«ХХІ ?асыр к?шбасшысы» интелектуалды сайыс.

Солт_стік JазаKстан облысы
Есіл ауданы
ТауаCаш орта мектебі






«ХХІ Cасыр к™шбасшысы»
зияткерлік сайысыныS жоспары
















П‰н мaCалімі: Шаймергенов ББ















2013-2014 оKу жылы
XXI Cасыр к™шбасшысы
(зияткерлік сайыс)

СайыстыS маKсаттары:
Білімділік: СайыскерлердіS Отанымыз – JазаKстан РеспубликасыныS т‰уелсіздік жылдардындаCы шежіресін, Т‰уелсіз JазаKстанныS дамуы мен ныCаюы жолындаCы елбасы Н. €. НазарбаевтыS Kызметі ж‰не оныS маSызы, тaSCыш президенттіS саяси тaлCасы, к_нделікті ™мірі мен отбасылыK жаCдайы туралы білімдерін тексеру.
ДамытушылыK: ЖоCарCы сынып оKушыларыныS ™зара сайыста жылдам ойлау, тез шешім Kабылдау, ™з пікірін жеткізе білу бойынша даCдыларын Kалыптастыру.
Т‰рбиелік: Ел ертеSі жастарды aлтжандылыKKа, ™з елін, туCан жерін с_юге, елбасыны Kaрметтеуге т‰рбиелеу.

Jатысушылар: 11 сынып оKушылары.

Сайыс т™рт б™лімнен тaрады.
Жалпы сaраKтар.
К™кпар.
Б‰йге.
ЖорCа.
І тур. Жалпы сaраKтар
ЕлбасыныS анасыныS есімін атаSыздар
А) АKжан; В) €лжан; С) €мин‰.
ЕлбасыныS Семей ядролыK полигонын жабуCа байланысты ойларын, оныS зардаптары мен зияны туралы жазCан кітабыныS атауы Kандай?
А) «Бейбітшілік кіндігі»; В) «Бейбітшілік тамыры»; С) «Бейбітшілік бастауы»
Грек тілінен аударCанда халыK билігі деген маCына беретін с™з.
А) плутократия; В) автократия С) демократия
ЕлбасыныS руы Kандай?
А) Жалайыр; В) Адай; С) Шапырашты
ЕлбасыныS бастамасымен _стіміздегі жылы Kаламызда ™ткен JазаKстан мен РесейдіS арасындаCы ™SіраралыK жиылыстыS ресми атауы Kандай?
А) съезд; В) саммит; С) форум
Орыс биографиялыK KоCамыныS шешімі бойынша _стіміздегі жылы елбасыCа Kандай Kaрметті атаK берілді?
А) «МыSжылдыK адамы»; В) «Bасыр адамы»; С) «Жыл адамы»
JазаKстан Республикасында Тілдер К_ні мерекесі Kашан тойланады?
А) 25 Kараша; В) 28 Kазан; С) 24 Kырк_йек
ЕлбасыныS арCы атасы, жоSCарлармен шайKаста KазаK даласын KорCаCан шапырашты руыныS батыры кім
А) Олжабай батыр; В) Jарасай батыр; С) АCынтай батыр
ЕлбасыныS толыKтыруымен ™Sделген «МеніS JазаKстаным» ‰нініS жаSа м‰тіні Kай жылы €нaран ретінде Kабылданды?
А) 2001 жылы; В) 2003 жылы; С) 2006 жылы
Біріккен `лттар `йымыныS Бас ассамблеясы біздіS ел ПрезидентініS aсынысын маKaлдап, Kай к_нді ХалыKаралыK ядролыK Kару-жараKKа Kарсы к_рес к_ні деп жариялады?
А) 29 тамыз; В) 15 Kараша; С) 16 желтоKсан
Jай жылы Алматы Kаласында Д_ниеж_зі KазаKтарыныS І Jaрылтайы ™тті?
А) 1991 жылы; В) 1992 жылы; С) 1993 жылы
Б_гінгі он бесінші Kараша к_ні JазаKстанда Kандай мейрам тойланады?
А) «`лттыK экономика к_ні»; В) «`лттыK валюта к_ні»; С) «`лттыK саясат к_ні».
1995 жылы елімізде Kай aлы тaлCаныS 150 жылдыCы тойланды?
А) Ы. Алтынсарин; В) Ш. У‰лиханов; С) А. Jaнанбайaлы.
Т‰уелсіз KазаK елі идеясы жолында Kaрбан болCан, Алаш партиясыныS к™семі, aлт зиялысы, KоCам Kайраткері кім?
А) А. Байтaрсынов; В) М. Дулатов; С) €.Б™кейханов.
JазаK шежіресін хатKа т_сірген жерлес аKын, Caлама Cалымды атаSыз
А) С. ТорайCыров; В) Ж. Аймауытов; С) М. Ж. К™пейaлы.


