-™зі тану
Барысы
`йымдастыру
KонаKтармен с‰лемдесу
псих.с‰ті: СыйластыKты іздеген
€деп саKтар ізгі ™рен.
СыпайылыK белгісі -
^лкендерге «Сіз» деген.
™ткенді Kайталау: «Сіз», «Біз» деп айту не арKылы ж_зеге асады? Тіл не _шін керек? С™йлеу кімге Cана т‰н? С™йлеу деген нені білдіреді?
Кіріспе: Біз б_гін с™йлеу м‰дениетіне _йренеміз. С™йлеу м‰дениетіне ‰дептілік, кішіпейілділік, сыпайылыK жатады.
БаCдарлау-мотивациялыK кезеS: ертегі. Ертеде «С™йлеу м‰дениеті» атты хандыK болыпты. Оны 3 жаKтан «€дептілік», «Кішіпейілділік», «СыпайылыK» аралдары Kоршап тaрады екен. Арал тaрCындары ™те ‰депті, сыпайы, кішіпейіл адамдар болCан екен. Олар ™з жерлеріне ‰депсіз адамдарды жібермепті. Ал онда біздіS барCымыз келе ме? Ендеше «С™йлеу м‰дениеті» хандыCына саяхатKа шыCайыK.
«€дептілік» аралы:
«€дептілік с‰лемдесуден басталады» дейді дана халKымыз. АлCашKы кезде адамдар «Міне, к™рдіS бе, Kолымда д‰неSе жоK, Kарусызбын» дегенді білдіріп, оS Kолды к™терген. Осындай ізгі ишара біртіндеп, амандасу р‰сіміне айналCан. JазаK халKында амандасу р‰сіміне ерекше м‰н беріледі. €детте кіші – _лкенге, аттылы – жаяуCа бaрын амандасады. Мaсылман халKында амандыK салты «АссалаумаCалейкум!» деген с™зден басталады. Ол жаKсы тілек. «Сізге алланыS нaры жаусын деген с™з». Жас адам жолы _лкен, жасы _лкен адамCа алдымен aмтылып, Kос Kолын aсынады. Ал, с‰лем алушы Kария «УаCалейкумассалам» деп, оS Kолын aсынады. Ол «АлланыS раKым нaры маCан бір есе жауса, сізге 2 есе жаусын» деген с™з.
«С‰леметсіз бе?» деген сізге денсаулыK, амандыK, баKыт тілеймін» деген бірKауым ойларды, тілектерді білдіреді.
оKулыKпен жaм.: автор суреті. 110-ж. – ™леSді м‰нерлеп оKып беру, оKуш-Cа кезекпен оKыту
С™здік жaмысы
Сол с™здері бар жолдарды тауып оKыту
СaраK-жауап
д‰птердегі жaм.: 3-ж.
Kосымша м‰лімет: Kыз-келіндер Kариялармен Kолын кеудесіне Kойып, басын иіп, дыбыс шыCармай амандасады. Ал Kария «баKытты бол» деп батасын береді.
«Амандасу білеміз бе?» ойыны: сахналау – атамен, ‰жемен, мaCаліммен амандасуы
«МаKалдыS жалCасын тап» о.: ж_рекше жартысында жазылCан маKалдар Біржола д‰птерге орындау
сергіту: К_лім KаCып, Kолымды
1, 2, 3 деп соCайын.
Jарап тaрCан к™ршіме
Мен Kолымды бaлCайын.
Жылы-жылы с™збенен ж_регімді сыйлайын.
ЫстыK алаKаныммен, KолыSды бер, Kысайын.
Амандасып ™зіSмен, KaшаKтасып алайын.
«Кішіпейілділік» аралы:
^лкендерге, тіпті ™з ата-анаSа да сыпайы «Сіз» деп с™йлеу керек. ОларCа
«Сен» деген анайылыKKа (‰депсіздік) жатады.
«С‰йкестендір» ойыны: КешіріSіз ХаліSіз жаKсы ма?
С‰леметсіз бе? Кітапты алып бересіз бе?
РенжімесеSіз Інімді шаKырып жіберсеSіз
Bафу етіSіз Кіруге болады ма?
Айып етпеSіз Келесі аялдама Kандай?
«СыпайылыK» аралы:
Телефон шалCан адам алдымен с‰лемдесіп алып, одан кейін ™зін
таныстырып, кешірім сaрап, шаруасын айтады.
«Телефон» ойыны: сыпайы с™здерді Kатыстыра отырып, жaппен диалог Kaру
к™рнекілікпен жaм. Міне, балалар, «С™йлеу м‰дениеті» хандыCына келіп жеттік. ХандыK тaрCындарымен Kалай амандасамыз?
рефлексиялыK-баCалау кезеSі: кластер Kaру
С™йлеу м‰дениеті
сыпайылыK ‰дептілік
кішіпейілділік
Kорыту: Сендерге сабаK aнады ма? «С™йлеу м‰дениеті» хандыCыныS тaрCындарына да сендер aнадыSдар. СондыKтан сендерге мынадай с‰лемдеме беріп жіберіпті. /ж_ректер тарату/
_йге: 74-75 б. м‰нерлеп, т_сініп оKу, 38 б. 2-ж., сыпайы с™здерді жаттау
Лозовое мектеп – баKшасы
Ана тілі п‰нінен
ашыK сабаK
1 сынып
ТаKырыбы:
С‰лем берем _лкенге.
С™йлеу м‰дениеті.
Курмашева Р.Ш.
аKпан 2015 ж.
15