ІІ тур. К™кпар
Т‰уелсіз JазаKстан
ЕліміздіS ™з т‰уелсіздігін Kашан ресми т_рде жариялады? 1991 жылы 16 желтоKсан к_ні
Елімізде Мемлекеттік р‰міздер к_ні Kашан тойланады? Т™ртінші маусым к_ні
Отанымыз JазаKстан РеспубликасыныS т‰уелсіздігініS символына айналCан Алматы KаласындаCы ескерткіш Kалай аталады? Т‰уелсіздік монументі
ЕліміздіS т‰уелсіздігін бірінші болып таныCан мемлекет Т_ркия Республикасы
1999 жылы 13 KаSтарда жарыK к™рген ЕлбасыныS еліміздіS т‰уелсіздік алу жолындаCы KиындыKтары туралы жазCан кітабы Kалай аталады? Тарих толKынында

ТaSCыш елбасы
Т‰уелсіз JазаKстандаCы тaSCыш президенттік сайлау Kашан ™тті? 1991 жылы 1 желтоKсан
Елбасымыз Украина жеріндегі Kай Kалада техникалыK училищені аяKтады? Днепродзержинск
Елбасы 1960 жылы Kай Kалада ™зініS еSбек жолын металлургия комбинатында KатардаCы жaмысшы болып бастады? Теміртау
ЕлбасыныS аKындыK шабытынан туып, ‰нге айналCан, МузАРТ тобыныS орындауындаCы сазгер А. JоразбаевтыS ‰ніне жазылCан ™леSін атаSыз «^шKоSыр»
1997 жылы баспас™зде жарияланCан елбасыныS JазаKстанныS алдаCы уаKыттаCы дамуына арналCан стратегиялыK жоспары JазаKстан - 2030

Еуразия ж_регі - Астана
АKмола Kаласы елбасы жарлыCымен Kай уаKыттан бастап Астана деп атала бастады? 1991 жылы 6 мамырда
Астана KаласыныS бейресми символына айналCан Cимарат. Б‰йтерек
Д‰ст_рлі діни конфессия басшыларыныS жиналыстары ™ткен Астана KаласындаCы пирамида т_ріндегі Cимарат Kалай аталады? Бейбітшілік пен келісім сарайы
Астана KаласыныS Kазіргі кездегі ‰кімі кім? И. ТасмаCамбетов
ЕлбасыныS 2005 жылы жарыK к™рген Астана KаласыныS тарихына арналCан кітабы Kалай аталады? «Еуразия ж_регінде»

Тарихи тaлCалар
КеSес ОдаCыныS батыры, тaSCыш JазаKстан РеспубликасыныS Jарулы К_штерініS маршаллы СаCадат НaрмаCамбетов
Т‰уелсіз еліміздіS тарихында тaSCыш рет БайKоSырдан CарышKа aшKан KазаK батыры кім? Т. О. €уб‰кіров
Т‰уелсіз еліміздіS тарихында бірінші болып ‰дебиетте Мемлекеттік сыйлыKтыS иегері болCан жазушы кім? Jалихан ЫсKаK
2010 жылы елімізде ХалыK Jаkарманы, КеSес ОдаCыныS батыры, жазушы болып табылатын Kандай aлы тaлCаныS 100 жылдыCы аталып ™тілді? Б. Момышaлы
JазаK ‰ліпбиініS реформаторы, Алаш Kайраткері, aлы жазушы, аKын кім? А. Байтaрсынов
Ата ЗаS
JазаKстан РеспубликасыныS алCашKы Конституциясы Kашан Kабылданды? 1993 жылы 28 KаSтарда
Jазіргі кезедегі KолданыстаCы Конституция Kашан Kабылданды? 1995 жылы 30 тамызда
БарлыK азаматтардыS Kатысуымен ™тетін халыKтыS ™з дауысын бере арKылы т_йткілді м‰селелердіS шешімін табатын сайлаудыS т_рі референдум
JазаKстан РеспубликасыныS Конституциясы неше б™лімнен, неше баптан тaрады? 9 б™лім, 98 бап
Конституция баптарындаCы заS нормаларыныS саKталуын, ™зге заSдардыS КонституцияCа Kайшы келмеуін KадаCалайтын мемлекеттік орган КонституциялыK КеSес

€лемдік KауымдастыK
2003, 2006, 2009 жылдары Астана Kаласында елбасыныS басшылыCымен кімдердіS жиылысы ™тті? €лемдік д‰ст_рлі діни кофессия басшыларыныS съезі
ЕлбасыныS беделініS арKасында еліміз 2010 жылы Kандай белді aйымCа басшылыK етті ЕJЫ`
JазаKстан Ислам Конференциясы `йымыныS сыртKы істер министрлігі КеSесіне Kай жылы т™раCалыK етті? 2011 жылы
€лем халыKтарыныS м‰дениетін, салт-д‰ст_рін, тілін Kолдау ж‰не KорCау бойынша Kызмет атKаратын Біріккен `лттар `йымыныS органы ЮНЕСКО
Біріккен `лттар `йымыныS штабы Kай Kалада орналасKан Нью-Йорк

ІІІ тур. «Б‰йге»
БалалыK шаCымныS аспаны
10. Елбасымыз Нaрсaлтан €бішaлы Kашан, Kай жерде д_ниеге келді? 1940 жылы 6 мамырда, Алматы облысы JаскелеS ауданы ШамалCан ауылы
20. Елбасыотбасында нешінші бала? ОтбасыныS тaSCышы
30. Елбасы туралы т_сірілген «БалалыK шаCымныS аспаны» фильмініS режиссері кім? Р_стем €бдірашев
40. «БалалыK шаCымныS аспаны» фильмінде ЕлбасыныS жас жігіт кезіндегі образын сомдаCан ‰нші, актер, сазгер кім? Нaрлан €лімжанов
ТaлCа
10. ЕлбасымыздыS зайыбыныS есімін атаSыз. Сара АлпысKызы
20. Елбасы отбасында жaбайымен неше бала т‰рбиелеп ™сірді? _ш Kыз: ДариCа, Динара, €лия
30. ЕлбасыныS бос уаKытында айналысатын с_йікті спорт т_рі гольф
40. ЕлбасыныS Интернет желісіндегі ресми сайтыныS атауы Kандай? www.akorda.kz
Зиялы елбасы
10. Нaрсaлтан €бішaлыныS Kандай Cылыми атаCы бар? Экономика CылымыныS докторы
20. ЕлбасыныS ана тілімізге байланысты айтылCан Kанатты с™здерінен мысал келтіріSіз
1) JазаKстанныS болашаCы KазаK тілінде.”
2) “Кеше болмаCанныS б_гін болуы м_мкін, б_гін болмаCанныS ертеS болуы м_мкін, біраK ана тіліне м‰н бермеушіліктіS, оны KaрметтемеудіS орны толмас олKылыKтарCа соKтыратыны с™зсіз.”
3)“JазаK KазаKпен KазаKша с™йлессін.”
30. ЕлбасыныS бастамасымен KазаK жастарына ‰лемдегі беделді оKу орындарында білім алуCа м_мкіндік беретін жобаныS атауы Kандай? БолашаK
40. ОKу-білімде _лкен жетістіктерге жеткен аса талантты оKушыларCа таCайындалатын президент атындаCы сыйлыKты атаSыз «Дарын» сыйлыCы


IV тур ЖорCа

Жалпы сaраKтар (А нaсKасы)
Елбасы басKаратын саяси партия НaрОтан
Латын тілінен аударCанда «алдында отыратын» деген маCына беретін саяси лауазым президент
JР ПрезидентініS резиденциясы Kалай аталады? АKорда
ПарламенттіS жоCарCы палатасы Сенат
«Жеті ЖарCы» заSдары Kай ханныS тaсында Kабылданды? Т‰уке хан
Хан, патша, император, король басKаратын мемлекеттік KaрылымныS т_рі монархия
Наурыз мерекесін KазаKтар басKаша Kалай атаCан? `лыстыS aлы к_ні
`лы Отан соCысы жылдарында Ленинградты KорCау кезінде ерлікпен Kаза тапKан KазаKтыS мерген Kызы €. МолдаCaлова
ЕS жоCарCы Cылыми атаK академик
Еліміздегі Cарыш айлаCы Kалай аталады? БайKоSыр

(В нaсKасы)
Астана KаласыныS мейрамы Kай к_н? 6 шілде
JазаKстан халыKтары Бас АссамблеясыныS басшысы кім? Н. €. Назарбаев
Астана KаласындаCы Гиннестер рекорды кітабына енген океанариум Думан
ПарламенттіS т™менгі палатасы М‰жіліс
Абылай ханныS шын есімі €білмансaр
Президент немесе парламент басKаратын мемлекеттік KaрылымныS т_рі республика
«Наурыз» с™зі парсы тілінен аударCанда Kандай маCына береді? ЖаSа к_н
`лы Отан соCысы жылдарында Невель Kаласын KорCау кезінде ерлікпен Kаза тапKан KазаKтыS пулеметші Kызы М. М‰метова
Гиппократ антын кімдер Kабылдайды? Д‰рігерлер
Еліміздегі суыныS жартысы тaщы, жартысы ащы к™л БалKаш


€ділKазылардыS шешімін тыSдау. ЖеSімпаздарды марапаттау










15